7 سناريو براي كاهش مصرف گاز

فارس: جواد اوجي در جلسه آموزشي كليات مباني نفت با بيان اينكه در 3 ماهه نخست امسال گازرساني به نيروگاه‌ها نسبت به مدت مشابه سال گذشته 12.5 درصد افزايش يافته است، اظهار داشت: در 3 ماهه نخست سال 88 روزانه 126 ميليون متر مكعب به نيروگاه‌ها گازرساني شده كه اين ميزان در 3 ماهه نخست امسال به روزانه 142 ميليون متر مكعب رسيده است.

مدير عامل شركت ملي گاز در ادامه با بيان اينكه با 29.6 تريليون متر مكعب ذخاير گاز،‌ چهارمين توليدكننده و سومين كشور مصرف كننده گاز هستيم، اضافه كرد: در همين حال از نظرات واردات بيستمين كشور و از نظر صادرات نوزدهمين كشور در دنيا هستيم.

وي در تشريح عملكرد سال 88 شركت ملي گاز اظهار داشت: در اين سال هزار و 902 كيلومتر خطوط فشار قوي گاز، 6 ايستگاه تقويت فشار و 13 هزار كيلومتر خطوط لوله شهري و روستايي ايجاد شده و با ايجاد 1 ميليون و 56 هزار اشتراك جديد، 1 ميليون و 333 هزار خانوار جديد تحت پوشش گازرساني قرار گرفته‌اند.

وي افزود: همچنين در اين سال 3 هزار و 950 صنعت و 5 نيروگاه جديد به شبكه سراسري گاز متصل شده‌اند و 372 جايگاه جديد CNG نيز احداث شده است و در عين حال به 49 شهر و هزار و 341 روستاي جديد نيز گازرساني شده است.

اوجي در ادامه گفت: تا به امروز 32 هزار كيلومتر خط لوله فشار قوي، 61 ايستگاه تقويت فشار و 173 هزار كيلومتر خط لوله شهري و روستايي در كشور ايجاد شده است و همچنين با 7.5 ميليون انشعاب و 12.5 ميليون اشتراك،‌15.7 ميليون خانوار يعني 61 ميليون نفر تحت پوشش عمليات گازرساني قرار گرفته‌اند.

وي افزود: در عين حال به 56 نيروگاه، 798 شهر و 8 هزار و 700 روستا گازرساني شده و هزار و 196 جايگاه CNG نيز ايجاد شده است.

وي حجم گاز پالايش شده در سال 86 را 114 ميليارد مكعب،‌ اين ميزان در سال 87 را 125 ميليارد متر مكعب و حجم گاز پالايش شده در سال 88 را 130 ميليارد متر مكعب اعلام كرد و گفت: به طور ميانگين روزانه 435 ميليون متر مكعب گاز از ميادين برداشت مي‌شود و در كنار آن 15.8 ميليون متر مكعب گاز روزانه وارد مي‌شود.

مدير عامل شركت ملي گاز در ادامه گفت: پارس جنوبي 39 درصد، واردات 3 درصد، حوزه كنگان 20 درصد، حوزه‌هاي گازي خوزستان 6 درصد و هرمزگان 3 درصد گاز موجود در لوله‌هاي كشور را تامين مي‌كنند.

وي واردات گاز در سال 87 را 7.1 ميليارد متر مكعب اعلام كرد و گفت: در سال 88 واردات ما به 5.8 ميليارد متر مكعب كاسته شده كه 18.5 درصد كاهش را نشان مي‌دهد و در عين حال صادرات گاز از 4.7 ميليارد متر مكعب سال 87 به 6.8 ميليارد دلار در 88 رسيده است كه 44 درصد افزايش را نشان مي‌دهد.

اوجي مصرف گاز خانگي و صنايع غير عمده را 87 ميليارد متر مكعب دانست كه 54 درصد كل را تشكيل مي‌دهد و افزود: نيروگاه‌ها با 42 ميليارد متر مكعب 30 درصد و صنايع عمده با 23 ميليارد متر مكعب 16 درصد كل مصارف گاز در كشور را تشكيل مي‌دهند.

وي در ادامه در بيان فعاليت‌هاي شركت ملي گاز در طول برنامه چهارم اظهار داشت: ظرفيت پالايش از 383 ميليون متر مكعب در سال 83 به 497 ميليون متر مكعب در سال 87 رسيده است و خطوط انتقال فشار قوي گاز از 19.8 هزار كيلومتر در سال 83 به 32هزار كيلومتر در سال 88 رسيده است كه در اين زمينه در خاورميانه اول هستيم.

وي ايستگاه‌هاي تقويت فشار سال 83 را 40 ايستگاه دانست و گفت: تعداد اين ايستگاه‌ها در سال 88 به 66 فقره رسيده است كه به ازاي هر ايستگاه بين 20 تا 25 ميليون متر مكعب گاز را مي‌توان منتقل كرد.

وي همچنين با برشمردن افزايش ظرفيت شبكه‌هاي شهري و روستايي و انشعابات گاز طبيعي در طول دوره برنامه چهارم گفت: تعداد جايگاه‌هاي CNG از 64 عدد در سال 83 به هزار و 191 عدد در سال 88 رسيده است.

وي در ادامه گفت: مصرف گاز هر ساله بين 8 تا 9 درصد اضافه شده و سال گذشته به 142 ميليون متر مكعب رسيده است.

اوجي اضافه كرد: سال گذشته براي اولين بار صادرات گاز بيش از واردات آن بود كه 6.8 ميليارد متر مكعب صادرات در مقابل 5.8 ميليارد متر مكعب واردات انجام شد.

وي تصريح كرد: با توجه به وضعيت زمستان به 100 تا 110 ميليون متر مكعب ظرفيت ذخيره‌سازي نياز داريم و هنوز 6 هزار روستا از تعهدات سفرهاي مقام معظم رهبري و رياست جمهوري براي گازرساني باقي مانده است.

مديرعامل شركت ملي گاز در ادامه مشاركت بانك صادرات را در حوزه‌هاي اتان و بيدبلند 2 در مجموع نزديك به 31 ميليارد دلار دانست و گفت: بناي ما بر اين است كه تا 3 يا 4 سال آينده ظرفيت پارس جنوبي به 700 ميليون متر مكعب در روز برسد و ظرفيت توليد از ميادين مستقل خشكي نيز در زمان مشابه به 1000 ميليون متر مكعب برسد.

وي تأكيد كرد: با اين وصف درآمد توليد گاز و ميعانات گازي پس از اجراي 29 فاز پارس جنوبي از درآمد نفت بالاتر خواهد رفت.

وي قرارداد صادرات گاز به تركيه، سوآپ گاز به آذربايجان و نخجوان و تبادل گاز و برق با ارمنستان و واردات از تركمنستان را از جمله فعاليت‌هاي بين‌المللي گاز دانست و گفت: در مورد قرارداد واردات گاز از تركمنستان با الحاقيه جديد به تعهد قبلي كه 80 ميليارد متر مكعب واردات از كردكوي بود 6 ميليارد متر مكعب واردات از دولت‌آباد يا سرخس نيز اضافه شد كه جمعا ميزان آن به 14 ميليارد متر مكعب مي‌رسد.

وي درآمد حاصل از واردات، صادرات به اضافه جريمه قراردادها را 1.6 ميليارد دلار اعلام كرد و گفت: ما به گاز تركمنستان در شبكه گاز كشور نياز داريم چرا كه هر چه بتوانيم از شمال تا شمال شرق گاز مورد نيازمان را تأمين كنيم و از مركز گاز را به سمت غرب ببريم و گاز كمتري از جنوب بياوريم به نفع ما خواهد بود.

وي با بيان اينكه امسال قرارداد صادرات گاز به پاكستان بعد از 17 سال نهايي شد، گفت: عمليات اجرايي قطعه دوم خط هفتم از ايرانشهر به چابهار و سپس به مرز ايران و پاكستان در حال اجرا است و آماده افتتاح قطعه اول خط هفتم به طول 907 كيلومتر هستيم.

اوجي اضافه كرد: قطعه اول خط هفتم هزار و 731 ميليارد تومان هزينه داشته و گاز را از عسلويه به هرمزگان، فارس، جنوب كرمان و ايرانشهر با يك خط لوله 56 اينچ منتقل مي‌كند و 4 - 5 استان در مسير شبكه‌هاي گازرساني تقويت شده و گاز نيروگاه‌هاي مسير نيز تأمين مي‌شود.

وي تصريح كرد: در افق 1400 روزانه 50 تا 60 ميليون متر مكعب براي مصرف داخلي اين خط در نظر گرفته شده و مقدار مشابهي نيز براي صادرات در نظر گرفته شده است.

وي با بيان اينكه از دولت پاكستان مجوز مكتوب براي ترانزيت گاز به كشور ثالث را گرفته‌ايم، گفت: درخواست پاكستان رساندن ميزان تبادل به 30 ميليون متر مكعب در روز است كه در مورد آن مذاكراتي را در هفته‌هاي آينده آغاز خواهيم كرد.
وي با اشاره به مذاكرات شركت ملي گاز با كشورهاي حاشيه خليج فارس گفت: تلاش مي‌كنيم سهم خود را در پايان برنامه پنجم در تجارت گاز از 1 درصد فعلي به 16 درصد برسانيم.
مدير عامل شركت ملي گاز با بيان اينكه هر ساله 10تا 12 درصد رشد روند مصرف داريم گفت: در پيك زمستان به مصرف 532 ميليون متر مكعب رسيديم كه كل منابع ما در آن زمان 540 ميليون متر مكعب بود.

وي تصريح كرد: كشوري كه 540 ميليون متر مكعب در روز مصرف گاز دارد بايد 110 يا 120 ميليون متر مكعب ذخيره سازي داشته باشد در عين حال مصرف نيز بايد كنترل شود چرا كه قيمت هيچ انرژي مانند گاز پايين نيست و براي هر متر مكعب 130 ريال از مشتري‌هاي خانگي دريافت مي‌شود.

وي يكي از بهترين ابزار كنترل مصرف را هدفمندي يارانه گاز دانست و گفت: در وضعيت فعلي هر كس بيشتر مصرف كند بيشتر يارانه مي‌گيرد چرا كه در همين تهران خانه‌هايي وجود دارند كه بالاي 6 هزار مترمكعب گاز مصرف مي‌كنند و در مقابل مصرف بعضي خانوارها از 50 يا 60 متر مكعب در ماه بيشتر نمي‌شود.
اوجي با بيان اينكه در هيچ جاي دنيا مانند ايران گاز مصرف نمي‌شود و عمده مصرف در بخش‌هاي تجاري و خانگي است گفت: در جداول برنامه سناريوهايي بيشتري پيشنهاد كرديم و قيمت گاز را به صورت پلكاني تعريف كرده و الگوي مصرف را استخراج كرديم.

وي افزود: 6 يا 7 سناريو را به دولت ارائه داديم به گونه‌اي كه 20 تا 25 درصد در مصرف گاز كاهش ايجاد شود در عين حال بيمه حوادث مصرف گاز را نيز تعريف كرديم.

وي تصريح كرد: هزينه توليد گاز به جز قيمت ذاتي آن 87 تومان است.

وي در ادامه در مورد حل مشكل شركت‌هاي لوله‌سازي اظهار داشت: ما بدهي شركت‌هاي لوله‌سازي به بانك را تقبل كرديم و بر اساس مذاكرات انجام شده قرار شد ظرف مدت 3 سال با سود 14.5 درصد اين بدهي را به بانك پرداخت كنيم و در مقابل به نرخ مناقصه‌هاي داخلي لوله‌هاي اين شركت‌ها را از آنها دريافت كنيم.

اوجي در مورد تأثير روش‌هايي غير از هدفمند كردن يارانه‌ها بر كاهش مصرف اظهار داشت: فرهنگ‌سازي بين 3 تا 5 درصد كل مصرف يعني 20 ميليون متر مكعب را كاهش داده و بر اساس مطالعات ما از طريق فرهنگ‌سازي بيشتر از اين نمي‌توان مصرف را كاهش داد.

وي افزود: در بخش‌هاي صنعت و نيروگاهي مشغول به كار شده‌ايم و وزارت نيرو براي رشد سالانه 2 تا 3 درصد راندمان نيروگاه‌ها فعاليت‌هاي خود را آغاز كرده است.

وي گفت: در عين حال نصب برچسب انرژي روي وسايل گازسوز را دنبال كرده‌ايم و با هماهنگي وزارت بازرگاني بنا شده است امتيازاتي از قبيل ماليات براي واردكنندگان و فروشندگان كالاهاي صاحب برچسب انرژي در نظر گرفته شود.

وي اضافه كرد: به زودي 10 هزار كنتور هوشمند به صورت پايلوت در شهر تهران به خصوص براي مشتركين پرمصرف نصب خواهد شد و بحث پرت انرژي روي خطوط انتقال و شبكه را نيز به وسيله كنتورهاي اولتراسونيك دنبال مي‌كنيم.

اوجي در ادامه اظهار داشت: در سال 87 به ميزان 3.9 ميليارد متر مكعب گاز شيرين به ميادين تزريق شده كه اين ميزان در سال 88 به 4.6 ميليارد متر مكعب افزايش يافته و در عين حال روزانه 75 ميليون مترمكعب گاز ترش نيز به ميادين تزريق مي‌شود.

وي افزود: روزانه 25 ميليون متر مكعب گاز از فازهاي 6،7و 8 پارس جنوبي از طريق خط پنجم سراسري به ميدان آغاجاري تزريق مي‌شود كه مجموع گاز تزريق شده از اين طريق از 18 دي تا امروز 3.2 ميليارد متر مكعب بوده است.
وي با بيان اينكه معتقدم همان قدر كه تزريق به ميادين مهم است تجارت گاز نيز اهميت دارد، گفت: خط 5 ظرفيت 110 ميليون متر مكعب تزريق گاز روزانه را دارد و اگر چاه‌هاي فازهاي 9 و 10 وارد مدار شوند پالايشگاه‌هاي اين فازها از گاز همين چاه‌ها استفاده مي‌كنند و گاز اضافي فازهاي 6،7 و8 براي تزريق به ميدان آغاجري آزاد مي‌شود.

وي تأكيد كرد: سياست ما تزريق گاز ترش در ميادين نفتي و صادرات گاز شيرين به همسايه‌ها است.
وي در ادامه با بيان اينكه در گذشته صادركننده فرآورده‌هاي نفتي بوده‌ايم اما 3 يا 4 سال است واردكننده شديم گفت: 6 ميليارد دلار واردات فرآورده‌هاي نفتي براي استفاده در صنايع هزينه دارد.

وي افزود: به ازاي تزريق هر 144 متر مكعب گاز در ميادين نفتي مي‌توان يك بشكه نفت استخراج كرد و قيمت گاز صادراتي ما هم تقريبا مشابه قيمت نفتي است كه در صورت تزريق به ميادين استخراج مي‌شود اگرچه در صورت تزريق به ميادين گاز باقي مي‌ماند و در آينده مي‌توان آن را صادر كرد.
مديرعامل شركت ملي گاز در مورد تقسيم حوزه مسئوليت شركت ملي صادرات گاز گفت: بخش مربوط به واردات، صادرات ، سوآپ و مبادلات به شركت ملي گاز واگذار شده و قسمت‌هاي مربوط به مايع‌سازي و LNG‌ به شركت ملي نفت سپرده شده است كه تا 3ماه آينده اين تقسيم‌بندي اجرايي خواهد شد.

وي در ادامه اظهار داشت: پروژه "سيواكس " با مشاركت يك شركت آلماني و يك شركت سوئيسي در حال اجراست كه بر اساس آن ميزان گازي كه در صنايع نيروگاهي ذخيره مي‌شود صادر خواهد شد و به نسبت اجراي پروژه به اين دو شركت پول پرداخت خواهد شد.

وي در ادامه گفت: رتبه صادرات گاز ما امسال هم جابجا نمي‌شود چرا كه قراردادها از سال 2014 عملياتي مي‌شود.
وي با بيان اينكه براي خط لوله پاكستان همه منافع ايران ديده شده است، گفت: خط 7 سراسري ظرفيت نصب 6 ايستگاه تقويت فشار را دارد تا ظرفيت آن به 110 ميليون متر مكعب برسد و در عين حال ظرف يكي دو هفته آينده شهر ايرانشهر به گاز اين خط متصل مي‌شود.

وي با اشاره به پيشرفت 10 تا 11 درصدي پالايشگاه بيدبلند 2 به علت عدم تأمين مالي اظهار داشت: با توافق با بانك صادرات اين بانك 80 درصد مشاركت براي سرمايه‌گذاري در اين پروژه را متقبل شده و حاضر شده است در اين پالايشگاه و اتان‌زدايي پارسيان مشاركت كند.

وي اضافه كرد: آماده قرارداد پارسيان هستيم اما در مورد بيدبلند2 مراحل حقوقي طي شده و بايد عمليات كارشناسي لازم براي اجراي قرارداد انجام شود.

وي افزود: بانك صادرات باز كردن 35 ميليون يورو ال سي را به عنوان اولين قسط اين بانك پذيرفته است و خود آقاي جهرمي هم وزارت نفت را بهترين محل براي سرمايه‌گذاري مي‌داند.
اوجي در ادامه درباره اساسنامه شركت ملي گاز اظهار داشت: اين اساسنامه را تكميل كرده و به دولت ارسال كرده كه قرار است مجموعا با اساسنامه شركت ملي نفت و شركت ملي پتروشيمي به مجلس ارائه و در مجلس تصويب شود.

وي اظهار داشت: پالايشگاه‌هاي ما آماده واگذاري صد در صدي است كما اينكه بانك صادرات 80 درصد در بيدبلند 2 صاحب منفعت است.

مديرعامل شركت ملي گاز در ادامه گفت: سال گذشته اولين سالي بود كه هيچ محدوديتي براي تأمين گاز صنايع نداشته‌ايم و روزانه 30 تا 35 ميليون متر مكعب گاز به مصرف پتروشيمي‌ها رسيده است.
اوجي در ادامه با بيان اينكه سال گذشته به طور ميانگين روزانه 63.5 ميليون متر مكعب به صنايع اختصاص داده شده است، گفت: از اين ميزان10تا 12 ميليون متر مكعب به صنايع سيمان، 10 تا 12 ميليون متر مكعب به واحدهاي پالايشگاهي نفت و گاز و مابقي به جزء مصارف پتروشيمي به كارخانجاتي مانند آجر و شيشه اختصاص يافته است.

وي با بيان اينكه 5 گروه را در صنعت براي قيمت گاز تحويلي تعيين كرده‌ايم گفت: به پتروشيمي‌هايي كه محصول عمده آن اوره است امسال گاز را به قيمت 188.5 ريال براي هر متر مكعب به نيروگاه‌ها 79.3 ميليارد به جايگاه‌هاي CNG به قيمت 110 ريال و براي مصارف خانگي به قيمت 130 ريال گاز تحويل داده‌ايم و حتي براي يك روز هم محدوديت خوراك نداشته‌ايم.

وي با بيان اينكه بيدبلند 1 را بابت رد ديون به ساتا واگذار كرده‌ايم، گفت: تصميم داريم گاز را به صورت كلان در ورودي شهرها به بخش خصوصي تحويل دهيم و درگير مشكلات ناشي از لوله‌كشي در داخل شهرها نشويم.

وي با اشاره به سهم 62 درصد گاز در سبد انرژي كشور گفت: برنامه جمع انرژي كشور در حال تدوين در دولت است كه اميدواريم با تدوين آن راهبرد انرژي كشور مشخص شود.