رودخانه خشک شیراز دو بانده شد!

مهر - بخشی از رودخانه خشک شیراز دو بانده شد تا شهرداری این کلانشهر در مقام عمل نیز ثابت کند که چندان عقیده ای به احیای رودخانه نداشته و از بستر آن فقط برای تسهیل در ترافیک شهر به صورت مقطعی استفاده می کند.

چند سال پیش بود که شهرداری شیراز برای تسهیل در ترافیک این شهر طرحی را اجرا کرد که بر اساس آن در امتداد رودخانه خشک و در کنار بستر آن کنارگذرهایی ایجاد می شد. این کنارگذرها که بعدها نیز بر طول آن اضافه شد از ابتدای بلوار چمران در بستر رودخانه شروع می شود و تا چندین کیلومتر به سمت جنوب شهر در امتداد رودخانه ادامه دارد.

هرچند که در زمان احداث این کنارگذرها انتقادهایی مبنی بر غیر کارشناسی بودن این اقدام به شهرداری وارد شد اما مسئولان وقت این مجموعه مدعی شدند که برای تسهیل در تردد و کاهش ترافیک شهر شیراز این کنارگذرها بسیار مفید خواهد بود و در فصلهای بارندگی نیز می توان راه را مسدود کرد تا خطری برای شهروندان ایجاد نکند.

رودخانه خشک شیراز یکرودخانه فصلی است که از ملحق شدن دو رودخانه نهر اعظم و چنارسوخته تشکیل شده و پس از عبور از شیراز به سمت جنوب شرقی خود متمایل شده و به دریاچه مهارلو می‌ریزد.

محدوده آبریز رودخانه خشک به فرم کشیده و در جهت شمال غرب به جنوب شرق است. این رودخانه به صورت قطری از وسط شهر شیراز می گذرد و گویی شهر را به دو نیم تقسیم کرده ‌است.

از زمانی که این کنارگذرها از حاشیه بستر رودخانه می گذرد سالها گذشته و طی مدت اخیر به دلیل عملیات حفاری در یکی از محورهای بلوار چمران که در جنب رودخانه خشک قرار گرفته، شهرداری برای تسهیل در ترافیک مبادرت به دو بانده کردن کنارگذرهای رودخانه خشک کرده و بدین سبب خیابانی از وسط رودخانه کشیده شده است.

این اقدامات نیز به بهانه جایگزینی مسیر بلوار چمران صورت گرفته و شهرداری نیز ادعا کرده که این مسیر فقط به عنوان راه جایگزین و موقت استفاده می شود.

حال این نکته باید مورد سئوال قرار گیرد که شهرداری حتی برای این اقدام موقتی خود چه کار کارشناسی را انجام داده و یا تخریبهای اکولوژیکی که به رودخانه وارد شده را نیز به طور کامل بررسی کرده یا صرفا برای کاهش ترافیک شهر کوتاه ترین و ساده ترین روش را انتخاب کرده است.

کارشناسان محیط زیست همواره اعتقاد دارند که زمانی که عرصه ای از محیط زیست در دست راهسازی قرار گیرد ویژگیهای اکولوژیکی منطقه نیز دستخوش تخریب خواهد شد و در آینده نیز به نظر می رسد اثرات منفی این پروژه بر روی رودخانه خشک شیراز مشهود و نمایان شود.

البته در این خصوص یکی از موضوعات حائز اهمیت این است که شهرداری شیراز برای ایجاد این رودخانه از محیط زیست استان فارس هیچگونه استعلام و مجوزی نخواسته است و اجرای این طرح بدون مجوز از محیط زیست نیز امری است که باید در جای خود مورد بررسی قرار گیرد.

در این رابطه نکته دیگری نیز حائز اهمیت است، اینکه مشابه رودخانه خشک در سایر شهرهای ایران و حتی شهرهای دیگر کشورها نیز وجود دارد اما در بسیاری از این شهرها پروژه های ویژه ای برای احیای رودخانه تعریف و از ویژگیهای زیست محیطی این چنین رودخانه هایی به خوبی استفاده می شود اما رودخانه خشک شیراز تاکنون رنگ چنین پروژه هایی را به خود ندیده و شهرداری نیز با اقداماتی که طی این مدت انجام داده به نظر می رسد چندان اعتقادی به احیای آن ندارد.

یکی از پروژه هایی که برای رودخانه خشک مطرح بوده ایجاد سد تنگ سرخ است که با تحقق آن رودخانه خشک از حالت فعلی درآمده و به رودخانه دائمی تبدیل می شود که این پروژه در سفرهای هیئت دولت نیز به تصویب رسیده اما اکنون فقط در مراحل اولیه کار قرار دارد.