شهر ری ، یکی از قدیمی ترین شهر های ایران است که بر اساس برخی روایت ها 6 هزار سال قدمت را برای آن برآورد کرده اند و همواره این منطقه با توجه به ویژگیهای مختلف اقتصادی ، فرهنگی ، اجتماعی و حتی سیاسی مورد توجه دولت ها و حکمرانان بوده است.
به گزارش خبرنگار اجتماعی «فردا» ، شهر ری با جمعیتی حدود 300 هزار نفر , منطقه بیستم شهرداری تهران محسوب شده اما به دلیل برخی ملاحظات و سوابق هنوز دارای فرمانداری مستقل است.
منطقه 20 شهر تهران ، علیرغم قدمت و سابقه طولانی از محرومیت های متعددی رنج می برد که فرسودگی بافت شهری ، مشکلات فرهنگی و اجتماعی , میزان بالای جمعیت مهاجر ، وجود صنایع آلوده کننده و ... از جمله آنها است.
محرومیت در این منطقه موجب شده است تا شهرداری تهران برای جبران درآمد محدود 35 میلیارد تومانی آن بیش از 220 میلیارد تومان بودجه سالانه را از اعتبار شهر تهران جهت جبران عقب ماندگی های شهر ری اختصاص دهد.
با این همه با روی کار آمدن دولت دهم ، طرح جداسازی شهر ری از منطق 22 گانه شهری پایتخت و استقلال آن در دستور کار دستگاه های دولتی قرار گرفت که با واکنش گسترده کارشناسان ، اعضای شورای شهر و مدیریت شهری روبرو شد.
فارغ از آنکه دستگاه های دولتی نظیر استانداری تهران ، فرمانداری و حتی وزارت کشور هیچگاه دلالیل کارشناسی و تخصصی را جهت اجرای این طرح اعلام نکرده اند ، بسیاری از صاحبنظران و اعضای شورای شهر اهداف پنهان سیاسی را انگیزه اصلی طرح جدا سازی شهر ری از پایتخت عنوان کرده اند.
در همین راستا نگاه رقیب پندار دولت به شهردار و مجموعه مدیریت شهری تهران ، بستر سازی تبلیغاتی برای انتخابات های آتی ، کاهش سطح نفوذ و کارایی مدیریت شهری و همچنین امتیاز دهی به برخی چهره ها و جریان های سیاسی از جمله مهمترین عوامل ایجاد این انگیزه سیاسی بر شمرده می شود.
خرد کردن اقتدار مدیریت شهری جدا سازی یک منطقه از مجموعه 22 گانه مناطق شهری پایتخت ، نقطه آغاز برنامه ای است که دولت با نادیده گرفتن نهاد های منتخب مردم نظیر شورای شهر و شورایاری های مناطق , تجزیه پایتخت را در دستور کار خود قرار داده است.
در مرحله بعدی و در امتداد برنامه دولت ، ایجاد 12 فرمانداری جدید در شهر تهران طرحی است که استاندار تهران و سایر مسئولین دولتی مرتبط از آن سخن گفته اند که قرار است دایره خدمات دولت را در پایتخت گسترش بخشند.
دایره انتقادات از این برنامه دولت تا حدی است که مهدی چمران ،رئیس شورای شهر تهارن و شورای عالی استانها و از مشاوران سابق رئیس جمهور که همواره از حامیان وی نیز محسوب می شود خاطر نشان کرده است: با اجرای این طرح تجزیه طلبی استانی اوایل انقلاب دوباره از سر گرفته می‌شود.
وی افزوده است : منفک کردن یک شهر تبعات زیادی دارد و اگر دلیل این جدایی شهرستان ری از تهران داشتن فرمانداری مستقل در آن است، می توان فرمانداری شهرستان ری را منحل کرد.
احمد مسجد جامعی , عضو کمیسیون فرهنگی شورا نیز یادآور شده ،به نظر می رسد دستهایی برای خارج کردن شورای شهر تهران از عرصه کار و سیاست وجود دارد. در واقع پشت این اتفاقات و جدایی شهرستان ری از تهران و در نظر گرفتن 12 فرمانداری برای تهران حاکی از اتفاق‌هایی در پشت پرده است.
امتیاز و سهم دهی برای انتخابات های آتیشهر ری ، همواره یکی از نقاط و مناطق مهم شهر تهران به لحاظ سیاسی و اجتماعی بوده است که خواستگاه بسیاری از چهره ها و جریان های سیاسی کشور است و از این رو استقلال شهر ری و افزایش اختیارات این منطقه را جدا از آثار واقعی اقتصادی ، فرهنگی و اجتماعی می توان یک حرکت تبلیغاتی برای ایجاد همسویی سیاسی با جریان های سیاسی حامی دولت ارزیابی کرد.
حمزه شکیب ، رئیس کمیسیون عمران شورای شهر تهران در این خصوص تأکید کرده است : مطرح کردن این قضیه نیز دلایل سیاسی دارد.جداسازی ری از تهران منجر به بروز ناهماهنگی می شود چراکه روش تفکیک مدیریت در دنیای امروز روشی کهنه است .
وی افزوده است : مطرح کردن این مسئله دلایل سیاسی دارد و به مسایل قومی و محله ای باز می گردد.
محمدعلی نجفی ، عضو کمیسیون برنامه و بودجه شورای شهر نیز تصریح کرده است : ممکن است گروههای مختلف اهداف متفاوتی از مطرح کردن این موضوع داشته باشند، گروههای سیاسی فعال در شهر ری بیشتر انگیزه های غیر از مسائل شهری و اجتماعی را دنبال می کنند و فکر می کنند اگر شورای شهر مستقلی داشته باشند می توانند در انتخاب اعضای شورای شهر و بعدها در تصمیم گیریهای شورا نفوذ بیشتری داشته باشند.
این نماینده مردم تأکید کرده است : هزینه هایی که برای اداره ری صرف می شود چندین برابر درآمدهای آن است. بنابراین به نظر می رسد انگیزه گروههای سیاسی برای جداسازی ری خدمت به مردم نیست.
پول مردم و عوارض میلیاردی شهر ری ؛بهانه ای برای ...وجود پالایشگاه تهران و چندین کارخانه در شهر ری و همچنین فعالیت های اقتصادی این منطقه از شهر تهران موجب شده است تا برخی از حامیان طرح مدعی شوند پول مردم شهر ری و عوارض پرداختی در این منطقه وضعیت مشخصی نداشته و باید در خود شهر ری خرج شود!
پروین احمدی نژاد ، خواهر رئیس جمهور از مدفعان این طرح مدعی است باید درآمدهای شهر ری برای این شهر خرج شود و اگر تاکنون پول شهر ری در این شهر خرج شده بود، شهر ری این شرایط را نداشت.
وی بدون ارائه آمار و دلایل مشخص در این خصوص خاطرنشان کرد : نباید مرتب درآمد و هزینه این منطقه را به عنوان عامل نگرانی مطرح کنیم، چرا که بخش عظیمی از کارخانه‌های شهر تهران که پرسود و درآمد هستند، در حاشیه شهر ری قرار دارند و عوارض‌های میلیاردی خود را به شهرداری پرداخت می‌کنند..
در این بین چمران ، پاسخ اظهارات احمدی نژاد را اینگونه داده است : برخی می‌گویند شهر ری پالایشگاه و پول دارد اما پول آن برای این شهر خرج نمی‌شود حال آنکه اگر قرار بود کارخانه‌های حاشیه شهر ری پولی داشته باشند تا کنون مشخص می شد.
وی تصریح کرده است : بعد از این تفکیک حتما مناطقی همچون "مهرآباد" و "شمیرانات" و یا "دولاب" به دنبال جدایی از تهران می‌روند. قطعا چنین تصمیمی بر خلاف اصول شهرسازی و مدیریت شهر است و در نهایت مردم شهرری آسیب می‌بینند.
به گفته محمد علی نجفی نیز ،: محاسبات درآمدها و هزینه های شهر ری چندان پیچیده نیست و حساب مالی مناطق به تفکیک در طول سالهای اخیر مشخص است و به خوبی نشان می دهد درآمد های میلیاردی و خرج آنها در سایر مناطق تا چه حد صحت دارد؟!
شواهد و قرائن حاکی از عزم جدی دولت برای اجرای طرح استقلال شهر ری و تجزیه پایتخت است و هرچه زمان می گذرد انگیزه ها و اهداف پنهان آن بیشتر نمایان می شود و این در حالی است که مانند همه طرحهای ضربتی بدون پشتوانه مطالعاتی ، آینده مبهمی را پیش روی شهری قرار می دهد که معلوم نیست پس از جدایی از شهرداری تهران ، خدمات شهری ، اتوبوسرانی و تاکسیرانی ، فضاهای فرهنگی و اجتماعی و ... آن چه سرنوشتی خواهند داشت؟!
