هشدار سردار صفوي درباره جزاير مصنوعي

دستيار و مشاور عالي فرماندهي معظم كل قوا با اشاره به اقدام امارات براي احداث جزاير مصنوعي در خليج فارس گفت: احداث اين جزاير باعث پيچيده‌تر شدن اختلافات موجود اماراتي‌ها با ايران و نيز باعث واگرايي و تيره شدن بيشتر روابط كشورها خواهد شد.

به گزارش خبرگزاري فارس، سردار سرلشكر سيديحيي صفوي دستيار و مشاور عالي فرماندهي معظم كل قوا در چهارمين کنگره ملي جغرافياي سياسي و ژئوپوليتيك كه با حضور اساتيد، دانشجويان و پژوهشگران رشته جغرافياي سياسي و ژئوپوليتيك در تالار شهيد مطهري دانشگاه تربيت مدرس برگزار شد، در خصوص پيامدهاي اقدامات برخي از كشورهاي حاشيه خليج فارس، گفت: حوزه ژئوپوليتيكي خليج فارس همچنان تا دهه‌هاي آينده كانون توجه، تنش و رقابت‌هاي بين‌المللي و منطقه‌اي خواهد بود و منشأ اين تنش‌ها اكثراً اهداف و منافع قدرت‌هاي فرامنطقه‌اي است وليكن برخي از رقابت‌هاي محلي بين كشورهاي جنوب خليج فارس و ايران هم مي‌تواند كانون اين تنش‌ها باشد.

وي ادامه داد: با توجه به حضور قدرت‌هاي فرامنطقه‌اي در كشورهاي جنوب خليج فارس طرح مسئله به اين صورت است كه هرگونه تصميم گيري كشورهاي ساحلي در ايجاد تغييرات عمده در سواحل جنوبي براي دسترسي به اهداف سياسي، امنيتي و اقتصادي پيامدهاي ناگواري بر كل اكوسيستم، مسايل سياسي، امنيتي و اقتصادي خواهد داشت.

صفوي با اشاره به تصميم اماراتي‌ها براي ايجاد جزاير مصنوعي با سرمايه گذاري ده‌ها ميليارد دلاري و پيامدهاي حاصله از اين تصميم، گفت: بايد بررسي كرد كه پيامدهاي اين كار اماراتي‌ها چه مشكلي را براي ايران و ساير كشورهاي همجوار خليج فارس به وجود خواهد آورد.

وي افزود:بايد به اين مسئله مهم توجه داشت كه تقسيم مرزهاي بستر خليج‌فارس كه يك فلات قاره است بر اساس خط منصف بين ايران، عربستان سعودي، قطر، بحرين و عمان مشخص و با امارات بخشي از آن مشخص شده است و قسمتي از آن كه روبه‎روي جزاير ابوموسي، تنب بزرگ و كوچك است، هنوز خط بستر دريا مشخص نشده است.

عضو موسس انجمن ژئوپوليتيك ايران با بيان فرضيه‌هاي موجود دراين موضوع اظهار داشت: مرز دريايي و كف درياي ما با دو كشور عراق و كويت هم هنوز مشخص نشده است و بر اساس فرضيه‌هاي موجود، احداث اين جزاير باعث طولاني‌تر شدن روند تعيين مرزهاي دريايي ايران با كشورهايي كه هنوز مرز دريايي مشخصي ندارد، از جمله امارات خواهد شد. از سوي ديگر احداث اين جزاير باعث پيچيده‌تر شدن اختلافات موجود اماراتي‌ها با ايران و نيز باعث واگرايي و تيره شدن بيشتر روابط كشورها خواهد شد.

وي ادامه داد: فرض ديگر اين است كه منطقه خليج فارس براي مدت طولاني كانون تنش خواهد بود و اين تنش‌ها باعث حضور طولاني‎مدت قدرت‌هاي فرامنطقه‌اي و دخالت احتمالي فرامنطقه‌اي‌ها در امور كشورهاي اين منطقه خواهد شد.

صفوي در بخش ديگري از سخنان خود با اشاره به حقوق درياها و كنوانسيون‌هاي مرتبط كه جزاير مصنوعي را فاقد هرگونه قلمرو دريايي معرفي كردند و علي‏رغم حق انحصار در احداث جزاير، ايجاد آن را منوط به هماهنگي با كشورهاي ديگر دانسته است، خاطرنشان كرد: اماراتي‌ها با اقدامات خودسرانه، در ساخت جزاير مصنوعي عملا اين كنوانسيون را زير پا گذاشتند و به دنبال طرح ادعاهاي واهي در خصوص گسترش قلمرو درياي سرزميني و يا مالكيت بر برخي از جزاير خليج فارس هستند.

مشاور عالي فرماندهي معظم كل قوا افزود: احداث اين جزاير فاصله سواحل خشكي امارات به جزيره ابوموسي را حدود 10 كيلومتر كمتر مي‌كند. به نظر مي‌رسد در صورت عملي شدن اين پروژه از سوي امارات، احتمال تغيير مرزهاي آبي اين كشور با حمايت حقوقي كشورهاي بزرگ و قدرت‌هاي فرامنطقه‌اي و سازمان‌هاي بين المللي وجود دارد و با احداث اين جزاير و تبديل تمامي نوار كم‏عمق ساحلي امارات به محيط خشك و افزايش وسعت سرزميني، اشرافيت و نزديكي بيشتر مرزهاي خشكي امارات به جزاير سه‎گانه، تاثيرگذار در مسايل امنيتي و دفاعي آينده خواهد بود.

اين استاد و عضو هيئت علمي دانشگاه در خصوص ادعاهاي احتمالي اماراتي‌ها ، گفت: در آينده احتمال ادعاهاي امارات مبني بر اينكه خط مبدأ درياييش را تغيير دهد و گسترش منطقه آب‌هاي سرزميني و رساندن مرزهايش به نزديكي جزاير ايراني را دنبال كند و احتمال اينكه اماراتي‌ها به دنبال اين باشند كه تغيير مرزهاي دريايي را از نظر حقوقي دنبال كنند و از قدرت‌هاي فرامنطقه‌اي هم استفاده كنند، وجود دارد. البته بيگانگان مي‌دانند از نظر قدرت نظامي در مقابل ايران ناتوان هستند و جمهوري اسلامي ايران قدرت لازم براي دفاع از سرزمين خودش را دارد، پس مي‌خواهند از نظر حقوقي مسئله را دنبال كنند.

صفوي بروز مسائل زيست‏محيطي حاصل از اقدام اماراتي‎ها در ايجاد جزاير مصنوعي را از ديگر پيامدهاي اين موضوع دانست و تصريح كرد: منطقه خليج فارس بزرگترين زيستگاه گياهي و جانوري جهان است به طوري كه خليج فارس متشكل از بيش از 600 گونه جانوران آبزي از جمله 500 گونه ماهي، 15 گونه ميگو و پنج نمونه از لاك‌پشت‌هاي نادر دريايي و همچنين آبسنگ‎هاي مرجاني و مجموعه هاي جلبکي، درختان حرا و مانگرو است كه ديدني هاي منحصر به فرد اين درياي عظيم است و اين جزاير مصنوعي اكوسيستم اين منطقه را برهم خواهد زد.

وي ادامه داد: اين‎گونه اقدامات اماراتي‌ها ممكن است توسط ساير كشورها الگوبرداري شده و ممكن است ساير كشورها مانند كويت و بحرين هم طرح‌هاي مشابهي را ايجاد كنند و احتمالا در اين جزاير مصنوعي سلاح، تجهيزات، سيستم‌هاي موشكي و راداري قرار دهند و سيستم دفاعي و امنيتي منطقه را برهم بريزند.

دستيار و مشاور عالي فرماندهي معظم كل قوا جديت ايران در تعيين خط مرز دريايي باقي‏مانده با امارات عربي متحده را كه هنوز تعيين نشده است، كه لازمه آن اراده سياسي دولت امارات عربي متحده است، خواستار شد و گفت: به نظر مي‌رسد بهترين و سريع‎ترين راه اين است كه ما بر مسايل زيست‎محيطي، تغيير اكوسيستم و همچنين از نظر سياست خارجي و فعال شدن ديپلماسي سياسي‌مان تلاش كنيم كه اين اتفاقات رخ ندهد و همچنين از نظر حقوقي مسئله را دنبال كرده و توسعه قوي‌تر روابط سياسي، امنيتي و اقتصادي ايران يا برخي از كشورهاي شوراي همكاري خليج فارس مي‌تواند در اين موضوع موثر واقع شود.

وي در پايان خاطرنشان كرد: ايران خواستار امنيت پايدار در منطقه خليج فارس است و اين امنيت پايدار با همكاري و هماهنگي كشورهاي برادر و دوست جنوبي خليج فارس حاصل خواهد شد، البته نيروهاي فرامنطقه‎اي همواره به‏دنبال ايجاد تنش و سوءظن بين كشورهاي جنوبي خليج فارس با ايران هستند.