4 داروي پر تجويز در كشور

مديركل نظارت بر دارو و مواد مخدر سازمان غذا و داروي وزارت بهداشت با هشدار نسبت به تهديد مقاومت‌هاي دارويي در جهان در پي مصرف نادرست دارو، در عين حال گفت: مصرف دارو در كشور غيرمنطقي است نه بي‌رويه.

دكتر محمدرضا شانه ساز در آستانه هفته سلامت در گفت‌وگو با ايسنا، با اشاره به شعار روز جهاني بهداشت «داروهاي ضد ميكروبي؛ يك تهديد جهاني» گفت: مقاومت به داروهاي ضد ميكروبي يك معضل جهاني است و تنها مربوط به ايران نيست. اين موضوع مي‌طلبد كه به صورت جهاني در اين زمينه فكر شود.

وي با اشاره به نگراني‌هاي ايران در مورد مقاومت به داروهاي ضد ميكروبي از چند سال گذشته، ادامه داد: بر اين اساس كميته‌هاي تجويز و مصرف منطقي دارو در تمام دانشگاه‌هاي علوم پزشكي كشور فعال شد.

شانه ساز مصرف بي رويه آنتي بيوتيك‌ها را از نگراني‌هاي اصلي در زمينه مصرف دارو عنوان كرد و گفت: 50 درصد نسخ تجويزي پزشكان داراي آنتي بيوتيك است كه با توجه به وضعيت بهداشت عمومي كشور، اين ميزان مصرف آنتي بيوتيك رقم بالايي است؛ هر چند كه استانداردي در اين زمينه در دنيا وجود ندارد. از طرف ديگر داروخانه‌ها با اصرار بيماران براي دريافت آنتي بيوتيك مواجهند.

وي ادامه داد: مصرف نابجاي آنتي بيوتيك‌ها سبب مي‌شود كه در طولاني مدت باكتري‌ها و ويروس‌ها نسبت به اين داروها مقاوم شده و به دنبال تغيير ژنوم، نمي‌توانند در درمان بيماري‌ها موثر شوند. بر اين اساس به ناچار بايد سال به سال آنتي بيوتيك‌هاي جديد به كار گرفته شوند؛ به طوري كه بسياري از بيماري‌هاي عفوني ساده كه چند سال گذشته با پني سيلين درمان مي‌شدند امروزه حتي با آنتي بيوتيك‌هاي گران قيمت نيز قادر به مقابله با آنها نيستيم. اگر اين روند ادامه يابد در چند سال آينده براي بسياري از بيماري‌هاي عفوني در سطح دنيا دارويي وجود نخواهد داشت.

شانه‌ساز پنجمين علت مرگ و مير در آمريكا و اروپا را مصرف بي‌رويه دارو عنوان كرد و افزود: عوارض اقتصادي ناشي از مصرف بي رويه دارو در آمريكا سالانه 30 ميليارد دلار و در اروپا 79 ميليارد پوند است.


وي ادامه داد: در ايران دارو زياد مصرف نمي‌شود بلكه بد مصرف مي‌شود. به طوري كه گروهي از داروها مانند كورتن‌ها، مسكن‌ها و آنتي بيوتيك‌ها به صورت زياد مصرف مي‌شوند و گروه ديگري از داروها مانند داروهاي ديابت، داروهاي قلب و عروق، فشار خون، چربي خون، اعصاب و روان و ... با وجود تجويز پزشك مصرف نمي‌شوند و در اين زمينه با مشكل جدي روبرو خواهيم بود؛ چرا كه اين بيماران با مصرف نكردن داروهايشان سبب مي‌شوند تا بيماري آنها به مراحل حاد و خطرناك برسد و هزينه‌هاي زيادي را به بيمار و نظام سلامت تحميل كند.

وي تاكيد كرد: در درجه اول مردم بايد بدانند كه داروهاي تجويزي پزشك را بايد درست مصرف كرده و نبايد آنها را قطع كنند. همچنين لازم است از مصرف خودسرانه مسكن‌ها، آنتي بيوتيك‌ها و كورتن‌ها خودداري كنند.

شانه‌ساز افزود: دگزامتازون تزريقي، قرص سرماخوردگي بزرگسالان، استامينوفن و كپسول آموكسي سيلين از نظر تعدادي، بيشترين داروهاي تجويزي كشور را تشكيل مي‌دهند. همچنين آنتي بيوتيك‌ها از نظر ريالي بالاترين داروهاي تجويزي كشور هستند. از ميان 10 داروي اول كشور چهار مورد از آنها آنتي بيوتيك است.


وي با اشاره به برنامه كنترل نسخ پزشكان گفت: تا پايان سال 88 حدود 289 ميليون نسخه پزشك در كشور بررسي شد كه در منطقه رقم بالايي است. اين موضوع نشان دهنده نظارت بر موضوع مصرف دارو در كشور است بازخورد بررسي نسخ پزشكان نيز براي پزشكان ارسال مي‌شود.