زمستان امسال لايه اوزون در قطب شمال به دليل سردي هوا در لايههاي فوقاني جو صدمه بيسابقهاي ديده است.
به گزارش ايسنا در آخر ماه مارس، 40 درصد اوزون موجود در استراتوسفر، از لايههاي فوقاني جو، نابود شده بود. اين در حالي است كه تا پيش از اين حداكثر ميزان آسيب ثبت شده لايه اوزون 30 در صد بوده است.
به نوشته بيبيسي لايه اوزون بخشي از جو زمين است كه غلظت گاز اوزون در آن بالاست و به دليل قابليتي كه در جذب اشعه مافوق بنفش خورشيد دارد، در جلوگيري از بيماريهايي چون سرطان پوست نقشي حياتي ايفا ميكند.
اما مواد شيميايي صنعتي باعث نابودي گاز اوزون موجود در جو زمين ميشوند.
با وجود اينكه سازمان ملل متحد براي مهار انتشار اين گونه گازهاي صنعتي پيماني بينالمللي تحت عنوان پروتكل مونترئال به تصويب رسانده، اما دوام اين گونه گازها در جو به قدري زياد است كه انتظار ميرود آثار زيانبار آن تا دهها سال ديگر همچنان ادامه داشته باشد.
آثار مخرب گازهاي صنعتي بر اوزون در دماهاي پايين (زير 78 درجه سانتيگراد) لايه استراتوسفر جو زمين تشديد ميشود.
با وجود اينكه صدمه ديدن لايه اوزون در فصل زمستان در قطب جنوب امري معمول است كه هر سال اتفاق ميافتد اما در قطب شمال، به دليل غير قابل پيشبيني بودن تغييرات آب و هوايي در لايه استراتوسفر وضعيت پيچيدهتر است.
زمستان امسال در قطب شمال اگر چه دماي هوا در اطراف سطح زمين به طور غير معمولي گرم بود اما دما در ارتفاعات 15 تا 20 كيلومتري سطح زمين نزول چشمگيري داشت و بعد هم همچنان اين دماي پايين ثابت باقي ماند.
فرحناز خسروي، متخصص اوزون در موسسه هواشناسي دانشگاه استكهلم سوئد ميگويد:" ميزان سردي هوا نسبت به سالهاي قبل آنقدر بيشتر نشده اما سردي هوا تداوم بيشتري داشته و اين وضعيت به ماههاي مارس و آوريل هم كشيده شده و همچنان ادامه دارد."
كاهش غلظت اوزون در قطب جنوب، عملا تاثير چنداني بر سلامتي بشر ندارد، چرا كه بيشتر اين منطقه خالي از سكنه است و فقط گاهي پايينترين قسمتهاي آمريكاي جنوبي تحت الشعاع سوراخ لايه اوزون قرار ميگيرد.
اما در قطب شمال وضعيت به گونهاي ديگر است.
در طي ماه گذشته لايه اوزوني كه آسمان كشورهاي منطقه اسكانديناوي، گرينلند و بخشهايي از روسيه و كانادا را پوشش ميدهد به شدت آسيب ديده است.
از بين رفتن اوزون باعث عبور بيشتر اشعه ما فوق بنفش خورشيد از جو زمين ميشود و اين پديده با افزايش موارد ابتلا به سرطان پوست، آب مرواريد و ضعيف شدن سيستم ايمني بدن مرتبط دانسته شده است.