روابط تجاری ایران با کشورهای بحران زده

تجارت نیوز به بررسی یک سال تجارت خارجی جمهوری اسلامی ایران با این پنج کشوری که چند ماهی است شاهد خیزش های مردمی هستند، پرداخته است.

http://www.tejaratnews.com/pooyasoftpublisher/storage/images/20110416103628gb-Untitled-1.jpg

تراز منفی تجاری با بحرین کوچک
بحرین اولین کشور حوزه خلیج فارس است که نفت در آن اکتشاف شد با این حال منابع نفت و گاز این کشور بسیار محدود است. اقتصاد این کشور جزیره ای و کوچک خلیج فارس در یک دوره ای به طور سنتی به تجارت مروارید وابسته بود اما در حال حاضر بیشتر درآمد ساکنان بحرین از بانکداری و گردشگری تامین می شود.

تجارت خارجی این کشور با ایران در سال 89 به نفع بحرین رقم خورد به گونه ای که آمار نشان می دهد در این سال تراز بازرگانی ایران با بحرین منفی بود. صادرات غیرنفتی ایران به بحرین در سالی که گذشت تنها 26 میلیون دلار بود هرچند نسبت به سال پیش از آن 2 میلیون دلار افزایش نیز داشت. عمده کالاهای صادرشده از ایران به این کشور نیز فرش بود که بیشترین رقم را به خود اختصاص داد. سنگ آهن، سیب، زعفران،پسته، کیوی، آلومینیم دیگر محصولات صادراتی عمده ایران به بحرین در سال گذشته بود. اما از آن طرف، واردات ایران از بحرین در سال گذشته به حدود 29 میلیون دلار رسید. این در حالی است که سال پیش از آن ارزش واردات ایران از بحرین حدود 48 میلیون دلار بود. آلومینیم، فرومنگنز، وسائل نقلیه، توربین گازی عمده واردات ایران از بحرین را شامل می شود.

واردات لوازم اسکی از کشور بن علی
شمالی ترین کشور قاره آفریقا، طی سال گذشته تجارت پر سودی با ایران داشت. در حالی که ما طی سال 89 چیزی در حدود 54 میلیون دلار کالا از این کشور آفریقایی وارد کردیم تنها توانستیم 6.5 میلیون دلار به تونس صادرات داشته باشیم که از این حیث تراز منفی معناداری با این کشور رقم زدیم. پسته و خشکبار در کنار پلی اتیلن و آدامس و کتاب و بروشور مهمترین کالاهای صادراتی ایران به تونس در سال تجاری گذشته بود. از آن طرف نیز فراورده های پتروشیمی، فولاد و ورقه آهن عمده محصولات وارداتی ایران از تونس را در برمی گیرد. لوازم اسکی نیز رقم بالایی از واردات ایران از تونس را به خود اختصاص داده است.

تجارت یک طرفه با کشور معمر قذافی
کشور معمر قذافی که به گفته علی خرم، اولین کاردار ایران در طرابلس، به واسطه شرایط جنگ با عراق دروازه روابط سیاسی و اقتصادی ایران با این کشور باز شد ( سایت تاریخ ایرانی) ،طی سال گذشته تجارت یک طرفه ای را با ایران داشته است. در حالی که صادرات غیرنفتی ایران به لیبی 5 میلیون دلار است از لیبی تنها حدود 40 هزار دلار کالا وارد شده است که آن هم شامل "فیوز" می شود. مهمترین کالاهای صادراتی ایران به لیبی طی این سال شیرالات بهداشتی، پسته و کشمش، فرش و فراورده های پتروشیمی است. این در حالی است که صادرات ایران به لیبی در سال 89 نسبت به سال پیش از آن کاهش داشته و از رقم 8 میلیون دلار در سال 88 به 5 میلیون دلار رسیده است. از میزان واردات ایران از لیبی در سال 88 آمار و رقمی به ثبت نرسیده است و به نظر می رسد طی این سال واردات ایران از لیبی "صفر" بوده است.

تراز منفی با مصر
پرتقال و توتون را اگر می شد از مراودات تجاری ایران و مصر حذف کرد تراز بازرگانی دو کشور قطعا به نفع ایران مثبت بود. اما این دو کالای مهم صادراتی مصر این اجازه را نمی دهد که کفه ترازوی تجارت خارجی دو طورف به سود ایران سنگینی کند. طی سال گذشته، صادرات غیرنفتی ایران به مصر به 60 میلیون دلار رسید که عمدتا شامل فراورده های پتروشیمی و خشکبار می شود. از آن طرف نیز، 71 میلیون دلار کالا از مصر وارد ایران شده است که بیشترین حجم آن را پرتقال و توتون شامل می شود. از این رو طی سال 89، در میان پنج کشور دیکتاتوری مورد بحث این گزارش، ارزش و حجم تجارت خارجی ایران با مصر بیش از چهار کشور دیگر بوده است. این تجارت نسبت به سال پیش از آن یعنی سال 88 نیز رشد داشته است به گونه ای که صادرات غیرنفتی ایران در این سال حدود 39 میلیون دلار بود و ارزش واردات ایران از این کشور نیز رقم 47 میلیون دلار را در این سال به ثبت رساند.

بهشت صادراتی ایران
در میان پنج کشور بحران زده عربی که بررسی تجارت خارجی آنها با ایران در این گزارش آمده است، یمن را می توان بهشت صادراتی ایران دانست. یمن، کشور کوچکی که از سونامی خیزش مردمی در منطقه خاورمیانه در امان نمانده است، طی سال 89 در مبادلات اقتصادی و تجارت خارجی حرفی برای گفتن با ایران نداشت. در حالی طی این سال ارزش صادرات غیرنفتی ایران به یمن رقم 31.5 میلیون دلار را نشان می دهد و اتفاقا نسبت به سال پیش از آن کاهش 10 میلیون دلاری نیز داشته است، که ارزش واردات ایران از یمن در سال 89 فقط 1.691 هزار دلار بود که آن هم شامل سنگ های گرابها می شود. به این ترتیب، تراز بازرگانی ایران و یمن در سال 89 می توان گفت صد درصد به نفع ایران رقم خورده است. مهمترین کالاهای صادراتی ایران به یمن نیز شامل گندم، بیسکویت و شیرینی، دارو ، نان ، سیمان و فراورده های غذایی کودکان می شود.