الف: در حالی انقلابیون نزدیک شدن به طرابلس را جشن گرفته‌اند که بسیاری از تحلیل‌گران هنوز در مورد آینده لیبی شک و تردیدهایی دارند و با توجه به گمانه‌زنی‌های فراوان می توان انتظار داشت که آینده این کشور دستخوش تغییرات غیرمنتظره‌ای شود.
به گزارش میدل ایست آن لاین و گاردین، برخی از تحلیل‌گران معتقدند که ممکن است اوضاع پس از سقوط رژیم قذافی شبیه عراق پس از حمله آمریکا شود به طوریکه درگیری‌های خشونت آمیز در سراسر لیبی برای مدت زیادی ادامه یابد و لیبی عملا به یک کشور کاملا ویرانه تبدیل شود. برخی بر این باورند که حمله اکنون ناتو به لیبی همانند حمله آمریکا به عراق است که عامل افزایش خشونت‌ها در این کشور شده است.
آنچه مهم است این می‌باشد که شورای ملی انتقالی لیبی باید در برابر نفوذ و اعمال فشارهای غرب پس از سرنگونی رژیم قذافی مقاومت کند و در راستای برآورده کردن خواست مردم لیبی گام بردارد. عدم اجرای اصلاحات موردنظر مردم لیبی می تواند سرنوشت قیام معترضان در لیبی را به سرنوشت فعلی مردم مصر که از شورای عالی نظامی این کشور رضایت ندارند، گره بزند. برای ایجاد یک لیبی آزاد و دموکراتیک باید مقاماتی که به خواست مردم این کشور اعتقاد دارند به روی کار بیایند. یکی از گزینه‌های مهم در این راستا برگزاری سریع انتخابات در لیبی است.
برای موفقیت لیبی باید قدرت در اختیار مردم قرار بگیرد که در غیر این صورت باید منتظر به روی کار آمدن حکومت دیکتاتوری جدید با لباس دموکراسی بود. در نهایت مردم لیبی بايد در مورد آینده‌شان تصمیم گیری کنند. موضوع اشغال لیبی نیز خطر دیگری است که این کشور را تهدید می کند. برخی از کارشناسان می گویند که انقلابیون بدون کمک ناتو هرگز نمی‌توانست تا طرابلس پیش‌روی کند و این موضوع به غرب برای اشغال لیبی بهانه لازم را می دهد.
باید پذیرفت که سقوط قذافی نمی تواند به تنهایی تضمین کننده یک لیبی آزاد و و دموکراتیک باشد. دیر یا زود رژیم قذافی به طور کامل سرنگون خواهد شد اما انقلاب در لیبی همانند انقلاب در مصر می‌تواند رضایت خیلی از معترضان را برآورده نکند. با این حال سقوط رژیم استبدادی چند دهه‌ای قذافی ممکن می‌تواند زمینه را برای آزاد شدن مردم لیبی از بند یک حکومت دیکتاتوری به سوی یک جامعه آزاد فراهم کند.
آغاز دوران پس از قذافی در لیبی با چالش‌هایی از جمله بهبود شرایط اقتصادی این کشور همراه خواهد بود. سوال مهم اینجاست که چه کسی خلاء قدرت در لیبی را پر می‌کند و آیا برای قدرت در این کشور حتی میان مخالفان نزاع و درگیری به وجود خواهد آمد یا خیر؟
به رغم اینکه شورای ملی انتقالی لیبی قول داده که بزودی سازماندهی انتخابات عمومی در این کشور را آغاز کند اما وجود قبایل فراوان در این کشور نگرانی‌ها را در مورد تبدیل شدن لیبی به سومالی دیگری افزایش می دهد. قطعا بدون ثبات در لیبی هیچ چیز بهبود نمی یابد. با توجه به شرایط فعلی لیبی دست کم شش ماه پس از آغاز دوران پس از قذافی زمان لازم است تا تاسیسات نفتی این کشور همانند سابق نفت تولید کند. البته نفت لیبی خیلی از کشورهای غربی را می تواند وسوسه کند. پیش از آغاز ناآرامی‌ها در لیبی این کشور روزانه 1.6 میلیون بشکه نفت به خارج صادر می کرد اما اکنون بسیاری از کارشناسان در مورد بهبودی سریع تاسیسات صدمه دیده نفتی لیبی ابراز شک و تردید می‌کنند.
سرنگونی رژیم قذافی دستاوردی بزرگ برای مردم لیبی است و آنها باید از این دستاورد چشمگیر حفاظت کنند و اجازه ندهند کشورهای غربی به بهانه همکاری در سرنگونی رژیم قذافی بخواهند پایگاههای نظامی در لیبی ایجاد کنند و یا شرکتهای بزرگ نفتی در این کشور بخواهند از نفت لیبی استفاده کنند.
