برد رادار کیهان ایرانی اعلام شد

ماموریتهای چهارگانه پدافند در مواجهه با هواپیماهای ناشناس، آخرین خبر از ساخت سامانه موشکی مشابه "S-300"، به زمین نشاندن هواپیمای بلاروس و ماجرای رویت اشیاء نورانی در آسمان مشهد از جمله محورهای گفتگوی مهر با معاون اجرایی قرارگاه پدافند هوایی خاتم الانبیاء (ص) است.

به گزارش خبرنگار مهر، جنگ تحمیلی 8 ساله علیه کشورمان 19 ماه پس از پیروزی انقلاب اسلامی و چند روز پس از آن اتفاق افتاد که صدام پیمان الجزایر را در برابر دوربین‌های تلویزیون بغداد پاره کرد. صدام در نطقی با تأکید بر مالکیت مطلق کشورش بر اروند رود (که وی آن را شط‌ العرب نامید) و ادعای تعلق جزایر ایران به "اعراب" جنگ را در31 شهریور سال 1359 از سوی زمین، هوا و دریا علیه ایران آغاز کرد.

براین اساس همزمان با فرا رسیدن سی و دومین سالگرد 8 سال دفاع مقدس گفتگویی را با امیر سرتیپ شاهرخ شهرام معاون اجرایی قرارگاه پدافند هوایی خاتم الانبیاء (ص) انجام داده ایم که در پی می آید.

* خبرگزاری مهر: ارزیابی شما از آمادگی فعلی قرارگاه پدافند هوایی خاتم الانبیاء (ص) چیست؟

- شاهرخ شهرام: جایگاهی که در حال حاضر پدافند هوایی از نظر اقتدار دفاعی ایجاد کرده است به گونه ای است که قدرت بازدارندگی را برای کشورایجاد کرده است که البته پشتوانه این موضوع به دوران دفاع مقدس بازمی گردد.

مثلا قبل از پیروزی انقلاب اسلامی پایگاههای آمریکا درکشور ما جانمایی شده بود بطوریکه هیچ یک از پایگاههای شکاری ایرانی نبودند و بر اساس سیاستهای خاورمیانه ای که استعمار بدنبال آن بود در کشورتاسیس شده بودند. البته آنها با تاسیس پایگاه های شکاری خود در ایران قصد دفاع از مراکز و تاسیسات حیاتی ایران را نداشتند بلکه می خواستند همواره ایرانیان به آنها محتاج باشند.

بنابراین در دوران دفاع مقدس بسیاری ازخلاء هایمان عیان شدند و سعی کردیم که این خلاء ها را برطرف کنیم. بعد از جنگ هم این روند ادامه داشت بطوریکه امروز به نقطه ای رسیدیم که بحمدالله می توانیم این ادعا را بکنیم که پدافند ما نه در سطح خاورمیانه بلکه در دنیا حرف اول را می زند. با وجود اینکه پدافند موضوعی نسبی است اما در ایران چیزی را داریم که در دنیا بی نظیر است و آن سلحشوری، ولایتمداری و عاشورایی بودن نیروهای ماست براین اساس نیروی انسانی یکی از مولفه های اقتدار ملی جمهوری اسلامی ایران به شمار می آید.

از سویی دیگر در حوزه امکانات نیزسیستمهای پدافندی خود را بهسازی کرده ایم و ارتقاء داده ایم بطوریکه عمر و تداوم کاری آنها افزایش یافته است. مثلا سیستم موشکی "هاگ" را بهینه سازی کردیم و برد و قدرت آن را افزایش داده ایم. در مجموع باید بگویم نیروهای مسلح جمهوری اسلامی ایران و بویژه پدافند هوایی از آزمون بیرون آمده اند و در آمادگی کامل بسر می برند.

دشمن هم هر زمانی که بخواهد ما را امتحان کند در این امتحان نمره بالایی را خواهیم گرفت. ولی امیدواریم دشمن این کار را نکند چون در نهایت به ضررش تمام می شود. از طرفی دیگر کشور ما دارای ویژگیهای ژئو استراتژیکی است که کشورهای دیگر از جمله عراق فاقد چنین ویژگیهایی هستند. مثلا مرکز کشور ما منطقه کویری است که برای هر هواپیمای عبور کننده یک سونامی است. دو رشته کوه گسترده داریم که برای هر خلبانی ارتفاع بالا به حساب می آید همچنین دو دریا در شمال و جنوب کشور داریم که قدرت مانور دشمن را سلب می کند بنابراین تهاجم علیه ایران کار ساده ای نیست.

* ماموریت پدافند هوایی در مواجهه با جنگنده ها یا موشکهای دشمن چیست؟

- ماموریت اول ما زدن آنهاست. ماموریت دوم ما منحرف کردن آنهاست. ماموریت سوم ما فراری دادن دشمن است. اما در صورتیکه دشمن موفق به زدن هدف خود شد ماموریت چهارم ما انهدام کامل هواپیمای دشمن است.

* در رابطه با طراحی و ساخت سامانه دفاع موشکی "S-300" تاکنون چه کرده اید؟

- با توجه به تهدیدات آینده باید نگاهمان فراتر از تهدیدات فعلی باشد. ضمن اینکه درست است که کشور ما از نظر واردات تسلیحات نظامی در تحریم است اما از نظر نبوغ و استعداد که تحریم نیستیم. حتی درحال رشد و پیشرفت هم هستیم بنابراین فرآیندی که ما دنبال می کنیم طراحی و ساخت سامانه ای با قابلیتهای بیشتر از سامانه "S-300" است که البته نام این سامانه موشکی را "باور373" گذاشته ایم. ضمن اینکه تاکنون دراین زمینه اقدامات خوبی صورت گرفته است که انشاء الله در آینده ای نزدیک در این رابطه خبرهای خوبی را خواهید شنید.

* درخصوص استقرار سامانه های پدافندی در کنار تاسیسات هسته ای چه اقداماتی را انجام داده اید؟

- با توجه به اینکه یک سری مراکز مهم، حساس و حیاتی در کشور داریم که تاسیسات هسته ای هم جزء این مراکز بشمار می روند . برای محافظت از این تاسیسات از سیستم های پدافند عامل و غیرعامل استفاده کرده ایم بطوریکه پیش بینی های دفاعی در این رابطه بطور کامل صورت گرفته است.

* هماهنگی های بین نیرویی در قرارگاه به چه شکل است؟

- تا پیش از آنکه قرارگاه پدافند هوایی تشکیل شود موازی کاری و ناهماهنگی هایی بین نیروها وجود داشت اما با تشکیل قرارگاه تحت مدیریت یک مرکز فرماندهی وکنترل توان پدافندی کشور هم افزا و مضاعف شده است. ضمن اینکه همه نیروها موظف هستند تابع دستورات پدافند هوایی به انجام وظیفه بپردازند.

* در زمینه جنگ الکترونیک به چه دستاورد تازه ای رسیده اید؟

- در این زمینه علاوه بر طراحی و ساخت سیستم های پیشرفته جنگال از فن آوری سیستم های شنود راداری هم استفاده می کنیم. ضمن اینکه رادارهایمان باقابلیتهایی که دارند هرنوع هواپیمایی که به مرزهای کشور نزدیک شود رادارهایمان آن را می گیرند.

* با توجه به ماهیت جنگهای آینده میزان آمادگی پدافند را در مواجهه با تهدیدات احتمالی چگونه ارزیابی می کنید؟

- در طول 8 سال دفاع مقدس با ابتدایی ترین امکانات و تجهیزات نظامی کارهایی را انجام دادیم که در هیچ کتابی نوشته نشده بود و توسط هیچ استادی به ما درس داده نشده بود لذا تجربه 8 سال دفاع مقدس برای ما بسیار حائز اهمیت است. بنابراین ما با استفاده از تجربیات دوران دفاع مقدس متناسب با تهدیدات آینده خود را آماده کرده ایم. ضمن اینکه سه اصل "چابک، چالاک و سریع" بودن را همواره مدنظر داریم. بطوریکه در کسری از دقیقه نه تنها توانایی انجام عملیات پدافندی را داریم بلکه توانایی انجام عملیات آفندی را نیز داریم. از سویی دیگر در رزمایشهایمان جنگهای نوین دنیا را تمرین می کنیم.

* با توجه به اینکه دارای رادارهایی با قابلیت کشف، شناسایی و رهگیری پرنده های رادارگریز هستیم، آیا به تازگی پرنده رادارگریز دشمن را کشف و شناسایی کرده ایم؟

- با توجه به اینکه ما دارای چنین فن آوری پیچیده ای هستیم چندی پیش توانستیم هواپیمای رادارگریز دشمن فرضی را که دارای ابعاد کوچکی بود کشف، شناسایی، رهگیری و منهدم کنیم. البته این کار را برای تست سامانه های راداری خود که دارای فن آوری کشف و شناسایی و رهگیری پرنده های رادارگریز هستند انجام دادیم که بحمدالله با موفقیت به انجام رسید.

ضمن اینکه در طول شبانه روز ممکن است هواپیماهای زیادی اشتباها وارد فضای کشور ما شوند و یا معرف پروازی خود را اشتباه اعلام کنند که در اینصورت به آنها هشدارهای لازم را می دهیم که اگر به هشدارهای ما توجه نکند نهایتا متخاصم شناخته می شود و مورد اصابت قرار می گیرد.

البته احتمال دارد هواپیمای ناشناسی هم اشتباها وارد فضای کشور شود و خلبانش با تاخیر درخواست مجوز ورود کند که بلافاصله رادارهای ما هشدار لازم را به آن می دهند تا مسیر خود را تصحیح نماید. در هرجایی که ترافیک هوایی بیشتر باشد ما ورود هواپیماهای ناشناس به فضای کشور را داریم که ممکن است تعداد ورود هواپیمای ناشناس به کشورمان از جاهای مختلف به طور متوسط بین 8 تا 10 فروند باشند که به موقع شناساسیی می شوند و هشدارهای لازم هم به آنها داده می شود.

* در خصوص برد رادار کیهانی برخی از رسانه های خارجی شبهاتی را مطرح کردند از جمله اینکه برد این رادار کمتر از 3000 کیلومتر است، ارزیابی شما از این موضوع چیست؟
- برد 3000 کیلومتر که برای این رادار اعلام شده تنها برای میزان مداومت کاری رادار کیهانی است درحالیکه برد این رادار بیش از 3 هزار کیلومتر است.

* آیا تاکنون هواپیمای ناشناسی بوده که به اخطار شما توجه نکرده باشد؟

- بله، مدتی قبل دو فروند هواپیمای ناشناس وارد فضای کشور شدند که به آنها اخطار داده شد اما متاسفانه آنها به اخطارها توجهی نکردند و بلافاصله پرنده های شکاری-رهگیر ما پریدند و آنها را بر زمین نشاندند.

* مربوط به کدام کشورها بودند؟

- تصور می کنم یکی از آنها از بلاروس بود اما الان خاطرم نیست که هواپیمای دیگر از کدام کشور بود.

* با توجه به اینکه شما مدتی در مشهد عهده دار مسئولیت بودید، زمانی در آنجا شایع شد که یکسری اشیاء نورانی دیده شده، آیا این موضوع صحت داشت؟

- بله، چندین سال قبل چنین چیزی در مشهد شایع شده بود و بحثهای زیادی از جمله بحثهای فیزیکی و یا خطای دید در این رابطه مطرح شده بود که بعدها خیلی از این مباحث هم به لحاظ علمی ثابت شد. البته این موضوع مربوط به دوران قبل از مسئولیت من در مشهد است.

* آیا اقدامی برای روشن شدن ابعاد این ماجراانجام شد؟

- چرا، اتفاقا در همان زمان عملیات شناسایی در دستور کار پدافند هوایی شمال شرق کشورقرار گرفت و از برخی اشیاء نورانی هم فیلمبرداری کردند تا این موضوع مورد بررسی قرار گیرد.

* در آن زمان هواپیماهای آمریکایی به مرز شمال شرقی کشور نزدیک می شدند؟

- بله، اتفاقا آنها اقدام به شناسایی منطقه می کردند مخصوصا مقطعی که درحال برپایی رزمایش بودیم البته ما هم کاملا بر آنها اشراف اطلاعاتی داشتیم و با رادارهایمان رصدشان می کردیم.

با توجه به اینکه اکثر کشورها سامانه های راداری خود را به گونه ای طراحی کرده اند که فراتر از مرزهای خود را ببینند لذا ما هم این برنامه را در دستورکار داریم چون تهدیدات از عمق شروع می شود و ما باید مراقبت از عمق داشته باشیم.
* امیر! یک خاطره از دفاع مقدس برای ما بگوئید؟

- زمانی که در دوران دفاع مقدس در جزیره خارک بودم با یکی از دوستان مسئولیت راداری را برعهده داشتم. یکی از روزها رادار ما احتیاج به تست داشت من از رادار بیرون آمدم تا کارهای فنی خود را انجام بدهم دوستم هم به داخل رادار رفت. ضمن اینکه در آن ساعت رادار ما در حال "آف" بود و مسئولیت کنترل فضای منطقه به رادار همجوار سپرده شده بود. من بعد از چند دقیقه با دوستم که داخل رادار بود تماس گرفتم دیدم که اصلا جواب نمی دهد رفتم پشت در رادار در زدم باز دیدم دوستم جواب نمی دهد بعد متوجه شدم در عرض این چند دقیقه که من بیرون آمدم دوستم بر روی دو هدف لاک(قفل) کرده و از مرکز کنترل فرماندهی مجوز شلیک می خواهد.

در این حین متوجه شدیم رادار کناری که مسئولیت کنترل فضای منطقه را داشت از کار افتاده و ارتباطش هم با مرکز کنترل فرماندهی قطع شده درحالیکه مرکز کنترل فرمانده منتظر آلارم این رادار بودند و نمی دانستند که این رادار از کار افتاده است.
من وقتی به داخل اطاق رادار رفتم و دیدم که هیچ پاسخی از سوی مرکز کنترل فرماندهی نمی آید به دوستم گفتم شلیک کن. رادار ما شروع به شلیک کرد و به محض اینکه ما رگبار اول را بر آسمان بستیم با اینکه رگبار آگهی بود رادارهای دیگر هم شروع به شلیک کردند طوریکه آسمان سراسر آتش شد و یکی از این هواپیماها در همان لحظات اول در آسمان منفجر شد و دیگری هم بعد از مدتی تغییر مسیر داد و بالاخره منهدم شد. در آنجا رسم بود که با اولین رگبار بقیه هم به هدف شلیک کنند چون وسعت جزیره خیلی کم بود و ممکن بود هواپیمای دشمن به سرعت به نقطه دیگری از جزیره برود.

به هرحال این موضوع یکی از نمونه های عینی امداد غیبی است که خداوند متعال برای کمک به رزمندگان اسلام در جبهه های نبرد حق علیه باطل اینگونه امدادها را انجام می داد.