|
دکتر حسین باهر درمورد معنویت در نوروز و جایگاه نوروز از نظر معنویت و عرفان به مهر گفت: اول اینکه از نظر زمانی لحظه تحویل سال آغاز اعتدال بهاری است. در سال، روز و شب دوبار معادل هم میشوند یکبار اعتدال بهاری و یکبار اعتدال خزانی است. در هردو مورد تعادل ارتباط فیزیک و متافیزیک آسانتر میشود یعنی آسمان اول با آسمان دوم یا خاک با افلاک تبادلاتی میکنند که تجربه کوچکتر آن در بین الطلوعین و بین الغروبین رخ میدهد.
وی افزود: این زمان به اصطلاح، وقت استجابت دعا است و فلسفه بسیار جالبی دارد. مسئله دیگر خود آغاز بهار است که امواجی را طبیعت ساطع میکند که تمام هستی را از خواب زمستانی بیدار میکند.یعنی باد بهار شفا بخش و زنده کننده است. سومین نکته اینکه آیین نوروز از آئینهای زرتشتی و مهری ایرانیان باستان است که معنویتشان با نوروز تثبیت میشده اینکه یک سنت خوبی بوده که به ما رسیده است.
این استاد بازنشسته جامعه شناسی دانشگاه شهید بهشتی ادامه داد: با ورود اسلام به ایران متدینان ایرانی به حضور حضرت علی میروند و از او میخواهند که در این باره دعایی بکنند و امام هم دعای معروف سال تحویل را ذکر میکنند. نکته بعدی اینکه همانطور که کشورهای مختلف کارناوال شادی دارند نوروز هم کارناوال شادی ایرانیان است که از چهارشنبه سوری شروع و تا سیزده بدر ادامه مییابد.
این رفتارشناس تصریح کرد: تمام مراسم نوروز اگرچه در ظاهر فیزیکی است اما باطن آن معنوی است حتی چهارشنبه سوری و آتش روشن کردن به مثابه پرستاری از آتش است نه پرستش آن. هفت سین هم که هفت چین بوده و هفت شین و هفت سین شده هفت گیاه روئیده از زمین بوده که بعدها به آن سکه و تخم مرغ اضافه شده است. یعنی تمام آن زنده و دارای حیات هست.
باهر گفت: نکته دیگر اهدای هدایا توسط بزرگترها به کوچکترهاست که محبت به وجود میآورد. مسئله بعدی که اینروزها منسوخ شده میرنوروزی بوده اینکه یکنفر را با مهلت ۵ روزه به جای والی منطقه حاکم میکردند و معمولا کارهایی که حاکمیت مستبد را مخدوش میکرده انجام میداده است. حاجی فیروز هم کارهای مستبدانه پولداران علیه بی پولان را تقلید میکرده است.
وی ادامه داد: مسئله دیگر اینکه ۱۶ آیه درباره سیر و سیاحت در قرآن داریم که یکی از موقعیتهای مناسب برای این کار همین ایام تعطیلات نوروزی است.
این کارشناس جامعه شناسی و علوم رفتاری درمورد اینکه دین چه توصیهای برای ابراز شادیها دارد گفت: دین در این موضوعات دعاهای خاصی دارد. همه مراسم نوروز مورد تأیید اسلام است اگر اکراهی در آن بعدا پدید آمده به علت تبدیل شدن آرام و صحیح بعضی از این مراسم به کارهای خطرناک و پرخشونت است. مثل برگزاری مراسم چهارشنبه سوریهای سالهای اخیر که با مصدومین و مجروحان زیادی همراه میشود.
باهر درمورد توصیه دین به صله رحم برای تعمیق دادن به دید و بازدیدهای نوروزی هم اظهارداشت: صله رحم یکی از مسائل جالبی است که در قرآن آمده به این صورت که در قیامت بلافاصله بعد از ایمان به خدا از صله ارحام میپرسند یعنی آنقدر مهم است که همردیف با ایمان به خدا قرار گرفته است.
وی درپایان تصریح کرد: ذات انسان اجتماعی است و این ارتباطات قلبا باید برقرار شود و این مسئله قلبی هم باید حضوری ابراز شود یعنی هر ظهوری احتیاج به یک حضوردارد.