چهار کمیسیون محبوب نمایندگان مجلس

فارس، مجلس دارای کمیسیون‌های خاص شامل کمیسیون تحقیق، تدوین آیین‌نامه داخلی مجلس، اصل نود (90) و کمیسیون‌های تخصصی ‌با محدوده وظایف مشخص به‌شرح مواد آیین‌نامه است.

تعداد اعضای کمیسیون تحقیق و کمیسیون تدوین آیین‌نامه داخلی مجلس هر کدام‌ 15 نفر و سایر کمیسیون‌های خاص و تخصصی بنا به تشخیص هیأت رئیسه و رؤسای شعب دارای حداقل 19 و حداکثر 23 نفر عضو‌ خواهند بود.

بر اساس آیین‌نامه داخلی مجلس به منظور بررسی اعتبارنامه‌هایی که توسط شعب 15گانه مورد تأیید قرار نگرفته و یا از سوی نمایندگان مورد اعتراض واقع شده است، هر یک از ‌شعب موظفند پس از تعیین هیأت‌ رئیسه خود، بلافاصله دو نفر از اعضای خود را که آگاهی بیشتری به مسائل حقوقی داشته و از صلاحیت لازم‌ برخوردار باشند، به‌عنوان اعضای اصلی و علی‌البدل کمیسیون تحقیق انتخاب کرده و نتیجه را به هیأت‌رئیسه گزارش کنند تا در جلسه علنی قرائت شود.

هر شعبه یک نفر دیگر از اعضای خود را که واجد صلاحیت باشد، برای تشکیل کمیسیون تدوین آیین‌نامه داخلی مجلس معین و نتیجه را ‌به مجلس گزارش خواهد کرد. این کمیسیون طرح‌های مربوط به مواد آیین‌نامه داخلی مجلس را رسیدگی کرده و نظر خود را به مجلس گزارش می‌کند ‌تا مطابق آیین‌نامه مورد بررسی قرار گیرد.

همچنین به منظور اجرای اصل نودم (90) قانون اساسی کمیسیونی بنام کمیسیون اصل نودم (90) قانون اساسی تشکیل می‌شود تا طبق قوانین‌ مصوب مربوط به خود اداره و انجام وظیفه کند.

به گزارش فارس هر یک از کمیسیون‌های تخصصی مجلس که مطابق آیین‌نامه تشکیل می‌شوند، در محدوده تخصصی خود دارای وظایف و اختیاراتی ‌به شرح زیر هستند:

1 - بررسی، اصلاح و تکمیل طرح‌ها و لوایح قانونی و ارائه گزارش به مجلس شورای اسلامی.

2 - رسیدگی به طرح‌های تحقیق و تفحص و انجام آن پس از تصویب مجلس شورای اسلامی.

3 - رسیدگی به لوایح بودجه سالیانه کل کشور.

4 - بررسی و اظهارنظر درمورد لوایح برنامه‌های توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی کشور.

5 - بررسی چگونگی اجرا و نتایج حاصله از اجرای قوانین مصوب و تبصره‌ها در ردیف‌های برنامه‌های توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی و‌ بودجه‌های سالیانه کل کشور و تهیه گزارش و تقدیم آن به مجلس شورای اسلامی.

6 - کسب اطلاع از کم و کیف اداره امور کشور، دریافت و بررسی گزارش‌های عملکردی و نظارتی از دستگاه‌های مختلف ذی‌ربط به نمایندگی از سوی‌ مجلس شورای اسلامی و تهیه گزارش جامع سالیانه که در برگیرنده مسیر تحولات و پیشرفت‌ها و عملکرد بخش‌های تخصصی کشور و گویای وضع‌ اعمال حاکمیت و مدیریت در هر بخش باشد و ارائه آنها به مجلس شورای اسلامی. این گزارش‌ها در دستور کار مجلس قرار گرفته و قرائت می‌شود.

7 - بررسی و تصویب آزمایشی طرح‌ها و لوایح و همچنین تصویب دائمی اساسنامه سازمان‌ها، شرکت‌ها و مؤسسات دولتی یا وابسته به دولت که طبق‌ اصل هشتاد و پنجم (85) قانون اساسی به آنها محول می‌شود.

بر اساس آئین‌نامه مجلس‌ هیچ‌ یک از اعضای هیأت رئیسه مجلس نمی‌تواند به عضویت کمیسیون برنامه و بودجه و محاسبات مجلس انتخاب شود و در صورتی که‌ هر یک از اعضای این کمیسیون به عضویت هیأت رئیسه انتخاب شوند، از کمیسیون مستعفی شناخته شده و مطابق مراتب منظور در این آیین‌نامه نسبت ‌به تعیین کمیسیون جدید اقدام خواهند کرد و همچنین نمی‌توانند به عنوان رئیس یا مخبر کمیسیون‌های مجلس انتخاب شوند و درصورتی که رئیس یا‌ مخبر کمیسیون‌ها به عضویت هیأت رئیسه انتخاب شوند، از سمت خود در کمیسیون مستعفی شناخته می‌شوند.

محمد دهقان عضو هیئت رئیسه موقت نهمین دوره مجلس شورای اسلامی در گفت‌وگو با خبرنگار پارلمانی خبرگزاری فارس، در این رابطه می‌گوید: منتخبین مردم در نهمین دوره مجلس در جلسات شعب 15 گانه شرکت می‌کنند و تقریباً در اکثر شعب نمایندگان اولویت خود را برای حضور در کمیسیون‌های مجلس اعلام کرده‌اند و کمیسیون‌هایی هم که باقی مانده‌اند، طی امروز و فردا در مورد این قضیه نظرشان را اعلام می‌کنند.

وی با بیان اینکه هر نماینده 2 اولویت برای حضور در کمیسیون‌های تخصصی اعلام می‌کند، افزود: معمولا درخواست‌‌ها به ترتیب برای کمیسیون‌های امنیت ملی و سیاست خارجی، برنامه و بودجه، صنایع و معادن و انرژی بیشتر است و نمایندگان اقبال بیشتری برای عضویت در این کمیسیون‌ها دارند.

دهقان گفت:‌ وقتی درخواست عضویت برای یک کمیسیون زیاد باشد، رؤسای شعب به همراه نایب رئیس مجلس مسئله را بررسی می‌کنند و بر اساس تخصص، تجربه، سابقه افراد با رأی منفی افراد را در کمیسیون‌ها تقسیم‌بندی می‌کنند.