ماجرای وعده‌‌‌های با آب‌وتاب بهمنی

مرکز تجارت جهانی ایران: رئیس مرکز تجارت جهانی ایران با اشاره به وعده 4 ماه پیش بهمنی برابر 70 میلیون ایرانی برای تک نرخی شدن ارز و بی تدبیری مسئولات پولی و بانکی گفت: راه اندازی بورس ارز، ترفند جدیدی برای افزایش نرخ ارز مرجع است.

نظر به اینکه بحث ماه گذشته دولت درخصوص اعلام نرخ جدید ارز مرجع مورد استقبال فعالان اقتصادی قرار نگرفت از همین رو طرح جدیدی به بهانه حمایت از بخش خصوصی و تثبیت بازار ارز تحت عنوان «راه اندازی بورس ارز» برنامه ریزی شده تا در ترفندی جدید چند صد تومان ناقابل دیگر را در بازار رقابتی بر نرخ ارز دولتی اضافه و نرخ جدیدی را برای ارز مرجع اعلام نمایند.
 
محمدرضا سبزعلیپور رئیس مرکز تجارت جهانی ایران گفت: نابسامانی های چند ماه گذشته بازار ارز، مسئولین پولی و بانکی کشور را دچار آنچنان سردرگمی کرده است که از نظر خودشان هر روز تصمیم نوظهوری را مثلاً در جهت گره گشائی مشکلات پولی و ارزی کشور اتخاذ میکنند اما بجای حل مشکلات، برعکس گره ای بر گره های گذشته میزنند.  
 
وی افزود: پس از اینکه اوآخر سال گذشته، بی تدبیری آقایان ارزش پول ملی را صد در صد کاهش داد و دلار 1100 تومانی بازار آزاد را به بیش از 2000 تومان افزایش داد و پس از مدتی به بهانه تعدیل و تثبیت نرخ ارز، مجدداً تدبیری اندیشیده و نرخ ارز مرجع را از1030تومان به 1226تومان افزایش دادند و ریاست محترم بانک مرکزی در برابر هفتاد میلیون نفر بر روی صفحه تلویزیون ظاهر شد و با آب و تاب قول داد که با این ابتکار عمل خود بازار ارز را کنترل و نرخ ارز را ثابت خواهند کرد اما متأسفانه پس از گذشت حدود4 ماه مشاهده میکنیم که نه تنها دلاری با نرخ 1226در اختیار غالب فعالان بخش خصوصی قرار نگرفته و بازار نابسامان ارز روی آرامش برخود ندیده بلکه آرام آرام با اتخاذ تصمیمات جدید زمینه افزایش مجدد نرخ ارز را با قطع ارز مسافرتی و پخش شایعات عدم تخصیص ارز دانشجویی و غیره فراهم آورده و ارز1600 الی1700تومانی بازار آزاد را به بیش از 2000 تومان طی روزهای اخیر افزایش دادند.
 
علیپور تصریح نمود: طی ماه گذشته نیز آقایان دوباره به فکر حل مشکل نـرخ ارز افتاده و از تثبیت نـرخ ارز و تک نـرخی کردن آن سخن به میان آوردند و به همین دلیل مجدداً زمینه افزایش نرخ ارز دولتی را بـه بهانـه حمایت از بخش خصوصی فـراهم نمودند و در همین راستا مسئولین پـولی و بانکی و بـرخی دیگـر از صاحب نظران و دولتی پیشنهاد قیمت خـود را برای تعین نـرخ جدید ارز دولتی ارائه دادند. حال خـود قضاوت کنید که این افزایش مرحله به مرحله نرخ ارز بنفع چه کسی است؟ بنفع فعالان اقتصادی و تثبیت بازار ارز و یا در جهت افـزایش درآمدهای دولتی و ظهور نـوعی رانت و موقعیت ویژه بـرای افـرادی خاص؟ که البته ایـن بـرنامه دولت نیز مورد استقبال فعالان بخش خصوصی قرار نگرفت.
 
وی با اشاره به بحث راه اندازی بورس ارز گفت: باتوجه به عدم استقبال فعالان بخش خصوصی از افزایش نرخ ارز مرجع، آن بحث ظاهراً به ورطه فراموشی سپرده شد و موضوع تازه ای تحت عنوان بورس ارز در جهت ساماندهی بازار ارز مطرح گردیده است، لکن مشکل اصلی ما اینجاست که آقایان همیشه دوست دارند در هر کاری اولین باشند و کارهایی را انجام دهند که شاید نمونه آنرا در هیچ جای دنیا نتوان یافت. اصلاً معلوم نیست سایر کشورهای جهان بدون داشتن بورس ارز، چگونه بازار ارز خود را سر و سامان داده و نظم و انضباط را بر آن حاکم نموده اند؟ اما راجع به پروژه نوظهور بورس ارز لازم بذکر است که نه تنها هیچ سودی برای بازار سرمایه کشور و نفعی بحال فعالان اقتصادی ندارد بلکه موانع متعددی را بر سر راه آنها ایجاد میکند که کار را از این هم بدتر خواهد کرد بطوریکه بحال امروزمان نیز غبطه خواهیم خورد.
 
سبزعلیپور در ادامه بخشی از مشکلات، موانع و گرفتاریهایی را که بورس ارز بر سر راه فعالان اقتصادی و بازار سرمایه بوجود خواهد آورد را فهرست وار به شرح زیر بیان کرد:
 
* تجربه غالب بزرگان اقتصادی کشور مؤید این موضوع است که این اقدامات هیچگاه نتیجه نداده و فقط بروکراسی طولانی خرید و فروش ارز در بورس را بوجود خواهد آورد؛ مطمئناً بانکها ارز فعالان اقتصادی را بسهولت نخواهند ‌خرید و مردم را از مبادی رسمی بسمت بازار غیر رسمی سوق خواهند داد.
 
* طبق گفته محمد پاریزی معاون اقتصادی وزارت امور اقتصادی و دارائی، در بورس ارز تنها گواهی ارزی معامله خواهد شد و براساس سیاست ها قرار است فقط از ارزان فروشی ارز جلوگیری کنیم. طبق فرمایشات ایشان، بورس ارز یعنی اینکه دولت از این طریق افزایش روز بروز نرخ ارز را دنبال میکند نه تنظیم و ساماندهی بازار ارز را.
 
* فروش ارز در بورس، درست مثل این است که کسی سرمایه خود را وارد بورس کند ولی اختیار آن را به دولت بدهد.
 
* طبق ایده آقایان، هر کسی حق ورود و معامله ارز در بورس را ندارد و فقط اشخاصی که نیازمند واقعی ارز هستند میتوانند از این امکان بهره مند شوند. اما آقایان این مورد را دقیقاً مشخص نکرده اند که چه مرجعی و طبق چه ملاکی اشخاص نیازمند ارز را از دیگران تفکیک میکنند؟ همین بخش از کار دو مشکل بزرگ را در پی دارد 1- ایجاد رانت و ظهور رانت خواران جدید2- هدایت بخش اعظمی از نیازمندان ارز به بازارهای غیر رسمی و در نتیجه زمینه سازی افزایش نرخ ارز.
 
* رئیس کل بانک مرکزی نیز طی اظهاراتی ضمن مخالفت با ایجاد بورس ارز اقدام در این خصوص را « بازی کردن با روان مردم» عنوان کرده؛ چرا که به عقیده وی در هیچ نقطه‌ای از دنیا مردم ارز خارجی را به منظور سرمایه‌گذاری ذخیره نمی‌کنند.
 
* یکی از مشکلات حال حاضر فعالان اقتصادی نحوه انتقال ارز به خارج از کشور جهت برخی از خریدها میباشد لکن طبق ارتباط و اعتماد تنگاتنگی که بین فعالان اقتصادی و صرافان وجود دارد خرید و فروش ارز و نقل و انتقال از کانال صرافان به سهولت و سرعت انجام میشود در صورتیکه در بورس ارز فقط به عرضه و تقاضا اشاره شده و نه خدمات دیگری.
 
* وجود بورس ارز هیچگونه مزیتی را برای صادرکنندگان بوجود نمی آورد که همین امر موجب رشد و افزایش صادرات کشور شود.
 
* در بورس ارز فقط به نیاز فعالان اقتصادی اشاره شده و هیچ بحثی از مردم عادی و سایر نیازمندان غیر حقوقی به میان نیامده است پس وجود بورس ارز هیچ نفعی بحال اکثر مردم ایران ندارد.
 
* و دهها مورد دیگر ..... که از ذکر آنها بدلیل پرهیز از طولانی شدن بحث خودداری میکنم.   
 
وی اظهار داشت: با مطالعه نکات مثبت و منفی بورس ارز به این نتیجه میرسیم که آقایان از این کار فقط به فکر این موضوع هستند که مرحله به مرحله نرخ ارز دولتی را افزایش دهند که این روند خود مشکل زا و نوعی ویروس خطرناک برای اقتصاد ایران محسوب میشود و بجز پر کردن خزانه دولت، هیچ دردی از گرفتاریهای اقتصادی کشور را حل نخواهد کرد. نهایتاً این گام تحت نام ملت و حمایت از بخش خصوصی ولی در اصل به کام دولت محترم برداشته شده است.
 
رئیس مرکز تجارت جهانی ایـران گفت: رشد و تـوسعه اقتصاد ایران و رفع مشکلات موجود در گـرو تدابیر دیگری است نه افزایش پلکانی نرخ ارز، زیرا چنانچه نرخ ارز به 1000 تومان کاهش و یا به 5000 تومان افزایش پیدا کند باز هم هیچ مشکلی از نابسامانی های اقتصادی کشور حل نخواهد شد به جزء افزایش نرخ تورم و بی ثباتی بازار ارمغان دیگری در پی نخواهد داشت.
 
وی افزود: پس سعی بر این باشد تا با استفاده از تجربیات موفق کشورهای پیشرفته جهان و با دید ملی قدمهای مفیدی در جهت انضباط بازار سرمایه و افزایش رفاه مردم برداشته شود. زیرا اگر با دید و عزم ملی و مدیریت غیر احساسی کارها را پیگیری کنیم رفته رفته مشکلات و نابسامانی ها از بین خواهد رفت. در غیر اینصورت با روند فعلی و وجود جنگ اقتصادی نابرابر، گره ای از مشکلات اقتصادی و اجتماعی کشور باز نخواهد شد. خلاصه کلام اینکه مرکز تجارت جهانی ایران با اصل راه اندازی بورس ارز مخالف بوده و خواهان مسکوت گذاردن این طرح میباشد نه به تعویق انداختن آن.