لزوم توجه به نیازهای جامعه در نذر

نذر بین شیعه جایگاه خاصی دارد و تقریبا امری رایج در بین شیعیان است که برای برآورده شدن حاجات نذر می کنند. حال در این شرایط است که نذر سرمایه اجتماعی بشمار رفته و به همین دلیل باید نیاز های جامعه در آن مورد توجه قرار گیرد.

به گزارش خبرنگار مهر، نذر در حقیقت عهدی است بین انسان و خداوند، تا در قبال انجام کار پسندیده ای از سوی بنده، خداوند حاجت وی را بر آورده کند.

از نظر شرعی نذر وقتی واجب است که یا به صورت صیغه عربی خوانده شود و یا به صیغه فارسی که در بردارنده قصد باشد.

نذر بین شیعه جایگاه خاصی دارد و تقریبا امری رایج در بین شیعیان است که برای برآورده شدن حاجات نذر می کنند.

نمونه این نذورات در ماه محرم و روزهای عاشورا و تاسوعا فراوانی دوچندان دارد که بیشتر معطوف به اطعام و پختن غذا است.

نذر گرچه به عنوان یک ظرفیت عظیم برای شیعیان است اما آنچه در این میان باید بدان توجه داشت گسترش دایره متعلقات نذر و توجه به ضرورت و نیازهای جامعه است.

در این رابطه مدیر مرکز فرهنگ و مطالعات اجتماعی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی در گفتگو با خبرنگار مهر، با اشاره به جایگاه نذر در دین اسلام بیان کرد: برای تبیین نذر در بین مسلمانان و بخصوص شیعیان باید به مقوله شناختی و بینشی که در این زمینه وجود دارد توجه داشت.

حجت الاسلام محمد حسین پوریانی ادامه داد: از منظر بعد شناختی ملزم کردن خود برای انجام کار و یا عدم انجام کاری را برای رضای خدا نذر تعریف می شود که این عمل باید صحیح و مورد رضای خداوند باشد.

نذر با توجه به ابعاد دین

وی با تاکید بر اینکه مسلمانان باید در انجام اعمال و حتی نذورات خود ابعاد و حقیقت دین را مد نظر داشته باشند بیان کرد: اصل نذر کردن باید برای تقویت بعد اجتماعی مسلمانان باشد.

پوریانی در ادامه به فرهنگ سازی در زمینه نذر نیز اشاره داشت و گفت: امروزه بیشتر نذرها معطوف به روزهای تاسوعا و عاشورا است در حالی که می‌توان نذری‌های این روز را با همان نیت در طول سال نیز انجام داد.

وی با بیان اینکه نگاه ها به نذر باید به عنوان یک سرمایه اجتماعی باشد گفت: راهکارهای فرهنگ پذیری و جامعه پذیر کردن افراد در سطوح مختلف نسبت به نذر باید گسترش پیدا کند تا بتوان از این طریق دایره نذر را گسترش داد.

مدیر مرکز فرهنگ و معارف قرآن کریم در گفتگو با خبرنگار مهر، با اشاره به اینکه ما برای هیچکس غیر از خدا نمی توانیم نذر کنیم ابراز کرد: مثلا اگر بخواهیم گوسفندی را در عزاداری امام حسین ذبح کنیم باید اینگونه باشد که این گوسفند را برای رضای خدا و در مراسم عزاداری ذبح می‌کنیم.

حجت الاسلام والمسلمین صادق یوسفی مقدم با اشاره به متعلقات نذر عنوان کرد: این متعلقات نذر هستند که می‌توانند به ائمه تعلق پیدا کنند ولی از منظر شرعی نذر باید صرفا برای رضای خدا و با قصد قربت باشد.

یوسفی مقدم با اشاره به برخی از آیاتی که درباره نذر در قرآن کریم آمده است ابراز داشت: در آیه 35 سوره آل عمران دقیقا به نذر اشاره شده که در این آیه حضرت مریم می فرماید: خدایا این فرزندی که در شکم دارم برای تو نذر می کنم.

مدیر مرکز فرهنگ و معارف قرآن کریم با تاکید بر اینکه باید در زمینه نذر افکار جامعه را رشد و گسترش داد بیان کرد: من عقیده دارم که در ابتدا همین نذرهایی که در عاشورا و تاسوعا و محرم و صفر صورت میگیرد باید جهت دهی شود.

شناخت نیازهای جامعه در نذر

وی ادامه داد: باید مردم را به سمتی تشویق کنیم که خود آنها با توجه به شناخت نیازهای جامعه اقدام به نذر برای کارهای فرهنگی و یا هر عمل دیگری که پسندیده باشند را مد نظر قرار دهند.

معاون فرهنگی دفتر تبلیغات اسلامی در گفتگو با خبرنگار مهر با بیان اینکه نذر یک پیمان شرعی بین انسان و خدا است گفت: شخص برای برآمدن حاجات با خدای متعال عهد و پیمان می بندد که اگر به درخواست خود رسید عمل خیری را انجام دهد.

حجت الاسلام احمد زادهوش با تاکید بر آوردن نام خدا در نذر کردن ابراز داشت: نذری که نام خدا در آن نباشد نذر محسوب نمی شود.

با اشاره به نذر هایی که مردم برای ائمه انجام می دهند ابراز کرد: این نذرها یک ظرفیت و امتیاز بزرگ در جامعه اسلامی است.

وی با تاکید بر اینکه برای آسیب شناسی مبحث نذر باید به این نکته توجه داشت که به این ظرفیت عظیم لطمه وارد نشود عنوان کرد: یک نگاه اجمالی نشان می دهد که به واسطه همین نذرهایی که در محرم و صفر صورت میگیرد چه میزان در برپایی مراسم های عزا و مجلس وعظ و شور و هیجان عزاداری تاثیرگذار است.

استفاده از ظرفیت رسانه ها در تبیین نذر در جامعه

زادهوش استفاده از رسانه و مطبوعات و بهره گیری از گویندگان مذهبی را در تبیین هرچه بهتر نذر در جامعه تاثیرگذار دانست.

وی با تاکید بر اینکه باید نذر به سمتی برود که نیازهای جامعه نیز در نظر گرفته شود عنوان کرد: کمک جهت ازدواج جوانان، ترویج کتاب و کتابخوانی، پشتوانه تحصیلی بودن برای یک فرد، ایجاد مراکز پژوهشی، حمایت از یک فرد در چاپ کتاب، حمایت از یک محقق و همچنین موارد دیگر از جمله نکاتی برشمرد که باید در تبیین فرهنگ نذر بدان توجه شود.

معاون فرهنگی دفتر تبلیغات اسلامی بیان کرد: در وهله اول باید این امر را نهادینه کرد که وقتی فردی حاجتش برآورده شود می تواند برای ادای نذر خود به دنبال پرکردن خلاء ها و نیازهای جامعه باشد.

وی ادامه داد: وظیفه فرهنگ سازان جامعه اعم از مطبوعات و نهادهای فرهنگی این است این نکته را روشن کنند که متعلقات نذر می تواند هر کار خیری باشد و این کار خیز نیز معطوف به اطعام و پختن غذا نیست.

زادهوش ادامه داد: در بحث نذر بخصوص در زمینه اطعام و پخت غذا نیز باید این فرهنگ دوری از اسراف ها نیز مورد توجه قرار گیرد.

وی ادامه داد: هر فرد و گروهی هم که به دنبال تبیین سایر متعلقات نذر است باید به این نکته توجه داشته باشد که اصل این امر پسندیده را مورد خدشه قرار ندهد و برای مردم به تبیین ضرروت و نیازهای اجتماعی بپردازد.