شایدازمعتادبودن خودتان بی‌خبرید

گسترش همه جانبهٔ انواع رسانه‌ها بالاخص اینترنت، استفاده از برخی از این ابزار به بیش از حد تصور رسیده است؛ به طوری که استفاده بی‌رویه از اینترنت و رایانه در زندگی و وابستگی در برخی افراد تا به آنجا رسیده که در انجام کارهای روزانهٔ خود دچار مشکلاتی شده‌اند. در واقع گسترش رایانه‌‌های شخصی و افزایش اتصال به اینترنت در خانه و محل کار، منجر به ظهور معضلی به نام «اعتیاد آنلاین» شده است. این اختلال، گونه ‌ای از مشکلات روانی محسوب می‌‌شود که البته این طبقه ‌بندی همچنان مورد تحقیق و بررسی است. تا جایی که دایره المعارف بین المللی سلامتی روانی که به اختصار «DSM-IV» خوانده می‌شود «سوء استفاده از اینترنت» را به عنوان یک بیماری روانی طبقه بندی کرده است و در عین حال اعلام کرده که این مسئله به مطالعات بیشتر نیز نیاز دارد. باید توجه داشت که فعالیت آنلاین افرادِ مبتلا به این اختلال می‌‌تواند انجام بازی‌‌های رایانه ‌ای، وبلاگ ‌نویسی، پورنوگرافی، شبکه‌‌های اجتماعی یا حتی خرید اینترنتی باشد.

در این راستا باید توجه داشت که اعتیادهای رفتاری، همچون اعتیاد به شبکهٔ اینترنت، از یک سو می‌‌توانند موجب تخریب سلامت، روابط، احساسات و نهایتا روح و روان فرد گردند و از سوی دیگر کاربر را موظف به اِعمال یک سری دستورات نامحسوس در جهت «جنگ نرم» می‌کند و به بیان ساده‌تر فرد را مسخ نماید. بنابراین،‌‌ همان طور که رایانه‌‌های شخصی روز به ‌روز در خانه‌‌هایمان همچون دستگاه‌‌های تلویزیون جای پای خود را باز می‌‌کنند و اتصال به شبکهٔ اینترنت افزایش می‌‌یابد، در راستای مقابله با مضرات این فناوری نوین نیز، باید گام‌‌هایی برداریم.

اعتیاد به اینترنت آنقدر جدی و واقعی است که مراکز بازپروری برای آن به وجود آمده. به طور مثال مراکز بازپروری معتادان اینترنت در چین، با استفاده از مدرسان نظامی به معتادان تمرین‌‌های بدنی نسبتاً شدید شبیه تمرین‌‌های نظامی می‌‌دهند

 «اعتیاد به اینترنت»، «اختلاف ناشی از استفاده بیش از حد از اینترنت» یا «استفادهٔ نامعقول و بیمارگونه از اینترنت»، همگی عبارت ‌هایی هستند که برای توصیف یکی از بیماری ‌های نوین ناشی از اینترنت به کار می‌ روند، بیماری که ویروس آن را غرب اختراع کرد و اینک در بین جوامع هدف، منتشر می‌کند تا افکار و اعتقادات اقشار مختلف جوامع، به ویژه جوانان و نوجوانان را آنچنان که خود می‌خواهد تغییر دهد. به همین دلیل باید گفت که به ‌سختی می‌‌توان پزشک یا روان‌ پزشکی را پیدا کرد که تا به حال با این عارضه مدرن و دیجیتال مواجه نشده باشد.

وکلای حقوقی خانواده، از میزان بالای طلاق‌‌های ناشی از عشق مجازی، ارتباطات نامشروع و مجازی و دیگر امور جاری در اینترنت خبر می‌ دهند. چه بسیار کارکنانی که به علت استفادهٔ بیش از حد از پست الکترونیک، دانلود پورنوگرافی و یا وب‌ گردی‌های بی‌پایان در محل کار، شغل خود را از دست داده ‌اند.

هیچ شکی نیست که اینترنت پیش قراول انقلاب صنعتی دیجیتال است؛ اما این پدیده وقتی تأثیرات روانی قوی خود را بر زندگی برخی افراد می‌‌گذارد، نشان می‌‌دهد که خطرات بالقوه‌‌ای نیز در چنته دارد. اینترنت آن گونه که ما فکر می‌‌کنیم، نیست؛ بلکه دارای آثار بالقوهٔ اعتیادی قدرتمندی می‌باشد.

در این راستا باید توجه داشت که اعتیادهای رفتاری، همچون اعتیاد به شبکهٔ اینترنت، از یک سو می‌‌توانند موجب تخریب سلامت، روابط، احساسات و نهایتا روح و روان فرد گردند و از سوی دیگر کاربر را موظف به اِعمال یک سری دستورات نامحسوس در جهت «جنگ نرم» می‌کند

اعتیاد به اینترنت آنقدر جدی و واقعی است که مراکز بازپروری برای آن به وجود آمده. به طور مثال مراکز بازپروری معتادان اینترنت در چین، با استفاده از مدرسان نظامی به معتادان تمرین‌‌های بدنی نسبتاً شدید شبیه تمرین‌‌های نظامی می‌‌دهند، نشست‌‌های گروهی با مشاور برگزار می‌ کنند و کارگاه‌‌های روان درمانی برای معتادان ترتیب می‌‌دهند. مسئلهٔ اعتیاد به اینترنت در چین طی سال‌‌های اخیر به صورت یک مسئلهٔ ملی درآمده و میزان مرگ و میر ناشی از خستگی و از پا افتادگی پس از انجام بازی ‌های آنلاین روز ‌به ‌روز در حال افزایش است.

علایم بالینی اعتیاد به اینترنت

 اینک خود را محک زده و برای اینکه متوجه شوید معتاد به اینترنت هستید یا نه، به پرسش ‌های زیر جواب دهید:

- آیا از محدود کردن استفاده خود از اینترنت ناتوانید؟

- آیا کار کردن با اینترنت بیشتر وقت آزاد شما را به خود اختصاص می‌ دهد؟

- وقتی دارید با اینترنت کار می‌ کنید، زمان را گم می‌ کنید (متوجه گذشت زمان نمی‌ شوید)؟

- آیا امکاناتی برای خود فراهم می‌ کنید که بیشتر به اینترنت متصل باشید؟

- آیا میز رایانه‌تان را با خوردنی‌‌ها و نوشیدنی‌‌های فراوان پر می‌ کنید؟

- آیا به طور دائم رایانه‌‌ها و نرم ‌افزار‌هایتان را ارتقاء می‌‌بخشید؟

- آیا چنانچه به هر دلیلی از اتصال به اینترنت بازداشته شوید دچار خشم، افسردگی، ناامیدی، زودرنجی، بی‌ قراری یا کج ‌خلقی می‌ گردید؟

- آیا از رایانه‌تان برای فرار از واقعیت‌های زندگی استفاده می‌ کنید؟

- آیا به دیگران در مورد میزان استفاده‌تان از رایانه دروغ می‌‌گویید؟

- آیا در دنیای واقعی از لحاظ اجتماعی آدمی تنها و منزوی هستید؟

 - آیا هیجانات و احساساتی که از طریق شبکه‌‌های اجتماعی، بازی ‌ها و … در اینترنت به دست آورده ‌اید جایگزین تجربیات زندگی واقعی شما شده ‌اند؟

 - آیا برای استفاده از اینترنت، روابط زندگی واقعی یا کارتان را به مخاطره می‌‌اندازید؟