|
طرح عظیم توسعۀ پالایشگاه امام خمینی (ره) شازند با عنوان « طرح افزایش ظرفیت و بهبود کیفیت فرآورده های پالایشگاه امام خمینی (ره)» یکی از بزرگترین و مهمترین طرحهایی است که در طول تاریخ صنعت نفت کشور طراحی و اجرا شده است. این طرح، در شمار طرحهای ویژه ای است که به دلیل اهمیت ، گستردگی و اثرگذاری در صنعت نفت «مهر ماندگار» نام گرفتهاند. به لحاظ فنی ، ویژگیها و اختصاصات برتر این طرح، در موارد متعددی منحصر به فرد بوده و تأثیراتی که بر اقتصاد نفت کشور به جا خواهد گذاشت ، بسیار قابل ملاحظه و جالب توجه است. توضیحات بیشتر را از زبان مهندس رشید سیدیان ، مجری طرح ، میخوانیم:
طراحی و اجرای موفق طرح افزایش ظرفیت و بهبود کیفیت فرآوردههای پالایشگاه امام خمینی (ره) شازند، خیز بلند "صنعت نفت ایران" به سوی جایگاه واقعی خویش است که با افزایش حجم تولید بنزین به ظرفیت تولید روزانه 16 میلیون لیتر با استاندارد یورو4 و5 علاوه برایجاد ظرفیت وقابلیت صدور بنزین کشور، این پالایشگاه را به قطب بنزین در منطقه و پایتخت تولید بنزین کشور تبدیل میکند.
انجام موفقیت آمیز و اجرایِ حداکثریِ این پروژه توسط متخصصان داخلی و تکمیل آن در اوج تحریمهای غرب، نشانۀ اهمیت موضوع وهمت بلند مسؤولان درامر خودکفایی و خودباوری است.
ورود به عملیات اجرایی این طرح با امضایِ قرارداد EPC در تاریخ 25 شهریور 1385 رقم خورده و پس از انجام 3 فازعملیاتی،آمادۀ ورود به مدار تولید و بهره برداری شده است تا در زمره افتخارات دولت جمهوری اسلامی ایران در آبادانی کشور و خدمت به مردم شریف ایران اسلامی، در دفتر تاریخ ثبت گردد. در این راستا عملیات اجرایی واحدهای تصفیه نفتا و اکتانایزر با ظرفیت سه میلیون و 300 هزار لیتر بنزین در روز با اکتان بالای 98 و واحد ایزومریزاسیون با ظرفیت روزانه 1.2 میلیون لیتر بنزین با اکتان 87 در شهریورماه سال 1390 به پایان رسید و با راه اندازی واحد تصفیه نفت سفید به ظرفیت 5.5 میلیون لیتردر روز و آمادگیِ واحدهای جانبی، نظیر آب و برق، بخار ، هیدروژن و آمین، مسیر خود را به سوی خط نهاییِ بهرهبرداری ادامه داد.
اهداف اصلی طرح
اهداف اصلی این طرح در درجه اول ، ارتقاء ظرفیت پالایشی پالایشگاه امام خمینی(ره) ، از 170هزار بشکه به 250 هزار بشکه در روز است که در ازایِ کاهش تولید نفت کوره از 38هزار بشکه به 15 هزار بشکه در روز ، میزان استحصالِ بنزین را تا سقف روزانه 12 میلیون لیتر ، باکیفیتِ یورو4و5 ممکن میکند
جایگزینی و تغییر در ترکیب خوراک پالایشگاه با کسر 45 درصدی از حجم خوراک پیشین که تماماً ازحوزۀ اهواز آسماری تأمین میشد و جایگزینی آن با نفتخام سنگین حوزه های دزفول شمالی ، یکی دیگر از اهداف این طرح است که در کنار رعایت الزامات زیست محیطی و کاهش انتشار مواد آلایندۀ محیط و تولید محصولات پالایشی با مشخصات استاندارد 2005 اروپا مجموعه اهداف کلی طرح را در برمیگیرد.
اختصاصات طرح
بررسی برخی ویژگیهای مهم این طرح نشان دهندۀ اختصاصات و ابعادی است که آن را از سایر پروژههای اجراشدۀ پیشین متمایز میکند؛ برای درک بهتر این مطلب ، باید به برخی از این ابعاد و اختصاصات اشاره نمود:
- برای اولین مرتبه ، اجرای طرحی با چنین گستردگی وحساسیت، به یک کنسرسیوم ایرانی سپرده شده و سایر شرکتهای خارجی، صرفاً به عنوا ن عضوی ساده در این طرح مشارکت نموده اند.
67 درصد از کل کار توسط ایرانیان انجام گرفته است . در بخش عملیات مهندسی بیش از 60 درصد، در بخش خرید 40 درصد و در بخش ساخت، بیش از 90 درصدِ کار ، توسط ایرانیان به انجام رسیده است .
مدیریت اجرا
مدیریت اجرای این طرح برعهدۀ شرکت ملی مهندسی و ساختمان نفت ایران بوده و پیمانکار اصلی آن، کنرسیومی از شرکت های ایرانی سازه ، طراحی و ساختمان و شرکت چینی SEI است . طراحی بنیادی طرح نیز توسط شرکت JGC ژاپن انجام گرفته است.
هزینهطرح
هزینه کل طرح 4300 میلیارد تومان برآورد گردیده که از این رقم ، هزار میلیارد تومان از صندوق ذخیره ارزی ، 1500 میلیارد تومان توسط شرکت انرژی قاند و باقی مانده از منابع داخلی شرکت ملی پالایش و پخش و انتشار اوراق مشارکت تأمین شده است.
مهمترین شاخصهای عملیاتی و احجام طرح
• حجم کار نیروی انسانی : به کارگرفته شده بیش از 100میلیون نفر ساعت
• مساحت محل اجرای طرح : 300هکتار
• میزان خاکبرداری و خاکریزی: بیش از 5/2 میلیون متر مکعب
• حجم بتن ریزی : نزدیک به 000/320 متر مکعب
• آرماتوربندی : 650/1 کیلومتر (000/530/2 اینچ قطر)
• لوله کشی: 650/1 کیلومتر (000/530/2 اینچ قطر)
• کابل کشی : 000/4کیلومتر
• وزن کل تجهیزات و سازه های فلزی طرح: 000/130تن
• جوشکاری لولهها : 650 کیلومتر
• جوشکاری مخازن : به طول 228 کیلومتر
• جوشکاری اسکلت فلزی: به طول تقریبی 122 کیلومتر
• حجم کل جوشکاری: درمجموع بیش از 1000 کیلومتر
• اجرای خط لوله: با سایز 84 اینچ (قطر بیش از 2 متر )
• ساخت و نصب مخزن ذخیره : به تعداد61 دستگاه با صرف 000/160متر ورق فلزی
• ساخت و نصب رآکتور: 1502 به قطر بیش از 16 متر در بزرگترین محل
• تهیه خط برنامه فعالیتها برای اجرای طرح: بیش از 75000 خط
شاخصهای منحصر بهفرد طرح
• ساخت اولین واحد تحت لیسانس داخل کشور (پژوهشگاه صنعت نفت –واحد 33-ایزومریزاسیون (
• تولید پالایشگاهیِ واحد پروپیلن (واحد 34) برای نخستین بار درپالایشگاههای کشور
• احداث واحد تصفیه ته مانده برج اتمسفریک و خلا(RCD) و واحد شکننده ته مانده کاتالیستی (RFCC) برای مرتبۀ اول در پالایشگاههای کشور که به واسطۀ آن، نزدیک به نصف (چهل درصد ) خوراک پالایشگاه که به ته مانده برج تقطیر تبدیل می گردید، به همراه نفت کورۀ حاصل از آن به بنزین و سایر محصولات سبک تبدیل می شود .
• انجام مطالعات خطر پذیری (HAZOP STUDY) برای اولین باردر طراحی پالایشگاه که در طراحی آن انجام شده است .
• استقرار گمرک در محل اجرای طرح
• همکاری در ساخت 40 کیلومتر جاده اختصاصی در استان فارس برای حمل و نقل اجزاء راکتورها و کوتاهترکردن مسیر، بیش از 500 کیلومتر در کل مسیر
• ساخت 13 عدد راکتور بزرگ از 650 تن تا 350/1 تن در محل اجرای طرح
• حمل سنگین ترین تجهیز یکپارچه در کشور به وزن 450 تن (6دستگاه (
• نصب سنگین ترین تجهیز یکپارچه در کل کشور به وزن 1470تن
وضعیت نصب احجام فیزیکی
- بتن ریزی اصلی و :PAVINGو 321847 متر مکعب
- لوله کشی زیرزمینی: 654205 اینچ قطر
- لوله کشی رو زمینی: 2253654 اینچ قطر
- مخازن کروی (نصب): 8025 تن
- مخازن استوانهای (نصب): 15843 تن
- سازه های فلزی: 18587 تن
- نصب تجهیزات: 73165 تن
-کابل کشی (برق و ابزار دقیق) : 3951087 متر