تنها 147 شهر جهان موفق شده اند سامانه بی.آر.تی را اجرایی کنند

به گزارش خبر خودرو،  مديران شهرها با فشار شگفت انگيزي روي زيرساخت هاي حمل و نقل عمومي شهري مواجهند. در حال حاضر شهرها نزديك به نيمي از جمعيت جهان را در خود جاي داده اند و اين رقم در سال 2050 به 75 درصد جمعيت جهان مي رسد.

اين شهروندان عموماً از طبقه متوسط هستند و براي رفت و آمد روزانه خود به محل كار يا سفر و انجام امور روزمره زندگي نياز به استفاده از سامانه هايي مطمئن براي جابجايي دارند.

از طرف ديگر در طول هر سال يك ميليون و دويست و هفتاد هزار نفر بر اثر سوانح رانندگي جان مي دهند. نيمي از اين تعداد قربانيان سوانح رانندگي شهري هستند و به همه اين ارقام اين موضوع را بايد اضافه كرد كه 70 درصد از گازهاي مخرب گلخانه اي جهان در شهرها توليد مي شود كه بخش مهمي از آن مربوط به وسائل حمل و نقل است. بنابراين شهرها با وظيفه اي چالش برانگيز روبه رو هستند. آنها باید سامانه هاي حمل و نقل امن، قابل اتكا، پويا و قابل توسعه اي را در اختيار داشته باشند كه منافع آن عايد شهروندان و سياره زمين شود.

چگونگي برخورد با اين چالش و راه هاي كمك به ساختارهاي حمل و نقل شهرها موضوع برگزاري كنفرانس ها و نشست هاي متعددي است كه در آنها سعي مي شود تا براي سامانه هاي حمل و نقل پايدار آينده برنامه ريزي شود.

برخي شهرها هم اكنون توانسته اند تا تبديل به نمونه هاي موفقي از آزمايشگاه هايي شوند كه سامانه هاي حمل و نقل عمومي پايدار در آنها توسعه يافته اند. يكي از اين شهرها «پكن» است كه با استفاده از سامانه متروي منحصر به فرد خود روزانه 6 ميليون نفر را به مقاصد خود مي رساند. «ووهان» و «هانگ‍و» ديگر دو شهر چيني هستند كه توانسته اند بزرگترين سامانه هاي كرايه دوچرخه را به دنيا معرفي كنند و  در تركيه هم شهر استانبول توانسته در فاصله سال هاي 2010تا2012 حدود 256 خيابان تاريخي را به محلي مناسب براي پياده روي شهروندان تبديل كند. در حال حاضر 147 شهر جهان از اتوبوس هاي تندرو (بي.آر.تي) بهره مي گيرند و مجموعاً براي  25 ميليون شهروند امكان ترددي امن و سريع را فراهم مي كنند.

برخي شهر ها حتي توانسته اند به طور رسمي به عنوان شهرهاي پيشروي  حمل و نقل پايدار لقب بگيرند. چندي پيش مكزيكوسيتي جايزه «حمل و نقل پايدار» را برد و مارسلو ابرارد شهردار اين شهر از طرف شهروندان مكزيكوسيتي اين جايزه را دريافت كرد و ادواردو پايس به عنوان شهردار «ريو د‍ژانيرو» مورد تقدير قرار گرفت. «مكزيكوسيتي» شهري بود كه با كمك هاي بخش خصوصي توانست تا با راه اندازي خطوط متمركز «بي.آر.تي»  بر معضل ترافيك سنگين خيابان‌ها و مرگ  ومير ناشي از تصادفات مقابله كند.

جداي از مجموع فعاليت هايي كه در سطح دنيا براي توسعه سامانه هاي حمل و نقل صورت مي گيرد، هر روز بحث هاي مختلفي براي تامين بودجه عمليات هاي مربوط به تجهيز زيرساخت هاي حمل و نقل در سطح متخصصان، مقامات محلي، مديران كشوري يا مسئولان سازمان هاي بين المللي صورت مي گيرد كه مي تواند خطري براي توسعه سامانه هاي حمل و نقل پايدار باشد. چرا كه بيشتر سياست ورزان جهان در رفت و آمدهاي روزانه خود با خودرو تردد مي كنند و در نتيجه بيشتر ذهن آنها معطوف به احداث جاده ها و خيابان هاي  جديد يا عريض كردن آنها به منظور كمك به كاهش بارترافيكي شريان هاي حمل و نقل است. اين موضوع مي تواند منجر به از هم گسيختگي در مسيرهاي ارتباطي شهرها و پراكندگي و ناكارآمدي آنها شود. نمونه هاي وقوع گره هاي ترافيكي سنگين و پراكندگي و ناكارآمدي جاده ها و خيابان ها در دنيا متعددند. اين نوع توسعه ناكارآمد هزينه هاي زيادي به دوش شهروندان، اقتصاد كشورها و كره زمين مي گذارد. در حقيقت بحث ها و تصميم گيري هايي كه در حوزه حمل ونقل پايدار صورت مي گيرد بايد با اين نگاه باشند كه آلودگي كمتري را در زمين منتشر كنند و مانع از افول اقتصادي كشورها شوند و به حفظ سلامت شهروندان كمك كنند.

نمونه يك سامانه حمل و نقل پايدار و در مقابل آن يك سيستم ناكارآمد را مي توان با مقايسه دو شهر «پكن» و «شانگهاي» بررسي كرد. هر دو شهر 20 ميليون نفر جمعيت دارند. اما زماني كه شانگهاي تصميم گرفت تا تردد خودروها در شهر را محدود كند چنين برنامه اي در دستور كار پكني ها قرار نگرفت. در نتيجه حالا تعداد خودروهايي كه در پكن تردد مي كنند 76 درصد بيشتر از خودروهايي است كه در شانگهاي تردد مي كنند. حالا پكن گرفتار آلودگي هوا، ترافيك سنگين، عابران پياده در معرض خطر و كاهش عمر مفيد شهروندان ساكن در آن شده است.

حالا اما پكن متوجه شده كه توسعه ناپايدار زيرساخت هاي حمل و  نقل به كدام مسير منتهي مي شود. پس روي حمل و نقل عمومي سرمايه گذاري مي كند و براي پلاك كردن خودروهاي جديد محدوديت ايجاد مي كند، يك قدم رو به جلو در شهري كه بزرگترين بازار خودروها در جهان بود.  ديگر شهرهاي جهان بايد با الگو برداري از اين اشتباهات و تصميمات درست ديگر چنين رويه اي را درقبال شهروندانشان در پيش نگيرند و آتيه اي روشن تر براي آنها بسازند.