توصیه‌های دارویی به روزه داران بیمار

تسنیم: روزه داران نباید به طور ناگهانی برخی از داروهای خود را قطع کنند زیرا این کار بسیار خطرناک است و سلامتی شخص را به خطر می‌اندازد و باید زمان مصرف داروی خود را در فاصله بین افطار تا سحر قرار دهند.

بی شک روزه داری در ماه مبارک رمضان یکی از بارزترین و مهمترین عباداتی است که در اسلام بسیار توصیه شده است و به همین دلیل نیز مسلمانان اهتمام زیادی برای روزه داری در این ماه به خرج می‌دهند. اما همان خدایی که روزه را بر ما واجب کرده، بیماران و افراد ناتوان را مستثنا کرده است.

بنابراین به همان میزان که روزه داری افراد مکلف در این ماه نشانه عبودیت است، اصرار غیرمنطقی برخی بیماران برای روزه گرفتن؛ البته منظور بیمارانی است که روزه برایشان ضررهای جبران ناپذیر دارد نیز ممکن است به عنوان مخالفت با دستورات الهی تعبیر شود، همچنین اصل مسلم در انجام عبادات به صورت عمومی و به ویژه در ماه مبارک رمضان حفظ سلامت است.

بر همین اساس دکتر سید محمد حسین حسنی داروساز و کارشناس دارویی با اشاره به اینکه روزه داران چنانچه مبتلا به بیماری خاصی هستند و مجبور به مصرف دارو در این روزها باشند، قبل از هر چیز بابد با پزشک خود مشورت کنند، گفت: روزه داران باید در زمان روزه داری هیچگاه وعده‌های دارویی خود را خودسرانه حذف نکنند زیرا این اقدام باعث ایجاد اختلال در روند درمان می‌شود.

این کارشناس دارویی با اشاره به اینکه بسیاری از داروها را می‌توان پس از مشورت با پزشک در زمان سحری یا افطار مصرف کرد، اظهارداشت: اگر روزه داران به بیماری مزمنی همچون فشار خون، چربی خون، دیابت، بیماری‌های قلبی عروقی و بیماری کلیوی مبتلا باشند حتماً باید با پزشک معالج خود درباره رژیم غذایی و دارویی خود مشورت  کنند.

حسنی تاکید کرد: اثر بخشی بسیاری از داروها ارتباط مستقیمی با مصرف به موقع آنها در زمان معین دارد به همین دلیل نباید در روزهای روزه داری خودسرانه نوبت داروی خود را قطع و یا جابجا کرد.

وی به روزه داران هشدار داد: روزه داران نباید به طور ناگهانی برخی از داروهای خود را قطع کنند زیرا این کار بسیار خطرناک است و سلامتی شخص را به خطر می‌اندازد، البته درباره قطع داروی خود و نحوه استفاده از آن در این ماه حتماً باید با پزشک و یا داروساز خود مشورت کرد.

براساس این گزارش دکتر سیروس دهقانی کارشناس ارشد دارویی نیز در این زمینه گفت: چنانچه بیمار از شرایط عمومی مناسبی برای روزه داری برخوردار باشد، قاعدتا استفاده از اشکال دارویی خاصی که داروها را به صورت غیرخوراکی به بدن می‌رسانند، مشکلی ایجاد نخواهد کرد و بعضی از این اشکال دارویی همچون قطره‌های گوشی، بینی و چشم، کرم‌ها، پمادها و داروهایی که به صورت پلاستر (چسب‌های پوستی) مصرف می‌شوند، شیاف‌های مقعدی و واژینال، دهان شویه‌ها و اسپری‌های دارویی (مانند داروهای ضدآسم)، قرص‌های زیر زبانی مانند نیتروگلیسیرین، داروهای تزریقی عضلانی و زیر جلدی به شرط آنکه حاوی ویتامین‌ها و یا مواد مغذی نباشند برای روزه داری مشکلی ایجاد نمی‌کنند.

وی با بیان اینکه افرادی که باید داروهای خود را به طور روزانه (یک بار در روز) مصرف کنند، برای ادامه درمان خود در زمان روزه داری با مشکل خاصی روبه رو نیستند، تصریح کرد: این بیماران می‌توانند زمان مصرف داروی خود را در فاصله بین افطار تا سحر قرار دهند. در صورتی که لازم است داروی خود را با معده خالی مصرف کنند، بهترین زمان مصرف دارو برای آنها یک ساعت قبل از سحری و یا دو ساعت بعد از افطاری است.

دهقانی در ادامه اضافه کرد: بیمارانی که مجبور به مصرف روزی دو بار داروها هستند، ممکن است پس از مشورت با پزشک معالج خود قادر باشند داروهای خود را در فاصله بین افطار تا سحر استفاده کنند.

این کارشناس دارویی با اشاره به اینکه از آنجا که مصرف اشکال غیرخوراکی داروها در اغلب موارد با روزه داری منافاتی ندارد، تصریح کرد: بیمارانی که اشکال غیرخوراکی داروها را مصرف می‌کنند نباید نگران روزه داری خود باشند.

وی خاطرنشان کرد: از آنجا که به هم خوردن عادات غذایی در روزهای ماه مبارک رمضان باعث ایجاد تغییراتی در روندهای فیزیولوژیک و متابولیک بدن و در نتیجه ایجاد تغییرات در میزان و سرعت متابولیسم و دفع داروها می‌شود، ضروری است علایم حیاتی مربوط به کنترل بیماری با دقت بیشتر و در فواصل کوتاه تری کنترل شود.

دهقانی همچنین افزود: از آنجا که مصرف کافی آب و مایعات نقش بسیار مهمی در دفع داروها و متابولیت‌های ناشی از آنها دارد، لازم است دقت شود که در فاصله بین افطار تا سحر به میزان کافی آب و مایعات به بدن روزه داران و به ویژه بیمارانی که دارو مصرف می‌کنند، برسد و این اقدام ضمن تامین نیاز بدن روزه داران به مایعات، به خصوص در زمانی که ماه مبارک رمضان در فصل گرما قراردارد، شرایط لازم را برای دفع مناسب داروها و متابولیت‌های آنها از بدن فراهم می کند.

وی در ادامه تصریح کرد: به‌طور معمول تداخلات دارو با غذا می‌تواند باعث کاهش، افزایش یا تاخیر در رسیدن دارو به غلظت مناسب آن در خون شود.

این کارشناس دارویی تاکید کرد: آنتی‌بیوتیک‌ها از جمله داروهایی هستند که حتماً باید در زمان مشخص خود مصرف شوند و امکان تغییر ساعت آنها وجود ندارد اما پزشک معالج شخص روزه دار می‌تواند با در نظر گرفتن نوع بیماری آنتی‌بیوتیکی را انتخاب کند که با برنامه روزه‌ داری تداخل پیدا نکند و بهترین کار برای روزه ‌دارانی که به علت بیماری مجبور به مصرف دارو هستند و نمی‌خواهند از فیض ماه مبارک نیز محروم شوند، این است که با پزشک معالج خود مشورت کنند.