چهل نكته نوراني از امام حسن مجتبي(ع)

امام حسن مجتبي (ع) دومين امام شيعيان در بين ائمه اطهارعليهم السلام از مظلوميت خاصي برخوردار است به گونه اي كه اين مظلوميت در همه ابعاد از جمله در ثبت و ضبط سخنان و زندگينامه و شخصيت آن حضرت كاملا مشهود است.

در اين مطلب به برخي از سخنان گوهربار اين امام بزرگوار اشاره مي شود باشد تا اندكي از غبار غربت از سيماي نوراني آن حضرت زدوده شود.

* از حضرت امام حسن عليه السلام پرسيده شد كه بردباري يعني چه؟فرمودند: بردباري عبارت از فرو بردن خشم و اختيار خودداشتن است.

* از حضرت پرسيده شده بزرگواري چيست؟ فرمودند: احسان به قبيله و تبار و تحمل خسارت و جرم آنها.

* از امام عليه السلام پرسيده شد كه جوانمردي يعني چه؟ فرمودند:جوانمردي عبارت است از حراست دين، و عزت نفس، و با نرمش برخورد كردن و بررسي عملكرد خويش، و پرداخت حقوق و دوستي كردن با مردم.

* از امام حسن عليه السلام معناي كرامت و بزرگ منشي را پرسيدند؟ فرمودند: بخشش پيش از خواهش و اطعام در هنگام قحطي.

* امام عليه السلام فرمودند: اي بندگان خدا بدانيد كه خداوند شما را بيهوده نيافريده است، و به حال خود رها نكرده، مدت عمرتان را نوشته، و روزي شما را بينتان قسمت كرده تا هر خردمندي قدر و ارزش خود را بداند و بفهمد جز آنچه مقدر شده هرگز به او نمي رسد.

* امام مجتبي عليه السلام فرموده است: به تحقيق خداوند روزي شما را بر عهده گرفته است، و شما را براي بندگي فراغت بخشيده و به شكرگزاري تشويق كرده است و نماز را بر شما واجب فرموده و به پرهيزكاري توصيه فرموده است.

* امام مجتبي عليه السلام فرموده است: پرهيزكاري در بازگشت به سوي خدا و سررشته هر حكمت، و شرافت هر كار است، و هر كس از پرهيزكاران به كاميابي رسيد به وسيله تقوا بوده است.

* امام مجتبي عليه السلام فرمود: هيچ قومي مشورت نكرد مگر اينكه به ترقي و تكامل راه يافت.

* امام حسن عليه السلام: در تفسير آيه شريفه وقفوهم انهم مسئولون فرموده اند: به تحقيق روز قيامت هيچ بنده اي قدم از قدم برنمي دارد مگر اينكه نسبت به چهار چيز موردبازجويي و پرسش قرار مي گيرد: ۱- از جواني اش كه در چه راهي مصرف كرده.

۲- و از عمرش كه در چه كاري آنرا بكار گرفته. ۳- و از ثروتش كه چگونه جمع و در چه راهي مصرف كرده. ۴- و از دوستي ما اهل بيت و خاندان پيامبر صلي الله عليه وآله وسلم.

* جدم رسول خداصلي الله عليه وآله وسلم فرمودند: اگر از بني اميه در روي زمين احدي نماند جز پيرزن فرتوت و ناتواني، همان دين خدا را به مسير نادرستي خواهد كشاند.

* امام حسن عليه السلام فرمود: چنان براي دنيايت تلاش كن كه گويا هميشه زنده اي، و چنان براي آخرتت تلاش كن كه گويي فردا مرگت فرا مي رسد.

* راوي مي گويد: امام حسن عليه السلام زماني كه نماز را برپا مي داشتند زيباترين لباس را مي پوشيدند، به حضرت عرض شد، اي پسر رسول خدا چرا به هنگام نماز اينگونه لباس مي پوشي؟حضرت فرمودند: به تحقيق خدا زيبا است و زيبايي را دوست مي دارد. پس خود را براي پروردگارم مي آرايم، چنانچه مي فرمايد: به هنگام نماز و حضور در مساجد لباس زيباي خود را بپوشيد پس دوست دارم كه بهترين لباسم را بپوشم.

* امام حسن عليه السلام فرمود: زيرك ترين زيرك ها فرد با تقوا است احمق ترين احمق ها شخص فاجر و فاسق است.

* امام فرمودند: جايگاه هاي دانش و چراغ هاي درخشان هدايت باشيد زيرا روشني روز بعضي از بعضي ديگرش بيشتر است.

* امام حسن عليه السلام فرموده است: از ميان شيعيان ما علمايي بپا مي خيزند كه ايستادگي افراد ضعيف از دوستان ما و آنها كه ولايت ما را پذيرا شده اند به واسطه آنها است و از تاجي كه برسر دارند نور مي درخشد.

* امام حسن عليه السلام زماني كه وضويش پايان مي پذيرفت رنگ مباركش تغيير مي كرد. در اين باره از حضرت پرسيده شده چرا رنگ شما تغيير مي كند؟ فرمودند: كسي كه مي خواهد وارد بارگاه خداوند متعال شود سزاوار است رنگش تغيير كند.

* مردي از حضرت موعظه خواست، حضرت فرمودند: آماده سفر آخرت شو و زاد و توشه آن را پيش از رسيدن مرگ فراهم نما.

* امام حسن عليه السلام فرمود: هان اي مردم، به تحقيق كسي كه براي خدا پند دهد و سخن خدا را راهنماي خود قرار دهد به راهي پايدار رهنمون شود و خداوند او را به رشد موفق سازد.

* امام حسن عليه السلام فرمود: بين حق و باطل به اندازه چهار انگشت فاصله است، آنچه با چشم ببيني حق است و چه بسا كه باطل زيادي را با گوش بشنوي.

* از حضرت امام حسن مجتبي عليه السلام پرسيده شد زهد چيست؟فرمودند: ميل به پرهيزگاري و بي ميلي نسبت به دنيا. باز پرسيده شد كه حلم چيست؟ فرمودند: خشم را فرو بردن و مالك خود شدن. باز پرسيده شد كه سداد چيست؟ فرمودند: بدي را به وسيله خوبي برطرف كردن.

* امام حسن عليه السلام به يكي از فرزندانشان فرمودند: اي پسرم با احدي برادري مكن تا آنكه بداني كجاها مي رود و از كجاها مي آيد، و چون از حالش خوب آگاه شدي و رفتارش راپسنديدي با او برادري كن. به شرط اينكه رفتارت براساس چشم پوشي از لغزش و همراهي در سختي باشد.

* امام حسن عليه السلام فرمودند: همانا بيناترين چشم ها آن است كه درطريق خير نفوذ كند، و شنواترين گوش ها آن است كه پذيرنده تر باشد و سالم ترين دل ها آن است كه از شبهه پاك باشد.

* امام حسن عليه السلام فرمودند: خردمند كسي است كه وقتي از او پند خواستند خيانت نكند.

* امام حسن عليه السلام فرمودند: هر گاه يكي از شما برادر خود را ملاقات كند، بايد كه جايگاه نور از پيشاني او را ببوسد.

* امام حسن عليه السلام فرمود: نابودي مردم در سه چيز است: ۱- بزرگ نمايي ۲- افزون خواهي بسيار ۳- حسد و رشك بردن.

بزرگ نمايي كه به وسيله آن دين نابود مي شود و به واسطه آن شيطان ملعون رانده درگاه خدا شد و حرص كه به خاطر آن آدم از بهشت خارج شد، و رشك كه سررشته همه بدي است و به واسطه آن قابيل هابيل را كشت.

* امام حسن عليه السلام فرمود: شما را به پرهيزگاري و ترس از خدا و ادامه تفكر و انديشه سفارش مي كنم زيرا تفكر و انديشه سرچشمه همه خوبي ها است.

* امام حسن عليه السلام فرمود: شستن دست ها پيش از غذا فقر را مي زدايد و بعد از آن اندوه را برطرف مي سازد.

* امام حسن مجتبي عليه السلام فرمود: چنان با مردم رفتار نما كه دوست داري با تو رفتار كنند.

* كسي كه عقل ندارد ادب ندارد، و كسي كه همت ندارد جوانمردي ندارد و كسي كه حيا ندارد دين ندارد.

* امام حسن عليه السلام فرمود: دانشت را به مردم بياموز، و خود نيز دانش ديگران را فرا گير.

* امام حسن مجتبي عليه السلام فرمود: هيچ بي نيازي برتر از عقل نيست و هيچ نيازمندي هم مثل ناداني نيست و هيچ وحشتي بدتر از خودپسندي نيست، و هيچ عيشي لذت بخش تر از اخلاق نيكو نيست.

* امام حسن عليه السلام فرمود: علم را با نوشتن مهار كنيد.

* امام حسن عليه السلام فرمود: هر كس قبل از سلام سخن گفت جوابش ندهيد.

* دانش را فر اگيريد و اگر توان حفظش را نداريد بنويسيد و درخانه هايتان نگهداري نماييد.

* امام حسن عليه السلام فرمود: آغاز كردن به بذل و بخشش پيش از درخواست و تقاضا، از بزرگترين شرافت و بزرگي است.

* امام حسن عليه السلام فرمود: كسي كه خدا را بندگي كند، خداوند هم همه چيز را فرمانبردار او گرداند.

* امام حسن عليه السلام فرمود: كسي كه در دلش جز خوشنودي خدا خطور نكند، چون دعا كند من ضامنم كه دعايش مستجاب شود.

* از حضرت امام مجتبي عليه السلام پرسيده شد نيرومندي چيست؟فرمودند: دفاع از پناهنده، و پايداري در نبرد، و ايستادگي هنگام سختي.

* ازحضرت پرسيده شد فقر چيست؟ فرمودند: آزمندي به هر چيزي.

* از امام مجتبي معناي فقر پرسيده شد، فرمود: خوشنود بودن انسان به مقداري كه خدا روزي او كرده هر چند كم باشد.