برخي چالش هاي حوزه صنعت ، معدن و تجارت از نگاه دكتر غضنفري

به گزارش گروه صنعت خبرخودرو ، وزير صنعت ، معدن و تجارت در روزهاي پاياني ماه مبارك رمضان و مراسم افطاري كه به مناسبت روز خبرنگار از سوي اين وزارتخانه برگزار شد ، با قدرداني از تمامي خبرنگاران كه با قلم خود در قالب نقد، گزارش و يا يادداشت در اين حوزه اطلاع رساني كرده اند، گفت : "خيلي خوشحالم در اين ميهماني همه دوستان رسانه اي كه در اين مدت زحمت كشيدند، هستند و من فرصت تشكر از همه را پيدا كرده ام ."

دكتر " مهدي غضنفري " با اشاره براينكه وي از مهندس " محمدرضا نعمت زاده " وزير پيشنهادي صنعت، معدن و تجارت به عنوان ميهمان ويژه اين مراسم دعوت به عمل آورده ، اظهار كرد: حضور ايشان دراين جلسه مي توانست فصل مشترك همكاري دو جانبه ميان شما و وزير صنعت ، معدن و تجارت آينده باشد اما به دليل طولاني شدن جلسات ايشان در كميسيون هاي مجلس و اتاق بازرگاني، متاسفانه امكان حضور ندارند.

 وي در ادامه سخنان خود با گراميداشت روز خبرنگار گفت: روز خبرنگار روز مهمي است ، دراين مراسم خبرنگاراني را مي بينيم كه از هشت سال گذشته ، برخي نيز چهار سال ، تعدادي دو سال گذشته و تعدادي نيز از سال گذشته در حوزه صنعت ، معدن و تجارت با ما همراه بوده اند كه از همراهي همه آنها سپاسگزاريم .

17 مردادماه يادآور سالروز شهادت شهيد " محمود صارمي" خبرنگار ايران به دست طالبان در افغانستان بود .

" به خاطرمي آورم هشت سال پيش هنگامي كه در سازمان توسعه تجارت مستقر شدم، يكي از موضوعاتي كه سازمان توسعه تجارت بر آن تاكيد داشتند، موضوع فرهنگ صادراتي بود كه قطعا گسترش چنين فرهنگي هيچ راهي جز زبان رسانه نداشت، بنابراين نخست از همه كساني كه در آن سال ها حواريون توسعه صادرات بودند تشكر مي كنم و امروز بركات آن تلاش ها به بارنشست .امروز هر موفقيتي در حوزه صادرات مرهون آن تلاش ها است، به عنوان مثال اينكه وزارت صنعت در تيم اقتصادي دولت آقاي احمدي نژاد موفق شديم مانع پيمان سپاري ارزي شود تا حدي ناشي از همين كار فراوان رسانه اي  بود ، تشكر مي كنم از همه آنهايي كه قدم برداشتند ، قلم بر دست گرفتند و براي صادرات نوشتند. و از شما مي خواهم كه  مسير اين حركت را دنبال كنيد" .

دكترغضنفري با تاكيد بر ضرورت توجه بيشتر به حوزه صادرات و اينكه وي به دانشگاه باز مي گردد،  گفت : "در حوزه صنايع كه رشته تخصصي ام است ، به نظرم از كارهاي خوبي كه مي توانم براي دانشجويان اين رشته انجام دهم ، طراحي دو سه واحد درسي در دانشگاه براي تدريس مفاهيم صادراتي است ".

** همراهي همه در اجراي فاز نخست هدفمندي

وزير صنعت ، معدن و تجارت در بخش ديگري از سخنان خود به موضوع فاز نخست هدفمندي يارانه ها اشاره و اظهار كرد: اين اقدام در ابتدا خيلي سخت به نظر مي رسيد، اينكه قرار است چه اتفاقي بيافتد و در صورت گران شدن حامل هاي انرژي وضعيت توليد، توزيع و اقتصاد چه خواهد شد ؟ و اينكه بزرگترين مشكل هدفمندي مي توانست آن باشد كه مردم همراهي نكنند، اما به دليل يكدست شدن كشور در اجراي قانون طي سال 89 ، تعامل و همراهي دولت، مجلس ، تشكل هاي بخش خصوصي نگراني از چگونگي كنترل بازار از بين رفت و با تعامل با رسانه ها به مردم بخوبي اطلاع رساني شد. لذا مجددا از تلاش شا براي شكل گيري وفاق ملي تشكر مي كنم كه حتما بدون ان انجام اين مهم ميسر نبود

** فرصت تبيين ادغام فراهم نشد

ادغام دو وزارتخانه بازرگاني، صنايع و معادن موضوع ديگري بود كه دكتر غضنفري به آن پرداخت و گفت :" ادغام مبتني بر يك تئوري كاملا اقتصادي و سيستمي بود، ما از نظريه جزء نگر فاصله گفتيم و ادغام را براساس ديدگاه كل نگر به انجام رسانديم. در نظريه جزءنگري روح كلي سيستم بخاطر انفكاك و انتزاع بيش از حد از بين مي رود ولي در نظريه كل نگري امكان نگرش سيستمي و يكپارچه فراهم مي گردد.در اين مسير ما فرصت تبيين آن را نداشتيم و سرعت كارها بالا بود به نحوي كه تبيين تك تك آنها امكان پذير نشد . رسانه ها كمك خوبي بودند ولي ما بايد مطالب بيشتري توليد مي كرديم.

وزير صنعت ، معدن و تجارت سپس گفت : در شرايط ادغام تصميمات بسيار مهم ضد تحريمي گرفتيم  كه هريك از آنها در شرايط غير ادغام امكان پذير نبود. ما يك معماري نوين تجارت خارجي، واردات ، صادرات و حمايت از توليد بنا كرديم كه قبلا هرگز بنا نشده بود

"درحال حاضر كه به عنوان وزير صنعت، معدن و تجارت روزهاي پاياني مسئوليت خود را در حال گذراندن هستم ، مشاهده مي كنم در برخي روزنامه ها گاهي مي نويسند كه با در وزارتخانه ادغامي جنبه هاي بازرگاني بر توليدي غلبه كرده است، اما ما كاري را در حوزه حمايت از توليد به سامان رسانده ايم كه در زمان هيچ يك از وزراي صنايع و معادن سابق در راستاي حمايت از توليد انجام نشد ، نه اينكه آنها نمي خواستند ، انجام دهند بلكه امكانش براي انها فراهم نشده بود. مثلا اختلافات بين دو وزارتخانه ها اجازه نمي داد اين اتفاق بيافتد ."

دكتر غضنفري در توضيح مطلب خود به اختلاف دو وزارتخانه بازرگاني و صنايع و معادن سابق قبل از ادغام در خصوص وضعيت تعرفه ها پرداخت و گفت : تعرفه يكي ازمسائل مورد اختلاف بود كه هيچ وقت حل نمي شد، آنها هيچ گاه با يكديگر به توافق نمي رسيدند. گاهي تغيير يك تعرفه براي حمايت از بازار و يا حمايت از توليد، متاسفانه از شش ماه تا يكسال زمان مي برد. اما ما به يكباره با يك كار كارشناسي دقيق و عميق براي كل كتاب تعرفه ها تصميم بسيار مهمي را اخذ كرديم اين تصميم هرگز در گذشته سابقه نداشته است

وي با بيان اينكه در وزارتخانه جديد نرخ تعرفه هفت هزار رديف كالايي نصف شد ، گفت : به همين دليل اگر جمهوري اسلامي ايران بخواهد عضو سازمان جهاني تجارت شود، از بابت تعرفه مشكلي نخواهيم داشت. اين موضوع به شكل گيري يك فضاي كسب و كار با رقابت سالم بسيار كمك مي كند.

وزير صنعت ، معدن و تجارت ادامه داد: از طرفي براي سامان بخشيدن به كمبود ارز در بازار و حمايت عملي از توليد، واردات 2200 رديف تعرفه اي را به كشور ممنوع كرده ايم ، حال اگر قرار بود دو وزارتخانه بازرگاني و صنايع و معادن از هم جدا بودند، قطعا به محض اينكه وزير صنايع و معادن قصد مانع شدن از واردات دو كالا را داشت، وزير بازرگاني در مخالفت با اين وضعيت تلاش فراواني مي كرد. اما در حال حاضر مرتبا در حال رصد بازار هستيم كه اگر كمبود كالاها كه مصرفي است بخواهد مشكلي در بازار ايجاد كند ، تغييراتي داشته باشيم كه البته خوشبختانه اين گونه نبوده است . اينها تنها بخشي از اين تصميمات اثرگذار است. تصميمات بسيار ديگري وجود دارد.

"بعلاوه خبرهاي خيلي خوبي از اين بابت در حوزه توليد محصولات مصرفي كم دوام و با دوام داريم كه كه اميدوارم بعدا از زبان وزير جديد بشنويد و آن هم اين است كه با ممنوعيت كالاها تمام واحدهاي توليدي كه پيش از آن با ظرفيت هاي پايين كار مي كردند، كارگران خود را فراخوانده اند، توليد آنها رونق يافته ، سفارشاتشان افزايش يافته و حتي وقت پاسخ به سفارشها را ندارند ."

وي در بخش ديگري از سخنان خود به موضوع ممنوعيت واردات درسال گذشته پرداخت و گفت : ما در كل با وضع محدوديت دائمي در تجارت خارجي خيلي موافق نيستيم با اما به دليل فشارهاي تحريم و مشكل ارز و نصف شدن درآمدهاي نفتي ناچار به اتخاذ چنين تدابيري بوديم . بهرحال اين هم حوزه اي است كه ما از خبرنگاران تشكر مي كنيم و انتظار داريم انشاءالله كار رسانه اي بيشتري انجام شود.

**سهم توليد از هدفمندي يارانه ها

وزير صنعت ، معدن و تجارت در ادامه نشست خود با خبرنگاران گفت : در باره سهم توليد از هدفمندي يارانه ها ، مبحث مفصلي وجود دارد و آن هم اينكه آيا سهم توليد از هدفمندي داده شده يا خير ؟ در اخبار، گزارشات و مصاحبه ها معمولا گفته مي شود كه سهم توليد داده نشده است .

وي ادامه داد : شايد براي وزيري كه مي خواهد برود بهتر باشد اين مطالبه را در ذهن بخش خصوصي ايجاد كند كه بايد سهم خود را بگيرد و چنين درخواستي براي دولت بعدي چالش ايجاد كند ، اما بسياري از آنچه كه به عنوان سهم توليد از هدفمندي عنوان شده به صورت نرخ هاي تبعيضي و ترجيحي تخصيص داده شده است .

دكتر غضنفري با طرح اين پرسش كه آيا توليد كننده اي وجود دارد كه قيمت تمام شده كالاي او پس از اجراي فاز نخست هدفمندي يارانه ها بالا رفته باشد ولي سازمان حمايت با افزايش وي موافقت نكرده باشد و به اين دليل  توليد كننده متضرر و يا ورشكست شده باشد ؟، گفت : خير چنين اتفاقي براي توليد كنندهگان رخ نداده است . البته تعدادي از توليد كنندگان مشكلاتي دارند ولي معمولا ريشه انها موضوعات ديگري است.

وي گفت : يكي از كارهاي خوبي كه در كارگروه مشترك دولت و مجلس در خصوص اجراي فاز دوم هدفمندي يارانه ها مصوب كرديم آن بود كه به جاي اينكه حامل هاي انرژي را به صورت نرخ هاي تبغيضي و ترجيحي محاسبه كنيم ، 30 درصد از سازمان هدفمندي دريافت كنيم تا بين توليد توزيع شود .

دكتر غضنفري در ادامه اين بخش از سخنان خود يادآور شد: اما يادتان باشد تعداد آنهايي كه با ما در 30 درصد شريك هستند، بسيار زياد است و ممكن است توليد كننده از آنچه پيش از اين در فاز نخست براي او محاسبه شده ، خيلي بيشتر دريافت نكند . به بياني ديگر ماده هفت و هشت قانون مي گويد كه اين منابع به بسياري از بخش ها همچون وزارت نيرو ، نفت ، شهرداري ها ، حمل ونقل شهري و ....تخصيص يابد. وزير صنعت ضمن تشكر از رسانه ها در اين حوزه مجددا از انها خواست جزييات بيشتر از موضوع را اطلاع رساني كنند.

**  برخي چالش هاي وزارت صنعت ، معدن و تجارت در يكي دو سال گذشته

وزير صنعت ، معدن و تجارت در ادامه با بيان اين جمله كه ما درموضوعات بسياري با ساير دستگاه ها چالش داشتيم كه برخي از انها حل شد و برخي تا همين اواخر موضوع اختلاف ما بود، افزود: تلاش بسياري كرديم تا اين مسائل در محيط كارشناسي حل گردد و حتي الامكان رسانه اي نشود .

وي از وگذاري معادن بزرگ به عنوان چالش بزرگ پيش روي وزارت صنعت با وزارت اقتصاد و سازمان خصوصي سازي نام برد و تصريح كرد : ما اعتقاد داشتيم و داريم كه معادن بزرگ جزو انفال است و نبايد بطور يكجا واگذار شود، بلكه مي توان در صورت ضرورت حق برداشت و استخراج از آنها را واگذار كرد، اين اختلاف نظر به عنوان يك چالش بزرگ باقي ماند و او موضع خويش كوتاه نيامديم

دكتر غضنفري افزود: درباره احياي توان سازمان هاي توسعه اي هم گفت بين ما و سازمان مديريت به عنوان متولي بودجه ، چالش جدي وجود داشت .

"اين چالش ها را براي آنهايي عرض مي كنم كه مي خواهند در دولت جديد با انجام كار رسانه اي به وزارت صنعت ، معدن و تجارت كمك كنند ، حل اين اختلافات دستگاهي، كار تئوري، تبييني و رسانه اي مي خواهد يكي از آنها واگذاري معادن بزرگ است ، دوم مسئله سازمان هاي توسعه اي است كه در رديف هاي بودجه اي با مشكلات بسياري مواجه شده اند ، ما اعتراض كرديم و بارها هم گفته ايم ، البته اخيرا بهتر شد و بهتر هم مي تواند باشد."

** موضع شفاف وزارت صنعت درباره واگذاري نمايشگاه بين المللي

دكتر غضنفري سپس گفت: موضع ما را هم در باره واگذاري نمايشگاه بين المللي كه مي دانيد ، دلايل خود را نيز به صورت مكتوب نيز براي رييس جمهور وقت نوشتيم ، درعين حال كه در جلسه هيات دولت قبل از راي گيري مخالفت خود را اعلام كرده بودم .

وي افزود: البته اين نكته را نيز بايد يادآور شوم كه مخالفت با واگذاري نمايشگاه به صدا وسيما به معناي ناديده گرفتن جايگاه ارزشمند و استراتژيك صداو سيما نبوده ، قطعا اين سازمان نهادي ضد استكباري است كه بايد تقويت شود اما اين دليل نمي شود كه اگر مجموعه اي مهم است ، ساير مجموعه ها بي اهميتند ، كار ما هم اهميت خودش را دارد و بايد از آن دفاع كنيم ، ضمن احترامي كه به صدا وسيما قائل هستيم و ياداوري كمك هايي كه در همه حوزه ها از جمله حوزه بازار به ما كردند ، اما هر چيزي درجاي خود نيكوست "كار ما اهميت دارد و ما بايد از اهميت كار خود خودمان دفاع كنيم معني اش بي اهميت بودن كار آنها نيست.

** با انحصار بايد ريشه اي برخورد كرد

"موضوع يي كه كار رسانه اي بيشتري مي خواهد مبارزه بي امان و همه جانبه با انحصار است. مسائل ميان وزارت صنعت ، معدن و تجارت و شوراي رقابت را دكتر غضنفري اين گونه تعريف كرد : در باره موضوع انحصار بحثهاي  مفصلي بين ما و اين شورا بود كه از شما مي خواهم همچون صادرات به فهم بيشتر اين موضوع  كمك كنيد .

وي با اشاره به اينكه حجت الاسلام دكتر "حسن روحاني " رييس جمهوري نيز در مصاحبه اخير خود با رسانه ها به موضوع انحصار و اينكه بايد به صورت ريشه اي با آن برخورد كرد، پرداخت است، گفت:  اختلاف ما و شوراي رقابت نيز به اين گونه است كه مي گوييم با مسئله انحصار و رانت بايد ريشه اي برخورد كرد و نه برخورد قيمت گذاري با كالايي همچون خودرو . اولا با انحصار در همه اقتصاد برخ ورد كنيم يعني اجازه ندهيم انحصار شكل بگيرد و ثانيا اين برخورد ريشه اي باشد.

"بايد ببينيم در فضاي كسب و كار چگونه انحصار شكل گرفته است ؟ اينكه چه وضعيتي مصداق انحصار و رانت است ؟ درحال حاضر بيش از ده خودروساز كوچك داريم و چند خودروساز بزرگ نيز در كنار آنها هستند ، تعرفه واردات خودرو هم 40 درصد است ، خب سوال اين است كه اين مصداق انحصار است ؟ مي گويند بله ؟ مي گوييم اگر تعرفه را 10 درصد كنيم باز هم انحصار وجود دارد ؟ بايد براي خروج از اين وضعيت چه كاري انجام دهيم ؟ آيا بهتر اين است كه سهم خودروسازاني كه 60 درصد بازار را از آن خود كرده اند ، 40 درصد كنيم ؟."

دكتر غضنفري ادامه داد: ما بايد در باره نحوه از بين بردن انحصار با يكديگر گفت و گو كنيم نه اينكه بگوييم چه كسي مسئول قيمت گذاري خودرو باشد ؟ مسئله قيمت گذاري كه اصلا مهم نيست ، مي توان توسط سازمان حمايت ، شوراي رقابت و يا نهادي ديگر انجام شود، اما اينكه ريشه انحصار را از بين نمي برد .

وي تصريح كرد : بايد توجه داشته باشيم كه نيازمند يك نهاد ضد انحصار قوي هستيم كه به عنوان مثال ممكن ٨٠ و يا  90 درصد واردات يك كالايي توسط يك نفر انجام مي شود، آيا اين موضوع مصداق انحصاراست ؟ يا نه ؟

"آيا سازمان توسعه تجارت مي تواند جلوي ثبت سفارش را براي ان يك نفر بگيريد؟ ، در شرايط فعلي كه نمي تواند ، چرا كه هيچ اجازه قانوني براي ممانعت از آن را ندارد، پس يكي از گريزگاه هاي اصلي و ضد انگيزه در فضاي كسب و كار ما انحصار و رانت است ، متاسفانه صداي ما آن گونه كه دلخواه بود به گوش شوراي رقابت و خبرگان جامعه نرسيد ، بايد مصاديق رانت و انحصار شناسايي شود، ريشه هاي ان مشخص شود و برنامه كاري براي حذف دائم ان داشته باشيم ".

**رسانه ها بر روي موضوع انحصار كار كنند

وي گفت: بايد از طريق كنترل سهم بازار هر وقت سهم وارد كننده اي از بازار بسيار بالا مثلا 90 درصد شد، بايد به سازمان توسعه تجارت اجازه داد تا جلوي وارد كننده را براي ثبت سفارش بعدي بگيرد ، از سويي نبايد اجازه داد تا سهم توليد كننده از بازار بيشتر از يك حدي شود كه سهام غالب و امكان دامپينگ شكل بگيرد  و اگر كسي بر ساير رقبا غلبه كرده و سهم بالاي از بازار را از آن خود كرد آنگاه انحصار شكل مي گيرد.

از نظر دكتر غضنفري رسانه ها مي توانند بر روي موضوع انحصار كار كنند همانگونه كه قانون ايجاد شوراي رقابت به اين موضوع تاكيد كرده است .

وزير صنعت ، معدن و تجارت سپس با بيان اينكه اين وزارتخانه در اين مدت تلاش كرده تا چالش هاي مقابل خود را با ملايمت و نصيحت حل كند، گفت : برخي موارد كه مشاهده مي كرديم ملايمت پاسخ نمي دهد، مجبور بوديم با شكل ديگري با موضوع برخورد كنيم .

** پايه كارشناسي اعداد و ارقام وزارت صنعت 

اين سوال كه آيا اعداد و ارقام اعلام شده از سوي وزارت صنعت، معدن و تجارت پايه كارشناسي دارد يا نه ؟ موضوع ديگري بود كه دكتر غضنفري به آن اشاره كرد و گفت: يكي دو خبرگزاري ها هنوز در باره اعداد و ارقامي كه ما مطرح مي كنيم ابهام دارند.

دكتر غضنفري با بيان اين جمله كه وظيفه دارم اين جمله را به شما بگويم تصميم با خودتان، افزود: از نظر من دستكاري در آمارها كار حرامي است ، آمارها ثروت بين نسلي هستند، بايد درست و پاك باشند كه بتوان بر روي آنها كار كارشناسي و پژوهشي و علمي انجام داد و از طرفي از اين طريق آسيب ها را متوجه شد .

"دستكاري آمار به مانند اين است كه بيماري بيمار كتمان شود، هيچ كس در وزارت صنعت مجوز چنين كاري را نداشته چون مي داند كه من با او برخورد قاطع مي كردم. ممكن است پايه آمار و آمارگيري و يا محاسبات تفاوت داشته باشد ولي همگان مي دانستند كه دخل و تصرف قابل قبول نيست.

وي درعين حال گفت كه ممكن است برخي مسئولان به دليل ندادن اطلاعات مورد نياز خبرنگاري را دلخور كنند و او نيز در قالب گزارشي واكنش نشان دهد، اما  فراموش نكنيم اين روزها سپري خواهد شد ما در روز پاسخگويي اصلي در معادي كه همه به آنچه اعتقاد داريم نسبت به آنچه انجام داده ايم بايد پاسخ بگوييم .

" ممكن است درحال حاضر هيچ كس دستش به ما و يا شما نرسد ولي وقتي فردي يك وزارتخانه را به دليل دلخوري از يك فرد زير سوال ببرد، تلاش 30 هزار نفر را مخدوش مي كند، اين حق الناس است ، چطور آنجا مي گوييم دست كاري آمار توسط ما حرام است ، اين جا هم حكمي شبيه به آن دارد، اما يك خبرنگار هم بايد مراقبت كند مبادا زحمات افرادي كه در استان ها ، شهرستان ها در مراكز شهر يا شهرك هاي صنعتي و نقاط دور آفتاده كار مي كنند  را زير سوال ببريم ".

"  وزيراعلام مي كند ظرفيت توليد سيمان فلان ميليون تن است، بعد خبرنگاري آمار توليد را پيدا مي كند كه مقدار ديگري است و ضمن بيان فاصله اين دو عدد مي گويد آمار وزير كذب است!!  اين اقدام يعني اينكه زحمات همه را زير سوال مي بريم . در واقع اولي امار ظرفيت اسمي ايجاد شده است و دومي مقدار توليد واقعي كه معمولا با هم فرق دارند. 

دكتر غضنفري در پايان خطاب به خبرنگاران گفت : شما به دليل قلمي كه در دست داريد بر روي مرز باريكي در حركتيد ،همه ما بايد  مراقبت كنيم كه عاقبت ساز باشيم انشاءالله و خداي نكرده، عاقبت سوز نشويم،  براي وزير و مسئولين وزارتخانه راستگويي يك بايد است كه نبايد به هيچ وجه در مورد آن كوتاه آمد براي خبرگزاري و خبرنگار راست نويسي يك بايد است .