فرزندخواندگي چشم انتظار قوانين جديد

«فرزند خوانده» اصطلاحي است که شايد بلافاصله پس از شنيدن آن ، کودکان بي پناهي به ذهن مي آيند که دور از دستان پرمهر والدين خود در سرپناهي ديگر و با والديني غير از آنان که او را به دنيا آورده اند بزرگ شده اند.

فرزندخواندگي مترادف است با پنهان کردن اين مساله که «تو فرزند اين خانواده نيستي ، تو از جاي ديگري آمده اي و ما تو را بزرگ کرده ايم».

فيلمها و سريال هاي تلويزيوني پر است از تصاويري که در آن جوانان و نوجوانان در خانواده اي بزرگ مي شوند ، به پدر و مادر خود عشق مي ورزند و به برادران خود حسي توام با مهرورزي و برادري دارند اما ناگهان و عمدتا بر حسب اتفاق و ناخواسته متوجه اين نکته مي شوند که متعلق به خانواده نيستند و پدران و مادران آنان کسان ديگري هستند که...

فرزندخواندگي دو طيف کاملا متفاوت را شامل مي شود يکي سرشار از مهر و عطوفت و مهرباني و سرشار از خواستن و توانستن است و ديگري اگر سر باز کند مي تواند سرشار از ياس و نااميدي باشد ياسي که پشت سر خود باز هم عشق و عطوفت را دارد ، اما... کنجکاوي اين نکته که چرا بعضي ها فرزند واقعي نيستند و «فرزندخوانده» هستند وجود دارد و درک آن چندان آسان نيست ، اما مي توان حداقل دانست که فرزندخواندگي چيست و چه حيطه اي را شامل مي شود. در اين گزارش برآنيم با اين اصطلاح و شرايط حقوقي آن آشنا شويم.

فرزندخواندگي با وجود تمام فراز و نشيب هايي که براي فرزندخوانده و پدران و مادران دارد از ريشه اي بس طولاني برخوردار است و در آيات و روايات اسلامي نيز بر فرزندخواندگي و شرايط آن تاکيد و نمونه هاي مثبت و بارزي از آن نيز در تاريخ اسلام ثبت و ماندني شده است اما جالب اينجاست که در قوانين کشور ما فرزندخواندگي در هيچ جا ديده نشده است و اين مساله آغاز مشکلات مربوط به فرزندخواندگي است.

آيا فرزندخواندگي داراي قوانيني خاص و در عين حال آسان خواهد شد؟ مهدي سيدمحمدي ، معاون سازمان بهزيستي با تاکيد بر اين که قانون مربوط به اين مساله قديمي و مربوط به پيش از انقلاب است ، مي گويد: لايحه تسهيل فرزندخواندگي را به دولت تقديم کرده ايم.

او مي گويد: سالانه هزار کودک به خانواده ها واگذار مي شود اما تعداد متقاضيان آن 5برابر اين رقم است.

مفهوم فرزندخواندگي

طبق ماده يک قانون حمايت از کودکان بدون سرپرست که قديمي ترين قانون در اين باره است هر زن و شوهر مقيم ايران در صورت توافق با يکديگر مي توانند سرپرستي طفلي صغير را به عهده بگيرند مشروط بر آن که منافع مادي و معنوي طفل را تامين کنند و تقاضاي سرپرستي بايد مشترکا از طرف زن و شوهر تنظيم و تسليم دادگاه شود و دادگاه هم در صورت احراز شرايط ، قرار سرپرستي را براي دوره آزمايشي صادر مي کند.

شرايط زوجين براي فرزندخواندگي

فرزندخواندگي نيز مانند ساير شرايط مربوط به خانواده ، شرايطي دارد که پس از اثبات وجود آن شرايط ، فرزند به خانواده داده مي شود و اما آن شرايط چيست؟ مهمترين شرايط آن اين است که 5سال تمام از تاريخ ازدواج آنها گذشته و آنها در اين مدت صاحب فرزند نشده باشند، سن يکي از آنها حداقل 30 سال تمام باشد ، زوجين سابقه محکوميت کيفري موثر نداشته باشند و هيچ يک از زوجين محجور نباشند. همچنين زوجين صلاحيت اخلاقي داشته يا يکي از آنها امکان مالي براي نگهداري کودک بي سرپرست را داشته ، هيچ يک از آنان به بيماري واگير صعب العلاج مبتلا نباشند و معتاد به الکل ، مواد مخدر يا ساير اعتيادات مضر نباشند.

شرايط طفلي که به سرپرستي واگذار مي شود

اما طفلي که به فرزندخواندگي سپرده مي شود نيز مطابق قانون شرايطي دارد. از شرايط طفلي که به سرپرستي واگذار مي شود اين است که سن طفل کمتر از 12 سال باشد ، هيچ يک از والدين و يا جد پدري کودک شناخته نشده يا در قيد حيات نباشد يا آن که از کودکاني باشند که به سازمان بهزيستي سپرده شده و 3 سال تمام پدر و مادر يا جد پدري او مراجعه نکرده باشند.