چرا 90 اجتماعی نداریم؟

سید حسن موسوی‌چلک درباره اجتماعی کردن مواد مخدر و ایجاد حساسیت در بین جامعه به ویژه خانواده‌ها، گفت: موضوع مواد مخدر، موضوع بسیاری از کشورهاست و این پدیده منحصر به یک منطقه جغرافیایی خاصی نیست و با توجه به اینکه ایران در همسایگی بزرگترین کشورهای تولیدکننده مواد مخدر از جمله افغانستان و پاکستان قرار دارد، نسبت به سایر کشورها از تاثیرپذیری بیشتری برخوردار است.

غفلت از اجتماعی کردن موضوع اعتیاد در ایران

وی با اشاره به درآمدهای بالای تجارت مواد مخدر و دست مافیای مواد مخدر در این تجارت، افزود: ایران در مسیر ترانزیت و انتقال مواد مخدر و این تجارت قرار دارد؛ علی‌رغم برخوردهایی که در حوزه مواد مخدر صورت گرفته، همچنین با تقدیم شهدای زیاد در امر مقابله، بیشترین رویکرد ایران مقابله‌محور بوده، لذا بحث اجتماعی شدن اعتیاد مورد توجه قرار نگرفته است.

مدیرکل توسعه مشارکت‌های مردمی و سازمان‌های مردم نهاد ستاد مبارزه با مواد مخدر با بیان اینکه نمی‌توانیم منکر تلاش‌های دستگاه‌های انتظامی و امنیتی باشیم، تصریح کرد: علی‌رغم این تلاش‌ها، در نظرسنجی‌های مختلف مردمی همواره بحث مواد مخدر و نگرانی مردم از این موضوع به عنوان اولویت دوم مطرح شده است.

موسوی‌چلک تاثیرگذاری حوزه اعتیاد به سایر حوزه‌های آسیب‌های اجتماعی از جمله جرایم را غیرقابل انکار عنوان کرد و گفت: قسمت عمده دادخواست طلاق‌ها مربوط به اعتیاد است. همچنین 50 درصد از افرادی که در زندان‌های کشور به سر می‌برند، به طور مستقیم با موضوع مواد مخدر درگیر هستند و این امر نشان می‌دهد که مواد مخدر تا چه میزان بر میزان آسیب‌های جامعه اثرگذار است.

وی گفت: بر اساس آخرین آمارهایی که مراجع ذیربط اعلام کرده‌اند، استفاده از سرنگ آلوده مشترک بالاترین سهم مربوط به مبتلایان به HIV / ایدز را به خود اختصاص داده است و این فراوانی به گونه‌ای است که 69 تا 91 درصد مبتلایان به ایدز از طریق استفاده از سرنگ مشترک به این ویروس مبتلا شده‌اند.

تاثیر مصرف مواد مخدر بر خشونتهای خانگی

مدیرکل توسعه مشارکت‌های مردمی و سازمان‌های مردم نهاد ستاد مبارزه با مواد مخدر ادامه داد: در حوزه تاثیر مواد مخدر بر سایر جرایم نیز به نظر می‌رسد نتوان منکر خشونت خانگی ناشی از مصرف مواد مخدر بود، لذا این موضوع مسئله‌ای نیست که بتوان به راحتی از کنار آن گذاشت.

افزایش اعتیاد زنان از 5 به 9.2 درصد در سالهای اخیر

موسوی‌چلک گفت: زمانی که اقدامات گذشته مورد بررسی قرار می‌گیرد، به این نتیجه می‌رسیدم که این اقدام در جای خود می‌تواند موثر باشد، این در حالی است که نه تنها نوع مواد سبک‌تر نشده، بلکه تنوع آن نیز افزایش یافته از سوی دیگر زنان جامعه نیز با این پدیده شوم درگیر شده‌اند؛ به طوری که بر اساس آمار نقل شده از سوی وزیر کشور، اعتیاد زنان از 5.2 درصد در سال‌های گذشته به 9.2 درصد افزایش یافته است.

وی ادامه داد: با توجه به شرایط کنونی، دولت یازدهم و ستاد مبارزه با مواد مخدر پس از بررسی‌ها به این نتیجه رسید که شواهد حاکم بر جامعه به گونه‌ای باید باشد که رویکرد اجتماعی را در امر مواد مخدر اتخاذ کنیم و این اجتماعی کردن در دو بخش قابل بررسی است. به این معنا که ابتدا باید در سیاست‌گذاری‌های کلان کشور بحث اجتماعی کردن وجود داشته باشد؛ البته این موضوع به منزله نفی اقدامات مقابله‌ای نیست.

مدیرکل توسعه مشارکت‌های مردمی و سازمان‌های مردم نهاد ستاد مبارزه با مواد مخدر تاکید کرد: در بحث اجتماعی کردن مواد مخدر، درگیر کردن گروه‌های اجتماعی از جمله مردم و سازمان‌های غیردولتی یا همان NGO‌ها مطرح هستند.

موسوی‌چلک اظهار کرد: در بخش اجتماعی کردن مسئله اعتیاد، مسؤلیت‌پذیری و مشارکت‌جویی به عنوان اولویت اول باید در نظر گرفته شود؛ به این معنا که مردم نباید توقع داشته باشند همه کارها را دولت به تنهایی انجام دهد لذا باید نسبت به پیرامون خود حساسیت داشته باشند و این حساسیت باید در بین خانواده و فرزندان از شدت بالاتری برخوردار باشد.

چرا مردم در حوزه اقتصادی مطالبه‌گر هستند؟

وی مطالبه‌گری اجتماعی و پرسشگری را اولویت بعدی در اجتماعی کردن مسئله اعتیاد عنوان کرد و گفت: مردم در حوزه اجتماعی و حقوق اجتماعی خود مطالبه‌گر و پرسش‌گر نیستند، چرا که داشتن مهارت و سواد اجتماعی برای افراد اهمیت چندانی ندارد. این در حالی است که مردم در حوزه اقتصادی بیشتر مطالبه‌گر هستند و در موضوعی همانند سبد کالا به دنبال مطالبات خود می‌روند اما در حوزه حقوق اجتماعی نه تنها مطالبه‌گر نبوده و اهمیت چندانی نیز به این موضوع قائل نیستند.

مردم در حوزه اجتماعی احساس نیاز نمی‌کنند

مدیرکل توسعه مشارکت‌های مردمی و سازمان‌های مردم نهاد ستاد مبارزه با مواد مخدر با انتقاد از اینکه مردم در حوزه اجتماعی احساس نیاز نمی‌کنند، گفت: این عدم احساس نیاز فقط در بین مردم دیده نمی‌شود، بلکه سازمان‌های مطالبه‌گر نیز وجود ندارد، لذا برای اینکه این مطالبه‌گری و احساس نیاز در بین مردم و سازمان‌ها ایجاد شود، باید ابتدا اطلاع‌رسانی به موقع، درست و مستمر از مواد مخدر داشته باشیم و لازمه این اقدام، شفاف شدن دولت در این اطلاع‌رسانی است.

موسوی‌چلک با انتقاد از اینکه در چند سال گذشته هیچ گزارشی از وضعیت اجتماعی به مردم ارائه نشده، گفت: هر بار که مسؤلین برای ارائه گزارش عملکرد خود آمدند، به ارائه گزارش‌های اقتصادی و عمرانی اکتفا کردند و موضوع وضعیت اجتماعی یک مسئله مغفول مانده در گزارش عملکرد دولت‌هاست و البته این فضا در مجلس شورای اسلامی نیز وجود دارد.

از کدام وزیر درباره موضوعات اجتماعی سؤال شده؟

مدیرکل توسعه مشارکت‌های مردمی و سازمان‌های مردم نهاد ستاد مبارزه با مواد مخدر با طرح چندین پرسش، عنوان کرد: در دوره جدید چند ثانیه از تمام وقت مجلس به بحث آسیب‌های اجتماعی اختصاص یافته است؟ از کدام وزیر درباره موضوعات اجتماعی سؤال کرده‌اند؟ لذا نه تنها مردم و سازمان‌های غیردولتی مطالبه‌گر موضوعات اجتماعی نیستند، بلکه نهادهای مسؤل نیز در این حوزه پرسش‌گر و مطالبه‌گر نیستند.

وی در ادامه گفت‌وگوی خود با ایسنا، چوب انتقاد خود را به رسانه‌ها نیز زد و با دلخوری از رسانه ملی، گفت: رسانه‌های ما پرسش‌گر نیستند و رسانه ملی به عنوان اثرگذارترین رسانه در کشور، بهترین زمان پخش برنامه‌های خود را به تبلیغات گسترده کرانچی، چاکلز و چای اختصاص می‌دهد.

موسوی‌چلک جای موضوعات اجتماعی در برنامه‌هایی که با رویکرد انتقادی از صدا و سیما پخش می‌شوند، از جمله گفت‌وگوی ویژه خبری یا "نگاه یک" خالی دانست و اظهار کرد: در این برنامه‌ها تا چه میزان به حوزه آسیب‌ها و مواد مخدر ورود شده است؟

چرا 90 ورزشی داریم اما 90 اجتماعی نداریم؟

مدیرکل توسعه مشارکت‌های مردمی و سازمان‌های مردم نهاد ستاد مبارزه با مواد مخدر عنوان کرد: برای ورزش «برنامه 90» وجود دارد، برنامه‌ای مثل «پایش» اجرا می‌شود. در حوزه سلامت برنامه «نبض» پخش می‌شود، برای شعر و ادبیات برنامه‌های مشاعره‌ای داریم، اما چرا 90 اجتماعی نداریم؟ چرا صفحات اول مطبوعات در کیوسک‌های روزنامه و سایت‌ها رنگ و بویی از موضوعات اجتماعی ندارند؟

وی با تاکید بر موضوع مسؤلیت‌پذیری و مطالبه‌گری اجتماعی به عنوان دو مقوله مهم در اجتماعی کردن موضوع اعتیاد، گفت: نباید از مسؤلیت فرار کنیم و توپ را به زمین دیگری بیندازیم، چرا که هیچ‌کس در برابر آسیب‌های اجتماعی از جمله مواد مخدر مصون نیست.

مدیرکل توسعه مشارکت‌های مردمی و سازمان‌های مردم نهاد ستاد مبارزه با مواد مخدر تاکید کرد: مواد مخدر و آسیب‌های اجتماعی مختص قشر باسواد و بیسواد، پیر و جوان، زن و مرد و مسؤل و غیرمسؤل نیست و من مسؤل نیز در برابر مواد مخدر مصون نیستم. بر همین اساس باید برای اجتماعی کردن، تمام ظرفیت‌های جامعه از خانواده تا بالاترین دستگاه‌ها استفاده کرد.

موسوی‌چلک با بیان اینکه هر کجا مردم احساس مسؤلیت کردند، کار به درستی پیش رفته، تصریح کرد: باید از تمام ظرفیت‌های دولتی و غیردولتی در بخش‌های مختلف از جمله تشکل‌های متعدد همانند ائمه جماعات، هیات‌های مذهبی، انجمن‌های علمی، انجمن‌های صنفی، سازمان دانش‌آموزی، جامعه هنرمندان، ورزشکاران، خیرین، کارشناسان و اساتید، همچنین اولیا و مربیان در امر اجتماعی کردن مواد مخدر استفاده کرد.