اوکراین، دو کشور میشود؟!

انتخاب: آسوشیتدپرس نوشت: کارگران معادن ذغال سنگ شرق اوکراین از این موضوع آگاه هستند که در پایتخت این کشور چه اتفاقی در حال وقوع است. آنها تصاویر معترضان حامی دموکراسی را که در خیابان های کیف به ضرب گلوله کشته شدند دیده اند. آنها همچنین تصاویر اقامتگاه های اشرافی «ویکتور یانوکوویچ» رئیس جمهور این کشور را نیز در تلویزیون مشاهده کرده اند. این تصاویر، به هیچ وجه تصاویر خوشایندی برای کارگران معدن ذغال سنگ نیست.

در بیشتر مناطق شرقی اوکراین، مردم به زبان روسی صحبت می کنند و عبادت خود را در کلیساهای ارتودکس که سقف گنبدی شکل دارند انجام می دهند. مناطق شرقی اوکراین طی 70 سال حکومت اتحاد جماهیر شوروری سابق شکل گرفتند و پیش از آن نیز تحت تاثیر امپراطوری روسیه بودند. از دیدگاه آنها، دولت اوکراین هم کنون به واسطه خارجی هایی اداره می شود که اهمیت اندکی برای این بخش از کشور قائل هستند.

این در حالی است که ساکنان مناطق غربی اوکراین که به زبان اوکراینی صحبت می کنند و پرچم های اتحادیه اروپا را بالای منازل خود آویزان کرده اند نیز به شکلی دیگر، عقیده دارند متفاوت هستند.

«لودمیلا پترووا» که در شهر «لویو» دانشجو است در این باره گفت: «ما با افرادی که در شرق اوکراین زندگی می کنند کاملا متفاوت هستیم. آنها نمی دانند در غرب کشور چه خبر است. ما تاریخچه متفاوتی داریم. شاید بهتر باشد یک بار برای همیشه از آنها جدا شویم.» شهر «لویو» از کانون های حمایت نیروهای طرفدار دموکراسی و معترضان به «یانوکوویچ» است.

تاریخچه اوکراین شاهد موارد متعدد هجوم و اشغال و همچنین حضور مردم و عقاید مختلف بوده است. مردم این کشور نیز قرن ها است که برای هویت خود می جنگند. اکنون نیز اوکراین خود را با یک دو دستگی شدید روبرو می بیند. در یک سوی این کشور ، مردم حامی روسیه هستند و در سوی دیگر، حامی غرب. این تضاد ها به شکلی است که گاهی اوقات به نظر می رسد اوکراین بیشتر شبیه به دو کشور است تا یک کشور واحد.

دو شهر در دو سوی اوکراین قرار دارد که هر یک جمعیتی بالغ بر یک میلیون نفر را در خود جای داده است. این دو شهر به خوبی حاکی از اختلاف موجود در این کشور است.

شهر «دونتسک» در شرق اوکراین حال و هوای کشورهای عضو اتحاد جماهیر شوروی سابق را پس از فروپاشی این اتحاد دارد. در این شهر، مجتمع های مسکونی آپارتمانی به شیوه دوران استالین به چشم می خورد. این در حالی است که شهر «لویو» در غرب اوکراین، کانون تجمع هنرمندان و نویسندگان اوکراین است. شمار زیادی از گردشگران اروپایی نیز به این شهر سفر می کنند و رابطه آن با کشورهای غربی، بسیار نزدیکتر است. این تضادها تا حدی است که بسیاری از تندروها در هر دو طرف، عقیده دارند در کشوری متفاوت زندگی می کنند.

«ایوان ریکو» که کارگر یک کارخانه در شهر «دونتسک» است و 30 سال سن دارد در این باره گفت: «کشور هم اکنون جدا شده است. دیگر راه بازگشتی به سوی اوکراین متحد وجود ندارد.» وی به همراه گروهی دیگر از همشهریان خود اخیرا در میدان «لنین» شهر تجمع کرد و در حمایت از روسیه شعار داد.

کارشناسان سیاسی هشدار دادند شواهد حاکی از آن است که این منطقه ممکن است به سادگی درگیر خشونتهای گسترده شود.

«ولادیمیر پوتین» رئیس جمهور روسیه همواره رویای نزدیک کردن اوکراین را به مسکو در سر پرورانده است. اوکراین که کشوری وسیع شمرده می شود، 46 میلیون نفر جمعیت دارد و مهد باستانی تمدن اسلاو شمرده می شود.

این در حالی است که «آندری سادویی» شهردار «لویو» رویای دیگری در سر دارد.
«سادویی» از نمادهای قدرتمند مقاومت علیه «یانوکوویچ» شمرده می شود. وی همچنین پیش از برکناری رئیس جمهور اوکراین، نقش مهمی در قطع ارتباط این شهر با دولت مرکزی اوکراین ایفا کرد. وی که همواره تاکید دارد خواستار استقلال منطقه ای در اوکراین است، تا به حال چندین بار درخواست متحد شدن مردم را مطرح کرده است.

«سادویی» چند روز پس از فرار یانوکوویچ از کاخ ریاست جمهوری اوکراین گفت: «اوکراین تنها زمانی قدرتمند خواهد بود که اتحاد خود را حفظ کند. هر گونه اختلاف و چند دستگی باعث ویرانی اوکراین خواهد شد.»

شهر مدرن «لویو»، خود را محور امید مردم اوکراین به داشتن دولتی دموکراتیک می داند. این در حالی است که این منطقه، که زمانی بخشی از لهستان بود و از لحاظ کشاورزی غنی شمرده می شود، در دهه 1930 شاهد جنبش های ملی گرایانه بود. زمانی که آلمان در جریان جنگ دوم جهانی به اوکراین حمله کرد، شماری از شهروندان این شهر با اشغالگران نازی همکاری کردند.

البته پس از پایان جنگ دوم جهانی، مسکو انتقام خود را از ساکنان این منطقه گرفت و جنگجویان ملی گرا را که علیه سربازان ارتش سرخ می جنگیدند، پاکسازی کرد و به اردوگاههای کار اجباری فرستاد. رهبران مسیحیان کاتولیک رومی و رهبران ملی گرا نیز که حاکمیت روسیه را به چالش کشیدند به سرنوشت مشابهی دچار شدند. زمان فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی سابق در سال 1991، گروه های سیاسی در شهر «لویو»، نقشی کلیدی را در جریان مبارزات با هدف استقلال اوکراین ایفا کردند.

وجود این ریشه های تاریخی باعث شد حمایت مردم «لویو» از معترضان علیه یانوکوویچ در میدان استقلال کیف نیز ظهور پیدا کند. ساکنان «لویو» از ماه ها پیش، مواد غذایی، دارو و پوشاک را برای کمک به معترضان کیف در اختیار آنها قرار می دادند. بسیاری از ساکنان این شهر نیز به جمع معترضان در کیف پیوستند.

طی چند ماه اخیر، مناطق غربی اوکراین عملا مستقل شده بودند، زیرا یانوکوویچ تمام توجه خود را معطوف به اعتراضات در کیف کرده بود. چند روز پیش از ناپدید شدن یانوکوویچ، حاکمیت دولت مرکزی بر شهر «لویو» پایان یافت، زیرا شماری از جوانان که چهره خود را پوشانده بودند، به ستاد پلیس این شهر حمله کردند و تمام سلاح های موجود در اسلحه خانه را به غارت بردند. آنها همچنین شماری از ساختمان های شهرداری را به آتش کشیدند. این در حالی بود که نیروهای پلیس در هیچ کجا دیده نمی شدند و نظم شهر به عهده «گشتهای داوطلب شهروندی» گذاشته شد.

شماری از رهبران منطقه ای نیز از تغییر در قوانین اوکراین سخن به میان آوردند که بخشی از این قوانین مربوط به حذف زبان روسی از فهرست زبان های رسمی اوکراین بود. این موضوع نگرانی بسیاری از ساکنان مناطق شرقی اوکراین به ویژه شهر «دونتسک» را برانگیخت، زیرا آنها نسل ها است که به زبان روسی صحبت می کنند.

«الکساندر کراوتسوف» از مقامات ارشد شهر «دونتسک» و عضو حزب سیاسی یانوکوویچ در این باره گفت به عقیده وی، بسیاری از مردم ساکن مناطق شرقی اوکراین همچنان به کشور متحد عقیده دارند. وی با این حال هشدار داد در صورتی که مردم تهدید شوند، تمایل آنها به سمت روسیه افزایش پیدا خواهد کرد. ساکنان مناطق شرقی اوکراین، معترضان در کیف را با القاب مختلفی از جمله فاشیست و «ماسون های» آمریکا می خوانند.

البته بیشتر ساکنان مناطق شرقی اوکراین، از لحاظ معیشت با مشکل روبرو هستند و به سختی می توانند شکم خانواده های خود را سیر کنند. هر چند ممکن است آنها از حوادث اخیر در کیف خشنود نباشند، اما بیشتر دغدغه آنها را کار کردن و حفظ موقعیت شغلی تشکیل می دهد.
یک کارگر معدن ذغال سنگ شهر «دونتسک» که حدود 50 سال سن دارد در این باره گفت: «من نه در نشست های سیاسی شرکت می کنم و نه در اعتراضات.» تصور وقوع جنگ یا تقسیم کشور نیز برای وی بسیار ترسناک است. او در این باره گفت: «همه ما اوکراینی هستیم. همه ما یک ملت هستیم.»