هراس اسرائیل از توافق نهایی ایران و 1+5

سرویس سیاسی «فردا»؛‌ رسانه‌های غربی و اسرائیلی طی روزهای اخیر با توجه به سفر سوزان رایس،‌مشاور امنیت ملی آمریکا به سرزمین‌های اشغالی و دیدار وی با بنیامین نتانیاهو از اختلاف آمریکا و رژیم صهیونیستی در مورد پرونده هسته ای ایران سخن گفته‌اند. در این جهت پایگاه «دبکا» نزدیک به منابع نظامی و امنیتی رژیم صهیونیستی در گزارشی به‌استناد منابع مورد دسترس خود روایتی از سفر هیئت آمریکایی به‌سرپرستی سوزان رایس، مشاور امنیت ملی آمریکا به سرزمین‌های اشغالی فراهم آورده است.

این پایگاه همانند سایر منابع خبری از جمله رویترز و هاآرتص بر اختلافات بین طرف آمریکایی و اسرائیلی در دیدار سوزان رایس و بنیامین نتانیاهو تأکید کرده و نوشته رایس در این دیدار بر تلاش باراک اوباما برای دست‌یابی به توافق با ایران تا پایان سال جاری، یعنی قبل از آنکه شرایط سیاسی داخل ایران روند امور را عوض کند، تأکید کرده است.

یک مقام آمریکایی که خواسته نامش فاش نشود، با بیان اینکه رایس به عنوان «نماینده گروه 1+5» به دیدار مقامات اسرائیلی رفته، می گوید: «مسئله غنی سازی، اینکه ایران باید چند سانتریفیوژ را حفظ کند، سوال بزرگی است.»

ماه گذشته «جان کری» وزیر خارجه آمریکا در اظهاراتی که موجب انتقاد اسرائیل شد، فاصله کنونی ایران با بمب اتم را حدود 2 ماه اعلام کرد و گفت این زمان باید به 6 ماه تا یکسال برسد. اما مقامات اسرائیلی می گویند چنین بازه ای را قبول نداشته و توقف غنی سازی در ایران را خواستارند. مشاور کابینه اسرائیل به رویترز گفته است: «من چیزی در مورد اینکه آستانه «مورد قبول» نه شنیده ام و نه دیده ام. اما می دانم که کمتر از یکسال، غیرقابل قبول است.»

با توجه به اینکه بازیگران متعددی درپرونده هسته‌ای ایران دخیل هستند، به عنوان یک موضوع بسیار پیچیده در حوزه بین الملل تبدیل شده است. کشورهای مانند عربستان سعود و برخی از کشورهای شیخ نشین حاشیه خلیج فارس در این جهت نسبت به ایجاد یک توافق جامع کارشکنی می‌کنند و از سوی دیگر رژیم صهیونیستی نیز با توجه به نفوذی که در داخل آمریکا دارد سعی دارد از تمامی ابزار خود برای شکست طرح توافق جامع استفاده کند.

یک مقام ارشد اسرائیلی پیش از این گفته بود که «‌ گفت‌وگو با خانم رایس به‌منظور افزایش هماهنگی میان اسرائیل و آمریکا در مورد توافق هسته‌ای با ایران صورت می‌گیرد. موضع‌ اسرائیل نفی هرگونه مصالحه با ایران و نابودی تمام سانتریفیوژهای این کشور است. اسرائیل با توجه به این مسائل، درک می‌کند که پیشرفت قابل‌توجهی در گفت‌وگوها صورت گرفته و شانس رسیدن طرف‌ها به توافق، بسیار بیشتر از پیش‌بینی اسرائیل است.» در نتیجه، مقامات ارشد اسرائیلی معتقدند که زمان آن رسیده از طریق مسیرهای غیرعلنی، از محتوای توافق هسته‌ای با ایران مطلع و مطمئن شوند. دغدغه اصلی اسرائیل کاهش تعداد سانتریفیوژهای فعالی است که ایران می‌تواند مطابق توافق دارا باشد.

یوسی کوهن، مشاور امنیت ملی اسرائیل، به‌تازگی سفری محرمانه به چین داشت و با شماری از مقامات ارشد این کشور دیدار کرد. برنامه هسته‌ای ایران محور بحث‌های آقای کوهن بود. اسرائیل تمایل دارد چین با هرگونه انعطاف در مفاد توافق‌نامه هسته‌ای دائمی مخالف باشد.

تلاش غرب در مذاکرات هسته‌ای کاهش هر چه بیشتر تعداد سانتر فیوژهای ایران است و در این روند رژیم صهیونیستی که به این نتیجه رسیده است که توافق جامع هسته‌ای ایران و قدرتهای جهانی حاصل خواهد شد،‌ در صدد است تا با اعمال نفوذ و فشار تعداد سانترفیوژهای هسته ای ایران را به شدت کاهش دهد.

بر اساس گزارشی که دو ماه قبل موسسه «علوم و امنیت آمریکا» به کنگره آمریکا ارائه کرد، برای آنکه زمان گریز هسته ای ایران به بین 6 تا 12 ماه برسد، تهران باید بیش از 14000 سانتریفیوژ مدل IR-1 خود را کنار بگذارد.

این موضوعی است که مقامات ایرانی آن را به شدت رد کرده‌اند اما به نظر می‌رسد تمرکز مذاکرات نهایی بر همین مساله صورت گیرد. چراکه رویکرد رژیم صهیونیستی نیز در این روند با تغییر محسوسی روبرو شده است و سران این رژیم در پی ایجاد یک مکانیزم برای نظارت هر چه بیشتر بر روند مذاکرات و اعمال خواسته خود در این زمینه هستند.

به هر حال راهبرد ایران در مذاکرات با قدرت های جهان به این شکل است: حفظ و به حداکثر رسانی دستاوردهای ایران و به حداقل رساندن امتیاز دهی. بنابراین به جای پذیرش تقاضای قدرت های جهان مبنی بر تغییر رئآکتور اراک و یا کاهش سانتر فیوژ‌ها به طوری که قادر به تولید مواد شکاف پذیر برای یک بمب نباشد، ایران تغییراتی فنی را پیشنهاد کرد که توانایی تولید را کاهش می‌دهند ولی آن را از بین نمی برند.

در حالی که خاورمیانه صحنه تحولات مهمی می‌باشد، برنامه هسته‌ای جمهوری اسلامی ایران به عنوان یکی از موضوعات مهم بین‌المللی مورد چالش قرار گرفته و در این خصوص اسرائیل نقش فعالی را عهده‌دار است. از آنجا که توانمندی هسته‌ای ایران جدا از آنکه می‌تواند کشور را وارد باشگاه انحصاری هسته‌ای سازد، به طور بالقوه می‌تواند به برتری هسته‌ای انحصاری اسرائیل در خاورمیانه خاتمه ‌دهد، نوعی حس رقابت در سران اسرائیل در قبال این مساله بوجود آمده است اما با توجه به شرایط حاضر منطقه اسرائیلی‌ها به خوبی به این نتیجه رسیده‌اند که نمی توانند در مقابل سیلی که به راه افتاده مقاومت کنند واز این جهت سعی دارند روند موجود را بر اساس منافع خود مدیریت کنند و با تاکید بر مواضع سفت وسخت خود نسبت به کاهش توان هسته ای ایران اقدام کنند.

البته مساله اسرائیل در مذاکرات هسته ای، تنها توان هسته‌ای ایران نیست؛ بلکه اسرائیل بیم دارد که پس از ایجاد یک توافق جامع میان ایران و 1+5ٰ،‌ جمهوری اسلامی ایران به عنوان یک بازیگر فعال در منطقه قدرت عمل فراتری پیدا کند و پروژه انزوای سیاسی ایران با شکست جدی روبرو شود. به هر جهت ایران هسته ای برای کشورهای منطقه و همچنین رژیم صهیونیستی به کابوسی مداوم تبدیل شده است که مهر تایید1+5 می‌تواند آن را به واقعیتی تلخ برای این رژیم‌ها تبدیل کند.