فارس: در نامه‌ای سرگشاده 47 سناتور آمریکایی اعلام کرده بودند که بدون موافقت کنگره این کشور امکان توافق دائم با ایران وجود ندارد و توافق احتمالی فقط تا پایان ریاست‌جمهوری «باراک اوباما» معتبر خواهد بود. این اقدام واکنش شدید کاخ‌سفید را به دنبال داشت تا حدی که جمهوریخواهان متهم به دخالت در سیاست خارجی شدند.
هفته‌نامه آلمانی «اشپیگل» با انتشار این خبر و گزارشی در این مورد نوشت که جمهوریخواهان به روند خروج از دیپلماسی هستهای با ایران ادامه می‌دهند و واکنش کاخ‌سفید در این زمینه به خوبی گویای رویکرد دولت آمریکا درباره عملکرد شماری از نمایندگان کنگره است. به همین دلیل «جاش ارنست» سخنگوی اوباما جمهوریخواهان را به سنگ‌اندازی در روند پیچیده مذاکرات متهم کرد، چرا که مسئولیت سیاست خارجی به عهده رئیس‌جمهور است.
اما جمهوریخواهان با این اقدام در واقع وجهه رئیس‌جمهور را در داخل و در عرصه جهانی نابود کردند. می‌توان گفت اوباما رئیس جمهوری است که مخالفان وی همراستا با منتقدان دولت ایران عمل می‌کنند و می‌گویند که تعهد رئیس جمهور آمریکا دائمی نخواهد بود.
گام به گام با این نمایش تاریخی
نخستین پرده این درام زمانی نوشته شد که «بنیامین نتانیاهو» نخست‌وزیر اسرائیل هفته گذشته برای کنگره سخنرانی کرد. جمهوریخواهان وی را دعوت کردند و این در شرایطی بود که اوباما با این دعوت موافق نبود. نتانیاهو در این سخنرانی باز هم از احتمال دستیابی ایران به سلاح سخن گفت.
در پرده دوم 47 سناتور جمهوری‌خواه در نامه‌ای سرگشاده خطاب به مقامات ایران به تاریخ نهم مارس هشدار دادند که هرگونه توافق هستهای محدود به دوره ریاست جمهوری اوباما است.
در این گزارش که به قلم «سباستین فیشر» نوشته شده، آمده است که این اقدام هم برای آمریکا و هم برای ایران بد است. جمهوریخواهان تلاش می‌کنند تا وجهه جهانی اوباما را خراب کنند و پیام‌هایی با این مفاهیم برای دیگر هم‌پیمانان منتشر می‌کنند که اوباما شریک بدی است. این واقعه با شدید‌ترین واکنش‌ها همراه بود که در تاریخ تعامل با ایران نوشته خواهد شد.
جمهوریخواهان از توافق احتمالی با ایران به عنوان «طرح خدمات درمانی» اوباما در دومین دور ریاست جمهوری وی یاد می‌کنند و با توجه به انتقادهایی که به دلیل طرح خدمات درمانی در دور نخست از اوباما مطرح شده بود، می‌توان گفت که نبرد میان این حزب و دولت دموکرات آمریکا وارد مرحله جدیدی شده است. به عبارتی پس از ورود نتانیاهو به این کشور دیگر از طرح اوباما نمی‌توان به عنوان مسئله‌ای داخلی یاد کرد بلکه مسئله دیگر جهانی شده است.
رئیس جمهور بعدی نمی تواند توافق را لغو کند
اشپیگل در بخش دیگری از گزارش نوشته است: «البته باید گفت که واقعیت کمی از آنچه که جمهوریخواهان در نامه خود نوشته‌اند پیچیده‌تر است؛ چرا که یک توافق در صورتی که سنا هم آن را تایید نکند، در جامعه جهانی الزام‌آور است.»
این گزارش می افزاید: «البته این واقعیت دارد که رئیس‌جمهور بعدی آمریکا می‌تواند چنین توافقی را نادیده بگیرد اما سوال اینجاست که آیا او چنین کاری را انجام خواهد داد یا خیر؟ باید گفت که در صورت توافق با ایران، این موضوع فقط مربوط به روابط دوجانبه ایران و آمریکا نیست، بلکه توافقی میان 5 کشور دارای قدرت وتو و آلمان خواهد بود. سوال دیگر این است که جایگزین (توافق) چیست؟ آیا جنگ؟ این چیزی است که هیچکدام از 47 نماینده امضاکننده نامه اخیر و حتی رئیس‌جمهور احتمالی آینده هم خواستار آن نیستند.»
اوباما در تنگنا
با اینهمه کنگره ابزاری در دست دارد که به طور قطع می‌تواند برای اوباما دردسرساز باشد؛ فقط مجلس آمریکاست که می‌تواند درباره لغو تحریم‌ها تصمیم‌گیری کند و تحریم‌ها ابزار اصلی در دیپلماسی هستهای است.
«جاش ارنست» سخنگوی اوباما روز گذشته راهکاری در این مورد مطرح کرد و اعلام کرد که پس از اینکه ایران چند سال به تعهدات خود عمل کرد در این صورت تحریم‌ها علیه این کشور برداشته می‌شود. به عبارتی تهران باید نخست ثابت کند که به تعهدات جهانی پایبند بوده است.
در نگاه نخست به نظر می‌رسد که این پیشنهاد می‌تواند به مذاکرات آسیب برساند. آیا ایران موافقت می‌کند که تحریم‌ها همچنان ادامه داشته باشند؟ قطعا خیر. البته این موضوعی است که ارنست هم به خوبی از آن اطلاع دارد. اما آنچه که باید در حرف‌های ارنست مورد توجه قرار گیرد این است که وی از «برداشته شدن» تحریم‌ها صحبت می‌کند. با توجه به موضع کنگره یک راهکار می‌تواند این باشد که اوباما به صورت یک جانبه تحریم‌ها را لغو کند تا ایران را بیازماید.
با اینهمه زمان زیادی تا دسترسی به توافق باقی نمانده است و باید تا پایان مارس درباره مسایل اساسی با ایران توافق صورت گیرد. اوباما هم با مشکلاتی مواجه است و آن این است که سناتورهای منتقد از وی خواسته‌اند که تا 24 مارس پیشرفت‌های قابل قبولی را (در روند مذاکرات) به آنها نشان دهد و اگر این اتفاق صورت نگیرد در این صورت می‌توانند درباره تحریم‌های جدید تصمیم‌گیری کنند که این راه را برای خروج ایران از مسیر تعامل همراه می‌کند و چنین موقعیتی از هر اقدام خرابکارانه جمهوریخواهان برای اوباما بدتر خواهد بود.
