بخش هايي از پيشنهاد ي هسته اي اروپا

"خاوير سولانا" مسئول سياست خارجه اتحاديه اروپا در حالي براي ارايه چارچوب پيشنهادي مورد توافق گروه "1+5" وارد تهران شده كه بنا بر گزارش ها، امكان خريد قطعات هواپيما از شركت هاي آمريكايي از جمله بوئينگ و ساخت راكتور آب سبك از موارد موجود در چارچوب جديد است.

روزنامه "نيويورك تايمز" در شماره امروز خود به نقل از ديپلمات هاي اروپايي و مقامات ارشد دولت بوش نوشت: «چارچوبي كه قرار است امروز به منوچهر متكي، وزير امور خارجه ايران و "علي لاريجاني" مقام ارشد مذاكره كننده هسته اي ايران ارايه شود همچنين شامل لغو تحريم هاي تجاري عليه ايران به گونه اي است كه تهران بتواند فن آوري كشاورزي آمريكا را خريداري كند.»

اين روزنامه افزود: «اين پيشنهاد شامل تعهد پنج كشور دايم شوراي امنيت سازمان ملل يعني آمريكا، فرانسه، چين، روسيه و انگليس بعلاوه آلمان براي حمايت از طرح ايران براي استفاده غيرنظامي از برنامه انرژي هسته اي است.»

به گفته ديپلمات ها، ساخت راكتورهاي آب سبك از طريق پروژه مشترك با ديگر كشورها از جمله موارد اين پيشنهاد است.

نيويورك تايمز تاكيد كرد، آمريكا و اتحاديه اروپا همچنين قول داده اند كه از عضويت ايران در سازمان تجارت جهاني حمايت كنند.

گروه موسوم به "1+5" در نشست هفته گذشته خود درباره چارچوب پيشنهادي به ايران به توافق رسيدند اما از انتشار عمومي آن خودداري شده است. اما با ورود سولانا به تهران برخي از ديپلمات هاي آمريكايي و اروپايي بخش هايي از اين بسته پيشنهادي را فاش كرده اند.

اين روزنامه با اشاره به اين كه هيچ يك از اين مقامات نخواستند نامشان فاش شود، گزارش داد كه هدف از ارايه اين چارچوب، ترغيب ايران به توقف فعاليت هاي هسته اي از جمله متوقف شدن فعاليت سانتريفيوژ ها است.

بنا بر اين گزارش، با اين حال يكي از مهمترين عوامل ترغيب ايران ممكن است پيشنهاد آمريكا براي پايان دادن به سه دهه پيگيري سياست مخالفت با مذاكره مستقيم با ايران و مذاكره بر سر برنامه هسته اي اين كشور باشد.

اين پيشنهاد نمونه اصلي تغيير راهبرد اخير آمريكا درباره ايران بشمار مي رود.

اين روزنامه فروش قطعات هواپيماي بوئينگ در كنار فروش هواپيما و قطعات هواپيماي ايرباس را براي آمريكا مهم ارزيابي كرد چرا كه تحريم تجاري ايران به 1979 باز مي گردد و نه تنها شامل هواپيماهاي ساخت آمريكا بلكه هواپيماهاي اروپايي نيز مي شود كه برخي از قطعات آنها در آمريكا توليد مي شوند.

از سوي ديگر اگر ايران به درخواست هاي اروپا عمل نكند اقداماتي چون تحريم مسافرت براي رهبران مذهبي و دولتي ايران كه در برنامه هسته اي كشور دخيل هستند و مسدود شدن اموال ايراني ها در خارج از كشور اعمال خواهد شد.

هنوز معلوم نيست كه آيا در چارچوب پيشنهادي جديد درباره حمله نكردن آمريكا به ايران تضمين داده شده است يا خير.

اين روزنامه تاكيد كرد: «در پيش نويس اوليه اين چارچوب كه در وين ميان نمايندگان كشورها مورد بحث قرار گرفت سه جمله وجود داشت كه معني تضمين امنيتي را به همراه داشت اما هنوز معلوم نيست كه آيا اين جملات در متن نهايي اين پيشنهاد باقي است يا خير. اما با وجود مقاومت واشنگتن براي ارايه اين تضمين هاي امنيتي، روسيه و فرانسه بر آن تاكيد داشتند.»

با اين حال هم اكنون قطعنامه اي در شوراي امنيت سازمان ملل متحد مطرح است كه بر اساس فصل هفتم منشور اين سازمان تدوين شده و امكان تهديد ايران را در صورت رد درخواست ها فراهم مي آورد.

سولانا قبل از سفر به تهران با سفر به تل آويو اعلام كرد كه درباره اين چارچوب با "ايهود اولمرت" نخست وزير اسرائيل نيز ديدار كرده و حمايت وي را با اين چارچوب پيشنهادي كسب كرده است.