احتمال افزایش قیمت بلیت هواپیما

 

* «‌تعریف مأموریت ایرلاین‌ها در نحوه خدمات‌دهی به مسافر» مهمترین مزیت آزادسازی نرخ بلیت

 

وی افزود: به جرأت می‌توان گفت بر خلاف پنداشت عامه مردم، اولین و مهمترین مزیت آزادسازی نرخ بلیت هواپیما، تعریف مأموریت خطوط هواپیمایی در نحوه خدمات دهی به مسافر است و نه الزاماً افزایش خدمات پرواز، بدین مضمون که حتی ممکن است ما در بعضی از شرکت‌های هواپیمایی شاهد کاهش قیمت همراه با کاهش بخشی از خدمات از پیش تعریف شده باشیم.

 

این مهندس هواپیما ادامه داد: انتقاد زمانی شکل می‌گیرد که مسافر دورنمایی از خدمات ارائه شده نسبت به مبلغ پرداخت شده را ندارد و ناگزیر در انتظار خدمات‌دهی یکسان از همه شرکت‌های هواپیمایی ‌در یک سطح، است، حال آنکه شرکت‌های هواپیمایی بسته به مأموریت خود، پیشینه‌، نوع هواپیما و کلاس‌های پروازی دارای خدمات دهی بسیار متفاوتی از یکدیگر هستند.

 

* ایرلاین‌های ما تعریف درست و روشنی از مأموریت ندارند

 

خالدی اظهار داشت: یکی از مشکلاتی که مسافران ما با آن روبرو هستند فقدان تعریف ماموریت (Mission) درست و روشن برای خطوط هوایی است.

 

این کارشناس صنعت حمل و نقل هوایی افزود: خطوط هواپیمایی اغلب به انواع کم‌هزینه (LCC) ، کارگو، بیزینس کلاس، منطقه‌ای (Regional) و چارتر تعریف می شوند، حال بعد از مشخص شدن نوع شرکت هواپیمایی، مسافر این اختیار را دارد که ‌بین همه خطوط فعال، شرکت هواپیمایی دلخواه خود را نه براساس شنیده‌ها بلکه بر اساس نوع خدمات‌دهی انتخاب کند.

 

خالدی اضافه کرد: با توجه به اینکه خدمات‌دهی و نرخ بلیت نسبت مستقیمی با هم دارند بنابراین بسیاری از مسافران ترجیح می دهند با پرداخت مبلغ بالا‌تر از کیفیت پرواز خوب بهره‌مند شوند حال آنکه مسافرانی هم هستند که صرفه خود را در پرداخت هزینه اندک با خدمات کمتر می‌بینند.

 

این مهندس هواپیما بیان کرد: این روزها وقتی در مورد آزاد‌سازی قیمت بلیت حرفی زده می‌شود همه انتظار افزایش قیمت و به تبعیت از آن انتظار افزایش خدمات‌دهی را دارند  حال آنکه ممکن است بعد از مشخص شدن مأموریت دقیق شرکت‌ها، برعکس این مسأله اتفاق بیافتد که کاملا طبیعی به نظر می‌رسد، به عنوان مثال از یک خط کم هزینه (LCC) نباید انتظار صندلی‌های راحت‌، پذیرایی مناسب یا خدمات دهی بالایی داشت حتی ممکن است در این خطوط هوایی، پرواز بدون پذیرایی‌، بدون ترانسفر فرودگاهی‌، بدون کارت پرواز و سرگرمی‌های پروازی بوده و حجم بار مجاز به اندازه یک ساک دستی باشد.

 

این کارشناس صنعت حمل و نقل هوایی تأکید کرد: البته این مطلب بدان مفهوم نیست که ایرلاین کم هزینه برای مسافرت ایمنی لازم را ندارد در واقع می‌توان گفت ایمنی اولین رسالت یک شرکت هواپیمایی محسوب می‌شود.

 

* افزایش سود خطوط هوایی با اجرای آزادسازی نرخ بلیت

 

وی اظهار داشت: ‌طبق گزارش رسمی کنفرانس هوانوردی اروپا (ECAC) در سال 2003 میلادی، می‌توان از نتایج شاخص آزاد‌سازی نرخ هواپیما در کشورهای اروپایی به افزایش رقابت، ایجاد مشاغل بیشتر در این حوزه و افزایش خدمات دهی اشاره کرد؛ این گزارش که حاصل بررسی 131 ایرلاین مختلف و بین سال‌های 1992 تا 2000 میلادی با در نظر گرفتن نرخ تورم و شاخصه‌های جمعیتی ‌ سرمایه ای و بهای سوخت است، اذعان می دارد که نرخ بلیت‌های بیزینس و اقتصادی از نوع Economy Value به ترتیب 45 درصد و 14 درصد افزایش داشته است‌ در حالیکه نرخ بلیت Promotional Economy ‌با کاهش 15 درصدی مواجه بوده است، خطوط هواپیمایی نیز افزایش 1 درصدی سود را نسبت به سال‌های قبل از اجرای طرح تجربه کرده‌اند.

 

* افزایش قیمت بلیت در مسیرهای غیر اصلی از معایب اجرای آزادسازی

 

این مهندس هواپیما افزود: نتایج این طرح در کشور آمریکا کمی متفاوت از اروپا بوده است، در کشور آمریکا این طرح از سال 1978 اجرا شد و طبق گزارش‌های موجود موجب ایجاد حس رقابت، ایجاد محرک‌های تشویقی جهت جذب مسافر، ایجاد مشاغل جدید و در نهایت رضایت مسافر شده است.

 

خالدی گفت: بر اساس مقاله مایکل زیبل (Michael Zibell)  با عنوان «آزادسازی نرخ بلیت، مزایا و معایب» که طرح آزادسازی نرخ‌ها از سال 1978 تا 1982 میلادی را بررسی کرده است، از مزایای این طرح کاهش شدید نرخ بلیت حتی تا یک سوم در بعضی از مسیرها به دلیل وجود رقابت شدید در سیستم اقتصادی آمریکا، افزایش خطوط هواپیمایی و به تبعیت از آن افزایش صندلی، افزایش مسافرت در مسیرهای اصلی تا 5 درصد، بهبود خدمات و افزایش شغل را می‌توان نام برد.

 

این کارشناس صنعت حمل و نقل هوایی بیان کرد: طبق همین مقاله، از معایب اجرای این طرح نیز کاهش سود شرکت‌ها در مسیر داخلی‌، افزایش قیمت بلیت در مسیرهای غیر اصلی و به تبعیت آن کاهش 12 درصدی مسافرت در این مسیر‌ها را می‌توان نام برد یا در مقاله‌ای دیگر ‌‌با عنوان «طرح آزادسازی: انقلابی ناتمام» به مزایایی همچون ارتقای خدمات فرودگاهی، افزایش تعداد هواپیماهای منطقه ای تا 44 درصد و نیز احداث خطوط جدید جهت خدمات‌دهی به شهرهای دور افتاده از مزایای این طرح عنوان شده است.

 

* ایرلاین‌های ما هنوز‌ سایت فروش آنلاین‌ با قیمت‌های مختلف و لحظه‌ای ندارند

 

این مهندس هواپیما اظهار داشت: در ایران نیز آزادسازی نرخ بلیت هواپیما ‌در مسیرهای خارجی، از سالیان دور شروع ‌شده و نتایج مثبتی هم در پی داشته است؛ برای استفاده حداکثری و مطلوب از این طرح‌،‌ اولین کاری که خطوط هواپیمایی باید انجام دهند طراحی‌ سایت فروش آنلاین جهت ارایه بلیت با قیمت‌های مختلف و لحظه‌ای در مدل‌های مختلف ا‌‌ست که متأسفانه اغلب خطوط هواپیمایی تا به امروز از این مقوله غافل بوده و سرمایه‌گذاری‌های لازم را انجام نداده‌اند.

 

وی گفت: به موازات آن‌ می‌توان گفت نسبت هزینه‌های ثابت و سرمایه‌ای به درآمد به دست آمده (نقطه سر به سری هزینه -درآمد) در خطوط هواپیمایی بالا است بنابراین این شرکت‌ها می‌توانند با مدیریت دقیق‌، کاهش هزینه‌های جانبی‌، توسعه آگاهانه ناوگان و مقاصد پروازی خود، به حاشیه سود مطمئنی برسند.

 

* نظارت دقیق بر آژانس‌های فروش بلیت هواپیما در آزادسازی الزامی است

 

این کارشناس صنعت حمل و نقل هوایی افزود: دراین میان نباید از نقش دفاتر خدمات مسافرت هوایی و گردشگری غافل بود، با نظارت دقیق بر کار دفاتر خدمات مسافرت هوایی و گردشگری توسط سازمان‌های بازرسی و همکاری نزدیک خطوط هواپیمایی با آنها،‌ می‌توان هرچه بهتر در اجرایی شدن این طرح و نیل به این مقصود گام برداشت.

 

خالدی یادآور شد: به هر حال با نگاهی ساده به گذشته می‌توان دریافت که اجرای هر طرح اقتصادی در کشور‌، ناگزیر در گام‌های آغازین جوی التهابی به‌وجود می‌آورد؛ واضح است که طرح آزاد‌سازی نرخ بلیت هواپیما نیز از موضوع مستثنی نبوده و ‌شاهد جو هیجانی در روزهای اول اجرا هستیم.