پزشکان در برابر هشتگ های خشمگین!

روزنامه آرمان امروز: این روزها له یا علیه پزشکان ایرانی حرف و حدیث های زیادی وجود دارد. حجم این اخبار به حدی زیاد بود که منجر به شکل گیری کمپین ها یا جنبش های اجتماعی در دنیای واقعی یا در شبکه های مجازی له یا علیه پزشکان شده است. پزشکان؛ همان افرادی که وظیفه شان نجات جان انسان هاست. همه ما عادت داریم برای تسکین دردهای خود ناخودآگاه به یاد پزشک و بیمارستان بیفتیم ولی اگر خود پزشک به جای مرهم گذاشتن بر دردهای ما درد جدید تولید کند، تکلیف چیست؟ این روزها با مرگ نا بهنگام فیلمساز مشهور کشورمان عباس کیارستمی باز هم زمزمه خطاهای پزشکی در کمپین هایی برای پزشکان این بار علیه پزشکان شنیده می شود و باز هم این پزشکان هستند که متهم می شوند.

اشتباهات پزشکی اجتناب‌ناپذیرند و گاه و بیگاه رخ می‌دهند. این اشتباهات گاه بسیار ناچیز و بی‌خطر هستند، اما در بعضی اوقات به اندازه‌ای جدی و خطرناک می‌شوند که می‌توانند جان بیماران را به خطر بیندازند. تعداد اشتباهات پزشکی در ایران و روند افزایش آن تا چندی پیش اصلا اعلام نمی‌شد، اما سرانجام در وزارت بهداشت دولت یازدهم، ماه گذشته قائم مقام انتظامی سازمان نظام پزشکی گفت: سالانه بین ۱۲ تا ۱۳ هزار پرونده در مورد خطاهای پزشکی در کشور تشکیل می شود. محسن خلیلی افزود: بر اساس آمار، میزان شکایات پزشکی در سال ۹۴ نسبت به سال ۹۳ رشد پنج درصدی داشته و بیشترین خطای پزشکی مربوط به پزشکان زنان و زایمان، جراحان عمومی و دندانپزشکان است . با این وجود نباید تصور شود که تعداد خطاهای پزشکی مربوط به پزشکان ایرانی بوده و پزشکان کشورهای توسعه یافته مانند کانادا و آمریکا خطایی در شغل خود ندارند. خطای پزشکی سومین علت مرگ در ایالات متحده آمریکا است.تحقیقات محققان دانشگاه جانز هاپکینز آمریکا نشان می دهد در سال ۲۰۱۳ حداقل ۲۵۰ هزار نفر به دلیل اشتباهات قابل پیشگیری پزشکی فوت کرده اند.

امنیت حق ماست!

پزشکان ایرانی اما اصلا تمایلی به طرح اینکه آنها هم مانند بسیاری از افراد نوع بشر می توانند خطاهایی مرتکب شوند و این به معنی آن نیست که سوء قصدی در کار بوده، ندارند. یک سال قبل در چنین روزهایی مردم ایران در شبکه های مجازی انزجار خود را از اقدام غیرانسانی کشته شدن پزشک متخصص اردبیلی نشان دادند. روز پنج شنبه یک مرداد، سال ۹۴ بعد از کشته شدن دکتر پیرزاده توسط جوان ۱۷ ساله، خبرهای متفاوت و حتی متناقض بسیاری در مورد مرگ این پزشک سرطان شناس اردبیلی منتشر شد که بر شایعه خطای پزشکی این متخصص و انتقام گیری شخصی دامن می زد. در این شبکه های اجتماعی شخصی اظهار می کند: مادر قاتل، بیمار دکتر پیرزاده و تحت شیمی درمانی بوده، اما متاسفانه چند روز قبل تر فوت شده بود. در حالی که دکتر از مرگ بیمار خبر نداشته است پاتولوژیست به خانواده بیمار گفته بود که بیمار شما نیاز به شیمی درمانی نداشته و به علت عوارض این درمان غلط بیمار فوت کرده است. بنابراین خانواده بیمار نقشه کشیده و دکتر پیرزاده را به بهانه  معاینه بیمار به خانه کشانده اند و قبل از فرو کردن چاقو در قلب ایشان، پزشک را مورد ضرب و شتم فراوان قرار داده اند. البته این اظهارات هیچ گاه توسط هیچ مرجع رسمی تایید نشد. سال گذشته در هشتگ امنیت حق ما است! شمار زیادی از ایرانی‌ها در فیسبوک و توئیتر، در تلگرام و دیگر شبکه‌های اجتماعی اعتراضشان را نسبت به مرگ همکار خود و ناامنی شغلی به اشتراک گذاشتند. قاتل پزشک اردبیلی چندی پیش به قصاص محکوم شده و شاید تا کنون حکم در مورد او اجرا شده باشد، با این وجود پزشکان ایرانی در این رخداد نشان دادند به شدت به هجمه هایی که علیه آنها شده واکنش نشان می دهند. پزشکان ایرانی حتی شوخی کردن با حرفه شان را که در همه جای دنیا امری متداول است بر نمی تافتند در حالی که در کشورهای توسعه یافته شوخی با شغل همه حتی شغل رئیس جمهور محدودیتی ندارد. توئیت های کاربران در واکنش به مرگ پزشک اردبیلی نشانگر خشم آنها از شوخی با حرفه پزشکی است. برخی از کاربران در این واقعه دولت، وزیر، رسانه ملی و سریال طنز در حاشیه مهران مدیری (!) را مقصر دانسته و گفته بودند: تسليت؛ نه به جامعه پزشکی، به جامعه، به انسان. و در ادامه به حالت تمسخر نوشتند: تبریک هزار باره به دولت، به شخص وزیر، به رسانه ملی، به مهران مدیری!

خطای پزشکی

حالا درست یک سال بعد از موج اجتماعی مرگ پزشک اردبیلی که پزشکان به دلیل احساس ناامنی حرفه ای آن را ایجاد کردند، موج دیگری در کانون های اجتماعی و به ویژه محافل فرهنگی و هنری ایجاد شده که این باز در مرگ زودهنگام فیلمساز مطرح کشور باز هم مساله خطای پزشکی را به میان می آورد. در روزهای اخیر شمار زیادی از ایرانی‌ها در فیسبوک و توئیتر، در تلگرام و دیگر شبکه‌های اجتماعی اعتراضشان را با خطای پزشکی به اشتراک گذاشته‌اند. این هشتگ در واقع شکلی از یک اعتراض اجتماعی و مجازی به خطای پزشکی است. کسانی که پیشنهاد دهنده راه‌اندازی این کمپین دوم بودند، از مردم خواستند با پیوستن به آن تجربیاتی که خود یا نزدیکانشان درباره خطای پزشکی دارند را با همین هشتگ در شبکه‌های اجتماعی منتشر کنند و در واقع یک کنش اجتماعی درباره خطای پزشکی به راه افتاده است. آرش با همین هشتگ نوشته است: سال گذشته خواهر ۲۴ ساله من که تازه با شیمی درمانی و عمل جراحی از سرطان لنفوم نجات پیدا کرده بود به دلیل تزریق آمپول پنی سیلین توسط یک پزشک فوت کرد. مادرم چند بار به پزشک توضیح داده بود که خواهرم به دلیل سابقه بیماری نباید آنتی بیوتیک مصرف کند اما آن فرد در پاسخ مادرم گفته بود: من پزشکم یا تو؟

افزایش پنج درصدی خطاهای پزشکی از سال ۹۳

سخنگوی کمیسیون بهداشت مجلس در مورد خطاهای پزشکی به آرمان می گوید: باید در درجه اول بررسی شود که این خطاها در کدام حوزه و به دلیل کمبود چه مسائلی ایجاد شده است و در مرحله بعدی بتوان برای آن برنامه ریزی کرد.محمد نعیم امینی فرد درباره آمار مطرح شده مبنی بر ۱۲ هزار پرونده خطای پزشکی در کشور، افزود: با توجه به حجم کار و مسئولیتی که در حوزه بهداشت و درمان مجلس وجود دارد این تعداد خطای پزشکی قابل پذیرش نیست اما قابل توجیه است.نماینده مردم در مجلس شورای اسلامی، با بیان اینکه کمبود نیروی انسانی و پرستار در بخش سلامت مشکلات زیادی را ایجاد کرده می گوید: کار طولانی و مداوم و حقوق پایین انگیزه های شغلی پرسنل را کم می کند، البته ناگفته نماند که برخی از این خطاهای پزشکی اجتناب ناپذیر است و در پیشرفته‌ترین سیستم‌های درمانی نیز درصدی به خطاهای پزشکی اختصاص دارد که این موضوعات از تخلف و قصور در حوزه پزشکی مجزاست. سخنگوی کمیسیون بهداشت و درمان مجلس شورای اسلامی، درباره افزایش پنج درصدی خطاهای پزشکی از سال ۹۳ تا ۹۴ گفت: اگرچه یک رضایتمندی کلی در حوزه سلامت وجود دارد اما با آرمان ها فاصله داریم، همچنین در طرح تحول سلامت افزایش قابل توجهی در ارائه خدمات داشتیم که باید این موضوع مورد تحلیل قرار گیرد که این میزان افزایش خطاهای پزشکی ناشی از افزایشفشارکاری ارائه دهندگان خدمت بوده یا نقص تجهیزاتی، که نیاز است وزارت بهداشت این موارد را مورد ارزیابیکارشناسی قرار دهد.