کشف اجرامی اسرارآمیزدرآسمان+عکس

کشف اجرامی اسرارآمیز با فوران ناگهانی پرتو ایکس

به گزارش خبرنگارباشگاه خبرنگاران جوان؛ در سال‌های ۲۰۰۳ و ۲۰۰۷، اخترشناسان دو فوران ابرسریع و ابردرخشان نزدیک کهکشانی به نام NGC ۴۶۹۷ دیدند. هیچ کس تا آن زمان چنین چیزی ندیده بود و از آن زمان هم دیده نشده بود تا این هفته که اخترشناس، جیمی اروین ازدانشگاه آلاباما در تاسکالوسا گزارش داد که به همراه گروهش دو نمونه‌ی دیگر از این اجرام را یافته است.

گروه اروین در آغاز می‌خواستند با جستجو در داده‌های رصدخانه‌ی پرتو X چاندرای ناسا، سیاهچاله‌های ستاره‌وار را در توده‌های ستارگان پیر پیرامون کهکشان‌های دیگر پیدا کنند.

درخشش پرتو X از قرص‌های برافزایشی این سیاهچاله‌ها می‌تواند در مدت حدود یک ساعت، ۵ تا ۱۰ برابر افزایش یابد.

اروین می‌گوید: ولی ما در عوض این دو جرم شگفت‌انگیز را یافتیم که نورشان ۱۰۰ تا ۲۰۰ برابر افزایش یافت. ما این فوران‌های پرتو X را تنها از روی شانس پیدا کردیم، زیرا هدف اصلی جستجویمان پیدا کردن چیز چندان شگفت‌آوری نبود.

این دو چشمه‌ اسرارآمیز تازه پیرامون دو کهکشان بیضی گونه نام‌های ان‌جی‌سی ۴۶۳۶ و ان‌جی‌سی ۵۱۲۸ (قنطورس آ) یافته شده است. هر دوی آنها در چند ثانیه فوران کردند و حدود یک ساعت بعد به درخشش معمول خود در طیف پرتو X برگشتند. یکی از آنها هنگامی که به طور شانسی تلسکوپ رو به آن بود پنج بار فوران کرد که نشان می‌داد احتمالا این رفتار رایجی برای آن است.

فوران‌های تازه هم بسیار همانند فوران‌های ۲۰۰۳ و ۲۰۰۷ هستند، این بدان معناست که سرچشمه‌ آنها می‌تواند اجرامی از یک گونه باشد. رزانه دی‌استفانو از مرکز اخترفیزیک هاروارد اسمیتسونین می‌گوید: اینجا همسانی‌های بسیار هست و به خوبی هم مستند شده‌اند. این یک پرسش را پیش روی همه می‌گذارد: آنها چه هستند؟

اروین و همکارانش چند نظریه دارند. یکی این که شاید آنهاسیاهچاله‌های میان-جرمی هستند که دارند توده‌های مواد را می‌بلعند؛ این دسته از سیاهچاله‌ها اجرامی کمیابند که هنوز به خوبی شناخته نشده‌اند. نظریه‌ی دیگر این است که می‌توانند ستارگان نوترونی باشند که دارند به سرعت مواد پیکره‌ی همدم نزدیکشان را می‌دزدند.

دی‌استفانو می‌گوید: من فکر می‌کنم در هفته‌ها و ماه‌های آینده نظریه‌های بیشتری ارایه خواهد شد. کاری که باید شود بررسی این نظریه‌ها و گزینش بهترین آنهاست.

این گسیلنده‌های تحریک‌پذیر هر چه باشند در کهکشان راه شیری چیزی مانندشان وجود ندارد، و این بدان معناست که حتما باید همسایگان کهکشانی‌مان را بهتر بشناسیم.

گفتنی است؛ گزارش این پژوهش در تازه‌ترین شماره‌ی نشریه‌ی نیچر منتشر شده است.