| |
اين آيين‌نامه در مورد تعديل قيمت پايه در صورت نبود خريدار تاكيد كرده است قيمت پايه براي سهامي كه از طريق مزايده عرضه ميشود، قيمت كارشناسي مصوب هيات عالي واگذاري است.
همزمان با تصميم دولت درباره قيمت‌گذاري شركت‌هاي دولتي، برنامه واگذاري‌هاي سال 87 اعلام شد.
به نوشته «دنیای اقتصاد»، سازمان خصوصي‌سازي با انتشار جدولي مبسوط، برنامه واگذاري‌هاي ماهانه دولتي از طريق بورس و مذاكره را اعلام كرد.
اين سازمان، تقريبا در پايان دومين ماه سال در جداولي شركت، زمان تقريبي واگذاري، ميزان سهام پيش از واگذاري، سرمايه شركت و آخرين وضعيت واگذاري واحدها را اعلام كرده است. در اين جدول، بيشتر شركت‌هاي مادر تخصصي شماري از شركت‌هاي قابل واگذاري‌شان را به ترتيب در اولويت واگذاري واحدها قرار داده‌اند.
فهرست كامل و جزييات برنامه منتشره از سوي سازمان خصوصي‌سازي را در صفحه 22 و 23 امروز دنياي اقتصاد مطالعه كنيد.
آيين‌نامه اجرايي قيمت‌گذاري تصويب شد
همزمان با انتشار برنامه واگذاري سال 87، خبرگزاري‌ها، از تصويب آيين‌نامه اجرايي قيمت‌گذاري سهام شركت‌هاي دولتي خبر داد. وزيران عضو كميسيون اقتصاد در جلسه دوم ارديبهشت ماه 1387 بنا به پيشنهاد وزارت امور اقتصادي و دارايي آيين‌نامه اجرايي ـ قيمت‌گذاري سهام متعلق به دولت و شركت‌هاي دولتي، تخفيف‌ها و چگونگي پرداخت قيمت توسط خريداران را تصويب كردند.
بر اين اساس، در آيين‌نامه جديد قيمت‌گذاري سهام شركت‌هاي دولتي، نواقص ضوابط و مقررات قبلي به ويژه در زمينه يارانه‌هاي پنهان دولت به شركت‌هاي دولتي رفع شده و تسهيلات تشويقي بسيار چشمگيري براي خريد سهام شركت‌هاي دولتي توسط بخش خصوصي فراهم شده است.
همچنين از اين پس در قيمت‌گذاري سهام شركت‌هاي دولتي همه يارانه‌ها و تسهيلات خاص دولت براي هر شركت محاسبه شده و از قيمت آن كاسته ميشود.
خريد اقساطي سهام
همچنين در صورتي كه خريداران، اقدام به تعديل نيروي شركت خريداري شده نكنند يا بازدهي شركت را ارتقا دهند، مي‌توانند سهام شركت دولتي را به صورت اقساط و با سود صفر درصد خريداري كنند.
بنا بر اين مصوبه، اولويت اصلي براي واگذاري سهام شركت‌هاي دولتي از طريق بورس است.
ماده ۲ آيين‌نامه، مقرر مي‌دارد آن گروه از سهام قابل واگذاري كه داراي بازار فعال است، طبق روش بازار بورس و بقيه سهام قابل واگذاري، بنا بر ديگر روش‌هاي مندرج در اين آيين‌نامه، حسب مورد، قيمت‌گذاري ميشود.
اين آيين‌نامه روش‌هاي واگذاري سهام شركت‌هاي دولتي به دو شيوه روش بازار (استفاده از قيمت‌هاي بورس اوراق بهادار) و روش سودآوري تعيين كرده است كه بر پايه شيوه روش بازار، قيمت پايه و قيمت واگذاري در مورد سهام داراي بازار فعال كه به تدريج از طريق بورس اوراق بهادار عرضه ميشود، معادل قيمت تابلو در زمان معامله سهام است و دست‌كم قيمت پايه درباره سهام داراي بازار فعال كه به شكل بلوكي از طريق بورس اوراق بهادار عرضه ميشود، قيمت تابلو بورس در زمان معامله است.
همچنين در روش سودآوري، قيمت سهام با تقسيم كردن ميانگين موزون سود تعديل شده پيش از كسر ماليات سه سال آخر قبل از سال قيمت‌گذاري بر پايه صورت‌هاي مالي حسابرسي شده شركت با لحاظ كردن عوامل تعديل‌كننده سود كه در زير توصيف شده است بر نرخ بازده سرمايه‌گذاري تعيين ميشود، سپس اين قيمت پس از لحاظ كردن برخي عوامل تعيين شده در آيين‌نامه تعديل ميشود.
تعيين مزيت‌ها و محدوديت‌ها
بنا بر مصوبه دولت و در يك گام اساسي براي شفاف‌سازي واگذاري شركت‌هاي دولتي، مزيت‌ها و محدويت‌هاي دولتي يا سازمان‌هاي پوشش‌دهنده از قبيل وابستگي‌ها و مناسبات خاص تجاري، تعرفه‌هاي گمركي، سياست‌هاي خاص قيمت‌گذاري كالا و خدمات (ورودي و خروجي) يارانه‌هاي دريافتي، استفاده نكردن و بهره‌برداري از عوامل توليد، استفاده از تسهيلات بانكي خاص (تكليفي) وجود بازار مطمئن و يا انحصاري و همچنين شمول قوانين و مقررات خاص دولتي كه سود شركت را تحت تأثير قرار مي‌دهند و در صورت واگذاري، تداوم ندارند و يا تغيير خواهندكرد، توسط كارشناس قيمت‌گذاري برآورد و به عنوان عامل تعديل‌كننده در محاسبه سود لحاظ خواهند شد.
همچنين ارزش طرح‌هاي توسعه كه كمتر از سي ماه از تاريخ بهره‌برداري آنها گذشته است (نسبت به پايان آخرين سال پيش از سال قيمت‌گذاري ) به قيمت سهام شركت اضافه ميشود، مشروط بر آن‌كه بازده هر يك از آنها بر پايه نرخ بازدهي و مدت بهره‌برداري در هر يك از سال‌هاي قبل از سال واگذاري محاسبه و به عنوان عامل تعديل‌كننده، از سود سال‌هاي مزبور كسر شود.
به علاوه، آن بخش از طرح‌هاي تملك دارايي‌هاي سرمايه‌اي كه از محل منابع بودجه عمومي دولت تأمين شده يا ميشود، شامل طرح‌هاي نيمه تمام يا آماده بهره‌برداري و همه اموال و دارايي‌هاي منقول و غيرمنقول آنها تا زمان بهره‌برداري و واگذاري، جزو طرح‌هاي توسعه شركت مورد نظر به شمار نمي‌روند.
بنا بر بند ديگري از اين آيين‌نامه، مبلغ ذخيره مزاياي پايان خدمت كاركنان براي شركت‌هايي كه نسبت به تداوم فعاليت آنها ابهام هست، بر پايه سه ماه جمع آخرين حقوق و مزايا به ازاي هر سال خدمت آنان و براي شركت‌هاي داراي تداوم فعاليت، مطابق رويه به كار رفته در شركت تعيين ميشود. براي نيروهاي مازاد در شركت‌هايي كه تداوم فعاليت دارند، نيز ذخيره مزاياي پايان خدمت كاركنان بر اساس سه ماه جمع آخرين حقوق و مزايا به ازاي هر سال خدمت، احتساب خواهد شد.
اين آيين‌نامه درباره تعديل قيمت پايه در صورت نبود خريدار تأكيد كرده است، قيمت پايه براي سهامي كه با مزايده عرضه ميشود، قيمت كارشناسي مصوب هيأت عالي واگذاري است و در صورتي كه براي سهام عرضه شده خريداري به قيمت پايه سهام وجود نداشته باشد، هيأت عالي واگذاري به استناد گزارش توجيهي سازمان خصوصي‌سازي و ملاحظات مندرج در گزارش كارشناس قيمت‌گذاري سهام براي مزايده‌هاي بعدي قيمت‌هاي پايين تري انتخاب و اعلام مي‌كند؛ بنابراين، چنانچه سهام فروخته شده داراي بازار فعال باشد، پرداخت قيمت با توجه به ضوابط مورد عمل در بورس اوراق بهادار خواهد بود.
چنانچه سهام از طريق مزايده و مذاكره عرضه و به صورت نقدي فروخته شود، پرداخت قيمت بر پايه آيين‌نامه معاملاتي سازمان خصوصي‌سازي و با رعايت مفاد اين آيين‌نامه خواهد بود و چنانچه واگذاري سهام به صورت اقساط انجام شود، پرداخت قيمت بر پايه آيين‌نامه اجرايي بند (ه) ماده (۱۴)تنفيذي قانون برنامه سوم توسعه اقتصادي، اجتماعي و فرهنگي جمهوري اسلامي ايران، موضوع برقراري نظام اقساطي فروش سهام موضوع ماده (۹) قانون برنامه چهارم توسعه اقتصادي، اجتماعي و فرهنگي جمهوري اسلامي ايران، خواهد بود.
همچنين بر پايه مصوبه دولت، چنانچه خريدار در مدت پرداخت اقساط به موجب قرارداد فروش، دست‌كم يكي از موارد زير را انجام دهد، سازمان خصوصي‌سازي مي‌تواند به موجب دستورالعملي كه به تصويب هيأت عالي واگذاري مي‌رسد، سود فروش اقساطي را تا صفر تقليل يا دوره بازپرداخت اقساط را به مدت دو سال ديگر افزايش دهد و اين مدت براي شركت‌هاي تعاوني خريدار سهام تا پنج سال قابل افزايش است.
قيمت‌گذاري سهام شركت‌هاي غيربورسي
از سويي، ستاد مرکزی توزیع سهام عدالت با هدف تسریع در واگذاری سهام مشمولان مرحله دوم و سوم، تصویب کرد که سهام شرکت‌های غیربورسی برای واگذاری به مشمولان بر مبنای روش سودآوری قیمت‌گذاری شود.
ستاد مرکزی توزیع سهام عدالت در جلسه سوم ارديبهشت ماه به پیشنهاد دبیرخانه و به استناد آيین‌نامه اجرایی افزایش ثروت خانوارهای ایرانی از طریق گسترش سهم بخش تعاون و به منظور فراهم کردن شرایط انعقاد قراردادهای واگذاری سهام براي تخصیص به مشمولان مراحل دوم و سوم طرح سهام عدالت، سازمان خصوصی‌سازی را موظف کرد، سهام آن دسته از شرکت‌های مصوب را که تاکنون در بورس درج نشده‌اند، بنا بر قانون برنامه چهارم و بر مبنای روش سودآوری قیمت‌گذاری کند.
سازمان خصوصی‌سازی همچنین موظف است پس از ورود شرکت‌های یاد شده در بورس و امکان قیمت گذاری آنها به روش بورس نسبت به محاسبه ارزش قطعی آنها و تسویه حساب نهایی قراردادهای بسته شده اقدام کند.
