روزنامه ایران: مجید تخت روانچی معاون اروپا و امریکای وزارت خارجه روزگذشته در پاسخ به پرسشی درباره اظهارت «تیلرسون» گزینه تصدی وزارت خارجه امریکا مبنی بر اینکه برجام باید مورد بازبینی قرار گیرد گفت: بارها اعلام کرده‌ایم به هیچ وجه پرونده برجام دوباره باز نخواهد شد و اجازه نخواهیم داد چنین اتفاقی بیفتد و این نه تنها موضع ما بلکه موضع همه اعضای ۱+۵ است.
بهرام قاسمی سخنگوی وزارت خارجه هم در واکنش به اظهارات تیلرسون با تأکید بر اینکه برجام قابل بازنگری نیست، به وی پیشنهاد کرد که در بیان مواضعش احتیاط بیشتری کرده و قدری با «متیس» تبادل‌نظر کند.
نه تنها دیگر خبری از پاره کردن برجام در اردوگاه دونالد ترامپ، رئیس جمهوری منتخب امریکا نیست بلکه زمزمه «احترام به برجام» هم از همین اردوگاه به گوش می‌رسد. در فاصله تنها یک هفته تا ورود ترامپ به کاخ سفید همچنان تغییر موضع او و اطرافیانش درباره اقدامات آتی امریکا در برجام ادامه دارد. در یک ماه گذشته هر چه رئیس جمهوری منتخب ایالات متحده به روز تحویل گرفتن کلید کاخ سفید نزدیک شده، از شعارهایش درخصوص برجام بیشتر فاصله گرفته است. دیروز «جیمز ماتیس»، گزینه او برای وزارت دفاع تأکید کرد که کشورش باید به برجام ولو آن که در آن نواقصی وجود داشته باشد، احترام بگذارد. البته یک روز پیش از این سخنان، رکس تیلرسون، وزیر امور خارجه پیشنهادی رئیس جمهوری منتخب امریکا گفته بود ترامپ خواستار بازنگری کامل در برجام است. سخنی که باز هم در عین نشان دادن نارضایتی ترامپ از برجام نشانه‌های جدی از عقب‌نشینی وی از مواضع قبلی‌اش را نیز در دل خود دارد. چه آنکه ترامپ در طول مبارزات انتخاباتی‌اش هیچ گاه به چیزی کمتر از پاره کردن برجام و لغو یک‌طرفه آن روی خوش نشان نداده بود. به گزارش «ایسنا» جیمز ماتیس، گزینه ترامپ برای وزارت دفاع امریکا روز پنجشنبه در نشست رأی اعتماد سنای امریکا تصریح کرد که دولت امریکا باید نسبت به توافقنامه هسته‌ای با ایران ولو آن که در آن نواقصی وجود داشته باشد پایبند بماند. این درحالی است که وزیر دفاع پیشنهادی ترامپ پیش از این نشست، گزارشی را مبنی بر این که ایران بزرگ‌ترین عامل ثبات‌زدایی در منطقه به شمار می‌رود، در اختیار کمیته تسلیحات سنای امریکا قرار داده بود. برجسته‌ترین بخش اظهارات ماتیس در این نشست که در تعارض کامل با موضعگیری‌های رئیس جمهوری آینده امریکا قرار داشت و به احتمال زیاد واکنش تند مخالفان توافق هسته‌ای را به دنبال خواهد داشت، سخنان او در مورد ضرورت پایبندی کشورش نسبت به مفاد توافقنامه هسته‌ای با ایران بود. وی اظهار کرد که به نظر او برجام یک توافقنامه کنترل سلاح ناقص است و یک معاهده دوستی با ایران به حساب نمی‌آید. وقتی امریکا قولی می‌دهد، ما باید به آن پایدار بمانیم و با متحدین‌مان همراه باشیم.
یک روز قبل از این سخنان، رکس تیلرسون، وزیر خارجه پیشنهادی ترامپ در ادامه نشست استماع بررسی تأیید خود در سنا اعلام کرد دونالد ترامپ رئیس جمهوری منتخب امریکا خواستار بازنگری کامل در توافق هسته‌ای ایران و 1+5 است. به گزارش «تسنیم»، تیلرسون تأکید کرد: «در صورتی که من تأیید شوم، پیشنهادم که همراستا با نظر رئیس جمهوری منتخب است، بازنگری کامل در توافق هسته‌ای و توافقات جنبی آن است.» این در حالی است که بازنگری برجام به عنوان یک توافقنامه 7 جانبه نیاز به نظر موافق تمام این طرف‌ها یعنی ایران و کشورهای 1+5 دارد و کشورهای اروپایی به همراه چین و روسیه هم پیش‌تر گفته بودند که چنین درخواستی را نخواهند پذیرفت. با این وجود عقب‌نشینی وزیر خارجه پیشنهادی ترامپ و خود وی از پاره کردن برجام به بازنگری در آن یک عقب‌نشینی است که به نظر می‌رسد با حضور وی در کاخ سفید نه تنها متوقف نشود، بلکه حتی سرعت بیشتری هم بگیرد. چه آنکه دیوید پترائوس، رئیس پیشین سازمان اطلاعات مرکزی امریکا (سیا) که به تازگی نیز با دونالد ترامپ رئیس جمهوری منتخب این کشور دیدار داشته است، روز پنجشنبه در گفت‌وگو با شبکه سی‌ان‌ان گفت که «پاره کردن برجام پیامدهای سنگینی دارد.»
او نیز بر این نکته تأکید کرده که «این توافقی چند جانبه است نه دوجانبه و پیامد پاره کردن این توافق در روز اول می‌تواند بسیار چشمگیر باشد.» شاید از همین رو است که گزینه پیشنهادی رئیس جمهوری منتخب امریکا برای تصدی ریاست سازمان سیا دیروز گفت که «پس از انتخابش به عنوان رئیس سیا، این سازمان را به سمت جمع‌آوری اطلاعات درست درباره اجرای برجام توسط ایران هدایت خواهد کرد.» این گفته می‌تواند نشان از پذیرش واقعیت اجرای برجام و عدم توان امریکا برای لغو یکجانبه آن باشد. «مایک پامپئو» در نشست کمیته منتخب اطلاعاتی مجلس سنا تأکید کرده است: زمانی که در کنگره بودم، با توافق هسته‌ای با ایران مخالفت کردم اما در صورت تأیید (برای تصدی ریاست سیا) نقش من تغییر خواهد کرد. این نقش عبارت خواهد بود از هدایت سازمان سیا به سمت جمع‌آوری اطلاعات و ضمانت اینکه تحلیلگران اطلاعاتی از زمان، فضای سیاسی و منابع کافی برای قضاوت منصفانه و صحیح از لحاظ روش‌شناختی برخوردار خواهند بود.
