خالق جیمز باند هم می‌میرد

خبرگزاری مهر - گروه فرهنگ و ادب: فردا 22مرداد 1387 خورشیدی و دوازدهمین روز از ماه آگوست 2008 میلادی است.

در این روز ژوزف استالین دیکتاتور روس در آخرین سال حکومت سیاه خود و در تداوم سیاست خاموش کردن همه نداهای مخالفت و دگراندیشی با صدور فرمان مخفی قتل ادبای محفل ضد فاشیسم، یک گام دیگر به سوی نابودی برداشت.

مخفل ضد فاشیسم، انجمنی مرکب از شعرا، نویسندگان، نقاشان و بازیگران یهودی بود که در زمان جنگ جهانی در روسیه پناه جسته و در آنجا به تبلیغ و افشاگری برضد حکومت نازی هیتلر می پرداختند.

این انجمن پس از پایان جنگ همچنان به برگزاری جلسات خود ادامه می داد و با افزایش نفوذ جایگاه سرویس مخفی استالین و تفتیش و بازداشت دگراندیشان در این کشور بعدی امنیتی برای حکومت پیدا کرد. از ابتدای دهه پنجاه دستگیری های پراکنده اعضای اصلی این محفل آغاز شد و درنهایت در نیمه شب دوازدهم آگوست سال 1952 با حکم مستقیم استالین 13تن اعضای هسته مرکزی این محفل در زیرزمین زندان لوبیانکای مسکو اعدام شدند.

اعدام این افراد چهره پلید دیکتاتوری استالین را بیش از گذشته در جهان آشکار ساخت و موجب اعتراضات بین المللی فراوانی شد. جسد این افراد چون دیگر قربانیان رژیم استالین هیچ گاه به خانواده های آنها تحویل نشد و امروزه علاقمندان و چهره های ادبی روسیه هر ساله برای ادای احترم به روح این درگذشتگان به گورستان روسیه و محل نصب سنگ یادبودی می روند که سه سال بعد با فروپاشی ناگزیر حکومت استالین در این مبهحل برپا شده است.

در میان این هنرمندان پرتز مارکیش، دیوید برگلسون، ایتزیک فیفر، لیب کویتکو، دیوید هوفستاین، بنجامین زوسکین، سلیمان لوزوفسکی و بوریس شیملیوویچ از دیگران سرشناس تر و شناخته شده ترند.

گفتنی اینکه در همان شب 10مهندس یهودی دیگر هم که پیشتر در کارخانه اتوموبیل سازی کار می کردند، به خاطر عدم عضویت در حزب کمونیست کارگری و به جرم خرابکاری در همان زندان به جوخه اعدام سپرده شدند.

خالق جیمز باند

زمانی که یان فلمینگ نویسنده انگلیس در این روز به سال 1964 با زندگی وداع می کرد، همه دنیا نام او را پس از نام جیمز باند، مخلوق ادبی اش می شناختند.

یان لنکستر فلمینگ در 28 ماه مه سال 1908 در می فیر لندن به دنیا آمد. تحصیلات ابتدایی را برکشایر و سپس در آکادمی نظامی سندهرست به پایان برد و مدتی را هم به تحصیل و آموختن زبان های مختلف گذراند. سفرهای متعدد و گشت و گذار در دانشگاه های اروپا و در پیری اش با مشاغل دولتی مرتبط، باعث شد که او در یک بازه ده ساله به اغلب زبان های اروپایی مسلط شود. این مهارت باعث شد که به سرعت جذب سرویس خبری رویترز شده و در سال های ابتدایی دهه 30 در این رسانه به عنوان دبیر سرویس خبرهای خارجی مشغول به کار شود. مدتی بعد او به عنوان منشی ویژه یکی از افسران عالی رتبه به خدمت سرویس مخفی انگلستان درآمد و به اقتضای شغل خود پس از آن به اکناف دنیا سفر کرد و با مسائل مختلفی درگیر بود که به یاری روح ماجراجو و کنجکاوش سرانجام فلمینگ را به خاطره نگاری و پس از آن قصه نویسی کشاند.

از این جا بود که اولین جرقه های داستان نویسی در او زده شد و فلمینگ با اتکا به تجربیات و دانش وسیعش از اوضاع سیاسی و فرهنگی جهان و با کمک یکی از همکارانش در سرویس مخفی با نام سر ویلیام استیفنسون، دست به خلق شخصیت خیالی یک مامور مخفی زبده و ورزیده زد که در سال 1953 با چاپ اولین رمان او با نام "کازینو رویال" به جهانیان معرفی شد.

او خصوصیات شخصیتی باند را از استیفنسون و نام آن را از نام یکی از دوستانش به همین نام که آخرین بازمانده خانواده بزرگ و ثروتمند باند بوده و خانه اش در جامائیکا را برای نوشتن رمان دراختیار فلمینگ نهاده بود، اقتباس کرد. نتیجه این اقتباس ها به پیدایی یکی از محبوب ترین شخصیت های رمان های ماجرایی و پلیسی تاریخ منجر شد که اگرچه در ابتدای شکل گیری اش چندان اقبالی در آمریکا به دست نیاورد اما با توجهی که رئیس جمهور امریکا جان.اف.کندی به آن کرد، به ناگاه از تاریکی درآمد و به یکباره فلمینگ را از فرش به عرش کشید.

او از این تاریخ به بعد 13 رمان دیگر را در دنباله "کازینو رویال" نوشت که شماری از آنها چون "با عشق از روسیه" چاپ سال 1957 و "تاندربال" چاپ سال 1960 بعدها دستمایه ساخت معروف ترین نسخه های سینمایی جیمز باند قرار گرفتند. اولین فیلم جیمز باند با نام "دکتر نو" اقتباسی از کتاب فلمینگ به همین نام بود و نمایش آن در سال 1962 با موفقیت خیره کننده زمینه ساز ساخت تمامی قسمت های بعدی فیلم های سری جیمز باند شد. مجموعه ای که فلمینگ فقط از میان آنها همان فیلم اولی و "با عشق از روسیه" را تا زمان مرگش به سال 1964 توانست ببیند.

تنها حامی دیکتاتور

جاسینتو بناونته یی مارتینز برنده نوبل ادبی سال 1922 در چنین روزی به سال 1866 در مادرید به دنیا آمد. او در میان چهره های ادبی اسپانیا به خاطر تجربه گرایی و عدم تعلقش به سبک مشخص ادبی ممتاز و مشهور است.

در آثار متعدد او که به شعر، نثر، رمان و نمایشنامه نوشته شده اند مارتینز با گذر از مرزهای تعریف شده و به هم آمیزی اجزای گونه های مختلف به شاختار حیرت انگیزی رسیده بود که تنها نمونه های این گونه حتی تا سال ها پس از مرگش هم فقط در آثار خود او یافت می شد. در زندگی سیاسی هم مارتینز به تبع زندگی غیرعادی و سبک نامعمولش، کاملا خارق عرف و عادت زمان خود بود و بر خلاف جریان رایج با انتقاد فلسفی و نظری نسبت به نحله سوسیالیسم، از دیکتاتوری ژنرال فرانکو حمایت می کرد.

مرگ مارتینز در سن 87 در تولدو و به سال 1954 اتفاق افتاد.

پیام آور شعر و نقاشی مدرن

ویلیام بلیک امروزه یکی از بزرگ ترین مفاخر ادبی انگلستان و جهان شمرده می شود و این شهرت نه تنها به خاطر اشعار نغز و بی مانند او که به خاطر شکستن قالب های شعر کلاسیک بریتانیایی و بازکردن راهی نوین در ادبیات و زبان انگلیسی است.

او در اواخر قرن 18 و اوایل نوزده شعرو هنر انگلسان را از بطن کلاسیسیسم کهنه به حرکت نوین آن زمان و رمانتیسم آورد و حتی زمینه ساز ادامه این جهت به سوی سبکهای بعدی و مکاتب دیگر شد.

او در 28نوامبر سال1757 در لندن به دنیا آمد. هیچ گاه به مدرسه نرفت و در خانه هر آنچه آموختنی بود از مادرش فراگرفت. اولین آثار ادبی که بر روی اثر گذاشتند متون کهنی چون کتاب قدس و قصه های اساطیر یونان بودند که او با طراحی و حکاکی از روی نقش های این کتاب ها اولین جرقه های استعداد خود را در طراحی و نقاشی نشان داد. او هفت سال در کنار استادی به نام جیمز بازیر به حکاکی مشغول بود و زمانی که از این کار دست کشید و به دنبال تحصیلات عالی به آکادمی سلطنتی رفت، 21 ساله بود. در آنجا بود که استعداد او به عنوان نقاش و ترانه سرا و شاعر شکوفا شد و ویلیام بلیک را در زمان حیاتش به شهرت رسانید. جسارت و نوآوری های او در اشعار و نقاشی ها راه شهرت او را در میان مردم عادی گشودند و بلیک به چهره ای بی مانند در فرهنگ عامه انگلستان بدل شد.

مرگ او در چنین روزی به سال 1827 در حالی رخ داد که روی نقاشی "دانته" کار می کرد. او قلم را لحظه ای بر زمین گذاشت و به همسرش قول داد که همیشه درکنار او خواهد بود و تابلوی دانته را نیمه تمام از خود برجا گذاشت و درگذشت.