يك سوم مصرف بنزين و گازوئيل خاورميانه به ايران اختصاص دارد

به گزارش خبرخودرو ، موسسه تحقيقات انرژي گلوبال فكتس گزارش جامعي را در مورد وضعيت مصرف و توليد بنزين و گازوئيل در ايران پرداخته است .

به گزارش خبرنگار خبرخودرو ، بر اساس اين گزارش از كل بنزين مصرفي در خاورميانه بيش از 36 درصد آن در ايران به مصرف مي رسد.

ميزان كل مصرف بنزين خاورميانه در سال 2007 به بيش از 12/1 ميليون بشكه در روز رسيد كه سهم ايران از اين رقم بيش از 7/36 درصد معادل 1/410 هزار بشكه در روز بوده است . سهم عربستان نيز در اين بين 9/29 درصد ، عراق 8/13 درصد ، امارات 8/6 درصد ، كويت 8/4 درصد ، قطر 8/1 درصد و ساير كشورهاي منطقه نيز 2/6 درصد بوده است .

از نظر ميزان مصرف گازوئيل در خاورميانه نيز ايران در رتبه نخست قرار دارد.در سال 2007 به طور متوسط روزانه بيش از 45/1 ميليون بشكه گازوئيل مصرف شد كه سهم ايران بيش از 7/37 درصد معادل 7/589 هزار بشكه بوده است. سهم عربستان نيز 6/36 درصد ، عراق 7/9 درصد ، امارات 8/5 درصد ، يمن 7/3 درصد ، كويت 5/2 درصد و ساير كشورهاي منطقه نيز 3/4 درصد بوده است .

بر اساس گزارش گلوبال فكتس طي سالهاي 2000 تا 2006 روند مصرف بنزين در ايران با رشد چشمگير 7/9 درصد در سال روبرو بوده است . رشد فزاينده تقاضا و كمبود ظرفيت توليد ، ايران را مجبور به واردات بيش از پيش بنزين نموده است .

وجود خودروهاي فرسوده، بهره وري پايين خودروهاي توليدي توسط كارخانه هاي داخلي و پايين بودن قيمت بنزين از مهمترين علل رشد چشمگير مصرف بنزين در ايران به شمار مي رود .

قبل از اجراي طرح سهميه بندي بنزين ، واردات بنزين ايران ركورد 223 هزار بشكه در روز را ثبت كرده است . اگرچه اجراي طرح سهميه بندي بنزين مشكلات زيادي را در روزهاي نخست براي مردم به وجود آورد ولي موجب كاهش چشمگير واردات شد . در نتيجه اين طرح واردات بنزين ايران از 204 هزار بشكه در روز به كمتر از 94 هزار بشكه در روز رسيد .

قيمت هر ليتر بنزين در ايران هم اكنون 11 سنت ، هر ليتر گازوئيل 8/1 سنت ، نفت سفيد 8/1 سنت ، بنزين هواپيما 4/15 سنت و نفت كوره يك سنت است .

گلوبال فكتس با اشاره به تورم زا بودن افزايش شديد قيمت بنزين اعلام كرد دولت ايران اجراي طرح سهميه بندي و گاز سوز كردن خودروها را به عنوان دو راهكار خود براي مهار هزينه هاي فزاينده در اين بخش انتخاب كرده است.

كارشناسان معتقدند افزايش ناگهاني قيمت بنزين تاثيرات زيادي بر رشد فزاينده تورم در اقتصاد ايران خواهد داشت و موجب افزايش 15 تا 20 درصدي نرخ تورم خواهد شد . مهمترين آثار سهميه بندي بنزين عبارتند از كاهش مصرف و كاهش قاچاق سوخت . با اجراي اين طرح ميزان مصرف بنزين در ايران از 491 هزار بشكه در روز به كمتر از 358 تا 371 هزار بشكه در روز رسيده است . بر اساس برآوردهاي به عمل آمده ميزان قاچاق سوخت نيز پس از اجراي طرح سهميه بندي ، روزانه 30 تا 40 هزار بشكه كاهش يافته است .

به علاوه دولت قصد دارد تعداد خودروهاي دوگانه سوز را به بيش از چند ميليون دستگاه افزايش دهد . تعداد جايگاههاي عرضه سي ان جي از 377 جايگاه در دسامبر 2006 به بيش از 550 جايگاه تا اكتبر 2007 افزايش يافته است و اين رقم به بيش از هزار جايگاه خواهد رسيد .

اين گزارش به وجود محدوديتهايي براي افزايش توليد خودروهاي گاز سوز در ايران اشاره مي كند كه عبارتند از: محدوديت واردات كيت هاي سي ان جي ، چالشهاي راه اندازي جايگاههاي عرضه سي ان جي به خصوص در شهرهاي بزرگي مثل تهران و هزينه بالاي مورد نياز براي راه اندازي اين جايگاهها .

علاوه بر اين افزايش چشمگير مصرف گاز طبيعي نيز افزايش توليد خودروهاي دو گانه سوز را با چالش جدي روبرو خواهد كرد .

پيش بيني مي شود ميزان مصرف گاز طبيعي در بخش حمل و نقل طي سالهاي 2007 تا 2015 بيش از 8/39 درصد افزايش يابد . با اين حال پيش بيني مي شود تا سال 2012 ميزان واردات بنزين ايران صفر شود و اين كشور مي تواند با توجه به افزايش ظرفيت پالايشگاههاي خود به صادرات بنزين اقدام كند .

تا قبل از سال 2005 ايران صادر كننده گازوئيل به شمار مي رفت ولي به علت رشد فزاينده مصرف اين كشور از سال 2006 به وارد كننده گازوئيل تبديل شد . كمبود عرضه گاز طبيعي براي مصرف نيروگاهها يكي از مهمترين علل افزايش واردات گازوئيل به شمار مي رود . پيش بيني مي شود به علت كمبود گاز طبيعي ، ايران به واردات گازوئيل طي سالهاي 2008 تا 2010 ادامه دهد .

همچنين پيش بيني مي شود مصرف بنزين ايران طي سالهاي 2007 تا 2015 ساليانه 9/3 درصد و مصرف گازوئيل نيز در اين مدت بيش از 4/3 درصد رشد داشته باشد . اين رقم طي سالهاي 2000 تا 2006 به ترتيب بيش از 7/9 و 9/3 درصد بوده است .