2026، سال بدون تصادف

گروه بين الملل: از همان روزي كه گوتليپ دايملر به فكر افتاد با قرار دادن يك موتور اوليه درونسوز بر روي چهار چرخ آن را تبديل به ارابه‌اي جديد كند و اسب‌هاي مرصع به زين و يراق را به اصطبل‌ها برگرداند، كابوس تصادف و مرگ همواره با راكبان آن همراه بوده است. مرگ در اتومبيل سال‌هاست كه به واژه‌اي آشنا در قاموس بشريت بدل شده و اين مركب رهوار با تمام خدمات بزرگش به جامعه بشري، گهگاه در حد يك قاتل ديوسيرت جان انسان‌ها را نيز گرفته. پس بي دليل نبود كه زماني ايرانيان از ديدن «اتول» فرار را برقرار ترجيح مي‌دادند، مبادا گزندي از اين مشتي آهن پاره به آنها برسيد.

خوب، قصه پردازي كافي است. حال اما واقعيت چيز ديگري است. اين روزها اتومبيل نمي‌گذارد از گل نازك تر به تن مسافرانش بنشيند و گرماي تابستان و سرماي زمستان خاطر او را مكدر سازد. اين روزها اتومبيل‌ها خدمتگزاري صديق و خستگي ناپذير هستند تا رنج سفر حداقل باشد.

به مدد تكنولوژي حالا ادعا مي‌شود كه تا چند سال ديگر مي‌توان كاري كرد كه اصلا تصادفي صورت نگيرد و «مرگ در جاده» هم برود پي كارش و بشود خيالي دور. ديگر ترسي از باران كور كننده، حركت كج و معوج و راننده‌هاي پريشان احوال نخواهد بود و اين آرزو به قدرت فكر و تكنولوژي به دست خواهد آمد.

كارشناسان و اهل فن در زمينه خودرو مي‌گويند: 20 سال ديگر يعني سال 2026 زمان محقق شدن اين آرزوي بشري است و 20 سال خيلي زود سپري مي‌شود. كليه اين ماجرا هم در دست پديده‌اي است به نام ارتباط بين خودروها (Vehicle to vehicle com) يا V2V.

اين يك سامانه كاملا هوشمند و مبتني بر پردازش اطلاعات است كه مي‌تواند كنترل اوضاع را در دست بگيرد و حتي بر اراده خط كار بشر هم فائق آيد. از چنين سيستم هوشمندي نمونه‌هاي آشكاري هم وجود دارند. همين حالا و با كمك سيستم ناوبري (GPS) بسياري از خودروهاي جهان از وضعيت جغرافياي خودشان نسبت به محيط و همچنين وضعيت راه‌ها و ترافيك شهري و بين شهري مطلع مي‌شوند و مي‌توانند كم‌خط‌ترين و سريع‌ترين راه را براي رسيدن به مقصد انتخاب كنند. با سيستم ناوبري طول مسير، متوسط سرعت و ديگر اطلاعات به سرعت برق و باد تحليل مي‌شود و در اختيار سرنشينان قرار مي‌گيرد، اما حكايت V2V چيز ديگري است.

ايده ارتباط بين خودروها مدتي است كه ذهن كميسيون‌هاي اروپايي و آمريكايي را به خود معطوف ساخته و قرار است يك باند تبادل اطلاعاتي به پهناي 9/5 گيگا هرتز بين خودروها گشوده شود و به اين ترتيب اطلاعات جاده، رانندگان و خودروها به صورت آنلاين مورد پردازش قرار بگيرد.

در اين طرح حتي نقاط خاصي در كناره جاده‌ها و خيابان‌ها طراحي شده‌اند كه به عنوان يك حسگر و پردازشگر، اطلاعات مورد نياز را تهيه و ارائه كنند.

جالب است بدانيد كه چنين شيوه‌اي در مدل آزمايشگاهي هم اجرا شده و نتايج بسيار جالبي هم به دست آمده است. چندي پيش واحد تحقيقات الكترونيك فولكس واگن با نصب يك سيستم پيشرفته بر روي يك مدل «توارگ» آن را با دو اتومبيل مدل جت و آئودي A3 همراه ساخت و واكنش‌هاي هر سه خودرو را به شكل موفقيت‌آميزي كنترل كرد. البته در آزمايش‌هاي فعلي بايد هر سه ضلع مثلث يعني اطلاعات صحيح، عملكرد صحيح هر يك از خودروها و زمان مناسب در تصميم‌گيري در كنار هم قرار بگيرند تا حاصل كار رضايت بخش باشد. علاوه بر اين هنوز نظام و الگوريتم پردازش اطلاعات براي بيش از 4 خودرو تعريف نشده است اما مي‌شود حدس زد با توجه به پيشرفت سريع در حوزه IT موفقيت دور از دسترس نباشد.

جنرال موتورز هم در اين عرصه ساكت ننشسته و سيستمي كه طراحي كرده حتي بهتر از فولكس واگن است. جنرال موتورز هم نمونه‌اي از سيستم ناوبري موج كوتاه بر روي كاديلاك CTS ساخته كه مي‌تواند خودرو را قبل از بروز حوادث جدي متوقف كند. البته اين سيستم فقط در شرايطي كار مي‌كند كه پاسخ امواج ارسالي را از خودروهاي ديگر مجهز به اين سيستم دريافت كند. واكنش بسيار خونسردانه و توام با اطمينان است. هرگاه احساس شود كه وسيله نقليه به سرعت به سمت ديگري حركت مي‌كند و قصد كاهش سرعت هم از سوي سرنشين نيست، آنگاه سيستم به سرعت وارد عمل شده و فعال كردن سيستم ترمز و حتي فرمان، خطر را دور مي‌كند.

در واحد تحقيق و توسعه هوندا هم مهندس توميجي سوگيموتو و تيم همراهش مشغول بررسي سيستمي انساني و ماشيني با فصل مشترك مشخص شده‌اند كه سعي مي‌كند هوشياري سرنشينان را تحريك كند. آنها بيشتر علاقه‌مند هستند كه كنترل اوضاع در اختيار راننده باشد اما دائما به او هشدار داده شود. هرگاه نشانه‌هايي از پريشاني يا خواب آلودگي در راننده ديده شود با لرزيدن ممتد (Vibration) پدال‌ها و غربليك فرمان به راننده گوشزد مي‌شود كه حواسش را جمع كند.

اين طور كه پيداست روياي «رانندگي بدون مرگ» محقق مي‌شود...