دوئل مسکو و تل آویو

تهران- ایرنا- آغاز بحران اوکراین را می توان سرآغاز فصل تیرگی روابط روسیه و رژیم صهیونیستی دانست؛ فصلی که با تنش های کلامی شروع و با تعطیلی آژانس یهود در مسکو به اوج رسید و برآورد می شود که به دلیل کمک تسلیحاتی رژیم به اوکراین، تنها چند قدم تا فروپاشی مناسبات روسیه و اسرائیل فاصله باشد.

جنگ اوکراین که از پنجم اسفند ماه ۱۴۰۰ آغاز شد تا به امروز بسیاری از معادلات منطقه‌ای و بین‌المللی را تحت تاثیر خود قرار داده است که نزاع آشکار روسیه و رژیم صهیونیستی را می‌توان در این راستا تفسیر کرد.

«دمیتری مدودف» رئیس‌جمهوری و نخست‌وزیر پیشین روسیه، روز دوشنبه ۲۵ مهر ۱۴۰۱ به رژیم صهیونیستی هشدار داد که هر گونه اقدام این کشور در تجهیز اوکراین به تسلیحات، موجب «تخریب روابط» میان روسیه و اسرائیل خواهد شد.

همزمان سفارت روسیه در تل‌آویو نیز با انتشار پیامی در توئیتر از حمایت این رژیم از اوکراین انتقاد کرد و نوشت: یائیر لاپید، نخست‌وزیر اسرائیل حملات اخیر روسیه در اوکراین را محکوم کرد؛ اسرائیل ۸ سال در برابر حملات تروریستی انجام شده توسط اوکراین در منطقه دونباس سکوت کرده بود.

سفارت روسیه در اسرائیل، تل‌آویو را به «سکوت در برابر قتل عام وحشیانه غیرنظامیان توسط نئونازی‌ها در خارکیف و دیگر شهرها، ترور داریا دوگینا، روزنامه‌نگار روس و حمله تروریستی در ۸ اکتبر به پل کرچ در کریمه» متهم کرد.

تهدید روسیه مبنی بر نابودی روابط در حالی صورت گرفته که در روزهای اخیر شاهد اتهام زنی رژیم صهیونیستی به کرملین درباره دخالت در انتخابات کنست بودیم. دستگاه اطلاعات و امنیت داخلی رژیم صهیونیستی موسوم به «شاباک» نیز به طور تلویحی روسیه را متهم کرد که قصد دخالت در انتخابات کِنِست (پارلمان) آینده این رژیم را دارد.

انتخابات پارلمانی رژیم صهیونیستی قرار است اول ماه نوامبر آینده ( 10 آبان) برگزار شود و براساس آخرین نظرسنجی ها، بحران مزمن سیاسی کنونی و شکنندگی کابینه های ائتلافی این رژیم بعد از این انتخابات نیز ادامه خواهد یافت زیرا هیچ یک از اردوگاه های سیاسی نخواهند توانست اکثریتی مطمئن در پارلمان - حتی در صورت ائتلاف- به دست بیاورد.

از طرف دیگر، اتهام زنی رژیم اسرائیل به روسیه درباره دخالت در انتخابات آینده در حالی است که از زمان جنگ اوکراین روابط بین تل آویو و مسکو با تنش همراه است. این تنش و تیرگی روابط در پی حمایت تسلیحاتی، مالی و دیپلماتیک واشنگتن از کی‌یف و حمایت سیاسی و نظامی تل‌آویو از اوکراین روی داده است.

دومینوی اختلافات فزاینده در فضای پسابحران اوکراین

حدود هشت ماه پیش با حمله روسیه به اوکراین، سران رژیم‌ صهیونیستی در صدد اتخاذ مواضع میانه، غیرجانبدارانه و در عین حال دو پهلو برآمدند به آن امید که آتش این بحران دامن آنها را نگیرد.

تماس‌های مکرر «نفتالی بنت» نخست وزیر وقت این رژیم نشان می‌داد که او در صدد راضی نگهداشتن دو طرف است. این سیاست البته همان زمان در فلسطین اشغالی مخالفانی هم داشت؛ طیفی معتقد بود باید صریح‌تر و دقیق‌تر مسکو را محکوم و با تحریم‌های غربی همراهی کرد. در مقابل، طیف دیگر به طور مثال بنیامین نتانیاهو بر این باور بودند که تل‌آویو نباید روابط راهبردی‌ خود را با مسکو تخریب کند.

طولانی‌شدن جنگ و ناکامی همه میانجی‌گران برای توقف بحران، رژیم صهیونیستی را مجبور کرد با حجم گسترده فشارهای دیپلماسی و تحریمی غرب و اروپایی‌ها علیه روسیه همراهی کند. چون دیگر سطح تنش به یک محکومیت و بیانیه ساده ختم نمی‌شد. بنابراین رژیم صهیونیستی تصمیم نهایی خود را گرفت و ترجیح داد در سنگر آمریکا بماند.

در بیانیه‌ای که «یائیر لاپید» وزیر امور خارجه این رژیم انتشار داد به صراحت آوره‌ بود: «در بحران اوکراین، در کنار متحد سنتی خود یعنی آمریکا خواهیم بود و ممکن نیست که در این شرایط دشوار آن را تنها بگذاریم.»

نقطه شروع جدی تنش میان روسیه و رژیم صهیونیستی را می‌توان رای مثبت تل‌آویو در شورای حقوق بشر (HRC) علیه مسکو دانست.

مجمع عمومی سازمان ملل روز پنجشنبه ۱۸ فروردین ۱۴۰۱ با اکثریت آرا، به تعلیق عضویت روسیه در شورای حقوق بشر این نهاد بین‌المللی رای داد.

تعطیلی آژانس یهود؛ اوج اختلافات تل آویو- مسکو

نقطه اوج بحران اما تصمیم وزارت دادگستری روسیه مبنی بر تعطیلی «آژانس یهود» در این کشور بود؛ آژانسی که مسئولیت تشویق یهودیان جهان برای مهاجرت به سرزمین‌های اشغالی را بر عهده داشت از سوی کرملین به جاسوسی متهم شد.

وزارت دادگستری روسیه در دستوری خطاب به آژانس یهود، تمام فعالیت‌های آنها را در خاک روسیه ممنوع اعلام کرد؛ آژانسی که نزدیک به یک قرن پیش تاسیس شد و در کمک به تشکیل و ایجاد رژیم صهیونیستی در سال ۱۹۴۸ نقش اساسی داشت و مهاجرت میلیون‌ها یهودی از سراسر جهان را تسهیل کرده‌ است.

آژانس یهود خود را بزرگ‌ترین سازمان یهودی در جهان توصیف و برنامه‌های اجتماعی را در اسرائیل و برای اجتماعات یهودی خارج از کشور اجرا می‌کند. سازمان مزبور حدود یک میلیون مهاجر از شوروی را از اواخر دهه ۱۹۸۰ تا پایان دهه ۱۹۹۰ وارد سرزمین‌های اشغالی کرد.

این آژانس پیش از تعطیلی به روس‌هایی که ریشه یهودی داشتند، کمک می‌کرد تا به سرزمین‌های اشغالی بروند و مدارس یکشنبه و کلاس‌های عبری را در سراسر روسیه راه‌اندازی می‌کرد.

در پی آغاز بحران اوکراین، نقش آژانس در ترغیب و انتقال پناهجویان اوکراینی برای سکونت در سرزمین‌های اشغالی پررنگ تر شد.

بر اساس داده‌های رسمی رژیم صهیونیستی، سال ۲۰۲۱ حدود هفت هزار یهودی از روسیه به اسرائیل مهاجرت کردند. همچنین به گفته سخنگوی آژانس یهودی، از زمان آغاز جنگ اوکراین، حدود ۱۶ هزار مهاجر از روسیه عازم فلسطین اشغالی شده‌اند.

در پی ارائه دادخواست انحلال آژانس یهود از سوی وزارت دادگستری روسیه، «یائیر لاپید» نخست‌وزیر رژیم صهیونیستی به وزارت امور خارجه دستور داد که یک «بسته اقدامات» علیه مسکو تهیه کند تا در صورت بسته شدن دفتر آژانس یهود در مسکو علیه روسیه اتخاذ شود.

در مجموع با نگاهی به دومینوی اختلافات فی مابین مسکو و تل آویو مشخص می شود که به موازات تشدید بحران اوکراین، شاهد تعمیق اختلافات فی مابین هستیم؛ اختلافاتی که با تعطیلی آژانس یهود به اوج رسید و در صورت کمک های تسلیحاتی رژیم صهیونیستی به کی یف به ورطه نابودی خواهد افتاد.