خبر خودرو:از آنجايي كه هيچگونه فعاليتي در هيچيك از عرصه هاي زندگي و در جهان هستي بدون استفاده از انرژي ميسر نيست ، بنابراين اقتصاد جوامع بشري نيز بدون وجود انرژي متصور نيست. از اين روست كه در دهه هاي آغازين قرن بيستم عنصر جديدي در رقابت هاي قدرت هاي بزرگ جهان ظاهر شد.
در آغاز نيمه دوم همين قرن شتاب رشد صنعت و افزايش مصرف نفت ،توام با پيشرفت هاي علمي و فني در استخراج ، تصفيه و تنوع استفاده از آن تحول شگرفي در قلمرو صنعتي، نظامي و ارتباطات بوجود آورد و نفت به صورت يك عامل اساسي درروابط اقتصادي و سياسي كشورهاي توليدكننده و مصرف كننده در آمد.
وابستگي شديد غرب به نفت باعث شد تا غربيان براي ادامه حيات صنعتي خويش ، در طول يكصد سال اخير به شكل هاي مختلفي درصدد برآيند تابر منافع عظيم نفت جهان كه عمدتا در خاورميانه وجود دارد، استيلا و تسلط يابند.
تاريخ يكصد ساله جهان به ويژه در نيم قرن گذشته عميقا از توطئه ها و يورش هاي ممتد غربيها به ويژه انگليس وآمريكا كه بي هيچ ملاحظه بشر دوستانه اي به غارت ثروت هاي ملل ديگر پرداخته اند، حكايت دارد و براي نيل به اين مقصود از هيچگونه جنايتي فروگذار نكرده و همواره كوشيده اند تا كشورهاي داراي منابع نفتي را به نوعي تحت سيطره خويش گيرند.
شكست آلمان و متحدينش در جنگ جهاني دوم و پيروزي متفقين، تغييرات مهمي در انتقال كانون قدرت در جهان ايجاد كرد، انگليس با وجود اينكه از فاتحان جنگ بود، به علت از دست دادن مستعمرات و توان خود در جنگ به عنوان يك قدرت درجه دوم در آمد، اتحاد جماهيرشوروي با اشغال اراضي اروپاي شرقي در آن كشورها صاحب نفوذ شد و به صورت يك قدرت با اهميت درآمد و ايالات متحده آمريكا به عنوان نيرومندترين قدرت اقتصادي و صنعتي جهان شناخته شد و با حضور در صحنه سياسي خاورميانه ، خواهان سهم بيشتري از منابع بيكران نفت كشورهاي خاورميانه و به ويژه كشورهاي حوزه خليج فارس شد.
در برابر چنين تغييراتي، ايران پس از دو قرن وابستگي انحصاري به انگليس و روسيه مي رفت كه تحت تسلط قدرت جديدي واقع گردد و در اين ميان هيات حاكمه وقت ايران همچنان هوادار ايجاد موازنه قدرت با كشورهاي خارجي و حفظ و تحكيم موقعيت و قدرت گروه هاي حاكم بود.
دراين ميان افراد و گروههايي نيز در ايران بودند كه مي خواستند با بهره گيري از آشفتگي هاي پس از جنگ جهاني و تعارض موجود ميان قدرتهاي جهاني ايران را از سلطه بيگانگان رهايي بخشند.
به دنبال تصميم مهم آذرماهj ۱۳۲۳مجلس شوراي ملي در مورد منع واگذاري امتياز نفت ايران به بيگانگان ، تلاش شوروي ها كه شمال كشور را تحت اشغال خود داشتند براي دستيابي به نفت شمال به شكست انجاميد و مجلس چهاردهم دولت را مكلف كرد تا حقوق حقه ايران را از شركت نفت انگليس باز ستاند.
انگلستان براي جلوگيري از لطمه هاي احتمالي به منافع خود "قراردادالحاقي" با دولت "ساعد" امضا كرد و توسط عواملش سعي كرد آن را به تصويب مجلس برساند، اما گروه كوچكي در مجلس پانزدهم با اين قرارداد مخالفت كردند و به دنبال آن دكتر مصدق و هم فكرانش نيز زيان هاي لايحه الحاقي و مخالفت ملت ايران را با آن عنوان كردند.
باحمايت نيروهاي مترقي مذهبي از جريان ياد شده، همكاري نيروهاي ملي و مذهبي شكل گرفت و مصدق توانست با پشتيباني مردم و نيروهاي مذهبي و به خصوص آيت الله كاشاني، پيكار عليه شركت نفت انگليس را به پيش ببرد.
در نهايت در تيرماه j ۱۳۲۹كميسيون مخصوص نفت به رياست دكتر مصدق تشكيل شد و با مبارزات پيگير كميسيون مخصوص نفت قراردادالحاقي را رد و در j۲۹ اسفند همان سال مجلس طرح ملي شدن صنعت نفت را تصويب كرد.
به گواه تاريخ، مردم ايران هيچگاه زور و استبداد را تحمل نكرده و يكي از نقاط عطف اين واقعيت، تصويب قانون ملي شدن صنعت نفت ايران در j ۲۹اسفند سال j ۱۳۲۹است.
تحولات سياسي ايران در اين دهه از غرورآميزترين دوران حضور پررنگ مردم در صحنه سياسي كشور براي حفظ آبرو و كيان خود است.
جان فشاني ملت براي در اختيار گرفتن و اداره منابع خدادادي خود در بيش از j ۵۰سال گذشته همراه با قطع دست اجنبي در تاريخ ثبت شده است.
هدف مردم ايران از ملي شدن صنعت نفت در وهله اول مبارزه با استعمار انگليس و قطع دست ايادي آن كه در همه امور جاري كشور دخالت مي كردند و در وهله دوم استيفاي حقوق مردم از لحاظ مالي بود.
به هرحال مردم ايران پس از پيروزي هاي اوليه درمبارزه عليه شركت نفت انگليس و هيات حاكمه، نيرو و توان تازه اي گرفتند. در اين ميان بود كه پيوند نيروهاي ملي و مذهبي به اوج خود رسيد و بسياري از علما و روحانيون از ملي شدن صنعت نفت پشتيباني كردند.
همكاري ميان نيروهاي ملي و مذهبي از مهمترين و بحث انگيزترين مباحث درتاريخ معاصرايران است. اين همكاري مشخصا از زمان مشروطه بسيار چشمگيرتر بوده است ، باوجودي كه نتيجه نهايي انقلاب مشروطه براي علما و مذهبيون بي اعتمادي آنها به مشروطه خواهي و ساير اشكال فعاليت سياسي وابسته به آن بود، اما در اين راستا وقايع تاريخي نشان مي دهد فعاليت هاي سياسي روحانيون به ويژه پس از سال هاي جنگ جهاني دوم همچنان ادامه داشته وبه تلاش هاي خويش در جهت اجراي قانون اساسي مشروطه ادامه دادند. از سوي ديگر با وجودي كه برخي از علماي برجسته يعني آنان كه داراي منزلت مرجعيت بودند نسبت به مسايل سياسي بي طرف ماندند، اما نقش خود را در جنبش هاي مقاومت عليه قدرت هاي خارجي همچنان دنبال كردند.
درمجموع همكاري ميان نيروهاي ملي-مذهبي درايران و حمايت گسترده مردمي باعث ملي شدن صنعت نفت درايران شد.
هرچند كه پيروزي اوليه نهضت ملي نفت ناشي از پيوند و اتحاد نيروهاي ملي و مذهبي بوده است اما جالب اينكه در مراحل بعدي يكي از عوامل اساسي شكست نهضت ملي نيز اختلافاتي بود كه دربين دو جريان ملي و مذهبي بروز كرد.
گذشته از اختلافات فكري و انديشه اي در بين دو جريان، فاصله افتادن بين رهبران آنها و ادامه ندادن نيروهاي مذهبي به حمايت از دولت مصدق از عوامل مهم سوء استفاده نيروهاي خارجي و به خصوص دخالت آمريكايي هاشد كه منجر به شكست نهضت گرديد و در نهايت آمريكايي ها باطمع به غارت بردن نفت ايران با همكاري انگليسي ها دست به كودتاي ننگين j ۲۸مرداد سال j ۱۳۳۲زدند كه بي ترديد اين واقعه يكي از اوراق سياهي بود كه بر صفحه حافظه تاريخي ايرانيان افزوده شد. خاطره تلخ اين كودتا هيچگاه از خاطره ملت ايران زدوده نشد و جراحت اين زخم التيام نيافت.
در تحليل نهايي اين واقعه اين مساله قابل اعتنا و در خور توجه است كه امروز نيز قدرت هايي مانند آمريكا در پي فرصت براي سوء استفاده از شكاف حاصله ميان نيروهاي وفادار به انقلاب هستند و بجاست كه اين نيروها تاريخ گذشته را هم چون چراغي فرا راه آينده قرار داده و با ايجاد وحدت و يكدلي از تكرار اشتباهات گذشته جلوگيري كنند.
