| |
طاسي (آلوپسي اره آتا) عبارت است از ريزش ناگهاني موها در يك منطقه دايره‌اي روي سر. هيچ گونه شواهد قابل مشاهده‌اي از بيماري روي پوست سر به چشم نمي‌خورد. البته اين بيماري غير از پوست سر مي‌تواند ابروها، مژه‌ها، ناحيه تناسلي و زيربغل را نيز درگير كند.
گاهي ريزش ناگهاني مو در يك منطقه دايره‌اي با حاشيه كاملا مشخص است و در موارد نادر نيز ريزش مو ممكن است به صورت كامل باشد. علل طاسي ناشناخته است، اما ارث و مشكلات عاطفي مثل اضطراب ممكن است در آن موثر باشد. امكان دارد دستگاه خودايمني نيز در ايجاد اين بيماري نقش داشته باشد.
خودايمني يعني پاسخ اشتباه و نابجاي دفاع به نحوي كه اجزاي خودي مورد حمله و تخريب قرار مي‌گيرند. در عصر كنوني دانشمندان با انجام آزمايش‌ها و تحقيقات گسترده در حال شناسايي علل طاسي هستند. حدود يك ماه پيش شناساگران ژن‌ها اعلام كردند كه دو گونه ژن را كشف كرده‌اند كه همراه با هم خطر طاسي را 7 برابر افزايش مي‌دهند.
بر اساس بررسي انجام‌شده روي 1125 نفر از مردان اروپايي‌تبار، اين دو ژن روي قطعه‌اي ازDNA در كروموزم 20 قرار دارند. اين گروه دانشمندان اعلام كردند پژوهش‌هاي قبلي مشخص كرده است كه طاسي مردانه كه به آن «آلوپسي آندروژنيك» هم مي‌گويند منشأ قوي ژنتيك دارد. وراثت، عامل 80درصد موارد طاسي مردانه است. اين بررسي توسط گروهي از دانشمندان كشورهاي انگليس، ايسلند، سوئد و هلند انجام شده است.
يكي از اين پژوهشگران، تيم اسپكتور از كينگزكالج لندن گفت اين يافته‌ها پرسش‌هايي را درباره منشأ تكاملي طاسي مطرح و راه‌هاي جديدي را براي درمان ريزش مو معرفي ميكند. به عقيده اسپكتور «اين كه اساس ريزش مو داراي ژنتيك است، عجيب به نظر مي‌رسد؛ چرا كه مزيت تكاملي اين صفت معلوم نيست. شناسايي اين ژن‌ها با پيش‌بيني زودرس طاس شدن افراد ممكن است به ايجاد شيوه‌هاي درماني بينجامد كه از درمان‌هاي فعلي كه در مراحل انتهايي ريزش مو انجام مي‌شوند، موثرتر باشند.»
با توجه به امكان‌پذير بودن ژن‌درماني در پياز موي انسان‌ها، نتايج اين گروه از دانشمندان به هدف بالقوه جديدي براي درمان ريزش مو در مردان و احتمالا زنان اشاره ميكند. در عين حال يك بررسي جداگانه گزارش ميكند كه دانشمندان گروهي از سلول‌هاي بنيادي را در موش‌ها جدا كرده‌اند كه مي‌توانند تكثير شوند و همه انواع سلول‌هاي پياز مو را به وجود آورند. آلوپسي آندروژنيك ممكن است تاثير اجتماعي بزرگي داشته باشد، چرا كه بر خودانگاره مردان تاثير مي‌گذارد.
متخصصان پوست و مو مي‌گويند: طاسي با مجموعه‌اي از مشكلات بهداشتي همراه است؛ از جمله بيماري عروق كرونر قلب و فشار خون بالا در مردان و «نشانگان تخمدان چندكيستي» و مقاومت به انسولين در زنان. دليل اين همراهي مشخص نيست، اما يك نظريه اين است كه برخي از ژن‌هاي دخيل در ريزش مو همچنين داراي نقشي در سازوكارهاي به وجود آورنده اين بيماري‌ها هستند.
ژن‌هاي تازه‌شناسايي‌‌شده روي قسمت 11p كروموزم 20 به ژن‌هاي بروز‌دهنده اضافه مي‌شوند كه روي كروموزم X قرار دارند و داراي گيرنده‌هاي هورمون آندروژن (هورمون جنسي مردانه) است اما بتازگي محققان دريافتند نقص در ژن HR2U باعث بروز يك نوع طاسي موسوم به Maria Unna hereditary hypotrichosis مي‌شود.
كودكان مبتلا به اين بيماري در بدو تولد فاقد مو يا كم‌مو هستند، در دوران كودكي صاحب موهاي زمخت و زبر مي‌شوند و در دوران بلوغ اين موها هم مي‌ريزد. محققان به سرپرستي شيو ژانگ از دانشكده پزشكي اتحاديه پكينگ در پكن، اين ژن را روي كروموزم شماره هشت يافتند كه در اين فرآيند طاسي نقش دارد. اين ژن پپتيد كوچكي را كنترل ميكند كه روي پروتئين HR اثر مي‌گذارد. اين پروتئين در باززايي فوليكول مو نقش حياتي دارد. محققان با بررسي ژنوم 19 خانواده چيني كه سابقه ابتلا به اين طاسي را داشتند، متوجه جهش‌هايي در اين ژن شدند كه به افزايش سطح پروتئين مي‌انجامد و به مرگ فوليكول مو منجر مي‌شود.
