چرا مخالفان مجذوب اخلاق خیرخواهانه امام جواد(ع) می‌شدند؟

یک کارشناس مذهبی گفت: خصوصیات اخلاقی امام جواد(ع) الگویی برای سیره زندگی مردم جامعه است. داشتن اخلاق نیکو یکی از صفات بارز این حضرت بود که افراد را مجذوب خود می‌کرد. این حضرت با مخالفان خود نیز همیشه محترمانه و خیرخواهانه برخورد می‌کرد.

حجت‌الاسلام‌والمسلمین مهدی عدالتیان در گفت‌وگو با ایسنا به مناسبت شهادت امام جواد(ع) اظهار کرد: خصوصیات اخلاقی امام جواد(ع) بسیار فراوان و قابل درس گرفتن و الگویی برای سیره زندگی مردم جامعه است. یکی از صفات مهم امام جواد(ع) اخلاق نیکوی ایشان بود که هر کس با حضرت جواد(ع) برخورد می‌کرد؛ مجذوب اخلاق ایشان می‌شد. حتی با افرادی که مخالف ایشان بودند، برخورد خوب، محترمانه و خیرخواهانه داشتند.

وی افزود: با توجه به اینکه امام جواد(ع) در سن کودکی به امامت رسیده بودند؛ بسیاری از افراد به قصد امتحان و حتی محکوم کردن حضرت نزدیک می‌شدند که در آن هنگام اخلاق حضرت آن‌ها را مجذوب می‌کرد. ویژگی دوم حضرت جواد(ع) جود و سخاوت است که لقب معروف ایشان، جواد است. همچنین می‌دانیم که لقب‌های امام معصوم(ع)، لقب‌های الهی هستند که خداوند این القاب را برای آن‌ها برگزیده است.

این کارشناس مذهبی با بیان اینکه به این دلیل حضرت را جواد نامیدند که جود و کرم ایشان بسیار زیاد بود، اضافه کرد: هر نیازمندی که به امام جواد(ع) مراجعه می‌کرد، ناامید باز نمی‌گشت و هرگاه متوجه نیاز کسی می‌شدند قبل از اینکه آن نیازمندی خود را اظهار کند به او عطا می‌فرمودند. همچنین نسبت به افرادی که هم عقیده آن حضرت نبودند جود و سخاوت بسیار زیادی داشتند که در تاریخ نمونه‌هایی از آن بیان شده است.

وی با اشاره به اینکه ویژگی سوم امام جواد(ع) خیرخواهی نسبت به مردم است، عنوان کرد: حضرت جواد(ع) برای تمامی مردم، خیرخواه بودند؛ حتی در مواردی نقل شده بود زمانی که حضرت احساس کردند مامون قاتل پدرشان است، برای خیرخواهی خطر را به او گوشزد کرده و چگونگی راه نجات را نیز سر راهش گذاشتند.

عدالتیان ادامه داد: همچنین امام جواد(ع) با همسر خود که بعدها به دست او مسموم شد، خیرخواهانه رفتار می‌کردند و این نکته را به اطرافیان آموختند که انسان باید در مقابل افرادی که به او محبت می‌کنند خیرخواه باشد، بدی را با خوبی پاسخ دهد و تا می‌تواند نسبت به بندگان خدا از خیرخواهی دریغ نکند.

علم امامان، علم الهی است

وی در خصوص جایگاه علمی امام جواد(ع) تصریح کرد: علم امامان، علم الهی است؛ افرادی که به عنوان امام و حجت خدا برگزیده می‌شوند، در واقع علم آن‌ها آموخته کسی نیست بلکه خداوند به آن‌ها علم کاملی که نیاز بشر است عطا فرموده و تفاوتی نمی‌کند که آن‌ها در چه سنی به امامت برسند و هنگامی که به امامت می‌رسند علم الهی هدیه‌ای است که خداوند به آن‌ها می‌دهد تا بتوانند امت را هدایت کنند.

این کارشناس مذهبی خاطرنشان کرد: امام جواد(ع) از علم بی‌کران الهی برخوردار بودند اما آنچه که سبب شد افراد از علم حضرت بیشتر سوال کنند این بود که ایشان در سن کودکی به امامت رسیدند و سوالات مختلفی را از حضرت می‌پرسیدند تا مطمئن شوند و امام جواد(ع) از عهده تمامی امتحانات سرافراز بیرون آمدند.

وی اضافه کرد: در یکی از مناظرات علمی فردی به نام یحیی بن اکثم که در میان عالمان جایگاه ویژه‌ای داشت، از دید خود پرسشی سخت مطرح کرد که امام جواد(ع) نتوانند به ان پاسخ دهند اما برعکس تصورش، حضرت چنان به سوال پاسخ دادند که همه را مجذوب خود کردند و یحیی بن اکثم هم یکی از مریدان ایشان شد.

عدالتیان با بیان اینکه برخورد امام جواد(ع) با مخالفان، برخوردی کریمانه، بزرگوارانه و خیرخواهانه بوده است، تاکید کرد: مخالفان حضرت شامل ۲ دسته بودند که جمعی از آن‌ها تلاش می‌کردند در جهت علمی، امام جواد(ع) را به خطا و اشتباه بیاندازند تا عظمت ایشان را در نگاه دیگران کم‌اهمیت جلوه دهند. همچنین دسته دوم مخالفان افرادی بودند که قصد جان حضرت را کرده و می‌خواستند ایشان را از بین ببرند.

وی اظهار کرد: سیره همیشگی امامان معصوم(ع) همواره این‌گونه بوده است که مخالفان خود را به عنوان یک بیمار می‌شناختند که طبیب باید برای شفای آن‌ها تلاش کند؛ البته اگر کسی کمر همت بر دشمنی خدا ببندد و هر چه او را از خواب غفلت بیدار کند، بیدار نشود و بخواهد به دشمنی خود با خدا ادامه دهد و به مومنان و مسلمانان آسیب برساند، امامان در مقابل او می‌ایستند. اما افرادی که قابل هدایت بودند، تلاش می‌کردند آن‌ها را هدایت کنند. حتی دشمنان جاهل را آگاه می‌ساختند تا از خواب غفلت بیدار شوند و تنها در مقابل معاندان که نه قصد خوب شدن دارند و نه از ستم به مومنان دست برمی‌داشتند، محکم ایستاده و آن‌ها را به سزای خود می‌رساندند.

این کارشناس مذهبی اظهار کرد: در حقیقت امامان معصوم مظهر رأفت و حجت خدا هستند و فردی که قابلیت لطف، محبت و هدایت داشته باشد، سعی می‌کنند او را یاری کنند؛ بنابراین سیره معصومان باید برای مردم الگو باشد تا به فکر انتقام نباشند و برای اصلاح و بیدار کردن افراد از خواب غفلت تلاش کنند و هرگاه فردی به اشتباه خود پی برد، او را در جهت خوب شدن و بازگشت به ارزش‌ها یاری کنند.