یک یوز دیگر قربانی جاده مرگ

روز سه شنبه یک یوزپلنگ دیگر در جاده عباس‌آباد - میامی تلف شد. یوزپلنگ‌هایی که در سرشماری‌ سال گذشته امید به احیای این گونه در دل علاقه‌مندان و متولیان حیات‌وحش ایجاد کرده بودند، بار دیگر با خطر مواجه شده و همین دیروز یک توله یوزپلنگ ۲ ساله در تصادف جاده‌ای در جاده عباس‌آباد- میامی که به قتلگاه یوزپلنگ شهرت یافته از دست رفت.

به گزارش ایسنا، روزنامه«همشهری»نوشت:هنوز مشخص نیست چند یوزپلنگ دیگر باید بمیرد تا جاده ترانزیتی تهران- مشهد در محدوده استان سمنان ایمن‌سازی شود. مصوباتی هم که قرار بود این جاده را پس از مرگ ماجراد، یوزپلنگ ماده باردار که ۳ جنین داشت و در تصادف جاده‌ای در همین منطقه تلف شد، امن کند هنوز به جایی نرسیده است.محور میامی - سبزوار زیستگاه اصلی یوزپلنگ آسیایی ایران است. حدود ۵۰کیلومتر از این محور ترانزیتی محل عبور یوزپلنگ آسیایی است که تنها ۶کیلومتر آن با فنس‌کشی ایمن شده است، علائم هشداردهنده و تابلوهای هشدار نیز مکرر نصب شده است، اما عدم‌روشنایی لازم و تکمیل نشدن فنس‌کشی حیات این گونه جانوری در معرض خطر را با تهدید جدی روبه‌رو کرده است.

دومین مرگ جاده‌ای

ششم تیر ۱۴۰۲با خبر اداره کل حفاظت محیط‌زیست استان سمنان از مرگ یک قلاده یوزپلنگ آسیایی شروع شد. این یوزپلنگ در حوالی منطقه موسوم به چاه قنات واقع در محور ترانزیتی میامی-سبزوار در محور اصلی تهران-مشهد در اثر برخورد با خودروهای عبوری دچار سانحه و تلف شد. این دومین تصادف جاده‌ای یوزپلنگ آسیایی در استان سمنان در سال‌جاری است. هنوز یک ‌ماه از انتشار گزارش انجمن یوزپلنگ آسیایی مبنی بر افزایش زادآوری در زیستگاه شمالی یوز (میاندشت و پارک ملی توران) نگذشته است که حالا یکی از توله‌های نر که احتمالا فرزند «هلیا» یوزپلنگ ماده این منطقه است از دست رفت.

اولین مرگ

صبح شنبه ششم فروردین ۱۴۰۲ خبری مبنی بر تلف شدن یک قلاده یوزپلنگ ماده با احتمال بارداری در محدوده عباس‌آباد - میاندشت در شهرستان میامی از منابع محلی منتشر شد. در بررسی‌های دقیق کارشناسان اداره‌کل حفاظت محیط‌زیست استان سمنان مشخص شد در فاجعه‌ای تلخ، یوزپلنگ باردار با نام «ماجراد» دارای ۳ جنین بر اثر تصادف با خودروی عبوری تلف شد.

پایش یک هفته‌ای محدوده تصادف

بهرامعلی ظاهری، مدیرکل محیط‌زیست استان سمنان:به‌منظور کنترل منطقه، مسئولان، کارشناسان و نیروهای اجرایی محیط‌زیست این استان از امروز، به‌مدت یک هفته، محدوده وقوع تصادف و این منطقه از جاده ترانزیتی را مورد پایش شبانه‌روزی قرار خواهند داد. طبق بررسی‌های صورت گرفته، این یوزپلنگ، نر و حدود ۲سال سن داشته است. نمونه ژنی از این گونه تلف شده نیز تهیه و به سازمان مرکزی فرستاده شد تا در بانک ژن یوزپلنگ آسیایی ایران ذخیره شود.

جمعیت یوزپلنگ شکننده‌تر از قبل

عطیه تک‌تهرانی، مدیر بخش پژوهش انجمن یوزپلنگ ایرانی:براساس پایش‌های سال ۱۴۰۱، افزایش تعداد ماده‌ها و به تبع آن افزایش تعداد زاده‌ها نتیجه‌ای مسرت‌بخش است ولی جمعیت شکننده یوزپلنگ در ایران همچون چراغ خطری این نکته را یادآور می‌کند که این نتیجه می‌تواند بر اثر یک تا دو اتفاق به نقطه عکس خود برسد و جمعیت زایا را در مدت زمان کوتاهی از دست بدهیم، همانطور که طی ۲ تا ۳ سال شاهد چنین اتفاقی در پناهگاه حیات‌وحش میاندشت بودیم و تمام جمعیت یوزپلنگ از دست رفت. همچنین مشاهده و ثبت یوزپلنگ‌های به‌تازگی جدا شده از مادر در حاشیه و خارج از مناطق خطر، احتمال از دست رفتن آنها را به‌شدت افزایش می‌دهد. بدون نصب قلاده‌های ماهواره‌ای روی یوزپلنگ‌ها هیچ‌گاه نخواهیم توانست مسیرهای حرکتی آنها را به‌درستی متوجه شویم، به‌طور قطع بدون اطلاع از مسیرهای حرکتی حفاظت درستی نیز صورت نخواهد گرفت. درصورت دانستن محدوده‌های حرکتی به‌احتمال بسیار زیاد دستورالعمل‌های حفاظتی نیز دچار تغییر و به‌روزرسانی خواهند شد. تصادفات جاده‌ای و سگ‌های گله به‌عنوان دو عامل اصلی تهدید برای جان یوزپلنگ‌هاست. در مسئله امن‌سازی جاده‌ها وزارت راه و شهرسازی نقش بسیار مهمی دارد که باید در ایجاد روشنایی و فنس‌کشی در اطراف جاده‌ها و مناطقی که بیشترین تصادفات رخ داده است، کمک کند اما تاکنون به جز مقداری فنس‌کشی اقدام خاص قابل ذکری انجام نداده است.