استرس حرارتی را در بدن پرندگان چگونه مدیریت کنیم؟

رئیس اداره طیور دامپزشکی خراسان جنوبی اظهار کرد: مراقبت از پرندگان در مقابل تنش گرمایی راهکارهایی دارد که لازم است مورد توجه قرار گیرد.

زهره زنگویی مطلق در گفت‌وگو با ایسنا گفت: پرندگان از جمله حیوانات خونگرم بوده که توانایی ثابت نگه داشتن دمای بدن خود را دارند و در محدوده آسایش حرارتی، بدون تولید حرارت توسط بدن، درجه حرارت را ثابت نگه می‌دارند.

وی افزود: افزایش دمای زمین و کاهش نزولات جوی باعث شده که ماه‌های بیشتری از سال پرورش دهندگان با استرس گرمایی دست و پنجه نرم کنند. شرایط اقلیمی استان خراسان جنوبی نیز به گونه‌ای است که در بسیاری از روزهای سال دمای بالای ۳۰ درجه ثبت می‌شود.

رئیس اداره طیور دامپزشکی خراسان جنوبی با بیان اینکه معمولاً علائم استرس حرارتی در طیور گوشتی نیز در دمای بالاتر از ۳۰ نمایان می‌شود، تصریح کرد: استرس گرمایی از جمله مشکلاتی است که سبب افت عملکرد طیور شده و هرگونه استرس حرارتی با به هم زدن هموستاز بدن سبب کاهش رشد و تولید و حتی مرگ و میر در طیور می‌شود.

زنگویی مطلق گفت: برای مقابله با استرس گرمایی مواردی پیشنهاد می‌شود که محدودیت غذایی از جمله آن است که طی آن در ساعات گرم روز باید تغذیه به حداقل رسیده و غذارسانی به طیور در ساعات خنک صورت پذیرد.

وی با تاکید بر تنظیم برنامه نوری متناوب، تصریح کرد: برنامه نوری متناوب با کاهش میزان سوخت و ساز در بدن سبب کاهش حرارت تولید شده می‌شود. از سویی دیگر در شرایط استرس گرمایی نیاز پرنده به ویتامین‌های A,E,C و مواد معدنی به خصوص کلسیم افزایش می‌یابد که یک اقدام رایج در کاهش استرس گرمایی افزودن کلرید سدیم به آب آشامیدنی به میزان اندک ۰.۰۵ تا ۰.۵ درصد است.

رئیس اداره طیور دامپزشکی خراسان جنوبی با تاکید بر اینکه کاهش پروتئین و افزایش اسیدهای آمینه ضروری و افزودن روغن(چربی) توصیه می‌شود، اظهار کرد: استفاده از داروهای مؤثر در شرایط استرس گرمایی نیز از موارد مهم است که با توصیه و نظر دامپزشک واحد، داروهای مؤثر در کاهش استرس گرمایی استفاده می‌شود.

زنگویی مطلق گفت: تنظیم شرایط سالن شامل رطوبت، جریان هوا، تراکم گله و خنک کننده‌های تبخیری نیز از دیگر موارد است چراکه رطوبت سالن جزو مهم‌ترین عواملی است که بر شدت استرس گرمایی اثر مستقیم دارد و دما و رطوبت متناسب سالن به نوع پرورش و سن گله وابسته است.

وی بیان کرد: استفاده از خنک کننده‌های تبخیری نیز مؤثر بوده و از آنجا که آب برای تبخیر نیاز به انرژی دارد و این انرژی را از هوای گرم ورودی دریافت می‌دارد، لذا با کاهش دمای هوای ورودی سالن به تعدیل دما کمک می‌کند.

رئیس اداره طیور دامپزشکی خراسان جنوبی با بیان اینکه کاهش تراکم طیور اثر بسیاری بر بهبود وضعیت استرس وارده دارد، خاطرنشان کرد: استفاده از تهویه در سقف سالن، نصب فن در سالن در بالای سر پرنده‌ها سبب افزایش جریان هوا در سالن می‌شود و در تعدیل گرمای سالن مؤثر است.