کد خبر: ۸۹۵۳۵
تاریخ انتشار: ۰۹:۵۲ - ۲۳ آبان ۱۳۸۸

در حالي زمزمه‌هاي جديد براي احداث جاده در داخل جنگل «ابر» شنيده مي‌شود كه نه تنها دستگاه‌هاي نظارتي بلكه دستگاه‌هاي مجري و شخص رييس آن يعني وزير راه نيز اجراي اين پروژه را فاقد صرفه اقتصادي مي‌دانند و حتي ديوان محاسبات نيز در نامه‌اي اخيرا به وزارت راه و مجلس شوراي اسلامي اعلام كرده است كه هزينه‌كرد براي احداث اين جاده پيش از دريافت مجوزهاي لازم از دستگاه‌هاي ذيربط غيرقانوني است اما مشخص نيست كه هزينه‌هاي ميلياردي اين پروژه از كدام منبع در حال تامين است!؟

به گزارش ايسنا، احداث جاده علي‌آباد به شاهرود كه بر اساس مصوبه استاني هيات دولت قرار است احداث شود، از سال 1364 مطرح بوده كه اين طرح از سوي كارشناسان محيط زيست و منابع طبيعي به علت عبور جاده از اكوسيستم‌هاي بكر جنگلي و گونه‌هاي منحصر به فرد، زيستگاه‌هاي حيات وحش و خسارات به چشمه‌ها و رودخانه‌هاي حوزه آبخيز زرين گل و شيرين آباد و عدم مطالعه اصولي و تخريب زياد در عرصه‌هاي جنگلي و محيط زيست مورد مخالفت قرار گرفت.

احداث يك جاده جديد در يكي از بكرترين جنگلهاي ايران در حالي آغاز شد كه بر اساس مصوبه استاني دولت در استان گلستان قرار بود تنها محور ابر علي آباد تكميل شود و در آن اشاره‌اي به طراحي مسير جديد نشده بود. از سوي ديگر اين مصوبه مجددا در استان سمنان به «اصلاح جاده موجود ابر علي آباد» تغيير يافت تا شبهه‌اي پيش‌نيايد!

اما در اين ميان اصرارهاي بعدي برخي مسؤولان، منجر به اين شده كه وزارت راه مسير جديدي را در حد يك راه درجه يك طراحي كند.

در اين حال سال 85 بود كه عده‌اي هم از فرصت سوء استفاده و اقدام به پخش آگاهي تبليغاتي مبني بر فروش زمينهاي ويلايي و آپارتماني در منطقه جنگلي ابر كردند كه با اقدام بموقع رييس وقت سازمان محيط زيست و حضورش در محل، پروژه متوقف و منجر به صدور مصوبه استان سمنان در خصوص اين مسير شد.

هرچند كه وزارت راه مصوبه‌اي را از هيات دولت گرفت كه بر اساس آن موظف است به ازاي تعداد درختان قطع شده، درختكاري كند، اما تمامي اين مسايل در حاليست كه به گفته كارشناسان، مسير موجود نيازمند قطع درخت نيست و تنها با آسفالت كردن آن از شيرين آباد تا ابر (به طول 12 كيلومتر) و احداث يك ايستگاه راهداري مشكل تردد در زمستان مرتفع خواهد شد.

از سوي ديگر وجود 6 راه ارتباطي بين استانهاي گلستان و سمنان كه 3 مورد از آن در شرق مركز استان و در محدوده شهرستان علي‌آباد واقع است شامل محور گرگان، راميان، شاهرود به طول 95 كيلومتر، محور گرگان، شاهكوه، شاهرود به طول 95 كيلومتر و محور گرگان، آزادشهر، شاهرود به طول كمتر از 130 كيلومتر - كه جاده ترانزيتي بوده و در حال تعريض و اصلاح مسير است و پس از تعريض مي‌تواند به عنوان بزرگراه مورد استفاده قرار گيرد - همگي ضرورت تخريب‌ها به بهانه احداث راه جديد را منتفي مي‌كند، لذا بدين ترتيب مشخص نيست كه چه اصراري به تخريب جنگل و احداث يك جاده جديد است.

وزير وقت جهاد كشاورزي در سال 86 در نامه‌اي به انصاري، مشاور و سرپرست وقت دفتر معاون اول رييس‌جمهوري نوشته است كه اين وزارتخانه بر اساس بررسي‌هاي كارشناسي انجام شده احداث جاده روستاي شيرين‌آباد در استان گلستان به روستاي ابر در استان سمنان را به دلايل زير به صرفه و صلاح كشور نمي‌داند چرا كه اين جاده از لحاظ مسايل اكولوژيكي و زيست‌محيطي اثرات مخرب و غيرقابل جبراني خواهد داشت و اصولا بر اساس ماده 2 آيين‌نامه اجرايي لايحه قانوني اصلاح لايحه قانوني واگذاري و احياي اراضي احداث جاده مذكور مطلقا ممنوع است.

از سوي ديگر در اين نامه تاكيد شده است: احداث جاده مذكور مي‌تواند موجب تخريب حداقل 50 هكتار از جنگلهاي هيركاني با تاج پوشش بالاي 80 درصد در طول مسير احداث شده و برهم خوردن تعادل اكولوژيك منطقه شود. همچنين وجود شرايط ناپايدار زمين‌شناسي در 3 منطقه از مسير جاده كه امكان حركت توده‌هاي لغزشي آنها بر اساس نظر كارشناسي كاملا محرز است و خطر دستيازي سودجويان و زياده‌خواهان به عرصه‌هاي بكر و دست نخورده منابع طبيعي، قطع درختان، تصرف و تبديل اراضي جنگلي به ساير كاربري‌هاي مخرب بر اكوسيستم منطقه نيز از ديگر مشكلات احداث اين جاده است.

سازمان‌هاي محيط زيست و جنگل‌ها بارها با استناد به مصوبه بيستمين جلسه شوراي عالي محيط زيست در خصوص الزام ارائه گزارش ارزيابي براي پروژه‌هاي راهسازي در نواحي جنگلي، ساحلي، درياچه‌ها و مناطق مانگرو و بند 3 ماده 6 طرح صيانت از جنگلهاي شمال كشور - كه در آن آمده است: هرگونه ساخت و ساز توسعه كالبدي كه منجر به تغيير كاربري جنگل و كاهش سطح آن شود منوط به انجام مطالعات زيست محيطي و تاييد سازمان حفاظت محيط زيست است - با اجراي اين طرح مخالفت كردند و اجراي اين پروژه از سال 86 تا كنون همچنان متوقف بوده است.

جالب‌تر آنكه اخيرا وزير راه نيز در نامه‌اي اعلام كرد كه احداث اين جاده صرفه اقتصادي ندارد از سوي ديگر ديوان محاسبات نيز در نامه‌اي به وزارت راه و رييس مجلس تاكيد كرده است كه احداث هر گونه جاده در داخل جنگل ابر پيش از دريافت مجوزهاي لازم غيرقانوني بوده و اين وزارتخانه اجازه هزينه كرد براي آن نخواهد داشت.

مخالفت سازمان حفاظت محيط زيست

دكتر صدوق معاون محيط طبيعي و تنوع زيستي سازمان حفاظت محيط زيست با اشاره به برگزاري جلسه‌اي با حضور نمايندگان «شاهرود» و «علي‌آباد» معاون استانداري گلستان و مسوولان وزارت راه در هفته گذشته به ايسنا گفت: بر اين اساس مشاور گزينه جديدي را كه كمترين تخريب در منطقه را داشته باشد، ارائه كرد.

وي با اشاره به اين كه مسير جديد حدود 26 كيلومتر طول دارد، افزود: بررسي‌هاي ميداني سازمان حفاظت محيط زيست حاكيست كه 19 كيلومتر از اين مسير به هيچ عنوان بر جاده فعلي دراخل جنگل ابر منطبق نيست، لذا سازمان حفاظت محيط زيست در نامه‌اي به وزارت راه مخالفت خود را با گزينه جديد پيشنهادي اعلام و تاكيد كرده است كه بايد جاده در عرض فعلي و در مسير يكي از 3 راه موجود در داخل جنگل ابر يعني مسير كنوني، جاده شركت گاز و شركت برق منطبق بوده و گزارش ارزيابي آن نيز تاييد شود.

20 هزار هكتار از جنگل ابر منطقه حفاظت شده مي‌شود

مهندس عبدوس ،مديركل دفتر زيستگاه‌ها و امور مناطق سازمان حفاظت محيط زيست نيز از جلسه جديد با مسوولان سازمان جنگل‌ها خبر داد و گفت: در اين جلسه قرار شد محدوده‌اي با هماهنگي محيط زيست و منابع طبيعي دو استان «سمنان» و «گلستان» در جنگل ابر كه شامل جوامع سرخدار باشد، تعيين و به عنوان منطقه حفاظت شده به هيات دولت پيشنهاد شود.

به گفته وي بررسي‌هاي مقدماتي نشان مي‌دهد اين منطقه حداقل 20 هزار هكتار خواهد بود .

وي با اشاره به اين كه سازمان حفاظت محيط زيست در زمان اسكندري وزير وقت جهاد كشاورزي پيشنهادي را مبني بر ارتقاي درجه حفاظتي جنگل ابر پيشنهاد كرده بود، افزود: متاسفانه وزير وقت جهاد كشاورزي با اين پيشنهاد مخالفت كرد كه اميدواريم پيشنهاد جديد مورد موافقت وزير جهاد قرار گرفته و هرچه سريعتر تصويب شود.

مديركل دفتر زيستگاه‌ها و امور مناطق سازمان حفاظت محيط زيست با اشاره به اين كه پس از دريافت موافقت وزير صنايع و جهاد كشاورزي اين پيشنهاد به كميسيون صنعت و محيط زيست هيات دولت ارائه خواهد شد، تصريح كرد: بدين ترتيب سازمان حفاظت محيط زيست نيز در حفاظت از جنگل ابر دخيل شده و واگذاري اراضي ملي در محدوده حفاظت شده ممنوع شده و تمامي پروژه‌هاي عمراني بايد با هماهنگي سازمان حفاظت محيط زيست و دريافت مجوز ارزيابي زيست محيطي در اين منطقه اجرا شود.

وي همچنين از مخالفت وزير راه براي احداث جاده جديد در داخل جنگل ابر خبر داد و گفت: دكتر بهبهاني در آخرين نامه خود اخيرا اعلام كرده كه احداث اين جاده صرفه اقتصادي ندارد، از سوي ديگر ديوان محاسبات نيز در نامه‌اي به وزارت راه و رييس مجلس تاكيد كرده است كه احداث هر گونه جاده در داخل جنگل ابر پيش از دريافت مجوزهاي لازم غيرقانوني بوده و اين وزارتخانه اجازه هزينه كرد براي آن نخواهد داشت.

دستهاي خاص براي منافع خاصي وجود دارد!

دكتر يوسفي آذر ، مديركل دفتر جنگل‌هاي خارج از شمال نيز در اين خصوص گفت: هم‌اكنون تغييرات آب و هوا بزرگترين مشكل جهان است كه امنيت غذايي را به خطر انداخته است.

وي گفت: 120 گيگا تن ذخيره كربن در كره زمين وجود دارد كه از اين ميزان 30 گيگا تن در داخل جو است و حدود 90 گيگا تن نيز فقط در خاك جنگل‌ها ذخيره شده است،‌ كه بدين ترتيب بايد گفت جنگل‌ها بزرگترين منابع ذخيره گاز دي اكسيد كربن جهان هستند.

وي تاكيد كرد: زماني كه جنگل تخريب مي شود، كربن ذخيره شده به جو باز مي‌گردد و باعث بروز اثرات گلخانه‌اي خواهد شد.

مديركل دفتر جنگل‌هاي خارج از شمال گفت: تحقيقات اخير دانشمند‌ان نشان مي‌دهد كه پس از قطع درخت تمامي كربن ذخيره شده آن به جو پس داده مي‌شود، لذا تمامي كشورهاي دنيا در تلاشند با خريد اراضي كشاورزي نسبت به جنگل‌كاري اقدام كنند، چرا كه اين امر تنها راه نجات كره زمين از اثرات گلخانه‌اي است.

وي به جنگل «ابر» اشاره كرد و گفت: اين جنگل يكي از بي‌نظيرترين و شاهكارترين جنگل‌هاي خاورميانه است و به عنوان يك اكوتن و يك اكوسيستم حاشيه‌اي يورپ سيبري و ايراني توراني محسوب مي‌شود.

مديركل دفتر جنگل‌هاي خارج از شمال يكي از شاخصه‌هاي جنگل ابر را وجود نوعي سرخدار عنوان كرد و گفت: از چهار ميليارد هكتار جنگل جهان چهار هزار هكتار سرخدار است كه از اين ميزان حدود 500 هكتار در ايران است كه اين ميزان نيز به صورت لكه لكه در «ارسباران» و بخشي نيز در جنگل «ابر» وجود دارد.

وي درختان سرخدار را جزو ذخاير كشور و جزء جنگل‌هاي ممنوع القطع عنوان كرد و گفت: عمر اين درختان به چهار هزار سال مي‌رسد و امكان ندارد بعد از قطع آنها بتوانيم با صرف هزينه‌هاي ميلياردي چنين جنگل‌هايي را احيا كنيم.

مديركل دفتر جنگل‌هاي خارج از شمال تاكيد كرد: قطع درختان جنگل ابر آب دشت «سمنان» را به خطر انداخته و وجود اين جنگل‌ها تضمين كننده آب زراعتي اين منطقه است.

وي تاكيد كرد: متاسفانه پشت اين جاده دستهاي خاص براي منافع خاصي وجود دارد!

وي در خصوص ارتقاي جنگل ابر به عنوان منطقه حفاظت شده، گفت: مذاكراتي در اين خصوص با سازمان حفاظت محيط زيست انجام شده و ظرف يك ماه آينده اين امر عملياتي مي‌شود.

وي در عين حال از رييس جمهوري خواست تا دستور دهد تا قطع جنگل در كشور به طور كلي ممنوع شود.

احداث جاده در داخل جنگل ابربي‌فايده است

مهندس مير عماد ، مدير كل منابع طبيعي سمنان نيز گفت: هم اكنون 300 هزار هكتار كانون‌هاي بحراني فرسايش بادي در استان «سمنان» وجود دارد كه خسارات سالانه آنها حدود يك ميليارد تومان است و تمام تلاش استان براي مقابله با اين كانون‌هاي بحراني است .

وي با تاكيد بر اين كه وجود جنگل مي‌تواند يكي از عوامل اصلي پيشگيري و مقابله با كانون‌هاي بحراني فرسايش بادي باشد، گفت: حتي در مصوبه هيات دولت نيز تاكيد شده است كه احداث جاده «علي آباد» به «شاهرود» بايد به صورت بهسازي صورت گيرد.

مدير كل منابع طبيعي سمنان با تاكيد بر اين كه شيب اكثر مناطق اين جنگل‌ها حدود 50 درصد و پوشش گياهي نيز در برخي مناطق تا حدود 95 درصد نيز مي‌رسد ، گفت: مصوبه‌اي در استان سمنان تصويب شد كه بر اساس آن راه «علي آباد» به داخل جنگل «ابر» در راستاي توسعه فرهنگ اكو توريسم آسفالت شود كه ما هم مخالفتي با آن نداشتيم، اما اخيرا متوجه شديم، جاده‌اي به عرض 11 متر در حال احداث است كه پس از اطلاع جلوي كار را گرفته‌ايم.

وي با اشاره به اين كه مسير احداث جاده در داخل جنگل ابر بخشي رانشي است، گفت: واقعا با توجه به شيب و سرماي هوا اين جاده به هيچ عنوان اين جاده در فصل زمستان قابل استفاده نيست.

مدير كل منابع طبيعي سمنان با اشاره به اين كه اكثر مردم مخالف احداث اين جاده هستند، گفت: جنگل‌هاي سرخدار در اين ارتفاع بسيار بي‌نظير است و حتي 10 برابر درختان قطع شده جنگل‌كاري دردي را دوا نمي‌كند.

بدين ترتيب اين سوال باقي مي‌ماند كه وقتي تمامي مسوولان و مصوبات احداث جاده جديد در داخل جنگل ابر را غير اصولي مي‌داند و حتي هرگونه هزينه‌كرد بودجه براي آن پيش از دريافت مجوزهاي لازم غيرقانوني است، چه افرادي، با چه منافعي و از چه محلي بودجه اين پروژه را تامين مي‌كنند و چه اصراري بر احداث اين جاده وجود دارد؟

گفتني است جاده علي‌آباد به شاهرود از سمت دره غربي روستاي شيرين آباد معروف به دره سورمه مي‌گذرد كه داراي جريان‌هاي دائمي آب و يك مسير ارتباطي قديمي با عرض متوسط 5/2 متر است.

با توجه به گستردگي حضور دام، انسان در گذشته اين جنگل سيماي عمومي دانه زاد و شاخه زاد با جهت‌هاي فراوان در مرحله رويشي دار گروه تا ميانسال با كثريت گونه‌هاي بلوط، ممرز، ملاحظه مي‌گردد كه عموما جنگل يك تا دو اشكوبه را تشكيل مي‌دهد كه اشكوب فوقاني بلوط مي‌باشد و دره سورمه آميختگي گونه‌ها عبارتند از: ممرز، ازگيل، وليك ، سياهتلو، آلوچه و در دره‌ها توسكا تمايل دارد.

اين حوزه در حال حاضر مسير گذر دو خط برق فشار قوي، يك خط گاز و جاده ارتباطي گاز با مشخصات توپوگرافي ياد شده كه تا به حال احداث اين خطوط خسارات فراوان و جبران ناپذيري را بر عرصه محيط زيست، پيكره حيات وحش وارد كرده است و گواه اين مدعا در عرصه موجود است.

ارتفاعات حوزه آبخيز، محل عبور مرال و شوكابوده و در بخشهاي پايين دست زيستگاه انواع پرندگان خصوصا قرقاول است. از طرفي احداث چنين جاده‌اي تخريب، برش سنگ، قطع درختان، اشجار و ... دارد.

اين گزينه به طول 25 كيلومتر از داخل جنگلهاي بكر و دست نخورده مي‌گذرد كه عرض حدود 10 تا 12 متر را تخريب مي‌نمايد و گونه‌هاي درختي بلوط، كه اشكوب فوقاني و گونه‌هاي ممرز در حاشيه دره‌ها توسكا، وليك، ازگيل وحشي و ... در زير اشكوب هستند كه با احداث اين جاده تمامي اين گونه‌هاي از بين مي‌رود.

اين جاده تا روستاي شيرين آباد زير سازي شده كه از ارتفاع 880 تا ارتفاع 2200 از داخل جنگل مي‌گذرد كه با توجه به طول 25 كيلومتر و اختلاف ارتفاع 1320 متر بايد شيب زيادي داشته باشد.

نظر شما
نام:
ایمیل:
* نظر:
طراحی و تولید: "ایران سامانه"