چرا محرابیان قلعه‌بانی را کنار گذاشت؟

خبر آنلاین :عزم جزم وزیر صنایع و معادن در کنار گذاشتن قلعه‌بانی از مدیریت سازمان گسترش و نوسازی صنایع ایران از این جهت که برای اولین بار نشان داد محرابیان در برابر فشارهای خارج از وزارتخانه تسلیم نمی‌شود قابل تقدیر است‎‎؛ گرچه همین نشان می‌دهد او به دلایل مختلف از جمله این تفکر که ممکن است کسانی در حین مشاوره (با توجه به قدرتشان) قصد قبولاندن نظراتشان را داشته باشند، با خارج از سازمانش مشاوره نمی‌گیرد و احیاناً اگر تماسی باشد بیشتر برای آگاهی از عکس‌العمل‌هاست چنانچه قبل از کنارگذاشتن قلعه‌بانی با رئیس کمیسیون صنایع مجلس تلفنی صحبت شد.

آنچه قطعاً وزیر می‌دانست مخالفت اکثریت مطلق صنعتگران، مدیران، روزنامه‌نگاران، کارشناسان، نمایندگان مجلس، سرمایه‌گذاران، بنگاه‌های دولتی و خصوصی فعال در صنایع مختلف در این تغییر بود. سوابق تودیع شده با کسی که معارفه شد به حدی متفاوت است که با احترام به «هدایت» فقط می‌توان به حرف‌های قلعه‌بانی اشاره کرد که گفت «سوابق ایشان را در روزنامه‌ها خواندم.» سؤالی که پیش می‌آید این است که چرا محرابیان حتی به قیمت مخالفت با قدرتمندترین عضو کابینه، اسفندیار رحیم‌مشایی، تصمیم به کنار گذاشتن کسی گرفت که خودش هم معتقد است با نمره بسیار بالایی قبولی گرفته است؟

1- شاید برای آنکه قلعه‌بانی تکنوکرات است و وابستگی‌های تکنوکرات‌ها بیشتر به سمت اصلاح‌طلبان است مخصوصاً آنکه ویسه (که از او به عنوان پدرخوانده صنایع خودرویی نام برده می‌شود و از مدیران دولت خاتمی بود) باعث پیشرفت‌های اولیه قلعه‌بانی شد. این دلیل البته بسیار نامحتمل است. اولاً آنکه دولت فعلی با مباحثی همچون خصوصی‌سازی، اقتصاد آزاد و هدفمندشدن یارانه‌ها به همزیستی با مدیران تکنوکرات حداقل در بدنه رسیده است. دوم آنکه قلعه‌بانی که اتفاقاً با رئیس‌جمهور هم‌ولایتی است در ماجرای وزیر شدن محرابیان در سال 86 نقش پررنگی داشت چنانچه اولین مدیر رده بالایی بود که با حمایت از او نه تنها توانست نظر مدیران دیگر را جلب کند بلکه نمایندگان مجلس را هم وادار به دادن رأی اعتماد کرد.

2- شاید واقعاً وزیر همان‌طور که در مراسم تودیع و معارفه‌ گفت هدفش جایگزینی مدیری استراتژیک به‌جای مدیری اجرایی بود. همگان می‌دانند کسانی که با نظامیان کار می‌کنند به مباحث استراتژیک تسلط دارند. اما این نظر هم مردود است. حتی اگر هدایت استراتژیست باشد (که احتمالاً با توجه به سابقه‌اش هست) قلعه‌بانی هم کم از یک استراتژیست ندارد. سند استراتژی صنعت خودروسازی، صنایع ریلی و صنایع دریایی در همین مدت کوتاه مدیریت قلعه‌بانی تدوین شده است. او در رابطه با واگذاری‌ها و اجرای اصل 44 هم علاوه بر تکنیک، استراتژی مناسبی نشان داده و هر طور که به قضیه نگاه کنیم قلعه‌بانی را نمی‌توان از استراتژی جدا کرد. شاید نقطه قوت او علاوه بر تدوین استراتژی، اجرا با تکنیک بالا برای دستیابی به اهداف استراتژی باشد.

4- شاید وزیر از قدرت گرفتن قلعه‌بانی ناراحت بود. در دوره او فقط در سال گذشته میزان فروش و سود ایدرو به ترتیب 19 و 30 درصد افزایش یافت. 30 طرح برای احداث کارخانجات مصالح ساختمانی نوین تصویب و 14 طرح در حوزه صنایع پیشرفته و فناوری‌های نوین راه‌اندازی شد، اجرای پروژه‌ها 6/2 برابر رشد داشت، زیردستان او در صنایع خودروسازی مدیرعامل شدند و قلعه‌بانی در همین تغییرات با نهاد بالاتر وزارت صنایع روابط خوبی ایجاد کرد. نمی‌توان با قطعیت در این مورد صحبت کرد. کسی از تفکرات شخصی وزیر اطلاعی ندارد اما اگر دلیل همین باشد ترس محرابیان به زودی دامنگیرسایر مدیران رده بالا هم خواهد شد.

5- شاید وزیر که در ماجرای انتخاب مدیران عامل خودروساز در برابر قدرت نهاد بالاتر تسلیم شد به فکر یارگیری از مجموعه‌ای جدید افتاده است. در این میان انتخاب سیدمجید هدایت از نظر شخصیتی با اینکه وی تجربه بنگاه‌داری نداشته با توجه به ویژگی‌های کاریش انتخاب مناسبی است. هدایت قابلیت خود را در مصاحبه‌ای که از صنایع ریلی و ساخت نیروگاه‌های تولید پراکنده برق (CHP)، سیکل ترکیبی و هسته‌ای شروع می‌شد و تا حوزه ICT و فناوری‌های روز ادامه داشت نشان داد.

6- ابتدای سال وزیر صنایع با انتخاب منطقی به عنوان مسئول ساخت هواپیماهای پهن‌پیکر علاقه‌اش را به این صنعت نشان داد. توجیه تحریم برای داخلی‌سازی هواپیما گرچه تبلیغاتی است اما کارکرد دارد. محرابیان با این تفکر که اگر در دوران او هواپیمای ایرانی پرواز کند نامش ماندگار خواهد شد، هدایت را که در این زمینه کمک خوبی برای او و منطقی است برگزید. به این ترتیب سیدمجید هدایت که از سال 1384 تاکنون سمت معاون وزیر دفاع و رئیس هیأت‌مدیره و مدیرعامل سازمان صنایع هوایی نیروهای مسلح را بر عهده داشته و در عین حال مشاور وزیر دفاع در امور طرح‌های انرژی، صنعتی و زیربنایی نیز بوده است بهترین انتخاب است که شخصی چند بعدی، تحصیل‌کرده، آشنا با صنعت و مهم‌‌‌‌‌تر از همه هواپیمادوست است. «در بخش هوایی توسعه معقول و امکان‌پذیر با راهبرد درازمدت دنبال خواهد شد» بخشی از سخنان اوست که نشان می‌دهد از این پس منطقی نباید نگران منابع مالی برای برنامه‌هایش باشد.٬محمد تقوی