مرجعیت شیعه در هیچ زمانی افراطی نبوده است و امروز نیز شاهد همین روش هستیم و اساساً شیعه با سیاست معتدل در دنیا توسعه پیدا کرده است.
به گزارش خبرنگار اعزامی مرکز خبر حوزه به اصفهان، حجت‌الاسلام والمسلمین رسول جعفریان در همایش بزرگداشت آیت‌الله سید ابوالحسن اصفهانی گفت: مقام معظم رهبری نیز در دیدار با علمایی که به نجف تردد دارند بر همین نکات تاکید می‌ورزند.
رییس کتابخانه تخصصی تاریخ ادامه داد: حوزه علمیه نجف در دوران آیت‌الله سید ابوالحسن اصفهانی نسبت به حوزه علمیه ایران که با فشار رضاخان همراه بود، از قوت بالایی برخوردار بود، اما با روی کارآمدن بعثی‌ها در عراق، این معادله تغییر کرد.
وی ابراز داشت: از نعمت‌های الهی به شیعیان این بوده است که هر گاه فضای سیاسی عراق مناسب نبوده، حوزه‌های ایران قوت داشته و هر گاه فضای سیاسی ایران نامناسب بود، حوزه علمیه نجف این خلاء را جبران کرده است.
حجت‌الاسلام والمسلمین جعفریان با بیان اینکه حوزه علمیه نجف در دوران قاجار مرکز ثقل مرجعیت شیعه بوده است، گفت: به همین سبب حوزه علمیه نجف به جای اینکه در کنار دولت قاجار باشد، در کنار مردم ماند.
وی به تلاش مستبدان تاریخ برای نابودی نهاد روحانیت در ایران و عراق اشاره و خاطرنشان کرد: حتی اگر این تلاش‌ها، یکصد سال هم به طول می‌انجامید، نمی‌توانست نهاد اصیل روحانیت را از بین ببرد.
استاد حوزه علمیه، سیاست معتدل آیت‌الله سید ابوالحسن اصفهانی را مورد توجه قرار داد و گفت: ایشان وارث حوزه‌هایی شد که در آن اختلافات جدی در خصوص موافقت یا مخالفت با مشروطه وجود داشت.
وی با اشاره به تفاوت‌های روشنفکری دینی و غربی، ابراز داشت: ایشان، روشنفکری خاص مرحوم آخوند خراسانی را داشت و اینها ناشی از تعلیم در محضر آخوند بود.
استاد دانشگاه تهران به نقش آیت‌الله اصفهانی در جلوگیری از اهانت به مرحوم سید محسن امین اشاره کرد و گفت: به طور کلی در آن زمان دیدگاه روحانیون و مراجع نجف، جهانی‌تر از روحانیون ایران بود.
حجت‌الاسلام والمسلمین جعفریان یادآور شد: کسی یادش نمی‌آید که مرحوم سید، فردی را تکفیر کرده باشد و اعتدال در نامه‌های ایشان به چشم می‌خورد.
