| |
- تیگو ۹ ٬ پرچمدار جدید چری ٬ رونمایی شد
- ارائه خدمات به مشتریان با ربات «مورنین»
- خدمات ویژه امدادخودرو سایپا همزمان با تعطیلات عید سعید فطر
- رشد ۲۰ درصدی تولید در ایران خودرو همراه با کاهش ۱۲ درصدی هزینه تمامشده محصولات/ ارتقای کیفیت برای مشتریان ملموس می‌شود
- دیدار مدیرعامل سایپایدک با کارکنان سایپایدک، امداد خودرو و همراه خودرو
- برنامه افزایش ظرفیت تولید روزانه پارس در سال جدید
- ادامه محدودیتها و ممنوعیتهای ترافیکی نوروزی در جادههای مازندران
- نیسان کیکس مدل 2025 سرانجام به نسخه چهار چرخ محرک تبدیل شد
- ادامه فراخوان متقاضیان محصول پارس پس از تعطیلات نوروزی
- کیفیت خدمات و تیراژ قطعات یدکی سایپا افزایش می یابد
- تاکید مدیرعامل ایرانخودرو بر ارایه محصول و خدمات باکیفیت به مشتریان
- در خدمات پس از فروش باید نگاه تحولی و عملکرد جهادی داشته باشیم
- زمان آغاز مرحله سوم طرح کالابرگ الکترونیک
- پلیس در نوروز با رانندگان متخلف بدون اغماض برخورد میکند
«علي اكبر صالحي» رئيس سازمان انرژي اتمي كشورمان در گفتگويي تفصيلي به سؤالات خبرنگار فارس درباره زمان راه‌اندازي نيروگاه اتمي بوشهر، تبادل سوخت مورد نياز رآكتور تحقيقاتي تهران، رآكتور آب سنگين اراك، احداث 10 سايت جديد غني‌سازي و ... پاسخ گفت.
* خط مشي سازمان انرژي اتمي تغيير نمي‌كند
فارس: سازمان انرژي اتمي چه برنامه‌هايي براي آينده در دستور كار دارد؟
صالحي: يكي از برنامه‌هاي عمده اين سازمان، تثبيت برنامه‌هاي گذشته است، به عبارت ديگر به اندازه كافي در سازمان كار و فعاليت شروع شده بود و اين خود براي هر مدير جديدي كه بخواهد مسئوليت را بر عهده گيرد، ايجاد مشغله مي‌كند.
تنها تفاوت در مديريت جديد اين است كه نگاه جديدي به مسائل بينالمللي داريم و در اين زمينه توسعه صنعت هسته‌اي و نوآوري‌ها در مرزهاي دانش صنعت هسته‌اي مدنظر است.
اين نگاه جديد در چارچوب اهداف نظام است و اين گونه نيست كه ما بخواهيم خط مشي را تغيير دهيم.
اين نگاه جديد براساس همان خط مشي و در چارچوبي است كه نظام براي مسائل مربوط به صنعت هسته‌اي ترسيم كرده است. براي مثال در خصوص نگاه بينالمللي زماني كه من به عنوان رئيس سازمان انرژي اتمي منصوب شدم، مختصر مشكلي بين سازمان و آژانس بينالمللي انرژي اتمي در خصوص بازرسي‌ها وجود داشت و سعي كرديم اين مشكل را در چارچوب تعهداتي كه داريم، برطرف كنيم، يعني به هيچ چيزي فراتر از تعهداتمان عمل نكرديم.
برداشتي قبلاً مطرح بود كه به عنوان مثال ما سطح همكاري‌هايمان را كاهش بدهيم، اما برداشت من اين بود كه بايد در چارچوب تعهداتمان عمل كنيم و اين باعث شد كه در دو گزارش اخير پادمان آژانس بينالمللي انرژي اتمي خوشبختانه بخش پادماني كاملاً حل شود. بدين معنا كه ديگر مشكلي در زمينه مسائل مربوط به بازرسي از تأسيسات هسته‌اي‌مان، به عنوان يك مسئله باز نداريم.
*ايران به تعهدات بينالمللي خود عمل مي‌كند
تنها مسئله‌اي كه از طرف آژانس مطرح است موضوع «مطالعات ادعايي» است كه آژانس بينالمللي انرژي اتمي در زمان آقاي البرادعي در اين زمينه مقاومت كرد و قبول نكرد كه اين موضوع به عنوان ضميمه گزارش آژانس تلقي شود، بلكه به عنوان موردي فقط به ايران ارائه شد و همانطور كه آژانس در گزارش خود اعلام كرد مطالعات ادعايي از نظر آن اصالت ندارد و براي اينكه اين موضوع اصالت پيدا كند مي‌بايست مراحلي طي شود كه اكنون آن مراحل طي نشده است.
براساس خط مشي نظام جمهوري اسلامي ايران نسبت به تعهدات بينالمللي خود پايبند است و به آن عمل مي‌كند.
* عبور از نقاط بحراني
در خصوص فعاليت‌هاي متنوع هسته‌اي كه قبلاً آغاز شده بود، ما به اين نتيجه رسيديم كه اكنون زمان تثبيت اين فعاليت‌ها باشد و به عبارت ديگر اگر آن موقع بنا به اقتضاي زمان و مكان و مسائل بينالمللي ضرورت سرعت عمل در توليدات صنعتي بود تا ما از يك سري نقاط بحران عبور كنيم، اكنون ديگر اين مطلب در سطح سياست خارجي جا افتاده و ايران از آن نقاط بحراني عبور كرده و تعداد سانتريفيوژهايي كه دارد نيز قابل توجه است.
* فعاليت بيش از 6 هزار سانتريفيوژ
فارس: در حال حاضر چه تعداد سانتريفيوژ فعال است؟
صالحي: عليرغم اينكه گزارش آژانس اشاره‌اي به تعداد سانتريفوژها مي‌كند ولي من نسبت به اينكه مسئولي تعداد را اعلام كند، احتراز دارم. مي‌توانم اعلام كنم كه اين تعداد بيش از 6 هزار سانتريفيوژ است.
خوشبختانه كاري كه انجام مي‌دهيم اين است كه به كيفيت، تحقيق و توسعه توجه مي‌كنيم كه توليدات ما از كيفيت لازم برخوردار باشد. ما در حال وارد كردن نسل‌هاي جديدي از سانتريفيوژها به عرصه فعاليت غني‌سازي هستيم كه اين نسل‌ها آزمايشات لازم را به سرعت پشت سر مي‌گذارند. ما در حال برپايي زنجير‌ه‌هاي شاهد هستيم تا بتوانيم مشكلات نسل‌هاي جديد را به خوبي مورد ارزيابي قرار دهيم.
* عجله‌اي براي توليد صنعتي نداريم
ما عجله‌اي براي ورود نسل‌هاي جديد به توليد صنعتي نداريم، زيرا اين ماشين‌ها گران قيمت هستند. درست نيست كه ما بدون طي كردن مراحل فني و صنعتي، يك دفعه وارد فاز توليد شويم.
در حال حاضر ما اقدام به ساخت ماشين‌هاي نسل جديد كرديم و اين ماشين‌هاي نسل جديد كار هم مي‌كند، ولي اين كافي نيست. بايد مراحل و فرايندهايي را طي كنيم تا كاملاً اطمينان لازم ايجاد شود كه اين ماشين‌ها قابليت توليد را در تيراژ‌هاي بالا دارند.
* رقابت دو گروه براي توليد ماشين‌هاي نسل جديد
نام ماشين‌هاي نسل جديد IR3، IR4 است و بدين منظور دو گروه را براي ايجاد رقابت در اين زمينه تشكيل داديم كه به صورت مجزا كار كنند و در صورتي كه ابعادي از نظر يك گروه ناديده گرفته شد، گروه ديگر بتواند آن ابعاد را مورد شناسايي قرار دهد. انشاالله اين نسل‌ها مراحل را به خوبي طي كنند و اين امر خيلي به طول نخواهد انجاميد.
* فعاليت سانتريفيوژ‌هاي نسل جديد در سال آينده
فارس: چه مدت زمان براي طي اين مراحل در نظر گرفته شده است؟
صالحي: اميدواريم تا پايان سال آينده بتوانيم ضمن رفع تمامي مشكلات و معايب از اين نسل‌هاي جديد استفاده كنيم.
به عبارتي ديگر فعاليت‌هاي جاري ادامه پيدا مي‌كند، اما توجه ما بيشتر به تحقيق و توسعه و افزايش كيفيت همه محصولات سازمان است.
* تسهيلات سازمان انرژي اتمي براي تحقيق و توسعه
فارس: در زمينه تحقيق و توسعه چه اقداماتي صورت گرفته است؟
صالحي: ما تحقيق و توسعه را انجام داديم، از تمامي شركت‌ها خواستيم كه اقدام به تحقيق و توسعه كنند و از نظر سرمايه‌گذاري و كمك‌هاي مالي نيز دستشان را باز گذاشتيم؛ چرا كه اصل حيات يك فناوري پيشرفته مثل فناوري هسته‌اي به تحقيق و توسعه است.
شما نمي‌توانيد يك فرآورده و يا تجهيزاتي را گرفته و از آن كپي برداري كنيد. بلكه بايد به طور دائم اقدام به تحقيق و توسعه كرده و نوآوري‌هايي را كه در عرصه جهاني در اين صنعت رخ مي‌دهد مورد ارزيابي قرار داده، رصد كرده و آن نوآوري‌ها را منتقل كنيد و به مرور زمان به اين توليدات صنعتي در عرصه هسته‌اي كشور ارتقا بخشيد.
* توجه ويژه سازمان به موضوع گداخت هسته‌اي
نگاه ما در بخش تشكيلاتي اين است كه يك تشكيلات موسعي داشته باشيم. سازمان انرژي اتمي ويژگي خاصي در اين خصوص دارد. ما داراي تشكيلات متنوعي هستيم و براي اينكه بتوانيم مديريت مؤثرتر و مفيدتري داشته باشيم، اين تشكيلات را آرام آرام و از طريق صاحبنظران و با مشورت آنها پيش مي‌بريم. چرا كه ورود به اين عرصه بايد همراه با توجه ويژه باشد؛ لذا نبايد يك دفعه كاري كنيم كه بعداً خودمان پشيمان شويم.
بنابراين براي اينكه تشكيلات جديد سازمان بتواند خيلي چابك‌تر باشد و با راندمان بيشتري كار كند، با صاحبنظران همكاري مي‌كنيم. اينها مجموعه كارهايي است كه انجام مي‌دهيم.
به عنوان مثال در مورد بحث «گداخت هسته‌اي» عليرغم اينكه در گذشته نيز كارهايي صورت گرفته، ولي ما در حال حاضر درصدديم كه توجه ويژه‌تري به آن شود و به همين منظور چهارشنبه‌اي كه گذشت قرارداد همكاري با دكتر سلطانخواه معاونت علوم و فناوري رئيس جمهور منعقد كرديم.
علاوه بر آن در بخش توليد راديوداروهاي جديد نيز قراردادي به امضاء رسيد.
*توليد انرژي از شيوه گداخت 40 سال به طول مي‌انجامد
ما توجه ويژه‌اي به گداخت هسته‌اي خواهيم داشت. هر چند كه ممكن است توليد انرژي از شيوه گداخت 40 سال و شايد هم بيشتر به طول بينجامد. اما از حالا بايد شروع كرد و عزيزان و همكاران ما در سازمان انرژي اتمي بيش از 20 سال است كه بر روي اين موضوع كار مي‌كنند ولي ما خواستار توجه بيشتري به اين موضوع هستيم تا زماني كه گداخت به بهره‌برداري تجاري برسد كه يكي دو نسل به زمان احتياج دارد تا كشور به اين آمادگي برسد كه به يكي از توليدكنندگان اين صنعت جديد مبدل شود.
بحث ديگر «شتاب دهنده‌ها» است كه در اين زمينه نيز فعاليت مي‌كنيم و اين موضوع هم حائز اهميت است، چرا كه شتاب‌دهنده‌ها داراي كاربردهاي علمي و صنعتي وسيعي هستند.
* همكاري سازمان با پژوهشگاه فيزيك نظري براي ساخت شتاب‌دهنده
در اين زمينه با پژوهشگاه فيزيك نظري و جناب آقاي دكتر لاريجاني كار مي‌كنيم تا بتوانيم مشتركاً شتاب‌دهنده‌اي را بسازيم. متخصصين سازمان انرژي اتمي اكنون در اختيار پژوهشگاه هستند اما بودجه توسط آنها تامين مي‌شود و اميدواريم با اين همكاري بتوانيم وارد عرصه شتاب دهنده‌ها نيز بشويم، اينها در كل مجموعه اقداماتي است كه درصدد انجام آن هستيم.
* ساخت رآكتور و نيروگاه آزمايشي گداخت
فارس: ساخت رآكتور و نيروگاه آزمايشي گداخت در اين قرارداد ذكر شده، برنامه سازمان در اين زمينه چيست؟
صالحي: اصطلاح نيروگاه شايد زود هنگام باشد، اصطلاح نيروگاه بيشتر ناظر بر آن هدف غايي و يا مقصد نهايي است براي اينكه به نيروگاه گداخت برسيم. ولي در حال حاضر نمي‌توانيم بحثي از نيروگاه گداخت داشته باشيم، بلكه در حال حاضر بر روي اجزاي نيروگاه گداخت كار مي‌كنيم، بر روي قلبش كه شامل نحوه توليد پلاسما، نحوه نگهداشت پلاسما، نحوه پايدار كردن توليد پلاسما و نحوه آشكارسازي تمام اين فعل و انفعالاتي است كه رخ مي‌دهد.
تمام اينها نشان مي‌دهد كه ما در ابتداي راه هستيم. ساخت مغناطيس‌هاي مورد نياز، محفظه مورد نظر براي توليد پلاسما و منبع توليد پلاسماي موردنظر از جمله اقداماتي است كه بايد صورت گيرد.
در حال حاضر هدف اين نيست كه ما در يكي دو دهه بخواهيم نيروگاه گداخت بسازيم، ولي بر روي اجزاي مختلف يك نيروگاه كار خواهيم كرد.
به طور مثال شما درصدد فعاليت در زمينه صنعت خودرو هستيد ولي هنوز نمي‌خواهيد اقدام به توليد خودرو كنيد، عده‌اي روي موتور، عده‌اي روي جعبه دنده و تعدادي نيز روي شاسي كار مي‌كنند تا هر كدام اينها به نتيجه برسد و 2 تا 3 دهه به طول مي‌انجامد تا به نتيجه دلخواه برسيد، آن زمان وقت مونتاژ كردن آنهاست تا يك خودرو داشته باشيد. حال اگر موتور نداشته باشيم چه خودرويي مي‌توانيم بسازيم؟
تجميع نيز در بحث گداخت تبديل به نيروگاه مي‌شود، پس عنوان نيروگاه در اين مرحله شايد زودهنگام باشد، ولي يك نوع هدف‌گذاري از طريق نامگذاري است و هدف غايي اين است كه ما به سمت ساخت نيروگاه برويم.
بايد يادآور شوم كه اگر به لطف خداوند متعال همه چيز درست پيش برود و سرمايه‌گذاري‌هاي لازم انجام شود، ممكن است ساخت نيروگاه حدود 40 سال به طول بينجامد.
الان بايد تحقيقات را شروع كنيم تا 40 سال ديگر نيروگاه گداخت به سرانجام فني رسيده و وارد عرصه توليد تجاري شود، آن زمان قيمت‌هايي كه به شما مي‌دهند قيمت‌هاي نجومي است. اما فقط اين نيست، بلكه شما توانايي استفاده از آن را نيز نداريد. مثل اينكه خودرويي بدهند ولي هنوز راننده و مكانيك را تربيت نكردند. ولي اگر ما به آن زمان برسيم، هم راننده و هم مكانيك را تربيت كرده‌ايم، يعني همه چيز را مي‌دانيم.
ما نمي‌خواهيم يك باطري بزرگ بخريم و به كشور بياوريم و بعد از اينكه عمر باطري تمام شد بگوييم حالا جمعش كنيد و ببريد.
اكنون برخي كشورهاي اطراف ما كه نمي‌خواهم نامي از آنها ذكر كنم، قصد دارند نيروگاه‌هاي هسته‌اي بخرند، ولي اينها فقط نيروگاه مي‌خرند، كليد در دست خارجي‌هاست تا خودشان بسازند و خودشان راهبري و توليد كنند و فقط برقش را به اين كشورها بدهند كه اينها در خانه‌هاي خود راديو و تلويزيونشان را روشن كنند.
ما نمي‌خواهيم به اين صورت عمل كنيم و وابستگي در بحث صنعت يعني شما توليدات ديگران را بخريد و فقط يك مصرف‌كننده صرف باشيد.
از ابتداي قرن بيستم كه دنيا وارد عرصه جدي صنعتي شد ما عقب افتاديم. 100 سال از عمر صنعت نفت ما مي‌گذرد ولي فقط در 2 تا 3 دهه اخير كه بعد از انقلاب حركتي در ايران صورت گرفت ما حرفي براي گفتن در اين زمينه نداشتيم؛ ضمن اينكه همين الان نيز وابستگي فراواني به مجموعه صنعت نفت داريم. در صورتي كه اگر ما از 100 سال پيش درست اقدام كرده بوديم، الان به يكي از صادركنندگان فناوري در عرصه نفت و گاز مبدل شده بوديم.
به عنوان مثال، مالزي نفت ندارد و حدود 20 سال پيش وارد عرصه صنعتي شد و الان در صنعت نفت حرفي براي گفتن دارد، قراردادهاي بزرگ در عراق و ايران و جاهاي ديگر منعقد كرده است. چرا بايد اينگونه باشد؟
حداقل در آن بخشي كه به ما مربوط مي‌شود مي‌خواهيم به اميد خدا به نسل‌هاي آينده اين ضمانت را بدهيم كه در زمينه تكنولوژي‌هايي كه در آينده بسيار اثرگذارند، حرفي براي گفتن داشته باشيم.
* آمادگي ژاپن براي همكاري با ايران در عرصه هسته‌اي
فارس: ژاپن در بحث گداخت به پيشرفت‌هايي دست يافته، آيا شما در نظر نداريد كه با اين كشور در اين زمينه همكاري كنيد؟ و آيا قرار است در سفر آقاي جليلي به توكيو در اين زمينه گفتگويي صورت گيرد؟
صالحي: در حال حاضر هيچ كشوري اين فناوري را به مفهوم توليد تجاري يا نيروگاهي ندارد، ژاپن هم تحقيقاتي در زمينه گداخت انجام مي‌دهد و فقط مشاركتي در پروژه بينالمللي مربوط به گداخت شكل گرفته است. اين پروژه قرار بود با تعدادي از كشورهاي صنعتي مثل فرانسه، آمريكا، انگليس، ژاپن و ايتاليا آغاز و در ژاپن باشد كه بعداً به دليل اصرار فرانسوي‌ها اين پروژه به فرانسه منتقل شد. چين، روسيه و هند نيز به اين پروژه پيوستند و يك مجموعه 10 تا 12 كشوري اين پروژه را تشكيل مي‌دهند و در نظر دارند كه اولين نيروگاه همجوشي يا گداخت را در فرانسه بسازند.
اين يك پروژه چندين ميليارد دلاري است كه اولين مدل نيروگاه براي همجوشي خواهد بود. اما اينكه چه زماني اين نيروگاه ساخته خواهد شد، احتمالاً يكي دو دهه به طول خواهد انجاميد. ولي اگر هم ساخته شود يك نيروگاه آزمايشي است تا از اين طريق بتوانند معايب را برطرف كنند كه اين امر نيز 15 سال طول مي‌كشد تا به عرصه تجاري برسد.
من درباره مواردي كه مي‌توان با ژاپني‌ها مطرح كرد با دكتر جليلي گفتگويي داشتم، چرا كه خود ژاپني‌ها نيز علاقه‌مندند كه با ايران در عرصه فناوري هسته‌اي، نه در همه ابعاد، همكاري داشته باشند. به دليل سياست محافظه‌كارانه ژاپن در عرصه بينالمللي، آنها علاقه‌مندند در عرصه هسته‌اي به طور مثال در بحث ايمني با ما فعاليت و همكاري داشته باشند كه به اعتقاد آنها عموم جهانيان از منافع آن بهره‌مند خواهند شد.
آنها علاقه‌مندند در بحث ايمني هسته‌اي با ما كار كنند، چون اگر اتفاقي براي نيروگاه‌ها بيفتد، مرز نمي‌شناسد؛ همانند «چرنوبيل» كه مشكلاتي را پديد آورد.
راديو اكتيو مرز نمي‌شناسد و تشعشات آن از مرز عبور مي‌كند.
نروژ در بحث امنيت به ما كمك مالي نموده و اقدام به تربيت نيروي انساني كرده است. عليرغم اينكه نروژ يك كشور غربي است و در بحث پرونده هسته‌اي خيلي با ما همراهي ندارد، ولي علاقه‌مند است كه در اين بخش كار كند.
با توجه به بزرگي نيروگاه بوشهر، سازمان انرژي اتمي ايران، آژانس بينالمللي انرژي اتمي، روسيه و ساير كشورهايي كه نام بردم همچون نروژ و شايد در آينده ژاپن، در اين زمينه همكاري خواهند داشت تا بحث ايمني نيروگاه بوشهر را در حد كمال و تا آنجايي كه ممكن است به پيش ببرند تا خداي نكرده از وقوع هر حادثه‌اي جلوگيري شود.
* نيروگاه بوشهر جزو ايمن‌ترين نيروگاه‌هاي جهان است
مي‌توانم اين ادعا را داشته باشم كه نيروگاه بوشهر يكي از ايمن‌ترين نيروگاه‌هايي است كه جديداً ساخته شده و به همين دليل توجه ويژه‌اي نسبت به ايمني اين نيروگاه شده و من هم در ارتباط با نيروگاه بوشهر از آغاز عهده‌دار شدن اين مسئوليت، تأكيد كردم كه اگر قرار است اولويتي در سازمان باشد، اولويت ايمني و بهره‌برداري مطمئن از نيروگاه بوشهر - كه ايمني و بهره‌برداري مطمئن از هم جدا هستند - را مدنظر قرار مي‌دهم.
* ايمني و بهره‌برداري مطمئن را فداي راه‌اندازي زودهنگام نيروگاه بوشهر نمي‌كنيم
ما ايمني و بهره‌برداري مطمئن را فداي راه‌اندازي زودهنگام نيروگاه بوشهر نمي‌كنيم. مثلاً در تست 250 بار كه آخرين تست نيروگاه اتمي بوشهر بود، 10 الي 15 روز زمانبندي كه روس‌ها براي تست 250 بار داشتند، را عقب انداختيم به خاطر اينكه تست‌ها مي‌بايست همانگونه كه نظام ايمني ما عنوان مي‌كرد، صورت مي‌گرفت.
* آمادگي نروژ براي همكاري در زمينه ايمني نيروگاه بوشهر
تمامي جوش‌ها بايستي راديوگرافي مي‌شدند و براي اين جوشكاري‌ها نظام ايمني ما بايد سندي را تنظيم مي‌كرد و چقدر هم خوب شد؛ چون در برخي موارد متوجه شدند جوشكاري‌ها خوب انجام نشده بود.
مي‌خواهم اين اطمينان را به ملت ايران بدهم كه بحث ايمني نيروگاه بوشهر عمده‌ترين بحثي است كه ما بر آن تأكيد داريم و در اينجا دست هر كشوري كه براي كمك دراز شود را مي‌فشاريم. نروژ اين كار را انجام داده و اميدواريم ژاپن نيز چنين كند.
در جلسه‌اي كه با سفير ژاپن داشتم، آمادگي خود را براي اين بحث اعلام كردند. ما با ژاپن روابط بسيار عميق تاريخي داريم و در ذهن مردم ايران هيچ نكته منفي از ژاپني‌ها وجود ندارد و ما هم ملت ژاپن را ملتي محترم مي‌شماريم. ژاپني‌ها را ملتي مظلوم بخصوص در جنگ جهاني دوم مي‌دانيم؛ لذا از هر نوع همكاري با ژاپن استقبال مي‌كنيم. بخصوص اينكه دولت جديد ژاپن دولت مستقل‌تري از نظر آراي سياسي در عرصه بينالمللي است؛ البته از طرفي هم مي‌دانيم آنها قيود خودشان را دارند و به خاطر اين قيدهاي سياسي، محافظه‌‌كارند.
من خدمت سفير محترم ژاپن گفتم اگر خيلي اين پا و آن پا كنيد ديگران مي‌آيند و جاي شما را پر مي‌كنند، ما از شما فناوري هسته‌اي نخواستيم بلكه مايل به همكاري در عرصه ايمني و بهره‌برداري مطمئن از نيروگاه‌ها و آموزش‌هاي مورد نياز در اين خصوص هستيم كه اين مي‌تواند به ما كمك كند.
* بحث گداخت در سفر جليلي به ژاپن مطرح مي‌شود
گداخت هم از جمله مواردي است كه خوشبختانه حساسيت‌هاي صنعت هسته‌اي موجود را ندارد و از طريق گداخت نمي‌توان اقدام به توليد سلاح هسته‌اي كرد، لذا در گداخت هم آماده‌ايم كه اگر ژاپن آمادگي داشته باشد تفاهمنامه‌اي را با آنها منعقد كنيم و من اين موارد را به دكتر جليلي منعكس كردم.
* افزايش كارشناسان روسي نيروگاه بوشهر
فارس: شما اعلام كرديد كه خبرهاي خوشي درباره نيروگاه بوشهر در آينده خواهيد داشت. آيا نيروگاه بوشهر به مرحله راه‌اندازي نزديك شده است؟
صالحي: ما يك جدول زماني براي فعاليت‌هاي نيروگاه بوشهر با روسيه تنظيم كرديم و خوشبختانه از اين جدول زماني نيز جلوتريم.
در حال حاضر بيش از 2 هزار و 400 كارشناس روس - كه البته اين تعداد تغيير مي‌كند چون كارشناسان روس دائم در حركتند - در بوشهر مستقرند كه هيچ‌گاه اين تعداد كارشناس روس را نداشته‌ايم. علاوه بر اين حدود يك هزار و 200 كارشناس ايراني نيز با روس‌ها همكاري مي‌كنند.
* گلايه صالحي از همسايگان
فعاليت اين تعداد كارشناسان نشانگر اراده‌اي قوي از طرف روس‌هاست كه اين نيروگاه را هر چه زودتر به پايان برسانند. البته اين در چارچوب پروتكل‌هاي تدوين شده ايمني و استفاده مطمئن از نيروگاه است.
ما به هيچ عنوان ايمني نيروگاه را فدا نمي‌كنيم. براي اينكه يك عده‌اي خوششان بيايد كه ما يكي دو ماه زودتر نيروگاه را راه‌اندازي كنيم و از جنبه‌هاي ايمني غافل بمانيم اين كار را نخواهيم كرد. حاضريم راه‌اندازي چند ماه به تأخير بيفتد ولي به جنبه ايمني خدشه‌اي وارد نشود.
نيروگاه‌ها موضوع مهمي است ولي مهم اين است كه درست استفاده كنيم. ما نمي‌خواهيم مشكل بيافرينيم بلكه مي‌خواهيم خدماتي را به مردم ارائه دهيم و اين خدمات مي‌بايست تا جايي كه ممكن است مطمئن باشد و اين اطمينان خاطر را مي‌دهيم كه ما يكي از مطمئن‌ترين نيروگاه‌هاي جهان را داريم. غلو نمي‌كنم؛ مثل اينكه بگوييم بزرگ‌ترين كارخانه خاورميانه را داريم.
ما داراي يكي از مطمئن‌ترين نيروگاه‌هاي هسته‌اي هستيم و اين را به اين اعتبار مي‌گويم كه مجامع بينالمللي از جمله آژانس بينالمللي انرژي اتمي در اين زمينه درگير هستند.
اين اطمينان را به مردم عزيز ايران و به همسايگان در خليج فارس مي‌دهم كه اطمينان داشته باشند كه نيروگاه بوشهر، نيروگاهي با ايمني حداكثري و اطمينان بالاست و اين را مي‌توانند از آژانس نيز جويا شوند. گاهي در رسانههاي كشورهاي خليج فارس حرف و حديث‌هايي در خصوص ايمن بودن اين نيروگاه مي‌شنوم. ضمن اينكه متخصصان خودشان نيز مي‌دانند، يعني آنها خودشان مي‌دانند كه اين نيروگاه ايمن است.
* ادعاي رسانههاي غربي ساختگي است
ما نقدي بر دوستانمان در اين كشورها داريم كه چرا خلاف چيزي را كه ميدانيد، رسانه‌اي مي‌كنيد. نماينده شما در آژانس به تمامي اطلاعات مورد نظر دسترسي دارد، اگر صحبت ما را نمي‌پذيريد از خود آژانس بپرسيد. اگر آژانس مكتوبي بدهد كه اين نيروگاه ايمن نيست ما هم مي‌رويم و از آژانس مي‌پرسيم كه كدام بخش اين نيروگاه ايمن نيست تا اقدام به رفع عيب كنيم.
متأسفانه برخي وقت‌ها رسانههاي واقعاً ساختگي غرب، از اين نظر كه بخواهند فشار سياسي به ما وارد كنند هر از چند گاهي مطالبي را در رسانه‌ها منتشر مي‌كنند. يك روز راجع به ايمني نيروگاه بوشهر صحبت مي‌كنند و روز ديگر عنوان مي‌كنند كه ايران چاشني سلاح هسته‌اي را امتحان مي‌كند.
حتي اگر سونامي هم در اندونزي رخ دهد مي‌گويند اين سونامي حاصل انفجارات زيرزميني ايران است. ادعاي رسانههاي غرب حالتي مسخره به خود گرفته و جالب اينكه خجالت هم نمي‌كشند و اين براي من عجيب است.
گاهي انسان دروغي مي‌گويد كه بر ملا مي‌شود، خجالت مي‌كشد و توبه مي‌كند.
غربي‌ها راجع به عراق دروغي بزرگ گفتند و بر اين اساس سندي را در شوراي امنيت سازمان ملل منتشر كرده و مدعي شدند كه عراق از نيجر اورانيوم و مواد هسته‌اي خريداري كرده است و آنچنان تبليغ مي‌كردند و كل سند نيز شكل و شمايل درستي داشت، اما بعد مشخص شد كه دروغ است و خيلي راحت از اين دروغ عبور كردند.
متأسفانه چون قدرت رسانه‌اي دست آنهاست، دروغ مي‌گويند و مجدداً آن را تكرار مي‌كنند.
* سه تست تا راه‌اندازي نيروگاه بوشهر
فارس: چند تست تا راه‌اندازي نيروگاه بوشهر داريم؟
صالحي: تقريباً مي‌توان گفت سه تست ديگر تا راه‌اندازي نيروگاه بوشهر داريم.
يكي تست گنبد فلزي است كه تست ساده‌اي مي‌باشد. همانطور كه ميدانيد قلب رآكتور در يك محفظه فلزي كروي شكل قرار دارد و اين محفظه بايستي زير فشار پنج اتمسفر آزمايش شود تا از استحكام اين كره فلزي اطمينان حاصل شود.
ديگري تست 110 بار است كه بايست اين تست را نيز انجام دهيم و نهايتاً تست آب گرم نهايي را تا راه‌اندازي نيروگاه در پيش رو داريم.
* براي راه‌اندازي نيروگاه بوشهر پيش‌تر از جدول زماني هستيم
فارس: عنوان شده كه خبر خوش، راه‌اندازي نيروگاه بوشهر در اوايل سال آينده است. آيا اين را تاييد مي‌كنيد؟
صالحي: ما يك زمانبندي با روس‌ها تنظيم كرديم و طبق آن جدول زمانبندي پيش مي‌رويم و حتي مقداري جلوتر از آن در حركت هستيم. اگر اتفاق ويژه‌اي نيفتد به لطف خداوند متعال در ماه‌هاي آينده شاهد راه‌اندازي خواهيم بود.
ولي من نمي‌خواهم تاريخ مشخصي را اعلام كنم. ما دلمان مي‌خواهد با مردممان تا جايي كه مي‌شود صريح و صادق باشيم و حرفي را كه مي‌زنيم از اعتبار برخوردار باشد. بارها گفته شده نيروگاه بوشهر در فلان تاريخ راه‌اندازي مي‌شود، برخي بي مبنا و برخي با مبنا بوده است و بعد انجام نشده و اين اعتبار دولتمردان را در انظار مردم مخدوش مي‌كند.
اگر انشاءالله برنامه به همين منوال پيش برود در ماه‌هاي آينده شاهد راه‌اندازي نيروگاه بوشهر خواهيم بود و اميدواريم مشكل خاصي نداشته باشيم.
در اينجا به مثالي از توجه ويژه روس‌ها به اين مسئله اشاره مي‌كنم. ما چهار پمپ اصلي داريم زماني تست 250 بار انجام شد يكي از پمپ‌ها مشكل پيدا كرد كه عيب آن برطرف شد. يكي از پمپ‌هاي ديگر باز مشكل پيدا كرد ولي رفع عيب نشد، با سه پمپ مي‌شد اين تست را انجام داد و تست را ادامه دادند، اما پمپ موضوع حساس، مهم و بزرگي است.
در حال حاضر روس‌ها از سه راه موازي و به طور همزمان در تلاش براي رفع عيب آن پمپ هستند. يكي از راه‌ها از منابع ايران استفاده مي‌شود و دو راه ديگر را از صنايع خودشان پيگيري مي‌كنند. ما اميدواريم تا زمان راه‌اندازي نيروگاه پمپ چهارم نيز در مدار قرار گيرد.
* از تحقيق و تفحص نيروگاه بوشهر استقبال مي‌كنيم
فارس: ارزيابي شما از تحقيق و تفحص مجلس شوراي اسلامي درباره نيروگاه بوشهر چيست؟
صالحي: من در مجلس موضوع تحقيق و تفحص را نشنيدم، اين بحث را يكي دو نفر از آقايان كه نظر شخصي خودشان بود در كميسيون انرژي مطرح كردند. من چند روز پيش در كميسيون انرژي بودم و آنجا شرح مفصلي از وضعيت نيروگاه بوشهر ارائه كردم و مشكل خاصي هم نبود.
شايد در طول دوران مسئوليتم دو تا سه بار در كميسيون انرژي و دو تا سه بار نيز در كميسيون امنيت ملي حضور پيدا كردم. يعني تقريباً هر ماهي دو بار در مجلس حضور مي‌يابم و نمايندگان محترم را تا جايي كه امكان دارد در جريان تحولات مربوط به بحث هسته‌اي قرار مي‌دهم.
اگر هم بحث تحقيق و تفحص مطرح است، اهلاً و سهلاً ما مشكلي نداريم.
با تحقيق و تفحص مي‌خواهند نقاط ضعف و قوت را شناسايي كنند، اين هم براي همگان خوب است و ما از آن استقبال مي‌كنيم. ولي كار به خوبي پيش مي‌رود و مشكلي در اين خصوص نداريم.
* اطميناني به عرضه بينالمللي سوخت نداريم
فارس: آيا مكان‌يابي 10 سايت جديد غني‌سازي انجام شده است؟
صالحي: پنج سايت شناسايي اوليه شدند و پنج سايت ديگر نيز مراحل شناسايي را طي مي‌كنند. حدود 12 شرط براي شناسايي محل‌هاي جديد تنظيم كرديم كه اين سايت‌هاي جديد بايد اين شروط را دارا باشند تا به عنوان يك سايت تلقي شوند. تلاشمان اين است تا زماني كه مي‌شود و امكان دارد، البته با لحاظ كردن تمامي آن شروط، اين سايت‌ها در ايران پراكنده باشند.
اگر شرايط بينالمللي ما شرايطي هموار بود به آن مفهوم كه دشمنان هر روز ما را تهديد نمي‌كردند و فشار سياسي به ما وارد نمي‌ساختند و تعهداتشان را به خصوص در زمينه فناوري هسته‌اي زير پا نمي‌گذاشتند، ما خيلي اصراري بر اين نداشتيم كه كل سوخت مورد نياز نيروگاه‌هاي بالقوه آينده خود را در داخل توليد كنيم.
ما مي‌خواستيم فقط توانايي توليد سوخت را نشان دهيم، ولي حاضر بوديم مابقي سوخت مورد نيازمان را در تعاملات تجاري بينالمللي از خارج تأمين كنيم. اما متأسفانه احساس ما اين است كه در عرصه هسته‌اي نمي‌توانيم اطميناني به عرضه بينالمللي سوخت هسته‌اي داشته باشيم.
* ساخت 10 سايت غني‌سازي چندين سال به طول مي‌انجامد
اين گونه نيست كه شما امشب تصميم به ساخت اين سايت‌ها بگيرد و فردا ساخته شوند. به عنوان مثال در خصوص سايت نطنز چندين سال كار به طول انجاميد. به هر حال 10 سايتي كه ما مي‌خواهيم بسازيم مدت زمان مديدي را طي خواهد كرد و به اين مفهوم نيست كه ما تصميم به بناي 10 سايت بگيريم و ظرف يكي دو سال آينده ساخته شوند.
ما مي‌بايست يك پيش زمان منطقي براي تأمين سوخت داشته باشيم كه وقتي نيروگاه‌هاي موردنظر به بهره‌برداري رسيد، آمادگي تأمين سوخت نيز در كشور وجود داشته باشد كه البته اين آمادگي سال‌ها طول مي‌كشد. پس بايد از امروز شروع كنيم.
متاسفانه در اين زمينه يك بهره‌برداري سياسي صورت مي‌گيرد. اخبار را مرور مي‌كردم ديدم يكي از مسئولان عراقي كه فكر مي‌كنم مسئول محيط زيست اين كشور بود، به گونه‌‌اي در رسانههاي عربي غوغا كرده كه ايران يكي از اين نيروگاه‌هاي هسته‌اي را در نزديكي مرز عراق تاسيس كرده و اين در حالي است كه اينها نيروگاه نيستند بلكه تاسيسات غني‌سازي هسته‌اي هستند. اين مسئول عراقي به‌گونه‌اي القا مي‌كرد كه نه فقط اين نيروگاه ساخته شده بلكه كار نيز مي‌كند و تشعشات آن هم به مردم عراق رسيده و نسل‌هاي آينده دچار مشكلات جسمي و بهداشتي خواهند شد.
* دولت عراق از دروغ‌پردازي مسئولين اين كشور جلوگيري كند
از مسئولي كه به خاطر يكسري مقاصد سياسي چنين اظهاراتي را مطرح مي‌كند، تعجب مي‌كنم. از دولت عراق مي‌خواهيم جلوي اين دروغ پردازي‌ها و جنجال‌هاي بي‌پايه و اساس را بگيرد.
ايران و عراق بهترين روابط را با يكديگر دارند و طرح اينگونه القائات ايجاد سوظن مي‌كند. بنابراين اگر دولت عراق به اين نتيجه رسيد كه اين دروغ پردازي بوده بايد آن را صريحاً اعلام كند و آن وزير و مسئول را زير سؤال ببرد.
ما در حال شناسايي اين 10 سايت هستيم و دولت در زمينه شناسايي اين سايت‌ها 2 ماه به ما فرصت داده و ما در اين زمينه گزارش اوليه‌اي را خدمت آقاي رئيس جمهور داديم و اميدواريم گزارش بعدي‌مان را در همين فاصله بلكه زودتر به عرض رئيس جمهور برسانيم.
* ضرورتي به دادن آدرس دقيق نيست
فارس: اگر امكان دارد مكان 5 سايتي را كه تعيين شده اعلام كنيد.
صالحي: ما اطلاعات را در زمان معقول اطلاع‌رساني خواهيم كرد. اينها سايت‌هاي محرمانه و پنهان به آن مفهوم نخواهد بود، سايت‌هاي بزرگي هستند و ما هم قصد محرمانه‌اي نداريم.
اينها سايت‌هاي غني‌سازي بوده و در چارچوب تعهدات بينالمللي اين سايت‌ها را به آژانس بينالمللي انرژي اتمي اعلام مي‌كنيم، ولي اينكه پيشاپيش اعلام كنم كه اين سايت‌ها در فلان منطقه هستند، ضرورتي ندارد. من فكر مي‌كنم ملت بزرگوار ما هم اين مقدار به ما حق مي‌دهند كه ضرورتي ندارد ما آدرس دقيق بدهيم.
* خط مشي سازمان انرژي اتمي تغيير نمي‌كند
فارس: سازمان انرژي اتمي چه برنامه‌هايي براي آينده در دستور كار دارد؟
صالحي: يكي از برنامه‌هاي عمده اين سازمان، تثبيت برنامه‌هاي گذشته است، به عبارت ديگر به اندازه كافي در سازمان كار و فعاليت شروع شده بود و اين خود براي هر مدير جديدي كه بخواهد مسئوليت را بر عهده گيرد، ايجاد مشغله مي‌كند.
تنها تفاوت در مديريت جديد اين است كه نگاه جديدي به مسائل بينالمللي داريم و در اين زمينه توسعه صنعت هسته‌اي و نوآوري‌ها در مرزهاي دانش صنعت هسته‌اي مدنظر است.
اين نگاه جديد در چارچوب اهداف نظام است و اين گونه نيست كه ما بخواهيم خط مشي را تغيير دهيم.
اين نگاه جديد براساس همان خط مشي و در چارچوبي است كه نظام براي مسائل مربوط به صنعت هسته‌اي ترسيم كرده است. براي مثال در خصوص نگاه بينالمللي زماني كه من به عنوان رئيس سازمان انرژي اتمي منصوب شدم، مختصر مشكلي بين سازمان و آژانس بينالمللي انرژي اتمي در خصوص بازرسي‌ها وجود داشت و سعي كرديم اين مشكل را در چارچوب تعهداتي كه داريم، برطرف كنيم، يعني به هيچ چيزي فراتر از تعهداتمان عمل نكرديم.
برداشتي قبلاً مطرح بود كه به عنوان مثال ما سطح همكاري‌هايمان را كاهش بدهيم، اما برداشت من اين بود كه بايد در چارچوب تعهداتمان عمل كنيم و اين باعث شد كه در دو گزارش اخير پادمان آژانس بينالمللي انرژي اتمي خوشبختانه بخش پادماني كاملاً حل شود. بدين معنا كه ديگر مشكلي در زمينه مسائل مربوط به بازرسي از تأسيسات هسته‌اي‌مان، به عنوان يك مسئله باز نداريم.
*ايران به تعهدات بينالمللي خود عمل مي‌كند
تنها مسئله‌اي كه از طرف آژانس مطرح است موضوع «مطالعات ادعايي» است كه آژانس بينالمللي انرژي اتمي در زمان آقاي البرادعي در اين زمينه مقاومت كرد و قبول نكرد كه اين موضوع به عنوان ضميمه گزارش آژانس تلقي شود، بلكه به عنوان موردي فقط به ايران ارائه شد و همانطور كه آژانس در گزارش خود اعلام كرد مطالعات ادعايي از نظر آن اصالت ندارد و براي اينكه اين موضوع اصالت پيدا كند مي‌بايست مراحلي طي شود كه اكنون آن مراحل طي نشده است.
براساس خط مشي نظام جمهوري اسلامي ايران نسبت به تعهدات بينالمللي خود پايبند است و به آن عمل مي‌كند.
* عبور از نقاط بحراني
در خصوص فعاليت‌هاي متنوع هسته‌اي كه قبلاً آغاز شده بود، ما به اين نتيجه رسيديم كه اكنون زمان تثبيت اين فعاليت‌ها باشد و به عبارت ديگر اگر آن موقع بنا به اقتضاي زمان و مكان و مسائل بينالمللي ضرورت سرعت عمل در توليدات صنعتي بود تا ما از يك سري نقاط بحران عبور كنيم، اكنون ديگر اين مطلب در سطح سياست خارجي جا افتاده و ايران از آن نقاط بحراني عبور كرده و تعداد سانتريفيوژهايي كه دارد نيز قابل توجه است.
* فعاليت بيش از 6 هزار سانتريفيوژ
فارس: در حال حاضر چه تعداد سانتريفيوژ فعال است؟
صالحي: عليرغم اينكه گزارش آژانس اشاره‌اي به تعداد سانتريفوژها مي‌كند ولي من نسبت به اينكه مسئولي تعداد را اعلام كند، احتراز دارم. مي‌توانم اعلام كنم كه اين تعداد بيش از 6 هزار سانتريفيوژ است.
خوشبختانه كاري كه انجام مي‌دهيم اين است كه به كيفيت، تحقيق و توسعه توجه مي‌كنيم كه توليدات ما از كيفيت لازم برخوردار باشد. ما در حال وارد كردن نسل‌هاي جديدي از سانتريفيوژها به عرصه فعاليت غني‌سازي هستيم كه اين نسل‌ها آزمايشات لازم را به سرعت پشت سر مي‌گذارند. ما در حال برپايي زنجير‌ه‌هاي شاهد هستيم تا بتوانيم مشكلات نسل‌هاي جديد را به خوبي مورد ارزيابي قرار دهيم.
* عجله‌اي براي توليد صنعتي نداريم
ما عجله‌اي براي ورود نسل‌هاي جديد به توليد صنعتي نداريم، زيرا اين ماشين‌ها گران قيمت هستند. درست نيست كه ما بدون طي كردن مراحل فني و صنعتي، يك دفعه وارد فاز توليد شويم.
در حال حاضر ما اقدام به ساخت ماشين‌هاي نسل جديد كرديم و اين ماشين‌هاي نسل جديد كار هم مي‌كند، ولي اين كافي نيست. بايد مراحل و فرايندهايي را طي كنيم تا كاملاً اطمينان لازم ايجاد شود كه اين ماشين‌ها قابليت توليد را در تيراژ‌هاي بالا دارند.
* رقابت دو گروه براي توليد ماشين‌هاي نسل جديد
نام ماشين‌هاي نسل جديد IR3، IR4 است و بدين منظور دو گروه را براي ايجاد رقابت در اين زمينه تشكيل داديم كه به صورت مجزا كار كنند و در صورتي كه ابعادي از نظر يك گروه ناديده گرفته شد، گروه ديگر بتواند آن ابعاد را مورد شناسايي قرار دهد. انشاالله اين نسل‌ها مراحل را به خوبي طي كنند و اين امر خيلي به طول نخواهد انجاميد.
* فعاليت سانتريفيوژ‌هاي نسل جديد در سال آينده
فارس: چه مدت زمان براي طي اين مراحل در نظر گرفته شده است؟
صالحي: اميدواريم تا پايان سال آينده بتوانيم ضمن رفع تمامي مشكلات و معايب از اين نسل‌هاي جديد استفاده كنيم.
به عبارتي ديگر فعاليت‌هاي جاري ادامه پيدا مي‌كند، اما توجه ما بيشتر به تحقيق و توسعه و افزايش كيفيت همه محصولات سازمان است.
* تسهيلات سازمان انرژي اتمي براي تحقيق و توسعه
فارس: در زمينه تحقيق و توسعه چه اقداماتي صورت گرفته است؟
صالحي: ما تحقيق و توسعه را انجام داديم، از تمامي شركت‌ها خواستيم كه اقدام به تحقيق و توسعه كنند و از نظر سرمايه‌گذاري و كمك‌هاي مالي نيز دستشان را باز گذاشتيم؛ چرا كه اصل حيات يك فناوري پيشرفته مثل فناوري هسته‌اي به تحقيق و توسعه است.
شما نمي‌توانيد يك فرآورده و يا تجهيزاتي را گرفته و از آن كپي برداري كنيد. بلكه بايد به طور دائم اقدام به تحقيق و توسعه كرده و نوآوري‌هايي را كه در عرصه جهاني در اين صنعت رخ مي‌دهد مورد ارزيابي قرار داده، رصد كرده و آن نوآوري‌ها را منتقل كنيد و به مرور زمان به اين توليدات صنعتي در عرصه هسته‌اي كشور ارتقا بخشيد.
* توجه ويژه سازمان به موضوع گداخت هسته‌اي
نگاه ما در بخش تشكيلاتي اين است كه يك تشكيلات موسعي داشته باشيم. سازمان انرژي اتمي ويژگي خاصي در اين خصوص دارد. ما داراي تشكيلات متنوعي هستيم و براي اينكه بتوانيم مديريت مؤثرتر و مفيدتري داشته باشيم، اين تشكيلات را آرام آرام و از طريق صاحبنظران و با مشورت آنها پيش مي‌بريم. چرا كه ورود به اين عرصه بايد همراه با توجه ويژه باشد؛ لذا نبايد يك دفعه كاري كنيم كه بعداً خودمان پشيمان شويم.
بنابراين براي اينكه تشكيلات جديد سازمان بتواند خيلي چابك‌تر باشد و با راندمان بيشتري كار كند، با صاحبنظران همكاري مي‌كنيم. اينها مجموعه كارهايي است كه انجام مي‌دهيم.
به عنوان مثال در مورد بحث «گداخت هسته‌اي» عليرغم اينكه در گذشته نيز كارهايي صورت گرفته، ولي ما در حال حاضر درصدديم كه توجه ويژه‌تري به آن شود و به همين منظور چهارشنبه‌اي كه گذشت قرارداد همكاري با دكتر سلطانخواه معاونت علوم و فناوري رئيس جمهور منعقد كرديم.
علاوه بر آن در بخش توليد راديوداروهاي جديد نيز قراردادي به امضاء رسيد.
*توليد انرژي از شيوه گداخت 40 سال به طول مي‌انجامد
ما توجه ويژه‌اي به گداخت هسته‌اي خواهيم داشت. هر چند كه ممكن است توليد انرژي از شيوه گداخت 40 سال و شايد هم بيشتر به طول بينجامد. اما از حالا بايد شروع كرد و عزيزان و همكاران ما در سازمان انرژي اتمي بيش از 20 سال است كه بر روي اين موضوع كار مي‌كنند ولي ما خواستار توجه بيشتري به اين موضوع هستيم تا زماني كه گداخت به بهره‌برداري تجاري برسد كه يكي دو نسل به زمان احتياج دارد تا كشور به اين آمادگي برسد كه به يكي از توليدكنندگان اين صنعت جديد مبدل شود.
بحث ديگر «شتاب دهنده‌ها» است كه در اين زمينه نيز فعاليت مي‌كنيم و اين موضوع هم حائز اهميت است، چرا كه شتاب‌دهنده‌ها داراي كاربردهاي علمي و صنعتي وسيعي هستند.
* همكاري سازمان با پژوهشگاه فيزيك نظري براي ساخت شتاب‌دهنده
در اين زمينه با پژوهشگاه فيزيك نظري و جناب آقاي دكتر لاريجاني كار مي‌كنيم تا بتوانيم مشتركاً شتاب‌دهنده‌اي را بسازيم. متخصصين سازمان انرژي اتمي اكنون در اختيار پژوهشگاه هستند اما بودجه توسط آنها تامين مي‌شود و اميدواريم با اين همكاري بتوانيم وارد عرصه شتاب دهنده‌ها نيز بشويم، اينها در كل مجموعه اقداماتي است كه درصدد انجام آن هستيم.
* ساخت رآكتور و نيروگاه آزمايشي گداخت
فارس: ساخت رآكتور و نيروگاه آزمايشي گداخت در اين قرارداد ذكر شده، برنامه سازمان در اين زمينه چيست؟
صالحي: اصطلاح نيروگاه شايد زود هنگام باشد، اصطلاح نيروگاه بيشتر ناظر بر آن هدف غايي و يا مقصد نهايي است براي اينكه به نيروگاه گداخت برسيم. ولي در حال حاضر نمي‌توانيم بحثي از نيروگاه گداخت داشته باشيم، بلكه در حال حاضر بر روي اجزاي نيروگاه گداخت كار مي‌كنيم، بر روي قلبش كه شامل نحوه توليد پلاسما، نحوه نگهداشت پلاسما، نحوه پايدار كردن توليد پلاسما و نحوه آشكارسازي تمام اين فعل و انفعالاتي است كه رخ مي‌دهد.
تمام اينها نشان مي‌دهد كه ما در ابتداي راه هستيم. ساخت مغناطيس‌هاي مورد نياز، محفظه مورد نظر براي توليد پلاسما و منبع توليد پلاسماي موردنظر از جمله اقداماتي است كه بايد صورت گيرد.
در حال حاضر هدف اين نيست كه ما در يكي دو دهه بخواهيم نيروگاه گداخت بسازيم، ولي بر روي اجزاي مختلف يك نيروگاه كار خواهيم كرد.
به طور مثال شما درصدد فعاليت در زمينه صنعت خودرو هستيد ولي هنوز نمي‌خواهيد اقدام به توليد خودرو كنيد، عده‌اي روي موتور، عده‌اي روي جعبه دنده و تعدادي نيز روي شاسي كار مي‌كنند تا هر كدام اينها به نتيجه برسد و 2 تا 3 دهه به طول مي‌انجامد تا به نتيجه دلخواه برسيد، آن زمان وقت مونتاژ كردن آنهاست تا يك خودرو داشته باشيد. حال اگر موتور نداشته باشيم چه خودرويي مي‌توانيم بسازيم؟
تجميع نيز در بحث گداخت تبديل به نيروگاه مي‌شود، پس عنوان نيروگاه در اين مرحله شايد زودهنگام باشد، ولي يك نوع هدف‌گذاري از طريق نامگذاري است و هدف غايي اين است كه ما به سمت ساخت نيروگاه برويم.
بايد يادآور شوم كه اگر به لطف خداوند متعال همه چيز درست پيش برود و سرمايه‌گذاري‌هاي لازم انجام شود، ممكن است ساخت نيروگاه حدود 40 سال به طول بينجامد.
الان بايد تحقيقات را شروع كنيم تا 40 سال ديگر نيروگاه گداخت به سرانجام فني رسيده و وارد عرصه توليد تجاري شود، آن زمان قيمت‌هايي كه به شما مي‌دهند قيمت‌هاي نجومي است. اما فقط اين نيست، بلكه شما توانايي استفاده از آن را نيز نداريد. مثل اينكه خودرويي بدهند ولي هنوز راننده و مكانيك را تربيت نكردند. ولي اگر ما به آن زمان برسيم، هم راننده و هم مكانيك را تربيت كرده‌ايم، يعني همه چيز را مي‌دانيم.
ما نمي‌خواهيم يك باطري بزرگ بخريم و به كشور بياوريم و بعد از اينكه عمر باطري تمام شد بگوييم حالا جمعش كنيد و ببريد.
اكنون برخي كشورهاي اطراف ما كه نمي‌خواهم نامي از آنها ذكر كنم، قصد دارند نيروگاه‌هاي هسته‌اي بخرند، ولي اينها فقط نيروگاه مي‌خرند، كليد در دست خارجي‌هاست تا خودشان بسازند و خودشان راهبري و توليد كنند و فقط برقش را به اين كشورها بدهند كه اينها در خانه‌هاي خود راديو و تلويزيونشان را روشن كنند.
ما نمي‌خواهيم به اين صورت عمل كنيم و وابستگي در بحث صنعت يعني شما توليدات ديگران را بخريد و فقط يك مصرف‌كننده صرف باشيد.
از ابتداي قرن بيستم كه دنيا وارد عرصه جدي صنعتي شد ما عقب افتاديم. 100 سال از عمر صنعت نفت ما مي‌گذرد ولي فقط در 2 تا 3 دهه اخير كه بعد از انقلاب حركتي در ايران صورت گرفت ما حرفي براي گفتن در اين زمينه نداشتيم؛ ضمن اينكه همين الان نيز وابستگي فراواني به مجموعه صنعت نفت داريم. در صورتي كه اگر ما از 100 سال پيش درست اقدام كرده بوديم، الان به يكي از صادركنندگان فناوري در عرصه نفت و گاز مبدل شده بوديم.
به عنوان مثال، مالزي نفت ندارد و حدود 20 سال پيش وارد عرصه صنعتي شد و الان در صنعت نفت حرفي براي گفتن دارد، قراردادهاي بزرگ در عراق و ايران و جاهاي ديگر منعقد كرده است. چرا بايد اينگونه باشد؟
حداقل در آن بخشي كه به ما مربوط مي‌شود مي‌خواهيم به اميد خدا به نسل‌هاي آينده اين ضمانت را بدهيم كه در زمينه تكنولوژي‌هايي كه در آينده بسيار اثرگذارند، حرفي براي گفتن داشته باشيم.
* آمادگي ژاپن براي همكاري با ايران در عرصه هسته‌اي
فارس: ژاپن در بحث گداخت به پيشرفت‌هايي دست يافته، آيا شما در نظر نداريد كه با اين كشور در اين زمينه همكاري كنيد؟ و آيا قرار است در سفر آقاي جليلي به توكيو در اين زمينه گفتگويي صورت گيرد؟
صالحي: در حال حاضر هيچ كشوري اين فناوري را به مفهوم توليد تجاري يا نيروگاهي ندارد، ژاپن هم تحقيقاتي در زمينه گداخت انجام مي‌دهد و فقط مشاركتي در پروژه بينالمللي مربوط به گداخت شكل گرفته است. اين پروژه قرار بود با تعدادي از كشورهاي صنعتي مثل فرانسه، آمريكا، انگليس، ژاپن و ايتاليا آغاز و در ژاپن باشد كه بعداً به دليل اصرار فرانسوي‌ها اين پروژه به فرانسه منتقل شد. چين، روسيه و هند نيز به اين پروژه پيوستند و يك مجموعه 10 تا 12 كشوري اين پروژه را تشكيل مي‌دهند و در نظر دارند كه اولين نيروگاه همجوشي يا گداخت را در فرانسه بسازند.
اين يك پروژه چندين ميليارد دلاري است كه اولين مدل نيروگاه براي همجوشي خواهد بود. اما اينكه چه زماني اين نيروگاه ساخته خواهد شد، احتمالاً يكي دو دهه به طول خواهد انجاميد. ولي اگر هم ساخته شود يك نيروگاه آزمايشي است تا از اين طريق بتوانند معايب را برطرف كنند كه اين امر نيز 15 سال طول مي‌كشد تا به عرصه تجاري برسد.
من درباره مواردي كه مي‌توان با ژاپني‌ها مطرح كرد با دكتر جليلي گفتگويي داشتم، چرا كه خود ژاپني‌ها نيز علاقه‌مندند كه با ايران در عرصه فناوري هسته‌اي، نه در همه ابعاد، همكاري داشته باشند. به دليل سياست محافظه‌كارانه ژاپن در عرصه بينالمللي، آنها علاقه‌مندند در عرصه هسته‌اي به طور مثال در بحث ايمني با ما فعاليت و همكاري داشته باشند كه به اعتقاد آنها عموم جهانيان از منافع آن بهره‌مند خواهند شد.
آنها علاقه‌مندند در بحث ايمني هسته‌اي با ما كار كنند، چون اگر اتفاقي براي نيروگاه‌ها بيفتد، مرز نمي‌شناسد؛ همانند «چرنوبيل» كه مشكلاتي را پديد آورد.
راديو اكتيو مرز نمي‌شناسد و تشعشات آن از مرز عبور مي‌كند.
نروژ در بحث امنيت به ما كمك مالي نموده و اقدام به تربيت نيروي انساني كرده است. عليرغم اينكه نروژ يك كشور غربي است و در بحث پرونده هسته‌اي خيلي با ما همراهي ندارد، ولي علاقه‌مند است كه در اين بخش كار كند.
با توجه به بزرگي نيروگاه بوشهر، سازمان انرژي اتمي ايران، آژانس بينالمللي انرژي اتمي، روسيه و ساير كشورهايي كه نام بردم همچون نروژ و شايد در آينده ژاپن، در اين زمينه همكاري خواهند داشت تا بحث ايمني نيروگاه بوشهر را در حد كمال و تا آنجايي كه ممكن است به پيش ببرند تا خداي نكرده از وقوع هر حادثه‌اي جلوگيري شود.
* نيروگاه بوشهر جزو ايمن‌ترين نيروگاه‌هاي جهان است
مي‌توانم اين ادعا را داشته باشم كه نيروگاه بوشهر يكي از ايمن‌ترين نيروگاه‌هايي است كه جديداً ساخته شده و به همين دليل توجه ويژه‌اي نسبت به ايمني اين نيروگاه شده و من هم در ارتباط با نيروگاه بوشهر از آغاز عهده‌دار شدن اين مسئوليت، تأكيد كردم كه اگر قرار است اولويتي در سازمان باشد، اولويت ايمني و بهره‌برداري مطمئن از نيروگاه بوشهر - كه ايمني و بهره‌برداري مطمئن از هم جدا هستند - را مدنظر قرار مي‌دهم.
* ايمني و بهره‌برداري مطمئن را فداي راه‌اندازي زودهنگام نيروگاه بوشهر نمي‌كنيم
ما ايمني و بهره‌برداري مطمئن را فداي راه‌اندازي زودهنگام نيروگاه بوشهر نمي‌كنيم. مثلاً در تست 250 بار كه آخرين تست نيروگاه اتمي بوشهر بود، 10 الي 15 روز زمانبندي كه روس‌ها براي تست 250 بار داشتند، را عقب انداختيم به خاطر اينكه تست‌ها مي‌بايست همانگونه كه نظام ايمني ما عنوان مي‌كرد، صورت مي‌گرفت.
* آمادگي نروژ براي همكاري در زمينه ايمني نيروگاه بوشهر
تمامي جوش‌ها بايستي راديوگرافي مي‌شدند و براي اين جوشكاري‌ها نظام ايمني ما بايد سندي را تنظيم مي‌كرد و چقدر هم خوب شد؛ چون در برخي موارد متوجه شدند جوشكاري‌ها خوب انجام نشده بود.
مي‌خواهم اين اطمينان را به ملت ايران بدهم كه بحث ايمني نيروگاه بوشهر عمده‌ترين بحثي است كه ما بر آن تأكيد داريم و در اينجا دست هر كشوري كه براي كمك دراز شود را مي‌فشاريم. نروژ اين كار را انجام داده و اميدواريم ژاپن نيز چنين كند.
در جلسه‌اي كه با سفير ژاپن داشتم، آمادگي خود را براي اين بحث اعلام كردند. ما با ژاپن روابط بسيار عميق تاريخي داريم و در ذهن مردم ايران هيچ نكته منفي از ژاپني‌ها وجود ندارد و ما هم ملت ژاپن را ملتي محترم مي‌شماريم. ژاپني‌ها را ملتي مظلوم بخصوص در جنگ جهاني دوم مي‌دانيم؛ لذا از هر نوع همكاري با ژاپن استقبال مي‌كنيم. بخصوص اينكه دولت جديد ژاپن دولت مستقل‌تري از نظر آراي سياسي در عرصه بينالمللي است؛ البته از طرفي هم مي‌دانيم آنها قيود خودشان را دارند و به خاطر اين قيدهاي سياسي، محافظه‌‌كارند.
من خدمت سفير محترم ژاپن گفتم اگر خيلي اين پا و آن پا كنيد ديگران مي‌آيند و جاي شما را پر مي‌كنند، ما از شما فناوري هسته‌اي نخواستيم بلكه مايل به همكاري در عرصه ايمني و بهره‌برداري مطمئن از نيروگاه‌ها و آموزش‌هاي مورد نياز در اين خصوص هستيم كه اين مي‌تواند به ما كمك كند.
* بحث گداخت در سفر جليلي به ژاپن مطرح مي‌شود
گداخت هم از جمله مواردي است كه خوشبختانه حساسيت‌هاي صنعت هسته‌اي موجود را ندارد و از طريق گداخت نمي‌توان اقدام به توليد سلاح هسته‌اي كرد، لذا در گداخت هم آماده‌ايم كه اگر ژاپن آمادگي داشته باشد تفاهمنامه‌اي را با آنها منعقد كنيم و من اين موارد را به دكتر جليلي منعكس كردم.
* افزايش كارشناسان روسي نيروگاه بوشهر
فارس: شما اعلام كرديد كه خبرهاي خوشي درباره نيروگاه بوشهر در آينده خواهيد داشت. آيا نيروگاه بوشهر به مرحله راه‌اندازي نزديك شده است؟
صالحي: ما يك جدول زماني براي فعاليت‌هاي نيروگاه بوشهر با روسيه تنظيم كرديم و خوشبختانه از اين جدول زماني نيز جلوتريم.
در حال حاضر بيش از 2 هزار و 400 كارشناس روس - كه البته اين تعداد تغيير مي‌كند چون كارشناسان روس دائم در حركتند - در بوشهر مستقرند كه هيچ‌گاه اين تعداد كارشناس روس را نداشته‌ايم. علاوه بر اين حدود يك هزار و 200 كارشناس ايراني نيز با روس‌ها همكاري مي‌كنند.
* گلايه صالحي از همسايگان
فعاليت اين تعداد كارشناسان نشانگر اراده‌اي قوي از طرف روس‌هاست كه اين نيروگاه را هر چه زودتر به پايان برسانند. البته اين در چارچوب پروتكل‌هاي تدوين شده ايمني و استفاده مطمئن از نيروگاه است.
ما به هيچ عنوان ايمني نيروگاه را فدا نمي‌كنيم. براي اينكه يك عده‌اي خوششان بيايد كه ما يكي دو ماه زودتر نيروگاه را راه‌اندازي كنيم و از جنبه‌هاي ايمني غافل بمانيم اين كار را نخواهيم كرد. حاضريم راه‌اندازي چند ماه به تأخير بيفتد ولي به جنبه ايمني خدشه‌اي وارد نشود.
نيروگاه‌ها موضوع مهمي است ولي مهم اين است كه درست استفاده كنيم. ما نمي‌خواهيم مشكل بيافرينيم بلكه مي‌خواهيم خدماتي را به مردم ارائه دهيم و اين خدمات مي‌بايست تا جايي كه ممكن است مطمئن باشد و اين اطمينان خاطر را مي‌دهيم كه ما يكي از مطمئن‌ترين نيروگاه‌هاي جهان را داريم. غلو نمي‌كنم؛ مثل اينكه بگوييم بزرگ‌ترين كارخانه خاورميانه را داريم.
ما داراي يكي از مطمئن‌ترين نيروگاه‌هاي هسته‌اي هستيم و اين را به اين اعتبار مي‌گويم كه مجامع بينالمللي از جمله آژانس بينالمللي انرژي اتمي در اين زمينه درگير هستند.
اين اطمينان را به مردم عزيز ايران و به همسايگان در خليج فارس مي‌دهم كه اطمينان داشته باشند كه نيروگاه بوشهر، نيروگاهي با ايمني حداكثري و اطمينان بالاست و اين را مي‌توانند از آژانس نيز جويا شوند. گاهي در رسانههاي كشورهاي خليج فارس حرف و حديث‌هايي در خصوص ايمن بودن اين نيروگاه مي‌شنوم. ضمن اينكه متخصصان خودشان نيز مي‌دانند، يعني آنها خودشان مي‌دانند كه اين نيروگاه ايمن است.
* ادعاي رسانههاي غربي ساختگي است
ما نقدي بر دوستانمان در اين كشورها داريم كه چرا خلاف چيزي را كه ميدانيد، رسانه‌اي مي‌كنيد. نماينده شما در آژانس به تمامي اطلاعات مورد نظر دسترسي دارد، اگر صحبت ما را نمي‌پذيريد از خود آژانس بپرسيد. اگر آژانس مكتوبي بدهد كه اين نيروگاه ايمن نيست ما هم مي‌رويم و از آژانس مي‌پرسيم كه كدام بخش اين نيروگاه ايمن نيست تا اقدام به رفع عيب كنيم.
متأسفانه برخي وقت‌ها رسانههاي واقعاً ساختگي غرب، از اين نظر كه بخواهند فشار سياسي به ما وارد كنند هر از چند گاهي مطالبي را در رسانه‌ها منتشر مي‌كنند. يك روز راجع به ايمني نيروگاه بوشهر صحبت مي‌كنند و روز ديگر عنوان مي‌كنند كه ايران چاشني سلاح هسته‌اي را امتحان مي‌كند.
حتي اگر سونامي هم در اندونزي رخ دهد مي‌گويند اين سونامي حاصل انفجارات زيرزميني ايران است. ادعاي رسانههاي غرب حالتي مسخره به خود گرفته و جالب اينكه خجالت هم نمي‌كشند و اين براي من عجيب است.
گاهي انسان دروغي مي‌گويد كه بر ملا مي‌شود، خجالت مي‌كشد و توبه مي‌كند.
غربي‌ها راجع به عراق دروغي بزرگ گفتند و بر اين اساس سندي را در شوراي امنيت سازمان ملل منتشر كرده و مدعي شدند كه عراق از نيجر اورانيوم و مواد هسته‌اي خريداري كرده است و آنچنان تبليغ مي‌كردند و كل سند نيز شكل و شمايل درستي داشت، اما بعد مشخص شد كه دروغ است و خيلي راحت از اين دروغ عبور كردند.
متأسفانه چون قدرت رسانه‌اي دست آنهاست، دروغ مي‌گويند و مجدداً آن را تكرار مي‌كنند.
* سه تست تا راه‌اندازي نيروگاه بوشهر
فارس: چند تست تا راه‌اندازي نيروگاه بوشهر داريم؟
صالحي: تقريباً مي‌توان گفت سه تست ديگر تا راه‌اندازي نيروگاه بوشهر داريم.
يكي تست گنبد فلزي است كه تست ساده‌اي مي‌باشد. همانطور كه ميدانيد قلب رآكتور در يك محفظه فلزي كروي شكل قرار دارد و اين محفظه بايستي زير فشار پنج اتمسفر آزمايش شود تا از استحكام اين كره فلزي اطمينان حاصل شود.
ديگري تست 110 بار است كه بايست اين تست را نيز انجام دهيم و نهايتاً تست آب گرم نهايي را تا راه‌اندازي نيروگاه در پيش رو داريم.
* براي راه‌اندازي نيروگاه بوشهر پيش‌تر از جدول زماني هستيم
فارس: عنوان شده كه خبر خوش، راه‌اندازي نيروگاه بوشهر در اوايل سال آينده است. آيا اين را تاييد مي‌كنيد؟
صالحي: ما يك زمانبندي با روس‌ها تنظيم كرديم و طبق آن جدول زمانبندي پيش مي‌رويم و حتي مقداري جلوتر از آن در حركت هستيم. اگر اتفاق ويژه‌اي نيفتد به لطف خداوند متعال در ماه‌هاي آينده شاهد راه‌اندازي خواهيم بود.
ولي من نمي‌خواهم تاريخ مشخصي را اعلام كنم. ما دلمان مي‌خواهد با مردممان تا جايي كه مي‌شود صريح و صادق باشيم و حرفي را كه مي‌زنيم از اعتبار برخوردار باشد. بارها گفته شده نيروگاه بوشهر در فلان تاريخ راه‌اندازي مي‌شود، برخي بي مبنا و برخي با مبنا بوده است و بعد انجام نشده و اين اعتبار دولتمردان را در انظار مردم مخدوش مي‌كند.
اگر انشاءالله برنامه به همين منوال پيش برود در ماه‌هاي آينده شاهد راه‌اندازي نيروگاه بوشهر خواهيم بود و اميدواريم مشكل خاصي نداشته باشيم.
در اينجا به مثالي از توجه ويژه روس‌ها به اين مسئله اشاره مي‌كنم. ما چهار پمپ اصلي داريم زماني تست 250 بار انجام شد يكي از پمپ‌ها مشكل پيدا كرد كه عيب آن برطرف شد. يكي از پمپ‌هاي ديگر باز مشكل پيدا كرد ولي رفع عيب نشد، با سه پمپ مي‌شد اين تست را انجام داد و تست را ادامه دادند، اما پمپ موضوع حساس، مهم و بزرگي است.
در حال حاضر روس‌ها از سه راه موازي و به طور همزمان در تلاش براي رفع عيب آن پمپ هستند. يكي از راه‌ها از منابع ايران استفاده مي‌شود و دو راه ديگر را از صنايع خودشان پيگيري مي‌كنند. ما اميدواريم تا زمان راه‌اندازي نيروگاه پمپ چهارم نيز در مدار قرار گيرد.
* از تحقيق و تفحص نيروگاه بوشهر استقبال مي‌كنيم
فارس: ارزيابي شما از تحقيق و تفحص مجلس شوراي اسلامي درباره نيروگاه بوشهر چيست؟
صالحي: من در مجلس موضوع تحقيق و تفحص را نشنيدم، اين بحث را يكي دو نفر از آقايان كه نظر شخصي خودشان بود در كميسيون انرژي مطرح كردند. من چند روز پيش در كميسيون انرژي بودم و آنجا شرح مفصلي از وضعيت نيروگاه بوشهر ارائه كردم و مشكل خاصي هم نبود.
شايد در طول دوران مسئوليتم دو تا سه بار در كميسيون انرژي و دو تا سه بار نيز در كميسيون امنيت ملي حضور پيدا كردم. يعني تقريباً هر ماهي دو بار در مجلس حضور مي‌يابم و نمايندگان محترم را تا جايي كه امكان دارد در جريان تحولات مربوط به بحث هسته‌اي قرار مي‌دهم.
اگر هم بحث تحقيق و تفحص مطرح است، اهلاً و سهلاً ما مشكلي نداريم.
با تحقيق و تفحص مي‌خواهند نقاط ضعف و قوت را شناسايي كنند، اين هم براي همگان خوب است و ما از آن استقبال مي‌كنيم. ولي كار به خوبي پيش مي‌رود و مشكلي در اين خصوص نداريم.
* اطميناني به عرضه بينالمللي سوخت نداريم
فارس: آيا مكان‌يابي 10 سايت جديد غني‌سازي انجام شده است؟
صالحي: پنج سايت شناسايي اوليه شدند و پنج سايت ديگر نيز مراحل شناسايي را طي مي‌كنند. حدود 12 شرط براي شناسايي محل‌هاي جديد تنظيم كرديم كه اين سايت‌هاي جديد بايد اين شروط را دارا باشند تا به عنوان يك سايت تلقي شوند. تلاشمان اين است تا زماني كه مي‌شود و امكان دارد، البته با لحاظ كردن تمامي آن شروط، اين سايت‌ها در ايران پراكنده باشند.
اگر شرايط بينالمللي ما شرايطي هموار بود به آن مفهوم كه دشمنان هر روز ما را تهديد نمي‌كردند و فشار سياسي به ما وارد نمي‌ساختند و تعهداتشان را به خصوص در زمينه فناوري هسته‌اي زير پا نمي‌گذاشتند، ما خيلي اصراري بر اين نداشتيم كه كل سوخت مورد نياز نيروگاه‌هاي بالقوه آينده خود را در داخل توليد كنيم.
ما مي‌خواستيم فقط توانايي توليد سوخت را نشان دهيم، ولي حاضر بوديم مابقي سوخت مورد نيازمان را در تعاملات تجاري بينالمللي از خارج تأمين كنيم. اما متأسفانه احساس ما اين است كه در عرصه هسته‌اي نمي‌توانيم اطميناني به عرضه بينالمللي سوخت هسته‌اي داشته باشيم.
* ساخت 10 سايت غني‌سازي چندين سال به طول مي‌انجامد
اين گونه نيست كه شما امشب تصميم به ساخت اين سايت‌ها بگيرد و فردا ساخته شوند. به عنوان مثال در خصوص سايت نطنز چندين سال كار به طول انجاميد. به هر حال 10 سايتي كه ما مي‌خواهيم بسازيم مدت زمان مديدي را طي خواهد كرد و به اين مفهوم نيست كه ما تصميم به بناي 10 سايت بگيريم و ظرف يكي دو سال آينده ساخته شوند.
ما مي‌بايست يك پيش زمان منطقي براي تأمين سوخت داشته باشيم كه وقتي نيروگاه‌هاي موردنظر به بهره‌برداري رسيد، آمادگي تأمين سوخت نيز در كشور وجود داشته باشد كه البته اين آمادگي سال‌ها طول مي‌كشد. پس بايد از امروز شروع كنيم.
متاسفانه در اين زمينه يك بهره‌برداري سياسي صورت مي‌گيرد. اخبار را مرور مي‌كردم ديدم يكي از مسئولان عراقي كه فكر مي‌كنم مسئول محيط زيست اين كشور بود، به گونه‌‌اي در رسانههاي عربي غوغا كرده كه ايران يكي از اين نيروگاه‌هاي هسته‌اي را در نزديكي مرز عراق تاسيس كرده و اين در حالي است كه اينها نيروگاه نيستند بلكه تاسيسات غني‌سازي هسته‌اي هستند. اين مسئول عراقي به‌گونه‌اي القا مي‌كرد كه نه فقط اين نيروگاه ساخته شده بلكه كار نيز مي‌كند و تشعشات آن هم به مردم عراق رسيده و نسل‌هاي آينده دچار مشكلات جسمي و بهداشتي خواهند شد.
* دولت عراق از دروغ‌پردازي مسئولين اين كشور جلوگيري كند
از مسئولي كه به خاطر يكسري مقاصد سياسي چنين اظهاراتي را مطرح مي‌كند، تعجب مي‌كنم. از دولت عراق مي‌خواهيم جلوي اين دروغ پردازي‌ها و جنجال‌هاي بي‌پايه و اساس را بگيرد.
ايران و عراق بهترين روابط را با يكديگر دارند و طرح اينگونه القائات ايجاد سوظن مي‌كند. بنابراين اگر دولت عراق به اين نتيجه رسيد كه اين دروغ پردازي بوده بايد آن را صريحاً اعلام كند و آن وزير و مسئول را زير سؤال ببرد.
ما در حال شناسايي اين 10 سايت هستيم و دولت در زمينه شناسايي اين سايت‌ها 2 ماه به ما فرصت داده و ما در اين زمينه گزارش اوليه‌اي را خدمت آقاي رئيس جمهور داديم و اميدواريم گزارش بعدي‌مان را در همين فاصله بلكه زودتر به عرض رئيس جمهور برسانيم.
* ضرورتي به دادن آدرس دقيق نيست
فارس: اگر امكان دارد مكان 5 سايتي را كه تعيين شده اعلام كنيد.
صالحي: ما اطلاعات را در زمان معقول اطلاع‌رساني خواهيم كرد. اينها سايت‌هاي محرمانه و پنهان به آن مفهوم نخواهد بود، سايت‌هاي بزرگي هستند و ما هم قصد محرمانه‌اي نداريم.
اينها سايت‌هاي غني‌سازي بوده و در چارچوب تعهدات بينالمللي اين سايت‌ها را به آژانس بينالمللي انرژي اتمي اعلام مي‌كنيم، ولي اينكه پيشاپيش اعلام كنم كه اين سايت‌ها در فلان منطقه هستند، ضرورتي ندارد. من فكر مي‌كنم ملت بزرگوار ما هم اين مقدار به ما حق مي‌دهند كه ضرورتي ندارد ما آدرس دقيق بدهيم.
نظر شما
چند رسانه ای
فروش خودرو
آخرین اخبار
خودرو در رسانه ها
پربازدید ها
طراحی و تولید: "ایران سامانه"
