بازار کشور در تسخیر روغن زیتونهای تقلبی

مهر: در حال حاضر به دلیل عرضه روغنهای مخلوط با روغن زیتون و تفاله زیتون تحت عنوان "روغن زیتون خارجی" در بازار، مشکلات زیادی برای تولیدکنندگان ایجاد شده که موجب به فروش نرسیدن روغن زیتون اصلی داخلی در بازار شده است.

روغن زیتون ماده غذایی ارزشمندی است که برای سلامتی و درمان انواع بیماریها مفید است.

مصرف سرانه زیتون در ایران حدود 100 گرم در سال است که معادل یک درصد مصرف سرانه در اروپا و حدود سه درصد مصرف سرانه جهانی است.

روغن زیتون طبیعی بدلیل ترکیبات معدنی، آلی، ویتامینها و آنتی اکسیدانتها در کاهش

LDL کلسترل بد خون، جلوگیری از سرطان سینه، جلوگیری از سرطان کولون، جلوگیری از سرطان پوست، پائین آوردن فشار خون، جلوگیری از گرفتگی عروق و بروز سکته قلبی، پیشگیری از پوکی استخوان و کمک به رشد کودکان، پیشگیری از آرتوروماتوئید و جلوگیری از ریزش مو بدلیل داشتن مواد معدنی متعدد بسیار موثر است.

به هرحال وجود انواع روغن زیتون با نام و نشانهای مختلف و گاهی هم بی نام و نشان فضای بازار روغن زیتون را غبارآلود کرده و تحت الشعاع قرار داده و کمتر کسی می تواند روغن زیتون خالص و سالم را از تقلبی تشخیص دهد.

یکی از تولیدکنندگان روغن زیتون در این باره گفت: بیش از 90 درصد روغن زیتونهای وارداتی از تفاله زیتون استخراج می شود این در حالیست که روغن زیتون حاصل از استخراج تفاله زیتون غیرمجاز بوده و استفاده از این نوع روغن مضرات زیادی در بردارد.

محمد عسکری افزود: با توجه به حجم انبوه واردات روغن زیتون از طریق قاچاق مقدار زیادی از این روغن زیتونها تقلبی بوده که اغالب از کشورهای ترکیه و ایتالیا وارد بازار کشور می شود همچنین برخی از کارخانجات داخلی در تهیه روغن زیتون از پارافین و روغن مایع استفاده می کنند.

وی ادامه داد: بهترین روغن زیتون روغنی است که 12 ساعت پس از چیده شدن محصول زیتون تهیه شود ضمن اینکه رسیده بودن میوه و نحوه استحصال روغن هر کدام 30 درصد در تعیین کیفیت روغن زیتون موثر هستند، در حالیکه بخش اعظمی از روغن زیتونهای وارداتی از کیفیت پائینی برخوردار است.

مصرف سرانه زیتون در ایران حدود 100 گرم در سال است که معادل یک درصد مصرف سرانه در اروپا و حدود سه درصد مصرف سرانه جهانی است

این تولیدکننده روغن زیتون اظهار داشت: اضافه کردن مقادیر کمی اسانس و طعم دهنده به روغن مایع به راحتی این روغن را شبیه روغن زیتون می کند که این امر فرصت خوبی را در اختیار سودجویان قرار داده است تا با فعالیت در کارگاه های زیرپله ای اقدام به تهیه و عرضه روغنهای تقلبی کنند.

وی گفت: روغن زیتون اصلی تا یکسال قابل استفاده است در حالیکه انواع تقلبی آن پس از گذشت چند ماه تغییر مزه داده و فاسد می شود.

عسکری همچنین در رابطه با قیمت روغن زیتونهای تقلبی یادآور شد: روغن زیتون تقلبی در مقایسه با نوع اصلی آن از قیمتهای پائین تری برخوردارند و گاه تفاوت قیمت آنها به نیم تا یک سوم قیمت روغن اصل نیز می رسد.

یکی از فعالان بازار روغن زیتون نیز در این باره گفت: برای شناسایی روغن زیتون اصل از انواع تقلبی نباید به رنگ آن توجه کرد چراکه رنگ روغن گزینه مناسبی برای شناسایی نیست.

مرتضی تقی زاده افزود: از آن جاییکه هر نوع زیتون رنگ مخصوص خود را دارد، روغن حاصل از هر کدام نیز رنگ مخصوص به خود را دارد که این امر تشخیص روغن اصل از تقلبی را مشکل می کند ضمن اینکه برخی از افراد روغن زیتون را در ظروفی می ریزند که در تهیه آن ظروف از کبالت آبی استفاده شده است که این امر نیز تشخیص را دشوارتر می کند.

وی بهترین راه تشخیص روغن زیتون اصل از نوع تقلبی را بو و مزه آن دانست و عنوان کرد: هنگام استشمام روغن باید بوی زیتون احساس شود که گاهی این بو همراه با بوی سیب و سبزی همراه است که این بو بیانگر کیفیت قابل قبول روغن زیتون است.

تقی زاده بیان داشت: روغنهای تقلبی و نامرغوب در عقب دهان مزه تند و تلخی ایجاد می کنند که این امر ناشی از استفاده از دانه های زیتون نارس در تهیه روغن زیتون است.

وی گفت: روغن زیتون اصل در یخچال دچار یخ زدگی نمی شود و تنها کمی خود را می گیرد که پس از خارج شدن از یخچال مجددا به شکل اول خود بازمی گردد.

براساس آمارهای وزارت جهاد کشاورزی مصرف روغن زیتون در کشور سالانه 20 هزار تن است که فقط چهار تا هفت هزار تن آن برای سال آور یا نیاور درختان زیتون در کشور تولید می شود، حال این سئوال پیش می آید که بقیه نیاز کشور از کجا تامین می شود؟

رئیس انجمن صنفی تولیدکنندگان روغن زیتون کشور در پاسخ به این سئوال گفت: کارخانجات روغن کشی کشور سه هزار تن روغن بصورت مجاز و بالک وارد و بسته بندی می کنند و 700 تن را بصورت بسته بندی شیشه و مجاز وارد و بقیه از مبادی غیرمجاز وارد شده و روغنهای غیرقابل مصرف است.

محمدرضا هاتفی افزود: متاسفانه به دلیل عدم رقابت کیفیتی و قیمتی روغن زیتون داخلی با محصول وارداتی تولیدات داخلی به فروش نمی رسد، این درحالیست که محصول داخلی از زیتون خالص و با کیفیت عالی بوده و روغن زیتون وارداتی با تفاله مخلوط و با قیمت پائین تر در بازار عرضه می شود.

وی بر ضرورت گسترش کشت زیتون در کشور تاکید کرد و اظهار داشت: یکی از راه های خودکفایی در تولید و دسترسی مردم به روغن زیتون سالم توسعه باغات زیتون است که وزارت جهاد کشاورزی از سال 1372 این طرح را به اجرا در آورده است.

رئیس انجمن صنفی تولید کنندگان روغن زیتون کشور با اعلام اینکه قابلیت کشت و پرورش درخت زیتون در 24 استان کشور وجود دارد، یادآور شد: تا سال 1394 باغات زیتون باید به 615 هزار هکتار افزایش پیدا کند که در حال حاضر 90 هزار هکتار است که باید با تخصیص اعتبارات ویژه و حمایت همه جانبه این مهم تحقق یابد.

همچنین مدیرکل استاندارد گیلان نیز در این باره گفت: روغنهای زیتونی که بصورت فله یا دربسته بندیهای زیبا و با نامهای خارجی از مبادی غیرقانونی وارد می شوند، روغن تفاله زیتون است که با پارافین خوراکی مخلوط هستند.

محمدعلی یوسفی افزود: طبق آزمایشات، اغلب این روغن زیتونها که بدون نام و آرم هستند به لحاظ افزودنی های غیرمجاز و داشتن پرکسید بالا سرطان زا هستند.

وی ادامه داد: متاسفانه درحال حاضر تحت عنوان "روغن زیتون" روغنهای مخلوط با روغن زیتون و تفاله زیتون وارد و با بسته بندی زیباتر اما با قیمت کمتر نسبت به محصول با کیفیت تر تولید داخلی در کشورعرضه می شود.

مدیرکل استاندارد گیلان بر لزوم فرهنگ سازی مصرف روغن زیتون و جلوگیری از تقلبهایی که در استحصال این محصول می شود، تاکید کرد.

به هر حال در صورت توسعه باغات زیتون به 615 هزار هکتار سالانه می توان 500 هزار تن روغن زیتون تولید کرد بنابراین اگر امکانات و اعتبارات لازم برای تحقق این طرح فراهم شود ایران نه تنها از واردات سالانه یک میلیون تن انواع روغن زیتون بی نیاز می شود بلکه به یکی از صادرکنند گان این محصول نیز تبدیل خواهد شد.