نظر کودکان درباره کارتون هاي تلويزيون

گروه اجتماعي خبرخودرو : مرکز تحقيقات صدا و سيما ، آذر امسال پژوهشي درباره «نظر و نياز کودکان و نوجوانان و کارتون ها» انجام داد.

آنچه مي خوانيد خلاصه اين پژوهش است. 32 درصد کودکان و نوجوانان بيننده هميشگي کارتون ها هستند و 68 درصد بعضي وقتها کارتون تماشا مي کنند. اين نسبت در ميان پسران و دختران تقريبا به يک اندازه است. کودکان 7 تا 8 سال بيشتر از ديگر گروههاي سني بيننده هميشگي کارتون ها هستند. در مجموع 74 درصد کودکان و نوجوانان ، کارتون ها را براي سن خود مناسب و 26 درصد نامناسب دانسته اند.با افزايش سن ، کودکان و نوجوانان ، کارتون ها را کمتر مناسب سن خود دانسته اند. در اين تحقيق مشخص شد: 57 درصد از کودکان و نوجوانان به موضوع افسانه اي و تخيلي ، 36 درصد به موضوع کارآگاهي و 26 درصد به موضوع علمي علاقه مند هستند.

دختران پس از موضوع افسانه اي و تخيلي (55 درصد) بيشتر به موضوع خانوادگي و عاطفي (34 درصد) علاقه مندند ؛ اما پسران پس از موضوع افسانه اي و تخيلي (58 درصد) بيشتر به موضوع ورزشي (32 درصد) علاقه دارند. کودکان 7 تا 8 سال کمتر از ديگر گروههاي سني به موضوع افسانه اي و تخيلي و نوجوانان 13 تا 17 سال کمتر از ديگر گروههاي سني به موضوع قصه هاي قرآني علاقه مند هستند.

برتري شبکه ها از لحاظ پخش کارتون

از نظر 44 درصد از کودکان و نوجوانان ، کارتون هاي شبکه 5 بهتر از شبکه هاي يک و دو بوده اند و 35 درصد کارتون هاي شبکه يک و 21 درصد کارتون هاي شبکه دو را بهتر از ديگر شبکه ها دانسته اند.

دختران بيش از پسران به کارتون هاي شبکه يک و پسران بيش از دختران به کارتون هاي شبکه دو علاقه مندند. علاقه دختران و پسران به کارتون هاي شبکه 5تقريبا به يک نسبت است. گروههاي سني 10 تا 14 سال بيشتر از ديگران کارتون هاي شبکه يک و کودکان 7 تا 8 سال و نوجوانان 15 تا 17 سال بيشتر از ساير گروههاي سني کارتون هاي شبکه 5 را بهتر دانسته اند. در مجموع 18 درصد کودکان و نوجوانان نام کارتون هاي ايراني را به ياد داشته اند. برنامه هاي انيميشن قصه هاي قرآني با 6 درصد ، خداوند لک لک ها را دوست دارد و قصه هاي کهن و مثنوي هر کدام با 3 درصد بيشتر از ديگر کارتون ها نام برده شده اند.

کارتون ايراني يا خارجي

عمده ترين ويژگي هاي مثبتي که پاسخگويان براي کارتون هاي ايراني در مقايسه با کارتون هاي خارجي برشمرده اند ، آموزنده تر بودن و متناسب بودن با فرهنگ ما هر کدام با 11 درصد و قشنگ بودن با 9 درصد بوده است. از سوي ديگر ، عمده ترين ويژگي هاي منفي ، قشنگ نبودن با 18 درصد کسل کننده و بي مزه بودن ، طبيعي نبودن و نداشتن تنوع موضوع هر کدام با 10 درصد عنوان شده است.

عمده ترين ويژگي هاي مثبتي که پاسخگويان براي کارتون هاي خارجي نسبت به کارتون هاي ايراني برشمرده اند قشنگ تر بودن با 28 درصد و کيفيت خوب داشتن با 25 درصد بوده است. از سوي ديگر ، قشنگ نبودن با 2 درصد غيرقابل فهم بودن به دليل دوبله ، آموزنده نبودن و بدآموزي داشتن هر کدام با يک درصد ويژگي هاي منفي بوده اند که براي کارتون هاي خارجي عنوان شده است.

علاقه مندي به همانندسازي با شخصيت هاي کارتوني

در مجموع 53 درصد از کودکان و نوجوانان دوست دارند به جاي يکي از شخصيت هاي کارتوني پخش شده از تلويزيون باشند. اين علاقه مندي با افزايش سن ، کاهش مي يابد ، به طوري که 63 درصد از نوجوانان 15 تا 17 سال به اين کار علاقه نشان نداده اند. از کودکان و نوجوانان خواسته شد شخصيت کارتوني را که دوست دارند جاي آن باشند، نام ببرند. در مجموع 16 درصد از کودکان و نوجوانان دوست دارند به جاي شخصيت هاي کارتون تام و جري باشند (9 درصد جري و 7 درصد تام).

شاخص هاي کارتون مطلوب از نظر کودکان و نوجوانان

تعداد قسمت کارتون

در مجموع 61 درصد از کودکان و نوجوانان به کارتون هاي دنباله دار (چند قسمتي) و 36.5 درصد به کارتون هاي تک قسمتي علاقه مندند. علاقه مندي به کارتون هاي دنباله دار و تک قسمتي در بين دختران و پسران تقريبا به يک نسبت است ؛ اما با افزايش سن ، علاقه مندي به کارتون هاي تک قسمتي افزايش مي يابد. علاقه به کارتون هاي چندقسمتي در بين گروههاي سني پايين تر ، بيشتر است.

مدت زمان کارتون

در مجموع 80.5 درصد از کودکان و نوجوانان به کارتون هاي طولاني مدت و 16 درصد به کارتون هاي کوتاه مدت علاقه مند بوده اند. علاقه مندي به کارتون هاي طولاني مدت و کوتاه مدت در ميان دختران و پسران تقريبا به يک نسبت است. علاقه به کارتون هاي طولاني مدت در ميان سنين 15 تا 17 سال کمتر از ديگر گروههاي سني و علاقه به کارتون هاي کوتاه مدت در ميان نوجوانان 15 تا 17 سال بيشتر از ديگر گروههاي سني است.

نوع کارتون

در مجموع 72 درصد از کودکان و نوجوانان به کارتون هاي نقاشي متحرک و 20 درصد به کارتون هاي خميري عروسکي علاقه مند بوده اند. دختران بيش از پسران به کارتون هاي خميري عروسکي و پسران بيش از دختران به کارتون هاي نقاشي متحرک علاقه نشان داده اند. با افزايش سن از ميزان علاقه به کارتون هاي خميري عروسکي کاسته مي شود و علاقه به کارتون هاي نقاشي متحرک افزايش مي يابد.

نوع شخصيت کارتون

در مجموع 46.5 درصد از کودکان و نوجوانان به شخصيت کارتوني انسان و 31 درصد به شخصيت حيوان علاقه مندند. دختران بيشتر از پسران به شخصيت آدم علاقه دارند. با افزايش سن علاقه به شخصيت حيوان کاهش مي يابد.

پيشنهادهاي کودکان و نوجوانان به تهيه کنندگان کارتون

عمده ترين پيشنهادهايي که کودکان و نوجوانان براي تهيه کارتون ها مطرح کرده اند متنوع شدن موضوع ها (23 درصد) و ارتقاء کيفيت و فضاسازي کارتون ها (21 درصد) بوده است.