شيوه هاي نفوذ القاعده در آفريقا

پايگاه اطلاع رساني قربانيان ترور: كشته و مجروح شدن 6 سعودي در شمال نيجر بدست مسلحاني ناشناس سوالاتي را در مورد باندهاي مسلط بر صحراي وسيع و ممتد افريقا در طول ساحل مرزي بين مالي و موريتانيا و الجزاير تا كشور چاد ، برا نگيخت، چرا كه محدوده صحرا از كنترل هر قدرتي از حكومتهاي مذكور خارج است و گذشته از قاچاقچيان مواد مخدر و سارقان و راهزنان ، ميدان مناسبي براي سازمان القاعده و حركتهاي مسلح گرديده است .

تمامي اين مجموعه ها در محدوده اي مرزي خارج از هرگونه كنترل دولتي يا محلي و منطقه اي ، در كنار يكديگر همكاري مشتركي دارند . و تمامي تلاشها براي هر گونه كنترل با شكست مواجه شده است . كشته شدن تعدادي اتباع سعودي، بر پيچيدگي اوضاع افزوده است و تحقيقات صورت گرفته حاكي از آن است كه اتباع سعودي قرباني باندهائي با اهداف متنوع بودند كه در راهزني حرفه اي بوده و با سازمان القاعده و قاچاقچيان مواد مخدر بطور همزمان همكاري دارند .

يك مقام ارشدامنيتي در منطقه براي الشرق الاوسط فاش كرد كه عامل اصلي كشته شدن اتباع سعودي يك عرب در منطقه بوده است كه سوابق معروفي داشته و با اغلب باندهاي تبهكاري در كشورهاي مذكور از جمله با سازمان القاعده نيز همكاري داشته و جابجائي كاروان سعوديها را بواسطه شخصي كه رابطه نزديكي با قربانيان داشته است زير نظر گرفته است .

طبق آخرين نتايج بر گرفته از بازجوئي سه تن از از اتباع نيجري حاكي از آن است كه يكي از آنها ديپلماتي است كه در يكي از كشورهاي حوزه خليج فارس خدمت مي كرده به اضافه يك كارمند امنيتي و يك راننده خصوصي كه تمامي انها طبق تحقيقات صورت گرفته با قربانيان ارتباط مستقيمي داشته و هماهنگيهاي لازم براي شكار را ( بدون هماهنگي با نيروهاي امنيتي محلي ) انجام داده بودند ، كه از نيجر شروع و قرار بر اين بود كه مرز مالي را نيز شامل شود .
با اين حال تحقيقات قضائي جاري دخالت دستگير شدگان در اين توطئه را با توجه به ارتباط بعضي از انها با باند مذكور كه اغلب اعضاء آن از اتباع نيجر و مالي هستند را تاييد نكرده است .

به گزارش مقامات محلي ، منطقه صحرا كه يكي از مناطق وسوسه كننده شكارچيان خصوصا شكارچيان حوزه خليج فارس مي باشد ، بعلت گسترش فعاليت قاچاقچيان مواد مخدر و گروههاي مسلح كه تمركزشان بر ربودن جهانگردان است ، از حوزه كنترل حكومتها خارج گرديده است .اين امر زمينه را براي بوجود آوردن بازاري سياه براي شكار كه از خلا امنيتي در منطقه بوجود آمده مهيا ساخته است و باعث تشويق علاقه مندان شكار و سفر به اين كشورها شده است. شكار در منطقه زير نظر قبايل منطقه انجام مي گيرد كه تامين امنيت و هدايت اين كاروانهاي بدون مجوز قانوني را بر عهده دارند .

يك مقام بلند پايه امنيتي در شمال مالي به الشرق الاوسط ، تاكيد كرد كه حادثه اخير شكارچيان سعودي مسائل نگران كننده بسياري را براي اين كشورها روشن كرد چرا كه باعث دستگيري افرادي از القاعده و سرمايه داراني گشت كه از خاور ميانه و از حوزه خليج فارس به اين مناطق سفر مي كنند . اين امر باعث سر در گمي مقامات امنيتي شده است ،كه قادر به تشخيص شكارچيان از برخي سرمايه گذاران القاعده در غرب آفريقا نمي باشند .

اين مقام امنيتي كه هويت خود را فاش نكرد از علاقه مندان به شكار خواست تا جانب احتياط و هماهنگي با مقامات محلي در اين كشورها را ، جهت تامين امنيت سفرهايشان و هدايت انها به مناطق امن را نگه دارند .

وي خاطر نشان كرد كه در سال گذشته سرمايه گذاراني از القاعده كه با همراهي مامورين امنيتي موافق نبودند، بواسطه مقامات محلي در مالي زير نظر گرفته شدند كه مشخص شد اقدام به رساندن اموال وتجهيزات پيشرفته ارتباطي براي مجموعه هائي مي كردندكه گمان مي رود به القاعده وابستگي داشته باشند .

اين مقام امنيتي اضافه نمود بسياري از اين اشخاص و شكارچيان غير قانوني متعرض انواع سرقت و هجوم قرار گرفته اند و لي با اين حال هيچكدام از آنها به علت اعمال غير قانونيشان ، شكايتي تقديم مقامات نكرده اند .

وي خاطر نشان كرد شك مقامات امنيتي ، با توجه به اينكه اين مجموعه هاي مشكوك شكار و گروههاي مسلح در همان زمينه فعاليت دارند بجا مي باشد و بر نشر اين حقايق جهت هشدار شكارچيان جهت به دام نيفتادن آنها به دست اين گروهها و وارد شدن آنها به اين مناطق خطرناك تاكيد كرد .

در تحقيقي كه روزنامه الشرق الاوسط انجام داده است ، مقامات امنيتي تاكيد كردند كه مشخصا مناطق مرزي مالي و موريتاني بعد از آنكه گروههاي مسلح بواسطه صعب العبور بودن منطقه و عدم دسترسي آن توسط مامورين امنيتي آنرا مكاني امن يافته ، وضعيت بسيار پيچيده اي در منطقه پيدا كرده است .

القاعده و قاچاقچيان مواد مخدر اين منطقه را محل امني براي ربودن جهانگردان و توزيع مجدد مواد مخدري يافتند كه بواسطه هواپيماهاي به اصطلاح تك سفره از آمريكاي جنوبي وارد منطقه مي گردد . لاشه هاي فراواني ازاين هواپيماهاي قديمي كه طي يك سفر چندين تن مواد مخدر را حمل كرده و بعد از خالي كردن محموله اش فورا سوزانده مي شود، به چشم مي خورد ، تا اين محموله ها به سمت كشورهاي كمربند صحرا يعني از موريتاني آغاز و به مصر وسودان حركت كند .

اينها عملياتي است كه حكومتهاي منطقه تنها نظاره گر آن هستند بويژه آنكه گروههاي القاعده و قاچاقچيان مواد مخدر علاوه بر رشوه هاي سخاوتمندانه اي كه به كارمندان جزء كه در مناطق مرزي اين كشورها مستقر هستند ، توانستند در اين مجموعه هاي قبيله اي گذشته از نفوذ در انها روابط سببي نيز برقرار كنند .

با اين وصف امروزه القاعده و گروههاي هم پيمان آن از بزرگان صحرا به حساب آمده وبراي چشم پوشي ساكنان محلي دست به فعاليتهايي از جمله حفر چاههاي اب و مساعدت به مردم مي كنند . يورو در بين ساكنان صحرا به يمن مبالغ هنگفتي كه القاعده در مقابل رها كردن گروگانها در يافت مي كنند انتشار وسيعي پيدا كرده است .

گزارشهاي امنيتي حاكي از آن است ، تمامي اين گروهها ي تشكيل شده از القاعده و تاجران مواد مخدر و تاجران انسان وصيادي غير مجاز به علت ضديتشان با حكومتها ئي كه در مواجهه با آنان به سبب تلفات انساني فراوان در هر در گيري ، غالبا همكاريهائي با همديگر دارند .

گروههاي متعددي در صحرا فعاليت دارند كه مهمترين آنها گروه عبد الحميد ابو يحيي ابو لمام است كه در در منطقه الرزيقه در 180 كيلومتري شمال غرب كمبتكو مستقر است . سكنه اين منطقه مجموعه اي از قبايل عربي «الوسراس» كه به ديانتشان معروف مي باشند هستند واز دور دست ترين مناطق به حساب مي ايد و از جمله مناطقي است كه علاوه بر راههاي پر پيچ و خم باكشور موريتاني به طولي كمتر از 200 كيلومتر هم مرز است واز پوشش گياهي متراكمي برخوردار است .

اين محدوده بگونه اي است كه كنترل هرگونه تحركي در آن مشكل است و پرواز هواپيماهاي ناشناس « سيسنا » بارها در اين محدوده رصد شده است و گمان مي رود كه اين هواپيماها متعلق به القاعده و قاچاقچيان مواد مخدر باشد . بر اساس گزارشي كه اخيرا در آمريكامنتشر شده است ، رصد اين پروازهاي ناشناس كه از سال 2008 در منطقه فرود مي آيد را تاكيد كرده است .

گزارشهاي امنيتي خاطر نشان مي كند كه مجموعه هاي القاعده از اين منطقه به عنوان مكاني امن بهره برده و دست به حفر چاههائي جهت تامين اب شربشان زده اند. كما اينكه عده اي از رهبران القاعده با اين قبائل وصلت نموده و آنها را غرق پول نموده اند .

گروههاي تابع القاعده در اين منطقه غالبا الجزايريها و موريتانيها و ماليها و نيجريها و ديگر اقليتهاي افريقائي از نيجريه و غنا تشكيل شده است .مجموعه هاي اخير بر حسب گفته هاي مقامات امنيتي از خطرناكترين عناصر به شمار مي روند و به سبب رنگ پوستشان از ديگر افريقائيها ي منطقه ،قابل تشخيص نيستند .

مقامات امنيتي تعداد هسته هاي فعال القاعده در كمربند مرزي بين مالي و موريتاني را حدود 150 تن تخمين مي زنند كه مجهز به سلاح هاي سنگين و پول و پيشرفته ترين تجهيزات ارتباطي هستند .

اين مجموعه ها در مواقع خطر از منطقه نوار مرزي الجزائر به طرف مرز نيجريه و مالي كه منطقه اي كوهستاني و صعب الوصول مي باشد حركت مي كنند، چرا كه تعقيب آنان با توجه به شرايط طبيعي مشكل است .

كنترل اين منطقه در دست مختار بالمختار الجزائري است ( بلعور) كه از كاركشته ترين ساكنان صحرا و آشناترين آنان به وروديها و خروجيهاي آن است .

كارشناسان بر اين اجماع هستند كه تلاشهاي مبارزه با اين گروهها به دلايل متعددي با شكست مواجه شده است كه از اهم آنها كمبود امكانات حكومتهاي منطقه و مشخصا مالي ، نيجر و موريتاني و ديگري نفوذ گروههاي مسلح و ديگر گروهها بين ساكنان محلي و ارتشاء كارمندان خرد و جزء در دستگاههاي حكومتي اين كشورها است .علاوه بر آن برتري آنها در جنگهاي چريكي اين كشورها را متحمل خسارات فراواني در مبارزه با آنها كرده است .

القاعده و عناصر آن از منطقه صحرائي فراتر رفته و نفوذشان به شهرها نيز گسترش پيدا كرده است و گمان مي رود كه افرادي از القاعده يا هواداران آنها در شهرها ي آفريقائي ظاهر شوند همانند سوداگراني كه اقدام به فعاليتهاي پولشوئي براي القاعده ،گروههاي راديكال و قاچاقچيان مواد مخدر ميكنند ، ودر زمينه هاي مختلفي فعاليت دارند ،از تجارت الماس آفريقائي و نفت گرفته تا فعاليتهاي بانكي .اين امر برخي از اقلام مخالف در اين كشورها را بر ان داشت تا جهت كاهش همدردي دنيا با حكومتهاي فاسدي كه سعي در قرباني نشان دادن خود در مقابل القاعده و تجارت مواد مخدر و انسان ، كه از اولويتهاي غرب براي كمك به رژيمهاي جهان سوم است ، رغبتي به رودروئي با القاعده از خود نشان ندهند.

ناظران اشاره مي كنند كه تماي تلاشهاي امنيتي كه دولتهاي 28 گانه ساحل و صحرا براي مواجهه با اين تنشها اعمال مي كنند ، با توجه به عدم حضور يكي از بازيگران اساسي منطقه يعني الجزاير كه شريكي اساسي در هر تحرك امنيتي در منطقه مي باشد همواره ناقص باقي مي ماند . به اضافه تهديداتي كه اين چالش در منطقه صحراي غربي بدنبال داشته و باعث تقويت عرصه جنبشهاي آزاديخواهانه و عصيانگري در منطقه خواهد شد .

اين ناظران بر اين باورند كه نا آرامي صحرا در درجه اول به وجود بحرانهاي مداومي است كه افكار سازمانهاي تجزيه طلبي مانند پوليساريو و حاميان آنها را تغذيه مي كند .

و همچنان منطقه و اطراف آن ، در نبود هرگونه توافق و هماهنگي هاي راهبردي زمينه اي براي روبه رشد و پناهگاهي مطمئن براي تمامي جنبشها با قي خواهد ماند و در ميان تمايلات سلطه گرانه ايالات متحده و ديدگاههاي فرانسه كه با شك و ترديد به اهداف آمريكا در منطقه نگاه مي كند و علاقه دولتهاي منطقه براي تامين امنيت كشورهايشان بدور از هر گونه تسلط يا درگيري در محدوده مرزهايشان ، در حال تقلا است .