بهترین فیلم‌های ورزشی تاریخ سینما

مهر: سینمای ورزشی یکی از ژانرهای محبوب تاریخ سینماست و در این بین تعدادی از فیلم‌‌ها از جمله "گاو خشمگین" مارتین اسکورسیزی به خاطر ارزش‌های هنری در فهرست بهترین فیلم‌های ورزشی تاریخ سینما جای دارند.

یکی از دلایل مهجور ماندن ژانر فیلم‌های ورزشی در ایران را شاید بتوان دوری فیلمسازان و بازیگران صاحبنام از ورود به این عرصه دانست. اتفاقی در که در سینمای جهان عکس آن به وفور اتفاق می‌افتد و فیلم‌های موفق ورزشی با حضور کارگردانان برجسته و ستارگان سرشناس تولید می‌شوند. نگاهی به چند فیلم موفق این عرصه موید این ادعاست:

* "گاو خشمگین" (1980). هر فهرست جدی از بهترین فیلم‌های ورزشی تاریخ سینما با "گاو خشمگین"، حماسه سیاه و سفید مارتین اسکورسیزی آغاز می‌شود. داستان درباره جیک لاموتا، یک مشت‌زن میان‌وزن آشفته است که پارانویا، احساس ناامنی و خشم او را از پا درمی آورد. "در بارانداز" به اضافه "راکی" منهای هر چیز اضافه. نقطه اوج رابطه چند ساله اسکورسیزی، پل شریدر فیلمنامه‌نویس و رابرت دنیرو. دنیرو برای بازی در نقش لاموتا برنده اسکار شد.

* "هوسیرز" (1986). خیلی‌ها این را بهترین فیلم بسکتبالی تاریخ سینما می‌دانند. فیلم بر مبنای داستان واقعی یک تیم کوچک دبیرستانی در ایالت ایندیانا ساخته شد که در دهه 1950 به مقام قهرمانی رسیدند. فیلمی با بازی‌های زیبا، فیلمبرداری بسیار خوب و موسیقی دلنشین جری گلدسمیت. جین هکمن نقش مربی جدید تیم را بازی می‌کند و باربارا هرشی و دنیس هاپر دیگر بازیگران فیلم هستند.

* "راکی" (1976). راکبی بالبوا با بازی استالونه به نقش یک مشتزن درجه چندم و گمنام که به مقام قهرمانی می‌رسد ثابت می‌کند صرفا یکی ولگردان محله نیست. او قلب تماشاگران را به دست می‌آورد. فیلمنامه را خود استالونه نوشت و فیلم را جان جی. آویلدسن کارگردانی کرد.

"راکی" تنها با 2/1 میلیون دلار و در 28 روز ساخته شد، اما 2/117 میلیون دلار فروخت، برنده سه جایزه اسکار از جمله اسکار بهترین فیلم شد و استالونه را که تا آن زمان بازیگری درجه چندم بود به اوج شهرت رساند. پنج دنباله بر فیلم ساخته شد: "راکی 2" ( استالونه، 1979)، "راکی 3" (استالونه، 1982)، "راکی 4" (استالونه، 1985)، "راکی 5 (آویلدسن، 1990) و این اواخر "راکی بالبوا" (استالونه، 2006).

* "ترانه برایان" (1971). فیلمی بسیار تاثیرگذار درباره زندگی برایان پیکولو (با بازی جیمز کان)، یک بازیکن فوتبال که با سرطان مبارزه می‌کند و دوستی او با گیل سیرز (بیلی دی ویلیامز) هم‌تیمی خود در شیکاگو بیرز. فیلمی گریه‌آور که روابط بین‌نژادی را به بهترین شکل ترسیم می‌کند. این فیلم تلویزیونی به قدری موفق بود که بعدها در سینماها نیز نمایش داده شد.

* "میدان رویاها" (1989). کوین کاستنر نقش مردی کشاورز را بازی می‌کند که تحت تاثیر صدایی از غیب تصمیم می‌گیرد وسط مزرعه ذرت خود یک زمین بیسبال بسازد با این امید که یک قهرمان افسانه‌ای بازگردد و بار دیگر بازی کند.

فیلم "میدان رویاها" را فیل آلدن رابینسن بر مبنای رمان "جو بی کفش" دبلیو. پی. کینسلا کارگردانی کرد و ایمی مدیگان، جیمز ارل جونز، ری لیوتا و برت لنکستر دیگر بازیگران فیلم هستند. فیلم نامزد سه جایزه اسکار شد و برای تماشاگران آمریکایی حکم نامه‌ای عاشقانه به گذشته خود را داشت.

* "مرد سیندرلایی" (2005). روایت پرشور ران هوارد از جیمز براداک، مشتزنی در دوران رکورد اقتصادی که بر اثر فشارهای اقتصادی به رینگ باز می‌گردد و به پیروزی دست می‌یابد. نقش اصلی را راسل کرو بازی می کند و رنی زلوگر نقش همسر او را دارد. پل جیاماتی به نقش مدیر برنامه‌های براداک نامزد اسکار شد. فیلمی 88 میلیون دلاری که فروش جهانی آن 5/108 میلیون دلار بود.

* "دانشجوی سال اول" (1925). اولین کمدی ورزشی بسیار خوب سینما. هارولد لوید نقش هارولد "اسپیدی" لمب، یک دانشجوی سال اول دست و پا چلفتی را بازی می‌کند که با پیوستن به تیم راگبی دانشگاه می‌کوشد محبوب شود. یکی از بهترین فیلم‌های لوید که شوخی‌های آن پس از حدود 80 سال هنوز تازگی دارد.

* "بیلیاردباز" (1961). اقتباسی از رمانی به همین نام نوشته والتر تویس. پل نیومن به نقش ادی فلسن بیلیاردباز جوان، اما ماهر که برای مسابقه سلطان این ورزش به نیویورک می‌آید، عالی است. یکی از بهترین فیلم‌های آمریکا در دهه 1960 و روایتی از قدرت نابودگر طمع. سکانس اولین بازی ادی با جکی گلیسن عالی است. پایپر لوری و جرج سی. اسکات دیگر بازیگران این فیلم به کارگردانی رابرت راسن هستند.

* "ارابه‌های آتش" (1981). تحلیلی بسیار هوشمندانه از آنچه به یک قهرمانی وقتی پای پول در میان نیست، اهمیت می‌بخشد. فیلم به کارگردانی هیو هادسن بر مبنای داستان واقعی دو قهرمان انگلیسی ساخته شد که خود را برای حضور در مسابقات المپیک تابستانی سال 1924 آماده می‌کنند. "ارابه‌های آتش" نامزد هفت اسکار شد و چهار جایزه از جمله بهترین فیلم را برد. موسیقی ونجلیس فراموش‌ناشدنی است.

* "وقتی سلاطین بودیم" (1996). روایتی مستند از مبارزه تاریخی سال 1974 محمد علی و جرج فورمن در زئیر که به "مبارزه قرن" معروف شد. فیلم، حاصل صدها ساعت تصاویر مستند از آن مسابقه بزرگ و گفتگوهای جدید است. ضرب‌آهنگ و ریتم فیلم آن قدر فوق‌العاده است که تماشاگر را یکسره جذب می‌کند و وقتی علی، مشتزن افسانه‌ای در مرکز صحنه است، امکان ندارد بتوانید روی خود را برگردانید.

* "فرار به سوی پیروزی" (1981). فیلمی به کارگردانی جان هیوستن و به جرات مطرحترین فیلم فوتبالی تاریخ سینما. اسرای جنگی برگزاری مسابقه ای میان تیم زندانی‌ها و تیم ارتش آلمان را بهترین فرصت برای فرار از زندان می‌بینند، اما در نهایت ترجیح می‌دهند بازی را به پایان برسانند.

حضور ستاره‌های دنیای فوتبال مانند پله، بابی مور و آردیلس در کنار چهره‌های شاخص سینما همچون مایکل کین، ماکس فن سیدو و سیلوستر استالونه بر جذابیت فیلم افزوده است. با وجود سوراخ‌های داستانی حاصل کار دلنشین و بخصوص شیرین‌کاری‌های پله به یادماندنی است.

* "المپیا" (1936). اولین و شاید بهترین فیلم مستند تاریخ سینما درباره بازی‌های المپیک. لنی ریفنشتال فیلمساز محبوب هیتلر مانند "پیروزی اراده" فیلم 1934 خود، رویدادی واقعی را به رویدادی هنری تبدیل می‌کند و برای این کار بازی‌های المپیک 1936 برلین را دستمایه قرار داده است. اینکه "پیروزی اراده" ریفنشتال تبلیغی برای نازی‌ها بود غیرقابل تردید است، اما تبلیغاتی بودن "المپیا" همیشه مورد بحث بوده است.