اخلاق پزشكي درحال كمرنگ شدن

مدير امور پژوهشي سازمان پزشكي قانوني كشور گفت: اخلاق پزشكي در حال كمرنگ شدن است.

به گزارش خبرگزاري فارس از قزوين، علي رضا كاهاني عصر امروز در كنفرانس آموزه‌هاي قانوني و حِرف پزشكي كه در سالن اجتماعات شهيد بابايي دانشگاه علوم پزشكي و خدمات بهداشتي و درماني استان قزوين برگزار شد، بيان داشت: پرداختن به مقوله اخلاق و مسائل مربوط به آن همواره بحث‌انگيز بوده است اين امر نه به دليل دور از ذهن بودن و ناملموسي موضوع، بلكه به دليل پيچيدگي و ارتباط‌هاي چندگانه آن با عواملي چون روحيات انسان، مسائل اجتماعي، پيشرفت علوم و تكنولوژي است.
وي ادامه داد: پزشكي، پلي ميان علم و جامعه است در واقع، به كارگيري اطلاعات علمي و مهارت‌هاي وابسته، براي برقراري سلامت انساني، يك وظيفه حياتي در پزشكي باليني است و در اين رابطه پزشكان يك عامل بسيار مهم و غيرقابل جايگزين است.
مدير امور پژوهشي سازمان پزشكي قانوني كشور عنوان داشت: پزشك علاوه بر دانش از تجربيات و احساسات خويش براي درك و بهبود بخشيدن آلام انساني در حالات و لحظات ترس، ابهام و انتظارات بهره مي‌گيرد.
وي عنوان داشت: در اين وضعيت‌هاي بي نهايت آسيب پذير، اين پروفشناليسم يعني تعهد پزشكي است كه جامعه را وادار به احترام به پزشك مي‌كند و او را مورد اعتماد
خود قرار مي‌دهد.
كاهاني تصريح كرد: تعهد حرفه‌اي طبابت، سابقه‌اي به قدمت خود پزشكي دارد در حقيقت قسم‌نامه بقراط يكي از شاهدان اين مدعا است.
وي افزود: پزشك اجازه ندارد خود را اسير درآمد يا كسب شهرتي كند كه به اهليت وي صدمه زند، تعهد حرفه‌اي انواع مسئوليت‌هايي كه رعايت آن براي حفظ پروفشناليسم پزشك ضروري است.
مدير امور پژوهشي سازمان پزشكي قانوني كشور عنوان داشت: دقت زياد و بهبود بخشيدن انتخاب دكترهاي آينده، تغيير و بهبود بخشيدن محتواي دروس آنها در اين ارتباط و تهي‌سازي محيط پزشكي از اعمال غيرتعهد حرفه‌اي در نقش پزشكي آكادميك در حفظ پروفشناليسم تأثير دارد.
وي يادآور شد: انسان همانند بيشتر موجودات، براي حفظ منافع خود حريص است حتي اگر نخواهد ناآگاهانه در اين وضع قرار مي‌گيرد در نتيجه براي سركوبي اين تمايل ذاتي، نفوذ قوي اجتماعي بودن شرط نخستين كار است.
كاهاني اظهار داشت: بسياري از پزشكان به خصوص آنها كه دو سه دهه قبل، وارد صحنه پزشكي شده‌اند تغييرات به وجود آمده چه در حيطه عملي و چه تئوري را لمس مي‌كنند البته
قبول داريم كه ما شاهد پيشرفت عظيم و همه جانبه دانش و فناوري پزشكي هستيم كه ميدان عمل پزشكان را به حد چشمگيري وسعت بخشيده است اما اين وسعت عملكرد خود مسائل تازه‌اي را در ارتباط بيمار با پزشك و جامعه، مطرح كرده است.
وي تأكيد كرد: اعمال جديد و فناوري‌هاي نوين، نياز به تدوين احكام اخلاقي و اقتصادي نويني دارد كه لزوم تجديد نظر در قالب‌هاي سنتي را ايجاب مي‌كند.
مدير امور پژوهشي سازمان پزشكي قانوني كشور توضيح داد: مسايل پزشكي قديم با امروز خيلي متفاوت شده است به طوري كه در حال حاضر با مسايل عمده‌اي نظير خاتمه حيات، زندگي قبل از تولد، كيفيت حيات، اتانازي، پيوند اعضا، روش‌هاي پيشرفته كمك كننده به ادامه حيات، همانند سازي، مطالعه و درمان در سطح ژن‌ها، اصلاح نژاد، ذخيره‌سازي سلول‌هاي انساني، بهره‌كشي از رويان، مطالعه داروهاي جديد در انسان، استفاده از حيوانات در پژوهش‌ها و صدها مسايل ديگر روبه‌رو است.
وي گفت: بر اين مسائل نكات تازه‌اي هم در خود بيماران ظاهرشده كه به عنوان نمونه مي‌توان به افزايش قابل توجه اطلاعات عمومي در مسائل سلامت، نفع پرستي و خود محوري فلسفي انسان‌ها اشاره كرد.
كاهاني ادامه داد: دسترسي حيرت‌آور بيماران به دانش پزشكي و استفاده از اينترنت اطلاع‌رساني قابل توجه رسانه‌هاي عمومي در مسايل بهداشتي و بيماري و فزون‌طلبي و رفاه خواهي آدمي كه شامل بيمار هم مي‌شود، مورد توجه است از طرفي شواهد نشان مي‌دهند كه اعتماد عمومي در حال كاهش است و پزشكان مواجه با تهديد روزافزون براي ارزش‌هاي شغلي خود هستند.
وي تصريح كرد: نقش اخلاق پزشكي و اتيكت شغلي، در حال كم رنگ شدن است بنابراين نقش آموزش پزشكي چه در حين تحصيل و چه در دوره‌هاي تكميلي بسيار حساس و لازم براي پزشك آينده است تا اين چالش‌ها را شناسائي كرده و بر آن تسلط يابد.
مدير امور پژوهشي سازمان پزشكي قانوني كشور اظهارداشت: علم اخلاق سابقه‌اي دو هزار و 500 ساله در فرهنگ رومي يوناني دارد كه تحت تأثير فرهنگ يوناني و تمدن شرقي نيز بوده است، پزشكان آن زمان فلسفه و حكمت را باهم مي‌آموختند و به همين خاطر اخلاق با فلسفه پيوندي ناگسستني دارد.
وي يادآور شد: متن سوگند نامه بقراط به عنوان يك سند معتبر مربوط به آن زمان است، لوح حمورابي حاكم بابل مربوط به يك هزار و 727 سال قبل از ميلاد مسيح است و به مسايل اخلاقي و انتظامي اشاره دارد در ايران عزيز نيز در عهد زرتشتيان، سقط ، بارداري نامشروع و خطاهاي پزشكي مهم تلقي شده و موبدان زرتشتي مسئول رسيدگي به حُسن انجام اخلاق پزشكي بودند.
كاهاني خاطرنشان ساخت: بعد از اسلام، مجوسي اهوازي در پند نامه معروف خود به مسايل اخلاقي اشاره دارد، زكرياي رازي، علي بن ربن طبري (استاد رازي )، ابن سينا، جرجاني، الرهاوي، نظامي همگي اشارات اخلاق پزشكي دارند.
وي اعلام كرد: در سوگند نامه بقراط بر رازداري، پرهيز از سقط ، تجويز داروهاي كشنده و واگذاري بيماران سنگ‌دار به اهل فن تأكيد شده است كه اعتماد و اطمينان، خدمت رساني، بشر دوستي بخش‌هاي مهم اخلاقيات پزشكي اين سوگند نامه را تشكيل مي‌دهند.